Η Μάγδα Φύσσα, ο Ισπανικός εμφύλιος, ο Ντίλαν Τόμας, το power metal, το flamenco και κυρίως οι ρίζες της κρητικής μουσικής, ενοποιούνται μέσα από το ευφάνταστο σχήμα που έχουμε την ευκαιρία να  γνωρίσουμε φέτος το καλοκαίρι.

Το «Ιδαίον Project», το πειραματικό σχήμα από τη Λευκωσία που αναμειγνύει εκλεκτικά την κρητική μουσική με ετερόκλητα μουσικά ιδιώματα, έρχεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα και πραγματοποιεί τέσσερις συναυλίες σε Ηράκλειο Κρήτης (31/5), Κάνδανο Χανίων (1/6), Ανώγεια (2/6) και Αθήνα (4/6).

Ο Βαγγέλης Γέττος (λαούτο & amp, φωνή), ο Hugo Enrique Olivos (τύμπανα) και ο Μίμης Σανδαλής (μπάσο, κοντραμπάσο) καταδύονται στο άχρονο σπήλαιο της κρητικής μουσικής και ανασύρουν ορυκτές συνθέσεις που εκκινούν από τα ηχοχρώματα της ανατολικής Μεσογείου και εκτείνονται, μεταξύ άλλων, μέχρι το prog rock, το stoner, το power metal, το flamenco και το funk.

Η Μάγδα Φύσσα που με τη συνδρομή του Προμηθέα τα βάζει με το ναζιστικό όρνιο, οι δύο ταφές του Αλέξανδρου Γρηγορόπουλου, ο Άρης και ο Τσε που συναντώνται στον Αχέροντα, οι στίχοι του Lorca που χαράσσονται στις παραλίες της κατεχόμενης Αμμοχώστου, το Ολοκαύτωμα της Κανδάνου (1941), οι 57 Κύπριοι εθελοντές των Διεθνών Ταξιαρχιών στον Ισπανικό Εμφύλιο και η ποίηση του Dylan Thomas αποτελούν, ανάμεσα σε άλλες, μερικές από τις δημιουργικές αιχμές του σχήματος.

Το tvxs.gr μίλησε με τον Βαγγέλη Γέττο για τις συναυλίες, τον νέο δίσκο και το περιεχόμενό τους.

Διαβάζω ότι παντρεύετε την κρητική μουσική με ετερόκλητα μουσικά ιδιώματα. Ποια ιδιώματα είναι αυτά και πως προέκυψε αυτή η σχέση;

Το Ιδαίον Project, που σύντομα θα αποτυπωθεί και στον πρώτο ομώνυμο δίσκο μας, αποτελεί μια μουσική πορεία ζωής. Από τη μία η κρητική μουσική στην οποία βούτηξα πριν από περίπου 15 χρόνια και από την άλλη η μουσική, η όλη μουσική που είτε άκουσα, είτε έπαιξα όλα αυτά τα χρόνια. Το stoner, το power metal, το flamenco, η grunge, το prog rock αλλά και η παραδοσιακή κυπριακή μουσική που έχω λατρέψει αφότου εγκαταστάθηκα στο νησί, είναι κάποια από αυτά. Αλλά πέρα από ακούσματα και παιξίματα, το «’Ιδαίον» είναι οι άνθρωποί του, οι μουσικοί του. Στην Ελλάδα, θα συναντηθούμε ένας Έλληνας λαουτιέρης με πιο παραδοσιακότροπες καταβολές και με δεύτερη,πια, πατρίδα την Κύπρο, ένας Μεξικανός drummer που προέρχεται από το metal και ένας Αθηναίος κοντραμπασίστας με αρκετά πολύμορφη εμπειρία στην κλασική μουσική, στη μουσική της Κάτω Ιταλίας, στο funk και στο ρεμπέτικο.

Ποιος γράφει στίχους;

Το πρωτογενές υλικό που θα παρουσιαστεί στις τέσσερις συναυλίες, αποτελείται από κομμάτια σε δικούς μου στίχους. Κάποια είναι στην κοινή, ας πούμε, ελληνική, κάποια έχουν στίχους στο κρητικό ιδίωμα και ένα κομμάτι είναι γραμμένο στην κυπριακή διάλεκτο.

Το τελευταίο, αφορά σε μια ιστορία που είναι σχετικά άγνωστη και στην Κύπρο: τους 57 Κύπριους που κατετάγησαν εθελοντικά στις Διεθνείς Ταξιαρχίες την περίοδο του Ισπανικού Εμφυλίου Πολέμου. Στο, δε, ‘’Ερωτόκριτος Funk’’, οι στίχοι προέρχονται από ένα αγαπημένο μου μέρος του ομώνυμου έμμετρου μυθιστορήματος όπου ο ποιητής καταγγέλλει όποιον «τσι μεγαλότητες ζητά τουνού του κόσμου/και δεν γνωρίζει πως επά διαβάτης ειν’ του δρόμου» και η μουσική είναι δική μας. Διασκευάζουμε, βέβαια, και ένα γνωστό ριζίτικο.

Πώς συνδέεται μια μουσική με άξονα τις ρίζες με θεματολογία κοινωνικοπολιτική της εποχής;

Με ένα μόνο κριτήριο: την αντοχή της μουσικής αυτής φόρμας στο χρόνο. Αν ένα όχημα αντέχει, παρά τα χιλιάδες χιλιόμετρά του, σημαίνει ότι είναι φτιαγμένο από υλικά που αντέχουν σε διαφορετικές εποχές, διαφορετικά περιβάλλοντα, διαφορετικές κατευθύνσεις. Π.χ., σε ένα από τα κομμάτια μας φανταζόμαστε την Μάγδα Φύσσα να παραλαμβάνει την φωτιά από τον Προμηθέα και να καίει την σβάστικα. Στους στίχους, λοιπόν, που αναφέρονται στην Ελλάδα της Χρυσής Αυγής, εμείς βάλαμε το μουσικό ρούχο ενός κλασικού χανιώτικου ρυθμού και έτσι προέκυψε το ‘’Ταμπαχανιώτικο της Μάγδας’’. Οι ρίζες δεν είναι αλυσίδες. Είναι μέρη ενός ζωντανού οργανισμού, ενός δέντρου. Το δέντρο υδροδοτείται από τις ρίζες του. Άρα οι ρίζες πρέπει να είναι το πιο ευπροσάρμοστο τμήμα του.

Τι εντυπώσεις έχετε αποκομίσει από την έως τώρα σχέση με τους ακροατές σας;

Μέχρι ώρας έχουμε πραγματοποιήσει εμφανίσεις μόνο στην Κύπρο. Πρέπει να πω ότι στο νησί, ό,τι το κρητικό προσελκύει. Όσοι και όσες μας άκουσαν, έχω την εντύπωση ότι αρχικά ξαφνιάστηκαν από το υλικό μας. Κάνουμε κάτι ιδιόμορφο που, ωστόσο, το πιστεύουμε πολύ. Νιώθω ότι, στο τέλος, αυτή η πίστη και η ειλικρίνεια είναι που μοιράζεσαι, ειδικά όταν εισφέρεις κάτι, ας πούμε, όχι τόσο συνηθισμένο.

Ποιος στίχος εκφράζει περισσότερο την φιλοσοφία σας;

«Δε ’θελα ορίζει ο Χάρος μπλιο τον θάνατο σαν πρώτα, γιόρτη η ζήση κι ο μισεμός μες στους καιρού την ρότα.». Είναι η πρώτη μαντινάδα από τα «Συρτά του Dylan Thomas».