Στη Βραζιλία εκατοντάδες οπαδοί του πρώην ηγέτη της χώρας Ζαΐρ Μπολσονάρου εισέβαλαν στο Κογκρέσο της Βραζιλίας στην πρωτεύουσα Μπραζίλια καταστρέφοντας δημόσια περιουσία, πράγμα που προκάλεσε καταδίκη εκ μέρους της κυβέρνησης και της διεθνούς κοινότητας.

Περισσότεροι από χίλιοι άνθρωποι έχουν συλληφθεί, με τον υπουργό Δικαιοσύνης της Βραζιλίας Φλάβιο Ντίνο να δηλώνει στους δημοσιογράφους τη Δευτέρα ότι υπήρξαν περίπου 1.500 συλλήψεις στη Μπραζίλια.

Η εισβολή έγινε μια εβδομάδα μετά την ορκωμοσία του Λούλα ντα Σίλβα μετά τη νίκη του επί του Μπολσονάρου σε επαναληπτικές εκλογές στις 30 Οκτωβρίου.

Η επίθεση είχε ομοιότητες με την εξέγερση της 6ης Ιανουαρίου 2021 στο Καπιτώλιο των ΗΠΑ στην Ουάσινγκτον, όταν υποστηρικτές του πρώην προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ εισέβαλαν στο Κογκρέσο σε μια προσπάθεια να αποτρέψουν την πιστοποίηση της κυβέρνησης Μπάιντεν.

Το CNN έκανε μία χρονολογική καταγραφή των γεγονότων.

Τα γεγονότα

Πλάνα της Κυριακής έδειχναν μαζικό πλήθος στη Μπραζίλια να ανεβαίνει μια ράμπα προς το κτίριο του Κογκρέσου, όπου είχε φτάσει στην Πράσινη Αίθουσα, που βρίσκεται έξω από την αίθουσα της κάτω Βουλής του Κογκρέσου, όπως δήλωσε στο CNN Brasil ο προσωρινός πρόεδρος της Γερουσίας Veneziano Vital do Rogo.

Άλλα μέσα έδειξαν υποστηρικτές του Μπολσονάρου να εισέρχονται στο Ανώτατο Δικαστήριο και στο προεδρικό μέγαρο, όπου το CNN Brasil έδειξε τις αφίξεις της αστυνομίας και των βραζιλιάνικων ενόπλων δυνάμεων.

Ο όροφος του κτιρίου του Κογκρέσου πλημμύρισε μετά την ενεργοποίηση του συστήματος πυρόσβεσης όταν οι διαδηλωτές προσπάθησαν να βάλουν φωτιά στο χαλί, σύμφωνα με το CNN Brasil. Πρόσθετα βίντεο έδειξαν διαδηλωτές μέσα στο κτίριο να παίρνουν δώρα που έλαβαν από διεθνείς αντιπροσωπείες και να καταστρέφουν έργα τέχνης.

Ο υπουργός Επικοινωνίας της Βραζιλίας Πάουλο Πιμέντα υποστήριξε πώς βρέθηκαν αίμα, περιττώματα και ούρα στα δωμάτια του κτιρίου.

Συγκεκριμένα, δήλωσε ότι «Οι θεατές είπαν ότι έμοιαζαν εκτός εαυτού από μίσος, σαν ορδή ζόμπι. Έτρεχαν στους διαδρόμους, έσπαζαν πράγματα, ούρησαν, αφόδευσαν στους διαδρόμους και στα δωμάτια σε ένα ξέσπασμα καταστροφής».

Μέχρι το βράδυ της Κυριακής, αρκετές ώρες μετά τις επιθέσεις, τα τρία κτίρια είχαν εκκενωθεί από τους διαδηλωτές, σύμφωνα με το CNN Brasil.

Τουλάχιστον 400 άτομα συνελήφθησαν, κατα τις εκκενώσεις σύμφωνα με τον κυβερνήτη της ομοσπονδιακής περιφέρειας Ιμπανέις Ρότσα.

Ο ίδιος έγραψε στο twitter ότι «θα πληρώσουν για τα εγκλήματα που διέπραξαν» προσθέτοντας ότι «εργάζονται για να εντοπίσουν όλους τους άλλους που συμμετείχαν σε αυτές τις τρομοκρατικές πράξεις».

Λίγες ώρες αργότερα, ωστόσο, τέθηκε σε διαθεσιμότητα από το αξίωμά του για 90 ημέρες από τον δικαστή του Ανώτατου Δικαστηρίου Αλεξάντερ ντε Μοράις.

Ποιοί ήταν όμως αυτοί οι διαδηλωτές; Όπως φαίνεται πρόκειται για ορισμένους σκληροπυρηνικούς υποστηρικτές του πρώην προέδρου Ζαΐρ Μπολσονάρου που έχουν καταστήσει σαφή τη δυσαρέσκειά τους απ όταν κέρδισε τις εκλογές με την δυσαρέσκεια τους να φτάνει στην εισβολή στο Καπιτώλιο.

Με «επιχείρημα» την «εκλογική απάτη», οπαδοί του Μπολσονάρου ντυμένοι με τα εθνικά χρώματα της Βραζιλίας και φορώντας τη φανέλα της εθνικής ομάδας ποδοσφαίρου εισέβαλαν σε μεγάλα κυβερνητικά κτίρια, σπάζοντας παράθυρα και χρησιμοποιώντας έπιπλα για να σχηματίσουν οδοφράγματα εναντίον των δυνάμεων ασφαλείας.

Το χρονικό μέχρι την εισβολή

Οι οπαδοί του Μπολσονάρου είχαν κατασκηνώσει στην πρωτεύουσα μετά την εκλογική του ήττα. Ο υπουργός Δικαιοσύνης Ντίνο είχε εξουσιοδοτήσει τις ένοπλες δυνάμεις να στήσουν τα φράγματα και να φυλάξουν το κτίριο του Κογκρέσου το Σάββατο λόγω της συνεχιζόμενης παρουσίας τους.

Κάποιοι από τους οπαδούς είχαν συγκρουστεί στο παρελθόν με τις δυνάμεις ασφαλείας στη Μπραζίλια στις 12 Δεκεμβρίου, όταν μια ομάδα επιχείρησε να εισβάλει στο αρχηγείο της ομοσπονδιακής αστυνομίας, σύμφωνα με ανακοίνωση της ομοσπονδιακής αστυνομίας εκείνη την εποχή.

Ορισμένες κατασκηνώσεις που έχουν γεμίσει από υποστηρικτές του πρώην προέδρου έχουν επίσης εμφανιστεί έξω από στρατιωτικές βάσεις της Βραζιλίας, με ορισμένους να ζητούν πραξικόπημα από τις ένοπλες δυνάμεις.

Τους μήνες που προηγήθηκαν της εκλογικής του ήττας, ο Μπολσονάρου έσπειρε επανειλημμένα αμφιβολίες για τη νομιμότητα της ψηφοφορίας, χωρίς να παραθέτει κανένα στοιχείο για τους διάφορους ισχυρισμούς του.

Η προσπάθειά του να αφήσει να εννοηθεί ότι η όποια ήττα ήταν αποτέλεσμα απάτης παρομοιάστηκε αμέσως με τον σύμμαχό του Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος εφάρμοσε παρόμοια τακτική κατά τη διάρκεια των προεδρικών εκλογών του 2020 στις ΗΠΑ.

Μετά από την ήττα στον τελικό γύρο, ο Μπολσονάρου συνέχισε αυτές τις καταγγελίες και προσπάθησε να κερδίσει οποιαδήποτε δικαίωση από τις ρυθμιστικές αρχές και τους θεσμούς της Βραζιλίας.

Ο επικεφαλής του εκλογικού δικαστηρίου της Βραζιλίας απέρριψε την Τετάρτη την αίτηση του Μπολσονάρου για ακύρωση των ψηφοδελτίων, χαρακτηρίζοντας τον ισχυρισμό του απερχόμενου προέδρου ότι ορισμένα μηχανήματα ψηφοφορίας είχαν δυσλειτουργήσει ως «γελοίο και παράνομο» και «φαινομενικά συνωμοτικό προς το δημοκρατικό κράτος δικαίου».

Παράλληλα, το Υπουργείο Άμυνας της Βραζιλίας δεν διαπίστωσε καμία ένδειξη απάτης ή ασυνέπειας στην εκλογική διαδικασία σε έκθεση που δημοσιεύθηκε τον Νοέμβριο.

Ο Μπολσονάρου αρνήθηκε να παραδεχθεί την ήττα του στην ψηφοφορία, ενώ από την άλλη σημείωσε ότι θα συμμορφωθεί με το σύνταγμα της Βραζιλίας κατά την παράδοση της εξουσίας στον Λούλα. Τελικά, εγκατέλειψε τη χώρα την παραμονή της ορκωμοσίας του Λούλα και έκτοτε διαμένει στη Φλόριντα.

Ο πρώην πρόεδρος της Βραζιλίας κατήγγειλε τις ενέργειες της Κυριακής σε ένα tweet την Κυριακή, ενώ αμφισβήτησε τον ιστορικό τους χαρακτήρα και προσπάθησε να κάνει συγκρίσεις με προηγούμενες ενέργειες της «αριστεράς».

Επιπλέον, δήλωσε ότι αν και οι ειρηνικές και νόμιμες διαδηλώσεις αποτελούν μέρος της δημοκρατίας, «οι λεηλασίες και οι εισβολές σε δημόσια κτίρια, όπως συνέβη , καθώς και εκείνες που ασκήθηκαν από την αριστερά το 2013 και το 2017, ξεφεύγουν από τον κανόνα».

Αλλά παρά τις προσπάθειές του να διαχωρίσει τον εαυτό του από την εισβολή της Κυριακής, ειδικοί που επικαλείται το CNN Brasil αναφέρουν ότι η πολύμηνη ρητορική του Μπολσονάρου να σπείρει αμφιβολίες για τις εκλογές έθεσε τις βάσεις και τελικά ενθάρρυνε τους υποστηρικτές του να ξεκινήσουν τις  εισβολές στα δημόσια κτήρια.

Ο Μπολσονάρου διαμαρτυρόταν για υποτιθέμενες «ψεύτικες ειδήσεις» σχετικά με την προεδρία του, επέμενε ότι οι δημοσκοπήσεις που τον έδειχναν πίσω από τον Λούλα ήταν στημένες ή αναξιόπιστες και ισχυριζόταν ότι τα μηχανήματα ψηφοφορίας που χρησιμοποιήθηκαν την ημέρα της ψηφοφορίας δεν ήταν κατάλληλα, όπως ακριβώς είχε αναφέρει και ο Ντόναλντ Τραμπ.

Ενώ ο Τραμπ μίλησε απευθείας στους υποστηρικτές του λίγες ώρες πριν από την εξέγερση στην Ουάσινγκτον και στη συνέχεια παρέμεινε στην κατοικία του όταν αυτή εκτυλίχθηκε, ο Μπολσονάρου δεν βρισκόταν φυσικά στη Βραζιλία κατά τη διάρκεια της εξέγερσης της Κυριακής.

Και στις δύο περιπτώσεις, οι ταραχές προκάλεσαν παγκόσμια καταδίκη και απέτυχαν να επηρεάσουν τα αποτελέσματα των εκλογών.

«Καταδικάζω την επίθεση στη δημοκρατία και στην ειρηνική μεταβίβαση της εξουσίας στη Βραζιλία», έγραψε στο Twitter ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν.

«Οι δημοκρατικοί θεσμοί της Βραζιλίας έχουν την πλήρη υποστήριξή μας και η βούληση του βραζιλιάνικου λαού δεν πρέπει να υπονομευθεί» πρόσθεσε.

Ο Πιμέντα, ο υπουργός επικοινωνίας του προέδρου της Βραζιλίας, δήλωσε ότι το «επεισόδιο που συνέβη στη Βραζιλία είναι πιο σοβαρό από αυτό που συνέβη στο Καπιτώλιο», επειδή οι διαδηλωτές εισέβαλαν στην έδρα και των τριών κλάδων εξουσίας.

Έπειτα χαρακτήρισε τις επιθέσεις απόπειρα πραξικοπήματος.

Συγκεκριμένα, «Κατά την άποψή μας, αυτό που συνέβη εδώ δεν ήταν μια πράξη κατά της εκτελεστικής εξουσίας. Ήταν μια επίθεση κατά της δημοκρατίας, κατά του Συντάγματος. Ήταν μια απόπειρα πραξικοπήματος, η οποία απέτυχε να υλοποιηθεί».

Η επόμενη μέρα

Σε συνέντευξη Τύπου, ο Λούλα ντα Σίλβα χαρακτήρισε τα γεγονότα στην πρωτεύουσα Μπραζίλια ως «βάρβαρα» και δήλωσε ότι «η έλλειψη ασφάλειας» επέτρεψε στους «φασίστες» υποστηρικτές του Μπολσονάρου να παραβιάσουν τα φράγματα που είχε στήσει ο στρατός έξω από το κτίριο του Κογκρέσου, το Ανώτατο Δικαστήριο και το Προεδρικό Μέγαρο Planalto.

«Αυτοί οι άνθρωποι είναι ό,τι πιο αποτρόπαιο υπάρχει στην πολιτική», είπε, προσθέτοντας ότι «όλοι όσοι το έκαναν αυτό θα βρεθούν και θα τιμωρηθούν».

Οι διοικητές του στρατού, της αστυνομίας και ο υπουργός Άμυνας θα λογοδοτήσουν στο δικαστήριο εάν δεν διαλυθούν τα στρατόπεδα, δήλωσε ο δικαστής του Ανώτατου Δικαστηρίου Αλεξάντερ ντε Μοράις, προσθέτοντας ότι όλοι οι αυτοκινητόδρομοι πρέπει να καθαριστούν τη Δευτέρα.

Η Γενική Εισαγγελία της Βραζιλίας (MPF) δήλωσε ότι ερευνά όλους τους εμπλεκόμενους στις παραβιάσεις.

«Ο Γενικός Εισαγγελέας της Δημοκρατίας, Αουγκούστο Αράς, παρακολουθεί και παρακολουθεί με ανησυχία τις πράξεις βανδαλισμού σε δημόσια κτίρια που συμβαίνουν στη Μπραζίλια αυτή την Κυριακή», ανέφερε η MPF σε ανακοίνωσή της.

Ο Αράς ζήτησε επίσης «από τη Γενική Εισαγγελία της Ομοσπονδιακής Περιφέρειας (PRDF) να κινήσει αμέσως διαδικασία ποινικής έρευνας με στόχο να λογοδοτήσουν οι εμπλεκόμενοι».