Μπορεί ο πόλεμος στην Ουκρανία να πέρασε σε δεύτερη μοίρα μετά τις δραματικές εξελίξεις στη Μέση Ανατολή, ωστόσο, το ενδιαφέρον γι’ αυτόν από την Δύση φαίνεται να μειωνόταν πριν ακόμη από την επίθεση της Χαμάς για την ανακατάληψη κατεχόμενων από το Ισραήλ παλαιστινιακών εδαφών στις 7 Οκτωβρίου.

Ads

Αυτό φάνηκε, όπως προκύπτει από σχετικό, μεγάλο αφιέρωμα του περιοδικού Time, κατά το τελευταίο ταξίδι του Ουκρανού προέδρου, Βολοντίμιρ Ζελένσκι στις ΗΠΑ, τον περασμένο Σεπτέμβριο.

Η πρόσκληση για την ομιλία του στα Εθνικά Αρχεία στην Ουάσιγκτον είχε σταλεί σε αρκετές εκατοντάδες καλεσμένους, συμπεριλαμβανομένων ηγετών του Κογκρέσου και κορυφαίων αξιωματούχων της κυβέρνησης Μπάιντεν.

Η ομιλία αυτή, που είχε χαρακτηριστεί ως το κύριο γεγονός της επίσκεψής του στα τέλη Σεπτεμβρίου, θα του έδινε την ευκαιρία να εμπνεύσει την υποστήριξη των ΗΠΑ κατά της Ρωσίας με το είδος της ρητορικής που ο κόσμος έχει συνηθίσει να περιμένει από τον πρόεδρο της Ουκρανίας σε καιρό πολέμου. Δεν πήγε όπως είχε προγραμματιστεί.

Ads

Εκείνο το απόγευμα, οι συναντήσεις του Ζελένσκι στον Λευκό Οίκο και στο Πεντάγωνο τον καθυστέρησαν περισσότερο από μία ώρα, και όταν τελικά έφτασε για να ξεκινήσει την ομιλία του έδειχνε απόμακρος και ταραγμένος.

«Κανείς δεν πιστεύει στη νίκη μας όσο εγώ. Κανείς»

Ο λόγος, όπως είπε αργότερα, ήταν η εξάντληση που ένιωθε εκείνο το βράδυ, κυρίως από την επίμονη ανάγκη να πείσει τους συμμάχους του ότι, με τη βοήθειά τους, η Ουκρανία μπορεί να νικήσει.

«Κανείς δεν πιστεύει στη νίκη μας όσο εγώ. Κανείς», δήλωσε ο Ζελένσκι στο TIME σε συνέντευξή του μετά το ταξίδι του.

Γίνεται όλο και πιο δύσκολο αυτό, διαπιστώνει το περιοδικό. Είκοσι μήνες μετά τον πόλεμο, περίπου το ένα πέμπτο του εδάφους της Ουκρανίας παραμένει υπό ρωσική κατοχή. Δεκάδες χιλιάδες στρατιώτες και άμαχοι έχουν σκοτωθεί και ο Ζελένσκι αισθάνεται κατά τη διάρκεια των ταξιδιών του ότι το παγκόσμιο ενδιαφέρον για τον πόλεμο έχει χαλαρώσει. Το ίδιο και το επίπεδο της διεθνούς υποστήριξης.

«Το πιο τρομακτικό είναι ότι ένα μέρος του κόσμου συνήθισε τον πόλεμο στην Ουκρανία», λέει. «Η εξάντληση με τον πόλεμο κυλάει σαν κύμα. Το βλέπετε στις Ηνωμένες Πολιτείες, στην Ευρώπη. Και βλέπουμε ότι μόλις αρχίσουν να κουράζονται λίγο, γίνεται σαν παράσταση γι’ αυτούς: «Δεν μπορώ να βλέπω αυτή την επανάληψη για 10η φορά'”».

Η δημόσια υποστήριξη για την βοήθεια προς την Ουκρανία έχει μειωθεί εδώ και μήνες στις ΗΠΑ και η επίσκεψη του Ζελένσκι δεν έκανε τίποτα για να την αναζωογονήσει.

Περίπου το 41% των Αμερικανών επιθυμεί το Κογκρέσο να παράσχει περισσότερα όπλα στο Κίεβο, από 65% τον Ιούνιο, όταν η Ουκρανία ξεκίνησε μια μεγάλη αντεπίθεση, σύμφωνα με έρευνα του Reuters που πραγματοποιήθηκε λίγο μετά την αναχώρηση του Ζελένσκι.

Η αντεπίθεση αυτή έχει προχωρήσει με βασανιστικά αργό ρυθμό και με τεράστιες απώλειες, καθιστώντας όλο και πιο δύσκολο για τον Ζελένσκι να πείσει τους εταίρους του ότι η νίκη είναι προ των πυλών. Με το ξέσπασμα του πολέμου στο Ισραήλ, ακόμη και η διατήρηση της προσοχής του κόσμου στην Ουκρανία έχει γίνει μεγάλη πρόκληση.

Μετά την επίσκεψή του στην Ουάσινγκτον, το TIME ακολούθησε τον Πρόεδρο και την ομάδα του πίσω στο Κίεβο, ελπίζοντας να καταλάβει πώς θα αντιδράσουν στα μηνύματα που έλαβαν, ιδίως στις επίμονες εκκλήσεις προς τον Ζελένσκι να καταπολεμήσει τη διαφθορά στο εσωτερικό της κυβέρνησής του και στον εξασθενημένο ενθουσιασμό για έναν πόλεμο χωρίς ορατό τέλος.

Ο δημοσιογράφος του περιοδικού ρώτηυσε μια πηγή κοντά στον Ζελένσκι για πώς αισθανόταν ο Πρόεδρος. Η απάντηση ήρθε χωρίς να διστάσει ούτε δευτερόλεπτο: «Θυμωμένος».

«Αυταπατάται ο Ζελένσκι για τη νίκη»

Η συνήθης λάμψη της αισιοδοξίας του, η αίσθηση του χιούμορ του, η τάση του να ζωντανεύει μια συνάντηση στην αίθουσα πολέμου με ένα μικρό πείραγμα ή ένα αστείο, τίποτα από αυτά δεν έχει επιβιώσει στο δεύτερο έτος του ολοκληρωτικού πολέμου. «Τώρα μπαίνει μέσα, παίρνει τις ενημερώσεις, δίνει τις εντολές και φεύγει», λέει ένα παλιό μέλος της ομάδας του. Ένας άλλος λέει ότι, πάνω απ’ όλα, ο Ζελένσκι αισθάνεται προδομένος από τους δυτικούς συμμάχους του. Τον άφησαν χωρίς τα μέσα για να κερδίσει τον πόλεμο, του έδωσαν μόνο τα μέσα για να επιβιώσει.

Αλλά οι πεποιθήσεις του δεν έχουν αλλάξει. Παρά τις πρόσφατες οπισθοδρομήσεις στο πεδίο της μάχης, δεν σκοπεύει να εγκαταλείψει τη μάχη ή να ζητήσει οποιαδήποτε ειρήνη. Αντιθέτως, η πίστη του στην τελική νίκη της Ουκρανίας επί της Ρωσίας έχει σκληρύνει σε μια μορφή που ανησυχεί ορισμένους από τους συμβούλους του. Είναι αμετακίνητη, στα όρια του μεσσιανισμού.

«Αυταπατάται», λέει απογοητευμένος ένας από τους στενότερους συνεργάτες του. «Έχουμε ξεμείνει από επιλογές. Δεν κερδίζουμε. Αλλά προσπαθήστε να του το πείτε αυτό».

Το πείσμα του Ζελένσκι, λένε ορισμένοι από τους συνεργάτες του, έχει βλάψει τις προσπάθειες της ομάδας του να καταλήξει σε μια νέα στρατηγική, ένα νέο μήνυμα. Καθώς συζητούσαν για το μέλλον του πολέμου, ένα θέμα παρέμεινε ταμπού: η δυνατότητα διαπραγμάτευσης μιας ειρηνευτικής συμφωνίας με τους Ρώσους. Κρίνοντας από πρόσφατες έρευνες, οι περισσότεροι Ουκρανοί θα απέρριπταν μια τέτοια κίνηση, ειδικά αν συνεπαγόταν την απώλεια οποιουδήποτε κατεχόμενου εδάφους.

Ο Ζελένσκι παραμένει κατηγορηματικά αντίθετος ακόμη και σε μια προσωρινή εκεχειρία. «Για εμάς αυτό θα σήμαινε ότι θα αφήναμε αυτή την πληγή ανοιχτή για τις μελλοντικές γενιές», μου λέει ο πρόεδρος. «Ίσως αυτό να ηρεμήσει κάποιους ανθρώπους στο εσωτερικό της χώρας μας και έξω, τουλάχιστον εκείνους που θέλουν να κλείσουν τα πράγματα με κάθε τίμημα. Αλλά για μένα, αυτό είναι πρόβλημα, γιατί μένουμε με αυτή την εκρηκτική δύναμη. Το μόνο που κάνουμε είναι να καθυστερούμε την έκρηξή της».

Προς το παρόν, είναι αποφασισμένος να κερδίσει τον πόλεμο με ουκρανικούς όρους και αλλάζει τακτική για να το πετύχει αυτό. Έχοντας επίγνωση ότι η ροή των δυτικών όπλων μπορεί να στερέψει με την πάροδο του χρόνου, οι Ουκρανοί έχουν αυξήσει την παραγωγή μη επανδρωμένων αεροσκαφών και πυραύλων, τα οποία έχουν χρησιμοποιήσει για να επιτεθούν σε ρωσικές γραμμές ανεφοδιασμού, κέντρα διοίκησης και αποθήκες πυρομαχικών πολύ πίσω από τις εχθρικές γραμμές.

Οι Ρώσοι απάντησαν με περισσότερους βομβαρδισμούς, περισσότερα πυραυλικά πλήγματα εναντίον των υποδομών που θα χρειαστεί η Ουκρανία για να θερμάνει τα σπίτια και να κρατήσει τα φώτα αναμμένα κατά τη διάρκεια του χειμώνα.

Ο Ζελένσκι το περιγράφει ως έναν πόλεμο θέλησης και φοβάται ότι αν οι Ρώσοι δεν σταματήσουν στην Ουκρανία, οι μάχες θα εξαπλωθούν πέρα από τα σύνορά της. «Ζω εδώ και καιρό με αυτόν τον φόβο», λέει. «Ένας τρίτος παγκόσμιος πόλεμος θα μπορούσε να ξεκινήσει στην Ουκρανία, να συνεχιστεί στο Ισραήλ, να προχωρήσει από εκεί στην Ασία και μετά να εκραγεί κάπου αλλού».

Αυτό ήταν το μήνυμά του στην Ουάσιγκτον: Βοηθήστε την Ουκρανία να σταματήσει τον πόλεμο πριν εξαπλωθεί και πριν να είναι πολύ αργά. Ανησυχεί ότι το ακροατήριό του έχει σταματήσει να δίνει προσοχή.

Στα τέλη του περασμένου έτους, κατά την προηγούμενη επίσκεψή του στην Ουάσιγκτον, ο Ζελένσκι έτυχε υποδοχής ήρωα. Ο Λευκός Οίκος έστειλε ένα αεροσκάφος της αμερικανικής Πολεμικής Αεροπορίας να τον παραλάβει στην ανατολική Πολωνία λίγες ημέρες πριν από τα Χριστούγεννα και, με τη συνοδεία ενός κατασκοπευτικού αεροσκάφους του ΝΑΤΟ και ενός μαχητικού F-15 Eagle, να τον παραδώσει στην κοινή βάση Andrews έξω από την αμερικανική πρωτεύουσα.

Το ίδιο βράδυ, ο Ζελένσκι εμφανίστηκε ενώπιον κοινής συνεδρίασης του Κογκρέσου για να δηλώσει ότι η Ουκρανία είχε νικήσει τη Ρωσία «στη μάχη για τα μυαλά του κόσμου».

Αυτή τη φορά, η ατμόσφαιρα είχε αλλάξει. Η βοήθεια προς την Ουκρανία είχε γίνει ένα από τα επίμαχα σημεία στη συζήτηση για τον ομοσπονδιακό προϋπολογισμό.

Ένας από τους συμβούλους εξωτερικής πολιτικής του Ζελένσκι τον προέτρεψε να ακυρώσει το ταξίδι τον Σεπτέμβριο, προειδοποιώντας ότι η ατμόσφαιρα ήταν πολύ επιβαρυμένη. Οι ηγέτες του Κογκρέσου αρνήθηκαν να επιτρέψουν στον Ζελένσκι να εκφωνήσει δημόσια ομιλία στο Καπιτώλιο. Οι βοηθοί του προσπάθησαν να κανονίσουν μια προσωπική εμφάνισή του στο Fox News και μια συνέντευξη με την Όπρα Γουίνφρεϊ. Καμία από τις δύο δεν πραγματοποιήθηκε.

Αντ’ αυτού, το πρωί της 21ης Σεπτεμβρίου, ο Ζελένσκι συναντήθηκε κατ’ ιδίαν με τον τότε πρόεδρο της Βουλής των Αντιπροσώπων Κέβιν Μακάρθι, προτού μεταβεί στην παλιά αίθουσα της Γερουσίας, όπου οι νομοθέτες τον εξέτασαν κεκλεισμένων των θυρών. Οι περισσότεροι από τους συνήθεις επικριτές του Ζελένσκι παρέμειναν σιωπηλοί στη συνεδρίαση- ο γερουσιαστής Τεντ Κρουζ ήρθε με καθυστέρηση άνω των 20 λεπτών. Οι Δημοκρατικοί, από την πλευρά τους, ήθελαν να καταλάβουν πού οδηγείται ο πόλεμος και πόσο πολύ χρειάζεται η Ουκρανία την υποστήριξη των ΗΠΑ. «Με ρώτησαν ευθέως: Αν δεν σας δώσουμε τη βοήθεια, τι θα συμβεί;» θυμάται ο Ζελένσκι.

«Αυτό που θα συμβεί είναι ότι θα χάσουμε».

Η κατάσταση αυτή πηγάζει από την αποτυχία στο στρατιωτικό πεδίο.

Ο Ουκρανικός στρατός αρνείται να πολεμήσει

«Δεν προχωράμε μπροστά», λέει ένας από τους στενούς συνεργάτες του Ζελένσκι. Ορισμένοι διοικητές της πρώτης γραμμής, συνεχίζει, έχουν αρχίσει να αρνούνται τις εντολές για προέλαση, ακόμη και όταν αυτές προέρχονται απευθείας από το γραφείο του προέδρου.

«Θέλουν απλώς να κάθονται στα χαρακώματα και να κρατούν τη γραμμή», λέει. «Αλλά δεν μπορούμε να κερδίσουμε έναν πόλεμο με αυτόν τον τρόπο».

‘Ενας ανώτερος αξιωματικός του στρατού είπε ότι κάποια στιγμή στις αρχές Οκτωβρίου, η πολιτική ηγεσία στο Κίεβο απαίτησε μια επιχείρηση για την «ανακατάληψη» της πόλης Χορλίβκα, ενός στρατηγικού φυλακίου στην ανατολική Ουκρανία που οι πολιτοφυλακές του Ντονμπάς κατέχουν και υπερασπίζονται σθεναρά σε όλη τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου από το 2014.

Η απάντηση ήρθε πίσω με τη μορφή ερώτησης: Με τι; «Δεν έχουν τους άνδρες ή τα όπλα», λέει ο αξιωματικός. «Πού είναι τα όπλα; Πού είναι το πυροβολικό; Πού είναι οι νεοσύλλεκτοι;».

Σε ορισμένους κλάδους του στρατού, η έλλειψη προσωπικού έχει γίνει ακόμη πιο τρομερή από το έλλειμμα σε όπλα και πυρομαχικά. Ένας από τους στενούς συνεργάτες του Ζελένσκι λέει ότι ακόμη και αν οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους έρθουν με όλα τα όπλα που έχουν υποσχεθεί, «δεν έχουμε τους άνδρες για να τα χρησιμοποιήσουμε».

Από την έναρξη της εισβολής, η Ουκρανία αρνήθηκε να δημοσιεύσει επίσημο απολογισμό νεκρών και τραυματιών. Αλλά σύμφωνα με αμερικανικές και ευρωπαϊκές εκτιμήσεις, ο απολογισμός έχει ξεπεράσει προ πολλού τις 100.000 σε κάθε πλευρά του πολέμου. Έχει διαβρώσει τόσο πολύ τις τάξεις των ενόπλων δυνάμεων της Ουκρανίας, ώστε τα στρατολογικά γραφεία αναγκάστηκαν να καλέσουν όλο και πιο ηλικιωμένο προσωπικό, αυξάνοντας τον μέσο όρο ηλικίας ενός στρατιώτη στην Ουκρανία σε περίπου 43 χρόνια. «Είναι ενήλικοι άνδρες τώρα, και δεν είναι και τόσο υγιείς εξ αρχής», λέει ο στενός συνεργάτης του Ζελένσκι. «Αυτή είναι η Ουκρανία. Όχι η Σκανδιναβία».

Η εικόνα φαινόταν διαφορετική στην αρχή της εισβολής. Ένας κλάδος του στρατού, γνωστός ως Εδαφικές Δυνάμεις Άμυνας, ανέφερε ότι δέχτηκε 100.000 νέους νεοσύλλεκτους τις πρώτες 10 ημέρες του ολοκληρωτικού πολέμου. Η μαζική κινητοποίηση τροφοδοτήθηκε εν μέρει από τις αισιόδοξες προβλέψεις ορισμένων ανώτερων αξιωματούχων ότι ο πόλεμος θα κερδιζόταν σε μήνες, αν όχι σε εβδομάδες. «Πολλοί άνθρωποι πίστευαν ότι θα μπορούσαν να καταταγούν για μια γρήγορη προέλαση και μέρος μιας ηρωικής νίκη», λέει το δεύτερο μέλος της ομάδας του Προέδρου.

Τώρα οι κατατάξεις έχουν μειωθεί κατά πολύ.

Η διαφθορά ως «κερασάκι»

Καθώς οι προσπάθειες επιστράτευσης έχουν εντατικοποιηθεί σε όλη τη χώρα, στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης διαδίδονται ιστορίες με αξιωματικούς επιστράτευσης που κατεβάζουν άνδρες από τρένα και λεωφορεία και τους στέλνουν στο μέτωπο. Όσοι έχουν τα μέσα, μερικές φορές δωροδοκούν για να αποφύγουν τη θητεία, συχνά πληρώνοντας για ιατρική απαλλαγή. Τέτοια επεισόδια διαφθοράς στο πλαίσιο του συστήματος στρατολόγησης έγιναν τόσο διαδεδομένα μέχρι το τέλος του καλοκαιριού, ώστε στις 11 Αυγούστου ο Ζελένσκι απέλυσε τους επικεφαλής των στρατολογικών γραφείων σε κάθε περιοχή της χώρας.

Η απόφαση είχε ως στόχο να σηματοδοτήσει τη δέσμευσή του να καταπολεμήσει τη δωροδοκία.

Όμως η κίνηση αυτή γύρισε μπούμερανγκ, σύμφωνα με τον ανώτερο αξιωματικό του στρατού, καθώς η στρατολόγηση σχεδόν σταμάτησε. Οι απολυμένοι αξιωματούχοι αποδείχθηκε επίσης δύσκολο να αντικατασταθούν, εν μέρει επειδή η φήμη των στρατολογικών γραφείων είχε αμαυρωθεί. «Ποιος θέλει αυτή τη δουλειά;» αναρωτιέται ο αξιωματικός. «Είναι σαν να βάζεις μια πινακίδα στην πλάτη σου που λέει: διεφθαρμένος».

Τους τελευταίους μήνες, το ζήτημα της διαφθοράς έχει επιβαρύνει τις σχέσεις του Ζελένσκι με πολλούς από τους συμμάχους του. Πριν από την επίσκεψή του στην Ουάσινγκτον, ο Λευκός Οίκος ετοίμασε έναν κατάλογο μεταρρυθμίσεων κατά της διαφθοράς που θα έπρεπε να αναλάβουν οι Ουκρανοί. Ένας από τους βοηθούς που ταξίδεψε με τον Ζελένσκι στις ΗΠΑ είπε στο Time ότι οι προτάσεις αυτές στόχευαν την κορυφή της κρατικής ιεραρχίας. «Δεν επρόκειτο για προτάσεις», λέει ένας άλλος προεδρικός σύμβουλος. «Ήταν όροι».

Για να αντιμετωπίσει τις αμερικανικές ανησυχίες, ο Ζελένσκι έκανε μερικά δραματικά βήματα. Στις αρχές Σεπτεμβρίου, απέλυσε τον υπουργό Άμυνας, Oleksiy Reznikov, μέλος του στενού του κύκλου, ο οποίος είχε βρεθεί υπό έλεγχο για διαφθορά στο υπουργείο του.

Δύο προεδρικοί σύμβουλοι μου είπαν ότι δεν είχε εμπλακεί προσωπικά σε δωροδοκίες. «Αλλά απέτυχε να τηρήσει την τάξη στο υπουργείο του», λέει ο ένας, επισημαίνοντας τις υπερβολικές τιμές που πλήρωνε το υπουργείο για προμήθειες, όπως χειμερινά παλτά για τους στρατιώτες και αυγά για να τους κρατήσει χορτάτους.

Καθώς διαδόθηκαν τα νέα για αυτά τα σκάνδαλα, ο Πρόεδρος έδωσε αυστηρές εντολές στο προσωπικό του να αποφύγει την παραμικρή αντίληψη αυτοπλουτισμού.

«Μην αγοράζετε τίποτα. Μην κάνετε διακοπές. Απλώς καθίστε στο γραφείο σας, κάντε ησυχία και δουλέψτε», λέει ένας υπάλληλος χαρακτηρίζοντας αυτές τις οδηγίες.

Ο τυπικός μισθός στο γραφείο του Προέδρου, είπαν, ανέρχεται σε περίπου 1.000 δολάρια το μήνα, ή περίπου 1.500 δολάρια για περισσότερους ανώτερους αξιωματούχους, πολύ λιγότερο από ό,τι θα μπορούσαν να βγάλουν στον ιδιωτικό τομέα.

«Κλέβουν σαν να μην υπάρχει αύριο»

Μέσα σε όλη την πίεση για την εξάλειψη της διαφθοράς, ο δημοσιογράφος υπέθεσε, ίσως αφελώς, ότι οι αξιωματούχοι στην Ουκρανία θα το σκεφτόντουσαν δύο φορές πριν δωροδοκηθούν ή τσεπώσουν κρατικά κεφάλαια. Αλλά όταν το έθεσε αυτό σε έναν κορυφαίο προεδρικό σύμβουλο στις αρχές Οκτωβρίου, ζήτησε να απενεργοποιήσει τη συσκευή εγγραφής ήχου για να μπορεί να μιλήσει πιο ελεύθερα. «Σάιμον, κάνεις λάθος», είπε. «Οι άνθρωποι κλέβουν σαν να μην υπάρχει αύριο».

Ακόμη και η απόλυση του υπουργού Άμυνας δεν έκανε τους αξιωματούχους να «αισθανθούν φόβο», προσθέτει, επειδή η εκκαθάριση άργησε να υλοποιηθεί.

Ο Πρόεδρος είχε προειδοποιηθεί τον Φεβρουάριο ότι η διαφθορά είχε αυξηθεί στο εσωτερικό του υπουργείου, αλλά δίσταζε για περισσότερους από έξι μήνες. Όταν ενήργησε πριν από την επίσκεψή του στις ΗΠΑ, «ήταν πολύ αργά», λέει ένας άλλος ανώτερος προεδρικός σύμβουλος. Οι δυτικοί σύμμαχοι της Ουκρανίας γνώριζαν ήδη το σκάνδαλο μέχρι τότε. Οι στρατιώτες στο μέτωπο είχαν αρχίσει να κάνουν αστεία για τα «αυγά του Ρέζνικοφ», μια νέα μεταφορά για τη διαφθορά. «Η ζημιά στη φήμη έγινε», λέει ο σύμβουλος.

Ωστόσο, αν και ο Ζελένσκι αναγνώρισε τη σοβαρότητα του του προβλήματος και την απειλή που αποτελεί για το ηθικό της Ουκρανίας και τις σχέσεις της με ξένους εταίρους, θεωρεί ότι κάποιοι ξένοι σύμμαχοι έχουν κίνητρο να μεγαλοποιήσουν το πρόβλημα, γιατί τους δίνει τη δικαιολογία να κόψουν την οικονομική υποστήριξη.

«Δεν είναι σωστό», λέει, «να συγκαλύπτουν την αποτυχία τους να βοηθήσουν την Ουκρανία εκτοξεύοντας αυτές τις κατηγορίες».

Στην αρχή της ρωσικής εισβολής, η αποστολή του Ζελένσκι ήταν να διατηρήσει τη διεθνή συμπάθεια. Τώρα το έργο του είναι πιο περίπλοκο. Στα ταξίδια του στο εξωτερικό και στις προεδρικές τηλεφωνικές συνομιλίες του, πρέπει να πείσει τους παγκόσμιους ηγέτες ότι η βοήθεια της Ουκρανίας είναι προς τα δικά τους εθνικά συμφέροντα.

Αντιμέτωπος όμως με την εναλλακτική λύση του παγώματος του πολέμου ή της απώλειας του, ο Ζελένσκι δεν βλέπει άλλη επιλογή από το να συνεχίσει. «Δεν νομίζω ότι η Ουκρανία μπορεί να επιτρέψει στον εαυτό της να κουραστεί από τον πόλεμο», λέει. «Ακόμα κι αν κάποιος κουράζεται εσωτερικά, πολλοί από εμάς δεν το παραδεχόμαστε».

Ο Ζελένσκι λιγότερο από όλα.