Το μέλλον των διαδικτυακών πνευματικών δικαιωμάτων αναμένεται να τροποποιηθεί δραστικά μετά τη συμφωνία μεταξύ ΕΚ και Συμβουλίου, πάνω στην επίμαχη Οδηγία Copyright. Η συμφωνία επιτεύχθηκε δύο χρόνια μετά την πρώτη εισαγωγή των μέτρων από την Κομισιόν. Όπως γράφει η ιστοσελίδα Euractiv, στο πλαίσιο της συμφωνίας, θα πρέπει οι μεγάλες διαδικτυακές πλατφόρμες να διαπραγματευθούν συμφωνίες αδειών με τους κατόχους δικαιωμάτων για την επαναδημοσίευση των έργων τους, και θα πρέπει να ελεγχθεί το περιεχόμενο στο YouTube, για να διασφαλιστεί ότι δεν υφίστανται παραβιάσεις πνευματικών δικαιωμάτων.

Η οδηγία στοχεύει στη διασφάλιση της δίκαιης αμοιβής των παραγωγών δημιουργικού περιεχομένου στο διαδίκτυο, ωστόσο ορισμένα εμπλεκόμενα μέρη άσκησαν αυστηρή κριτική υποστηρίζοντας ότι η όλη διαδικασία ενδέχεται να περιορίσει την ελευθερία έκφρασης στο διαδίκτυο. Τα δύο πιο επίμαχα σημεία της Οδηγίας Copyright σχετίζονται με τα Άρθρα 11 και 13. Το Άρθρο 13 υποχρεώνει τις διαδικτυακές πλατφόρμες να δημιουργούν φίλτρα για την επόπτευση του υλικού που αναρτούν οι χρήστες, προκειμένου να διασφαλίζεται ότι δεν υφίστανται παραβιάσεις πνευματικών δικαιωμάτων. Το Άρθρο 11 υποχρεώνει τις διαδικτυακές πλατφόρμες που αναρτούν ενημερωτικά, ειδησεογραφικά άρθρα – όπως η Google News, να συνάπτουν σύμβαση άδειας χρήσης του σχετικού υλικού με τον αρχικό εκδότη.

Το συμφωνημένο κείμενο πρέπει να επικυρωθεί επισήμως από το ευρωκοινοβούλιο και την ΕΕ. Η υιοθέτηση στο Συμβούλιο των Υπουργών αναμένεται την επόμενη εβδομάδα, ενώ η τελική ψηφοφορία στην ολομέλεια του ΕΚ αναμένεται να λάβει χώρα κατά την τελευταία εβδομάδα του Μαρτίου, το αργότερο ως τα μέσα Απριλίου. Μόλις υιοθετηθεί από τους δύο θεσμούς, τα Κράτη – Μέλη θα έχουν διορία 24 μηνών για να ενσωματώσουν τους νέους κανόνες στην εθνική νομοθεσία.

Η μεταρρύθμιση αυτή, που ήταν αντικείμενο έντονων συζητήσεων αφότου κατατέθηκε τον Σεπτέμβριο του 2016 από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, έχει ως κύριο στόχο να εκσυγχρονίσει τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας στην ψηφιακή εποχή.

Η συζήτηση έγινε σε κλίμα έντονης αντιπαράθεσης, με παρεμβολές από λομπίστες, μεταξύ των ΜΜΕ και των δημιουργών, από τη μία πλευρά, που επιθυμούν να αμείβονται καλύτερα, και, από την άλλη, των ψηφιακών γιγάντων, που υπερασπίζονται το «επιχειρησιακό μοντέλο» τους και είχαν την απροσδόκητη στήριξη ακτιβιστών για την ελευθερία στο διαδίκτυο.

Δύο άρθρα βρέθηκαν στο επίκεντρο των διαπραγματεύσεων. Το πρώτο αφορά τη δημιουργία ενός «συγγενικού δικαιώματος» στα πνευματικά δικαιώματα για τους εκδότες εφημερίδων. Θα επιτρέπει στα ΜΜΕ να πληρώνονται κατά τη διαδικτυακή αναπαραγωγή της παραγωγής τους από εφαρμογές συγκέντρωσης ειδήσεων, όπως η Google News, ή ιστοτόπους κοινωνικής δικτύωσης, όπως το Facebook.

Το δεύτερο ενθαρρύνει πλατφόρμες, όπως το You Tube, να αμείβουν καλύτερα τους δημιουργούς περιεχομένου.