Συνέντευξη όπου μεταξύ άλλων μίλησε για την πολιτική, την κωμωδία αλλά και τον Μάρκο Σεφερλή, έδωσε ο Γιάννης Μπέζος στην Εφημερίδα των Συντακτών.

Ο Γάννης Μπέζος μιλώντας για την παράσταση που σκηνοθετεί και πρωταγωνιστεί, «Ράφτης Κυριών» δήλωσε ότι «η φάρσα είναι υποείδος της κωμωδίας. Δεν στηρίζεται στη διαγραφή χαρακτήρων και ψυχολογικών καταστάσεων. Ο μύθος έχει μια απλοϊκότητα και γι’ αυτό απαιτείται το 100% της δεξιοτεχνίας των καλλιτεχνών. Η φάρσα δεν παίζεται από ηθοποιό που δεν είναι καλός και δεν καταλαβαίνει το είδος με την καρδιά του. Φάρσες έκαναν οι αδελφοί Μαρξ, ο Τσάπλιν, ο Λουί ντε Φινές -μεγάλοι κωμικοί. Εγώ είμαι ανοικτής θαλάσσης ηθοποιός. Είναι η δεύτερη φορά που κάνω φάρσα. Είναι είδος που θέλει παιδική καρδιά και ματιά».

Ο γνωστός ηθοποιός ανέφερε επίσης πως το κοινό μπορεί κάποιες φορές να επιλέγει ένα πιο ανάλαφρο είδος θεάτρου και άλλες ένα πιο ποιοτικό: «Ο ίδιος ο θεατής μπορεί να έρθει σε μια δική μου παράσταση και σε μια του Σεφερλή. Με την ίδια λογική που θα πάμε τη μια να φάμε φτηνό και γρήγορο φαγητό και την άλλη σε ένα καλό εστιατόριο».

Και πρόσθεσε: «Δεν θα έκανα αυτό που κάνει ο Σεφερλής, αλλά δεν ξεγελά κανέναν. Κάνει πράγματα σαν παιδική χαρά, σαν λούνα παρκ. Εγώ δεν θα το έκανα αυτό. Ο Σεφερλής θέλει ένα κοινό που μιλάει, τρώει, περιφέρεται, είναι μια λογική αυτή, τσιρκολάνικη. Αλλά λέει “αυτός είμαι, αυτό κάνω”. Δεν λέει “είμαι ο μεγάλος καλλιτέχνης που θα σας οδηγήσει στο φως”, όπως κάνουν κάποιοι άλλοι, που είναι και κρατικοδίαιτοι».

Ολόκληρη η συνέντευξη από την efsyn:

Ο Γιάννης Μπέζος είναι σταθερός. Σταθερός στο ταλέντο του, στις επιλογές του, στις απόψεις του. Όπως στο θέατρο έτσι και στη ζωή του. Σήμερα ξεκινάει η καινούργια παράσταση που σκηνοθετεί και πρωταγωνιστεί, «Ράφτης Κυριών», ένα έργο φάρσα του Ζορζ Φεντό, σε δική του μετάφραση, μουσική του Φοίβου Δεληβοριά και πάλι στο θέατρο «Προσκήνιο». Ένα θέατρο που εξαιτίας του η γειτονιά έχει αναβαθμιστεί. Εξάλλου, αυτό κάνει πάντα ο Γιάννης Μπέζος. Και πάντα με άξονα αυτά που πιστεύει: πως τα τρία βασικά για να μπορέσει να «αναβαθμιστεί» η χώρα είναι η σωστή παιδεία (που θα ξεκινάει από το Δημοτικό), η τήρηση των νόμων και η σωστή οδική συμπεριφορά!

• Τι σημαίνει φάρσα και γιατί αρκετοί απαξιώνουν αυτό το είδος;

Γιατί δεν το ξέρουν. Πράγματα που δεν τα ξέρεις τα απαξιώνεις. Η φάρσα είναι υποείδος της κωμωδίας. Δεν στηρίζεται στη διαγραφή χαρακτήρων και ψυχολογικών καταστάσεων. Ο μύθος έχει μια απλοϊκότητα και γι’ αυτό απαιτείται το 100% της δεξιοτεχνίας των καλλιτεχνών. Η φάρσα δεν παίζεται από ηθοποιό που δεν είναι καλός και δεν καταλαβαίνει το είδος με την καρδιά του. Φάρσες έκαναν οι αδελφοί Μαρξ, ο Τσάπλιν, ο Λουί ντε Φινές -μεγάλοι κωμικοί. Εγώ είμαι ανοικτής θαλάσσης ηθοποιός. Είναι η δεύτερη φορά που κάνω φάρσα. Είναι είδος που θέλει παιδική καρδιά και ματιά. Δεν θέλει ψευτοπνευματικότητες και ψευτοκουλτουριάρικα, από τα οποία πήξαμε. Θέλει θεατρίνο και όχι ηθοποιό επιστήμονα, όπως κινδυνεύουμε να γίνουμε. Και αντίστοιχα στοχεύει σε ένα πρωτογενές γέλιο, σε ένα κοινό με παιδικότητα, όπως γελάμε βλέποντας «Χοντρό-Λιγνό». Το γέλιο είναι παρηγοριά και οπλισμός γι’ αυτόν που το παράγει και γι’ αυτόν που το δέχεται. Θεωρούμε ότι αυτό γίνεται εύκολα. Ε, για κάν’ το! Κάν’ το πρώτα και μετά να δούμε αν
μπορείς να το κάνεις και καλά.

• Βλέπουμε τηλεοπτικές εκπομπές για το πώς να γίνεις καλύτερος μάγειρας, μοντέλο κ.λπ. Θα μπορούσε να υπάρξει κάτι αντίστοιχο για το πώς να γίνεις καλός θεατής, σωστός πολίτης, ή σωστός θεατρίνος;

Δεν μπορείς να διδάξεις κάποιον πώς να γίνει καλλιτέχνης, όπως δεν μπορείς να τον διδάξεις πώς να γίνει ποιητής. Είναι προσωπικό στοίχημα και απαιτεί χρόνο. Ο θεατής είναι κάτι άλλο. Πληρώνει για να κάνει ένα διάλειμμα στον χρόνο του. Και ζητά είτε να συγκινηθεί ή να γελάσει, να ξεχαστεί ή να θυμηθεί. Επίσης, μπορεί να αποζητά κάτι εκτονωτικό, κάτι λίγο καλύτερο από το γήπεδο. Ο ίδιος θεατής μπορεί να έρθει σε μια
δική μου παράσταση και σε μια του Σεφερλή. Με την ίδια λογική που θα πάμε τη μια θα φάμε φτηνό, γρήγορο φαγητό και την άλλη θα πάμε σε ένα καλό εστιατόριο. Στο πρώτο δεν απαιτούμε υψηλή ποιότητα, είναι το εύκολο. Ο Μάρκος Σεφερλής αυτό κάνει, εν γνώσει του. Χωρίς να υπερασπίζομαι αυτή την αισθητική, πρέπει να τονίσω ότι δεν είναι εύκολο και είναι πιο τίμιο από άλλους που παριστάνουν τους μεγάλους καλλιτέχνες. Δεν θα έκανα αυτό που κάνει ο Σεφερλής, αλλά δεν ξεγελά κανέναν, κάνει πράγματα σαν παιδική χαρά, σαν λούνα παρκ. Εγώ δεν θα το έκανα αυτό. Ο Σεφερλής θέλει ένα κοινό που μιλάει, τρώει, περιφέρεται. Είναι μια λογική αυτή, τσιρκολάνικη. Αλλά λέει «αυτός είμαι, αυτό κάνω». Δεν λέει «είμαι ο μεγάλος καλλιτέχνης που θα σας οδηγήσει στο φως», όπως κάνουν κάποιοι άλλοι, που είναι και κρατικοδίαιτοι.

• Για τον πολίτη;

Για τον πολίτη υπάρχουν παραδείγματα. Όχι οδηγίες. Έχει επιλογές -και στο ποιο βιβλίο θα διαβάσει και στο ποια τηλεόραση θα δει. Αν θέλει να δει την ανοησία, θα τη δει. Πολλές φορές επιλέγουμε αυτό που μας μοιάζει, το οικείο, αυτό που επιθυμούμε με βάση το πώς ζούμε. Αν βλέπεις από το πρωί μέχρι το βράδυ ανοησίες και σκουπίδια στην τηλεόραση, σημαίνει ότι είσαι αυτό που βλέπεις. Ευθύνη φέρουν βέβαια και
όσοι δημιουργούν αυτά τα σκουπίδια.

• Ισχύει δηλαδή αυτό που δήλωσε τελευταία ο Κώστας Γάβρας πως «ο λαός, ακόμη κι όταν κάνει λάθος, έχει δίκιο»; Και στην πολιτική;

Με τη δήλωση του Γαβρά δεν συμφωνώ. Πολλές φορές ο λαός έχει κάνει λάθος και πρόκειται για καταστροφικά λάθη. Ωστόσο, σε βάθος χρόνου ο λαός συμπεριφέρεται κατά τρόπο σοφό. Το 2015 που ήρθε στην εξουσία η Αριστερά, συμπληρώνονταν 100 χρόνια από τον Εθνικό Διχασμό. Εγινε ένας κύκλος. Τα ’φερε έτσι η ζωή ώστε το κομμάτι του λαού που ήταν στο περιθώριο πήρε την εξουσία. Βέβαια ήταν στο περιθώριο μόνο σε ό,τι αφορά την άσκηση κυβερνητικής εξουσίας. Στην τέχνη, την έρευνα, στο πανεπιστήμιο, την ΕΡΤ ήταν παρόν. Αυτό ξεκίνησε με τον Ανδρέα Παπανδρέου. Η Αριστερά κλήθηκε να κυβερνήσει σε ζοφερούς καιρούς. Αιχμαλωτίστηκε στις πολλές υποσχέσεις, σε πράγματα που δεν μπορούσαν να πραγματοποιηθούν.

Ο λαός στις πρόσφατες εκλογές είπε ότι «ναι, θέλω να κυβερνήσουν κάποιοι άλλοι, αλλά στην Αριστερά θα δώσω ένα ποσοστό που ούτε στον ύπνο της δεν θα μπορούσε να το φανταστεί στο παρελθόν». Αυτή η επιλογή του λαού, έστω και ερήμην του, είναι σοφή. Ναι μεν δεξιά κυβέρνηση, αλλά πολύ ισχυρή αριστερή αντιπολίτευση, δηλαδή πάλι εν δυνάμει κυβέρνηση σε επόμενες εκλογές. Και γίνεται κάτι που παλαιότερα η Αριστερά το κατηγορούσε: διπολισμός. Δικαίως, γιατί δεν υπάρχει άλλος χώρος να πάνε. Και δεν υπάρχει και άλλος ηγέτης. Το έχω ξαναπεί, ο Αλέξης Τσίπρας πρέπει να βρει ένα κόμμα. Έχει το σκαρί του ηγέτη, αν θέλετε και του μεγάλου ηγέτη που μπορεί να πει ένα ψέμα και να το φάμε. Δεν έχει μόνο αυτό το χαρακτηριστικό, ευτυχώς. Επίσης ο Τσίπρας μπορεί να λειτουργήσει ως πόλος για να τελειώσει αυτή η ιστορία του Εμφυλίου: αλαζονεία και χυδαιότητα από τη μια πλευρά και φόβος από την άλλη. Πρέπει να τελειώσει ο εμφύλιος μέσα μας. Γιατί μέσα μας δεν έχει τελειώσει.

• Τι μπορεί να γίνει γι’ αυτό;

Να λέμε την αλήθεια. Καμιά από τις δύο πλευρές δεν λέει την αλήθεια. Μη μου πεις ότι υπήρξε πλήρης αξιοκρατία επί των ημερών της Αριστεράς. Ας πάρουμε τα Πανεπιστήμια. Είναι Πανεπιστήμια αυτά; Δεν λέω ότι φταίει ο ΣΥΡΙΖΑ γι’ αυτό, καθώς το κακό ξεκινά από το 1975. Αυτό θ’ αλλάξει, αρκεί να εφαρμοστεί ο νόμος. Όλοι μιλάμε για εφαρμογή του νόμου, αλλά δεν το εννοούμε. Εγώ δεν ήμουν στον ΣΥΡΙΖΑ, αλλά ποτέ δεν αμφισβήτησα ότι προσπαθεί για κάτι καλύτερο. Εδώ βγαίνει ο ένας και λέει ότι δεν θα εφαρμόσει τον νόμο του άλλου. Έβγαινε ο Πελεγρίνης ως πρύτανης κι έλεγε ότι δεν θα εφαρμόσει τον νόμο Διαμαντοπούλου για τα ΑΕΙ, τον οποίο είχε ψηφίσει η Βουλή των Ελλήνων! Τι
παράδειγμα έδινε; Και στη συνέχεια ο Πελεγρίνης ενεπλάκη και στην πολιτική, ενώ ο Τσίπρας θα έπρεπε να τον πετάξει με τις κλοτσιές. Αυτό θα έκανα εγώ, όχι να τον χαϊδεύουμε να λέει βλακείες δεξιά και αριστερά και να εκθέτει ολόκληρη παράταξη με
τις αηδίες του.

• Επιμένετε στο θέμα του νόμου.

Του νόμου, της παιδείας, της αξιοκρατίας και της σωστής οδικής συμπεριφοράς. Είμαστε κομμάτι της Βαλκανικής πολύ ιδιαίτερο, με τεράστιο παρελθόν, με την κλασική σκέψη και Παιδεία, αλλά παράλληλα με όλη αυτή την οθωμανική επίδραση και μαζί τον χριστιανισμό. Όλα αυτά είναι σαν να παίζουν μπουνιές μεταξύ τους. Φαντάζεστε τι θα έκανε η Εκκλησία αν έμπαινε το «Συμπόσιο» του Πλάτωνα στο σχολείο; Αυτά γίνονται και είναι σαν να πατάμε και να μην ισορροπούμε. Όταν υπάρχει χρήμα, δημιουργείται μια πλασματική εικόνα και θεωρούμε ότι όλα είναι ωραία. Όταν φεύγει το χρήμα, είμαστε ετοιμόρροποι. Γι’ αυτό επιμένω στο θέμα της Παιδείας. Από το νηπιαγωγείο -όχι μόνο στο Πανεπιστήμιο, που τους νοιάζει γιατί εκεί είναι οι ψήφοι. Και κάτι ακόμη που πάντα λέω και δεν θα σταματήσω: Να εφαρμοστεί ο ΚΟΚ. Και αφού εφαρμοστεί, μετά ας δούμε τι θα γίνει με την Ευρώπη και τον κόσμο. Ας ξεκινήσουμε από το να μην περνάμε με κόκκινο, να μην παρκάρουμε στο πεζοδρόμιο… Ούτε αυτό δεν μπορούμε να λύσουμε. Είναι θέμα νοοτροπίας. Αν λυθεί αυτό, θα λυθούν και τα υπόλοιπα.

• Το πιστεύετε βαθιά αυτό.

Μια φορά ήμουν στη Σόλωνος, σε φανάρι. Δίπλα μου έχει σταματήσει και ένας διανομέας -σπάνιο, γιατί αυτοί σπάνια σταματάνε. Ανοίγω το παράθυρο: «Εσύ θα κάνεις τη διαφορά στο μέλλον» του λέω. «Γιατί το λέτε αυτό;» ρωτά. «Γιατί περίμενες στο φανάρι. Αυτό σημαίνει ότι έκανες έναν αγώνα με τον εαυτό σου, έστω και μικρό. Αυτό είναι πιο επαναστατικό από τ’ άλλα, γιατί αυτό σε πιέζει περισσότερο από τ’ άλλα». «Και έχω και πολλές παραγγελίες» μου απαντά. «Άρα, ακόμα περισσότερο, δύο φορές πιο ισχυρό!». Τρελάθηκε το παιδί. Το πιστεύω αυτό που λέω: θα κάνει τη διαφορά. Ξέρω πολύ καλά ότι την εκμεταλλευόμαστε τη Δημοκρατία. Ακούω συχνά ότι οι ξένοι θα καταστρέψουν την Ελλάδα. Μα σε τι χρειάζονται οι ξένοι; Σε αυτό τα καταφέρνουμε μια χαρά από μόνοι μας. Κι όταν κάποιος την καταστρέφει, τσαντιζόμαστε γιατί δεν μας αφήνει να το κάνουμε εμείς.