Μπορεί πολλοί να θεωρούν πως ο ακροδεξιός Βίκτορ Όρμπαν είναι πολιτικά απομονωμένος όσον αφορά την Ευρωπαϊκή Ένωση, ωστόσο φαίνεται πως μάλλον ισχύει το αντίθετο.

Πρόσφατα, υπό την ηγεσία του Ούγγρου πρωθυπουργού, μια νέα ακροδεξιά ευρωσκεπτικιστική ομάδα – οι Πατριώτες για την Ευρώπη – έγινε το τρίτο μεγαλύτερο μπλοκ στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

Πρόκειται για αξιοσημείωτο επίτευγμα, όπως γράφει ο Mujtaba Rahman, από το Eurasia Group, τον οίκο γεωπολιτικών αναλύσεων, σε άρθρο του στο Politico, καθώς ο Ούγγρος «κατάφερε να αναδιοργανώσει την ευρωπαϊκή ακροδεξιά γύρω από τη δική του εικόνα και την εικόνα του κόμματός του Fidesz, το οποίο βίωνε μια απομόνωση μετά την αποχώρησή του από την ομάδα του κεντροδεξιού Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος το 2019».

Επίσης, σύμφωνα με τον ίδιο, η δημιουργία της ομάδας των Πατριωτών αποδεικνύει ότι ο Όρμπαν είναι πολύ λιγότερο απομονωμένος απ’ ό,τι αρχικά πιστευόταν, ικανός να δημιουργήσει έναν συνασπισμό ομοϊδεατών που μοιράζονται τον στρατηγικό του στόχο, τη δημιουργία μιας «Ευρώπης των εθνών κρατών».

Ο Όρμπαν έχει άλλωστε εδραιώσει τη συμμαχία του με την Λεπέν και τον «Εθνικό Συναγερμό» της Γαλλίας, το μεγαλύτερο ακροδεξιό κόμμα στην Ευρώπη, παρά την αποτυχία του να κερδίσει την πλειοψηφία στις πρόωρες εκλογές της χώρας. Παρομοίως, το ολλανδικό ακροδεξιό Κόμμα της Ελευθερίας (PVV) του Geert Wilders μετακινήθηκε επίσης προς τους Πατριώτες από την πρώην ακροδεξιά ομάδα «Ταυτότητα και Δημοκρατία», αφού κέρδισε τις ολλανδικές εκλογές του περασμένου έτους και εισήλθε για πρώτη φορά σε κυβέρνηση συνασπισμού.

Σταθερή προς το παρόν η ισορροπία δυνάμεων στην ΕΕ

Παρόλα αυτά, όπως υποστηρίζει ο Mujtaba Rahman, αυτή η συνεργασία δεν θα αλλάξει ακριβώς την ισορροπία δυνάμεων στο Κοινοβούλιο και είναι απίθανο να επηρεάσει σημαντικά τη χάραξη πολιτικής της ΕΕ, τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα.

Κι αυτό γιατί τα κεντρώα φιλοευρωπαϊκά κόμματα διατήρησαν μια σημαντική πλειοψηφία στις Βρυξέλλες. Και μαζί με τους Πράσινους, συγκέντρωσαν εύκολα τις απαιτούμενες ψήφους για να διορίσουν την Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.

Έτσι, οι Πατριώτες θα παραμείνουν στην αντιπολίτευση, με περιορισμένη δυνατότητα να επηρεάσουν τη νομοθετική διαδικασία της ΕΕ. Το μέγεθος της ομάδας θα της προσφέρει κάποια μεγαλύτερη χρηματοδότηση, προβολή και ανάδειξη στις κοινοβουλευτικές διαδικασίες, αλλά δεν διαθέτει σημαντική εκπροσώπηση στα όργανα της ΕΕ, όπως οι πρόεδροι των Επιτροπών.

Ο ρόλος της Μελόνι

Ωστόσο, οι μεσοπρόθεσμες προκλήσεις είναι πολύ πιο ανησυχητικές, επισημαίνεται στο άρθρο, που αναφέρεται και στην Τζόρτζια Μελόνι. Η ομάδα των Ευρωπαίων Συντηρητικών και Μεταρρυθμιστών (ECR) της οποίας προεδρεύει δεν θα συγχωνευθεί με τους Πατριώτες. Και τα δύο κύρια μέλη της – το κόμμα Αδελφοί της Ιταλίας της Μελόνι και το κύριο αντιπολιτευόμενο κόμμα Νόμος και Δικαιοσύνη της Πολωνίας – έχουν αρνηθεί να ενταχθούν.

Αυτό σημαίνει ότι, προς το παρόν, η Μελόνι θα συνεχίσει να ακροβατεί φαινομενικά μεταξύ της ακροδεξιάς και του κατεστημένου της ΕΕ, διατηρώντας τις επιλογές της ανοιχτές, καθώς το ECR παρουσιάζεται ως γέφυρα μεταξύ των δύο. «Και το γεγονός ότι η προέλαση του Εθνικού Συναγερμού ανακόπηκε στον δεύτερο γύρο των γαλλικών βουλευτικών εκλογών της έδωσε έναν ακόμη λόγο να περιμένει και να συνεχίσει να συνεργάζεται εποικοδομητικά με τις Βρυξέλλες, το Βερολίνο και το Παρίσι για να προωθήσει τις προτεραιότητες της Ιταλίας», υπογραμμίζει ο Rahman στο Politico.

Από την άλλη, ο ίδιος διαπιστώνει πως το ECR χάνει έδαφος. Οι φιλοδοξίες του να γίνει η τρίτη μεγαλύτερη ομάδα στο Κοινοβούλιο ματαιώθηκαν. Και παρά την ισχυρή σύνδεση με τους Αδελφούς της Ιταλίας, το ισπανικό κόμμα Vox αποχώρησε για να ενταχθεί στους Πατριώτες. Επιπλέον, έχοντας εξασφαλίσει την υποστήριξη των Πρασίνων, η φον ντερ Λάιεν θα εξαρτάται πλέον λιγότερο από την Μελόνι.

Η επιρροή των «Πατριωτών» και η εικόνα που μπορεί να αλλάξει στο μέλλον

Επί του παρόντος, οι Πατριώτες ελέγχουν μόνο μία έδρα στο Συμβούλιο – αυτή του Όρμπαν. Έχουν όμως έμμεση επιρροή και σε δύο ακόμη έδρες, στην Ολλανδία και την Ιταλία, όπου το PVV και το ακροδεξιό κόμμα της Λέγκας είναι εταίροι στους κυβερνητικούς συνασπισμούς των αντίστοιχων χωρών τους και μπορούν έτσι να ασκήσουν κάποια επιρροή στην κυβέρνηση.

Ωστόσο, ο αριθμός των Πατριωτών στο Συμβούλιο είναι πιθανό να αυξηθεί με την πάροδο του χρόνου, καθώς αρκετές εθνικές εκλογές που έχουν προγραμματιστεί το επόμενο διάστημα έχουν πολλές πιθανότητες να αναδείξουν περισσότερες ακροδεξιές κυβερνήσεις. Για παράδειγμα, εκλογές πρόκειται να διεξαχθούν στην Αυστρία τον Σεπτέμβριο, όπου το ακροδεξιό Κόμμα της Ελευθερίας προηγείται στις δημοσκοπήσεις, και στην Τσεχική Δημοκρατία το επόμενο φθινόπωρο, όπου το εθνικιστικό κόμμα Δράση Δυσαρεστημένων Πολιτών του πρώην πρωθυπουργού Andrej Babiš προηγείται σταθερά.

Έτσι, ενώ τα ακροδεξιά κόμματα θα συνεχίσουν να παλεύουν με εσωτερικές διαιρέσεις σχετικά με την πολιτική και η φον ντερ Λάιεν θα εξακολουθεί να είναι σε θέση να κυβερνήσει με τη στήριξη του κέντρου, το αποτέλεσμα πολλών εθνικών εκλογών μπορεί κάλλιστα να δώσει στην ακροδεξιά ομάδα μεγαλύτερη εκπροσώπηση, κάτι που θα μπορούσε να υπονομεύσει τη συνοχή της ΕΕ σε βασικούς τομείς, κυρίως όσον αφορά τον προϋπολογισμό, τη διεύρυνση και την εξωτερική πολιτική – ιδίως όταν πρόκειται για την Ουκρανία, σύμφωνα με το ίδιο άρθρο.

Γιατί μπορεί η ΕΕ να έχει βρει μέχρι στιγμής τρόπους να παρακάμψει τα επανειλημμένα βέτο του Όρμπαν για την Ουκρανία, μέσω και οικονομικών πιέσεων, αλλά μια μεγαλύτερη, πιο αποφασιστική ομάδα απρόθυμων κυβερνήσεων ίσως είναι πολύ πιο δύσκολο να συγκρατηθεί.

Επίσης, μια ενδεχόμενη νίκη του Τραμπ στις αμερικανικές εκλογές ίσως προσθέσει περισσότερη αβεβαιότητα.