Οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης συναντώνται σήμερα στις Βρυξέλλες για διήμερη σύνοδο κορυφής με στόχο την έξοδο της ζώνης του ευρώ από την κρίση, με την δημιουργία ενός μόνιμου ταμείου χρηματοπιστωτικής σταθερότητας για τις χώρες που βρίσκονται σε δημοσιονομική δυσχέρεια.

Ads

Nαι στην υπό όρους θέσπιση Μόνιμου Μηχανισμού Οικονομικής Σταθερότητας

Κατά της εργασίες της συνόδου αναμένεται να εγκριθεί η τροποποίηση της Συνθήκης της Λισσαβόνας προκειμένου να καταστεί δυνατή η θέσπιση του Μόνιμου Μηχανισμού Οικονομικής Σταθερότητας. Τονίζεται, όμως, ότι η θέσπιση του μηχανισμού αυτού δεν θα είναι δίχως όρους.

Συγκεκριμένα, Γερμανός κυβερνητικός αξιωματούχος διευκρίνισε χθες, Τετάρτη, πως οι προτεινόμενες αλλαγές στη συνθήκη της ΕΕ θα γίνουν υπό αυστηρούς όρους και ότι ο μηχανισμός επίλυσης κρίσεων θα χρησιμοποιείται μόνο ως ύστατη λύση. Ο ίδιος τόνισε πως η Γερμανία στηρίζει την πιθανή αύξηση κεφαλαίου από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ), και θα αντιδράσει θετικά εάν τελικά κριθεί αναγκαίο από την κεντρική τράπεζα της Ευρωζώνης. Δεν απέκλεισε μάλιστα το αίτημα αυτό να παρουσιαστεί από το πρόεδρο της ΕΚΤ Ζαν Κλοντ Τρισέ κατά το δείπνο της Συνόδου Κορυφής των Ευρωπαίων ηγετών.

Ads

«Κανείς στην Ευρώπη δεν θα μείνει μόνος του, κανείς στην Ευρώπη δεν θα αφεθεί να καταρρεύσει», είπε η κ. Μέρκελ στη χθεσινή ομιλία της στη γερμανική βουλή. Στην ομιλία της αυτή η καγκελάριος ανέπτυξε τις θέσεις της εννέα σημείων για τις αποφάσεις που πρόκειται να πάρει σήμερα και αύριο το Συμβούλιο των 27 αναφορικά για τη σύσταση του Μόνιμου Μηχανισμού Κρίσεων στην Ευρωζώνη μετά το 2013.

Εν τω μεταξύ, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο υιοθέτησε σήμερα με μεγάλη πλειοψηφία ψήφισμα για την «ανάγκη θέσπισης ενός μόνιμου μηχανισμού αντιμετώπισης κρίσεων με στόχο την διασφάλιση της χρηματοοικονομικής σταθερότητας της ζώνης του ευρώ», υπογραμμίζοντας ότι «ο μόνιμος μηχανισμός θα πρέπει να βασίζεται στην αρχή της αλληλεγγύης, να υπόκειται σε συγκεκριμένες προϋποθέσεις στην βάση των οποίων θα ενεργοποιείται και να χρηματοδοτείται, μεταξύ άλλων, με καινοτόμα χρηματοδοτικά μέσα».

Οι εννέα προϋποθέσεις που θέτει η Γερμανία και θα παρουσιασθούν σήμερα στη Συνοδό συνοψίζονται στα εξής:

– Με τον υπό σύσταση Μόνιμο Μηχανισμό Κρίσεων από το 2013, ο οποίος θα ενεργοποιείται σε περίπτωση απειλούμενης πτώχευσης κράτους μέλους, δεν μεταφέρονται κυριαρχικά δικαιώματα στις Βρυξέλλες.

– Τα μέτρα βοήθειας θα δρομολογούνται όταν διαπιστώνεται ότι η Ευρωζώνη απειλείται ως σύνολο.

– Η βοήθεια θα χορηγείται μόνον κατόπιν ομόφωνης απόφασης των χωρών της Ευρωζώνης.

– Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο είναι στενά συνδεδεμένο στο Μηχανισμό.

– Η απειλούμενη αδυναμία εξυπηρέτησης του χρέους ενός κράτους-μέλους θα πρέπει να διαπιστώνεται από την Κομισιόν της ΕΕ, το ΔΝΤ και την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. EKT.

– H χορήγηση οικονομικής βοήθειας στήριξης θα συνδέεται με αυστηρές προϋποθέσεις.

– Ιδιώτες επενδυτές θα συμμετέχουν κατά περίπτωση στην αντιμετώπιση μιας κρίσης. Σε περίπτωση πτώχευσης μίας χώρας θα πρέπει να αναλαμβάνουν ένα κόστος και οι ιδιώτες επενδυτές. Σύμφωνα με το BBC, οι Βρυξέλλες θα έχουν τη δυνατότητα να ζητήσουν από τα κράτη μέλη της ευρωζώνης που έχουν υπερβολικά ελλείμματα να «μετακυλήσουν» τις ζημιές στους ιδιώτες δανειστές τους- στους οποίους συμπεριλαμβάνονται και οι κάτοχοι κρατικών ομολόγων- ως προϋπόθεση για να δοθεί στις συγκεκριμένες χώρες πακέτο οικονομικής ενίσχυσης.

– Από το 2013 θα συνοδεύονται όλα τα νέα κρατικά ομόλογα με μία ρήτρα για τη συμμετοχή των ιδιωτών στο κόστος ενδεχόμενης πτώχευσης.

– Στο Μόνιμο Μηχανισμό Κρίσεων μπορούν να συμμετέχουν και χώρες μη μέλη της Ευρωζώνης.

Οι προϋποθέσεις αυτές, βέβαια, ενδέχεται να αυξήσουν το μελλοντικό κόστος δανεισμού των κυβερνήσεων της ευρωζώνης που αντιμετωπίζουν προβλήματα χρέους.

Γαλλία και Γερμανία εναντίον ευρωομολόγων

Την κατηγορηματική απάντηση ότι «δεν υπάρχει η ελάχιστη πιθανότητα να επιτευχθεί συμφωνία για τα ευρωομόλογα» στο προσεχές Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, έδωσε ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο, σε σχετικό ερώτημα του αρχηγού της Σοσιαλιστικής ομάδας Μάρτιν Σούλτς στις αρχές της βδομάδας. Αντίστοιχες δηλώσεις έκανε και ο ο Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ.

Σύμφωνα με τον κ. Μπαρόζο, «υπάρχει απροθυμία εκ μέρους πολλών κρατών μελών σε σχέση με αυτήν την πρόταση». Για το λόγο αυτό, υποστήριξε, στόχος είναι να επιτευχθεί «η πλατύτερη δυνατή συναίνεση με τα υπάρχοντα εργαλεία». Αναγνώρισε ότι η πρόταση για τα ευρωομόλογα «είναι ελκυστική» για να συμπληρώσει ωστόσο ότι: «δεν είναι όμως τώρα η κατάλληλη στιγμή».

Ο λόγος για τις ενστάσεις της Γερμανίας για την έκδοση ευρωομολόγων, θέση την οποία η καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ επανέλαβε στη χθεσινή της ομιλία στη Βουλή. Η κα Μέρκελ απέρριψε και πάλι την ιδέα του ευρω-ομολόγου λέγοντας ότι «δεν πρέπει να γίνει το λάθος να παρουσιαστεί η ως λύση η ενοποίηση των κινδύνων».

Συγκεκριμένα, η Γερμανία θέλει να οριοθετήσει αυστηρά την τροποποίηση της Συνθήκης της Λισσαβόνας, ώστε να μην περιλαμβάνει την έκδοση ευρωομολόγων, προσπάθεια στην οποία θα έχει σύμμαχο και τη Γαλλία.

Οι δηλώσεις Τρισέ περί εγκατάλειψης του προγράμματος αγοράς κρατικών ομολόγων από πλευράς ΕΚΤ πυροδότησαν ένα νέο κύκλο συζητήσεων σχετικά με το ποιος θα αναλάβει αυτόν το ρόλο μιας και όλοι συμφωνούν ότι οι ενέσεις ρευστότητας δε γίνεται να εγκαταλειφθούν και οι τράπεζες δεν μπορούν να υπερφορτωθούν με κρατικά ομόλογα.

Συνεπώς, αναμένεται να συζητηθεί σαν ενδεχόμενο και η αναβάθμιση του ρόλου του Ευρωπαϊκού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας καθώς και η ενδεχόμενη αύξηση των κεφαλαίων των 440 δις ευρώ που ήδη διαθέτει, μιας και αποτελεί τον πρώτο υποψήφιο αντικαταστάτη της αγοράς κρατικών ομολόγων στη θέση της ΕΚΤ. Διεθνείς αναλυτές, πάντως, υποστηρίζουν ότι κάτι τέτοιο δεν πρόκειται να γίνει σύντομα και σε κάθε περίπτωση δεν θα αποφασιστεί οριστικά στη συγκεκριμένη Σύνοδο Κορυφής.

Σημειώνεται, τέλος, ότι αν και το θέμα της επιμήκυνσης του χρόνου αποπληρωμής των δανείων που λαμβάνει η Ελλάδα από τον μηχανισμό στήριξης δεν βρίσκεται στην ατζέντα της Συνόδου αναμένεται με πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να γίνει αναφορά και στο συγκεκριμένο ζήτημα.

Το πρόγραμμα της Συνόδου Κορυφής

Η Σύνοδος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου θα αρχίσει στις 5:00 μ.μ. με τη συνάντηση των αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και στις 5.20 μ.μ είναι προγραμματισμένη η πρώτη Σύνοδος Εργασιών. Θα ακολουθήσει στις 8.15 μ.μ το δείπνο εργασίας

Η δεύτερη Σύνοδος Εργασιών του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου θα αρχίσει την Παρασκευή στις 10 το πρωί και στη 1.00 μ.μ. θα ακολουθήσει συνέντευξη Τύπου.