Η βολιβιανή αστυνομία συνέλαβε τον πρώην αρχηγό του γενικού επιτελείου στρατού Χουάν Χοσέ Σούνιγα, ο οποίος κατηγορείται για απόπειρα πραξικοπήματος.

Εικόνες που μετέδωσε η κρατική τηλεόραση της Βολιβίας δείχνουν τον στρατηγό Σούνιγα να οδηγείται σε αστυνομικό όχημα, αμέσως μετά από σύντομες δηλώσεις του σε δημοσιογράφους. «Είστε υπό κράτηση, στρατηγέ», του είπε ο υφυπουργός Εσωτερικών Τζόνι Αγκιλέρα.

Βαριά οπλισμένοι στρατιώτες και τεθωρακισμένα οχήματα είχαν αναπτυχθεί νωρίτερα στην κεντρική πλατεία της πρωτεύουσας Λα Πας, περικυκλώνοντας την έδρα της κυβέρνησης.

Ο πρόεδρος Λουίς Άρσε έσπευσε να διορίσει νέα ηγεσία στις ένοπλες δυνάμεις, ενώ το Ανώτατο Δικαστήριο κατήγγειλε «επίθεση εναντίον της δημοκρατικής σταθερότητας» στη χώρα.

Διαβάστε επίσης: ΣΥΡΙΖΑ / Αμέριστη στήριξη στην κυβέρνηση και τον λαό της Βολιβίας

Ο στρατηγός Χουάν Χοσέ Σούνιγα υποστήριξε ότι στόχος ήταν η «αναδόμηση της δημοκρατίας». Μιλώντας σε δημοσιογράφους, περιστοιχισμένος από στρατιώτες, αναφέρθηκε σε «μια πραγματική δημοκρατία… Όχι αυτή των λίγων, όχι λίγων αφεντάδων που κυβερνούν τη χώρα για 30 ή 40 χρόνια».

Η νεοδιορισθείσα στρατιωτική διοίκηση διέταξε τους στρατιώτες που ακολούθησαν τον στρατηγό Σούνιγα στο προεδρικό μέγαρο να επιστρέψουν στις βάσεις τους, ενώ ισχυρές αστυνομικές δυνάμεις αναπτύχθηκαν στο κέντρο της βολιβιανής πρωτεύουσας.

Βολιβία: Αποτυχημένη η προσπάθεια για πραξικόπημα

Νωρίτερα, βίντεο που μεταδόθηκε από τη βολιβιανή τηλεόραση έδειξε δυνάμεις ασφαλείας με εξοπλισμό αντιμετώπισης ταραχών να καταλαμβάνουν την κεντρική πολιτική πλατεία της χώρας, την Plaza Murillo, ένα καμουφλαρισμένο τανκ να εμβολίζει μια πόρτα του προεδρικού Μεγάρου και στρατιώτες να προσπαθούν να μπουν μέσα στο κτήριο. Λίγο αργότερα αποχώρησαν και αντικαταστάθηκαν από αστυνομικούς που υποστήριζαν τον πρόεδρο.

Ο δημοκρατικά εκλεγμένος πρόεδρος της χώρας Λουίς Άρτσε κατέβηκε στην πλατεία και κάλεσε τους Βολιβιανούς «να οργανωθούν και να κινητοποιηθούν ενάντια στο πραξικόπημα και υπέρ της δημοκρατίας».

«Ζήτω ο βολιβιανός λαός!» δήλωσε σε τηλεοπτικό διάγγελμα. «Ζήτω η δημοκρατία!»

Το 2019, ο προέδρος Εβο Μοράλες και άλλα στελέχη της κυβέρνησης, μετά από βίαιες διαμαρτυρίες και υπό την πίεση του στρατού, παραιτήθηκαν και εγκατέλειψαν τη χώρα. Η Ζανίν Ανεζ γερουσιαστής από το δεξιό συντηρητικό κόμμα, ορκίστηκε πρόεδρος.

Αλλά στις  εκλογές ένα χρόνο αργότερα, οι ψηφοφόροι επέλεξαν με συντριπτική πλειοψηφία τον Αρτσε,  που υποδείχθηκε από τον Εβο Μοράλες.

Οι επίδοξοι πραξικοπηματίες, στις δηλώσεις τους πριν αποχωρήσουν, είχαν ζητήσει την  απελευθέρωση  πολιτικών και αξιωματικών που έχουν φυλακιστεί για τη συμμετοχή τους στην αντισυνταγματική πτώση της κυβέρνησης Μοράλες. Ανάμεσα τους βρίσκεται και η διορισμένη πρόεδρος Ζανίν Ανεζ.

Πολιτική αβεβαιότητα και στα ύψη η ένταση

Οι εντάσεις έχουν αυξηθεί στη Βολιβία ενόψει των γενικών εκλογών του 2025, με τον αριστερό πρώην πρόεδρο Έβο Μοράλες να σχεδιάζει να θέσει υποψηφιότητα εναντίον του πρώην συμμάχου του Άρτσε, δημιουργώντας μεγάλο ρήγμα στο κυβερνών σοσιαλιστικό κόμμα και ευρύτερη πολιτική αβεβαιότητα.

Πολλοί δεν επιθυμούν την επιστροφή του Μοράλες, ο οποίος κυβέρνησε από το 2006 έως το 2019, όταν ανατράπηκε εν μέσω  διαδηλώσεων, κατηγορούμενος για νοθεία και αντικαταστάθηκε από μια προσωρινή συντηρητική κυβέρνηση. Ο ίδιος είχε καταγγείλει πραξικόπημα της δεξιάς που υποστηρίχθηκε από τις ΗΠΑ.

Ο Άρσε κέρδισε στη συνέχεια τις εκλογές το 2020.

Ο Σούνιγα δήλωσε πρόσφατα ότι ο Μοράλες δεν θα πρέπει να μπορεί να επιστρέψει ως πρόεδρος και απείλησε να τον εμποδίσει αν το επιχειρήσει, γεγονός που οδήγησε τον Άρτσε να απομακρύνει τον Σούνιγα από τη θέση του.

Συγκεκριμένα, σε συνέντευξή του τη Δευτέρα σε τηλεοπτικό δίκτυο, ο Σουνίγα είχε δηλώσει ότι θα συλλάβει τον Μοράλες, αν προσπαθήσει να θέσει υποψηφιότητα στις προεδρικές εκλογές του 2025, παρά το γεγονός ότι το Συνταγματικό Δικαστήριο είχε αποφασίσει τον Δεκέμβριο του 2023 ότι δεν μπορεί να το πράξει.

Πριν από την επίθεση στο προεδρικό μέγαρο, ο Σούνιγα είχε απευθυνθεί σε δημοσιογράφους στην πλατεία και αναφέρθηκε στην αυξανόμενη οργή στην περίκλειστη χώρα, η οποία παλεύει με την οικονομική ύφεση με εξαντλημένα τα αποθεματικά της κεντρικής τράπεζας και την πίεση στο νόμισμα μπολιβιάνο, καθώς οι εξαγωγές φυσικού αερίου έχουν στερέψει.

Ποιος είναι ο Λούις Άρτσε

Ο Άρτσε θεωρείται αρχιτέκτονας «του μπολιβαριανού οικονομικού θαύματος», κάτι που δεν σταμάτησε να προωθεί στη διάρκεια της προεκλογικής του εκστρατείας. Διετέλεσε υπουργός Οικονομίας του Μοράλες από το 2006 ως το 2017 και στη συνέχεια ξανά το 2019.

Υπό την προεδρία του Μοράλες, το ΑΕΠ της χώρας τετραπλασιάστηκε, ενώ κατά μέσο όρο η ανάπτυξη την περίοδο 2004-2014 έφτανε το 4,9%. Την ίδια στιγμή, η φτώχεια μειώθηκε από το 60% στο 37% και η ανέχεια από το 38% στο 13%, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία.

Αντιδράσεις για την απόπειρα πραξικοπήματος

Οι ηγέτες της Χιλής, του Ισημερινού, του Περού, του Μεξικού και της Κολομβίας ζήτησαν να γίνει σεβαστή η δημοκρατία, ενώ ο πρόεδρος της Βραζιλίας Λουίς Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα έγραψε στο Χ: «Λατρεύω τη δημοκρατία και επιθυμώ να επικρατήσει σε όλη τη Λατινική Αμερική».

Ο πρόεδρος της Βενεζουέλας Νικολάς Μαδούρο κατήγγειλε μια απόπειρα «πραξικοπήματος στη Βολιβία», οργανωμένη «από την άκρα δεξιά μαζί με έναν προδότη στρατιωτικό».

Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες δήλωσε «βαθιά ανήσυχος» και οι ΗΠΑ επεσήμαναν ότι παρακολουθούν «στενά» την κατάσταση και ζήτησαν να επικρατήσει ηρεμία, σύμφωνα με εκπρόσωπο του Λευκού Οίκου.