Ο άνθρωπος που το περιοδικό Time τον είχε συμπεριλάβει στα «Πρόσωπα με τη Μεγαλύτερη Επιρροή Παγκοσμίως» ανέλαβε ξανά τα ηνία του Ισραήλ. Ο Μπέντζαμιν Νετανιάχου επιστρέφει στην πρωθυπουργία έχοντας όμως σύμμαχό του το ακροδεξιό «Θρησκευτικός Σιωνισμός» του Ιταμάρ Μπεν Γκβιρ και τα κόμματα των υπερορθόδοξων Εβραίων. Το come back του «Μπίμπι» σε άλλους δημιουργεί προβληματισμό και σε κάποιους χαμόγελα.

Ο νέος πρωθυπουργός του Ισραήλ καλείται να αντιμετωπίσει πολλά θέματα εξωτερικής πολιτικής με τα οποία έχει ασχοληθεί όμως ξανά στο παρελθόν. 

Οι σχέσεις με τις ΗΠΑ, την Τουρκία, την Ελλάδα, τους Παλαιστινίους και το Ιράν είναι από τα βασικά ζητήματα που θα διαχειριστεί η νέα κυβέρνηση, λόγω της αλληλεπίδρασης αυτών των κρατών και των ιδιαίτερων -άλλοτε συγκρουσιακών- σχέσεων.

Σχέσεις με τι ΗΠΑ: Ανησυχία στον Λευκό Οίκο

Η ισχυροποίηση του ακραίου Θρησκευτικού Σιωνισμού του Ισραήλ και η συνεργασία του με τον Νετανιάχου προκαλεί έντονη ανησυχία στην Ουάσινγκτον. «Ήρθε η ώρα να επιβεβαιώσουμε ξανά την κυριότητα αυτού του κράτους», είπε στους θαυμαστές του ο Μπεν Γκβιρ, αρχηγός του κόμματος.

Ο Μπεν Γκβιρ ζητάει το υπουργείο Δημόσιας Ασφάλειας από τον Νετανιάχου το οποίο εάν του το προσφέρει αυτό θα σημαίνει ότι η άκρα δεξιά θα έχει το πάνω χέρι στην εσωτερική ασφάλεια της χώρας. Ο Μπεν Γκβίρ έχει δεσμευθεί να τα βάλει με την αστυνομία και τον στρατό.

Η άνοδος του Μπεν Γκβιρ θα επιβαρύνει τις διεθνείς σχέσεις της χώρας σύμφωνα με το πρώην στέλεχος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ Lloyd Green. «Το πιο εντυπωσιακό είναι ότι η άνοδος του κόμματος του Θρησκευτικού Σιωνισμού και του Μπεν Γκβίρ θα απογοητεύσει τον Λευκό Οίκο και θα δοκιμάσει τη συμμαχία ΗΠΑ-Ισραήλ. Τον Σεπτέμβριο, ο Μπομπ Μενέντεζ, ο πρόεδρος της επιτροπής εξωτερικών σχέσεων της Γερουσίας, προειδοποίησε τον Νετανιάχου να μην συνεργαστεί μαζί τους. Ως εκ τούτου, ο Μπεν Γκβιρ μπορεί να κερδίσει την ιδιότητα του persona non grata» γράφει στον Guardian.

Ωστόσο, η δυσφορία των Δημοκρατικών με μια κυβέρνηση Νετανιάχου θα προκαλέσει, χαμόγελα στους Ρεπουμπλικάνους. Εν μέσω έντονων εσωτερικών ζητημάτων στις ΗΠΑ –αμβλώσεις, έγκληματικότητα, ανισότητα πχ.- το Ισραήλ θα διαιρέσει ακόμα περισσότερο τους Αμερικανούς.  «Μπορεί το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα να αγκαλιάσει τη νέα κυβέρνηση, αλλά θα σιωπήσει για ζητήματα λευκής υπεροχής και αντισημιτισμό εκ δεξιών. Ο Νετανιάχου και ο Μπεν-Γκβίρ παρέχουν πολιτική κάλυψη. Με άλλα λόγια, ο Τζο Μπάιντεν μπορεί να είναι ο τελευταίος φιλο-ισραηλινός Δημοκρατικός πρόεδρος» λέει ο Lloyd Green.

Καθώς οι Ρεπουμπλικάνοι είναι σχεδόν βέβαιοι ότι θα ξαναπάρουν τη Βουλή των Αντιπροσώπων και έχουν τουλάχιστον ακόμη και πιθανότητες να ανακτήσουν τη Γερουσία, ο Νετανιάχου έχει περιθώρια να αντιμετωπίσει τον Μπάιντεν και τους Δημοκρατικούς. Το έκανε πριν και δεν θα διστάσει να το ξανακάνει.

Σχέσεις με Τουρκία: Δύσκολη αποστολή

Είναι αλήθεια ότι η Άγκυρα ήταν μια από τις πιο εχθρικές χώρες προς το Ισραήλ την τελευταία δεκαετία. Το κόμμα του Ερντογάν συνέκρινε το Ισραήλ με τη ναζιστική Γερμανία πολλές φορές το 2018 και το 2019, όπως λέει σε ανάλυσή του ο δημοσιογράφος Seth J. Frantzman στη Jerusalem Post. Η Άγκυρα φιλοξένησε ηγέτες της Χαμάς και δημοσιεύματα σε ξένα ΜΜΕ ανέφεραν ότι η Χαμάς σχεδίαζε επιθέσεις από την Τουρκία.

Ωστόσο, τον τελευταίο ενάμιση χρόνο, η Άγκυρα ένιωσε ότι έχει λίγους φίλους στη Δύση και στην Ουάσιγκτον και γι΄ αυτό στράφηκε σε χώρες γειτονικές μεταξύ αυτών και το Ισραήλ. Η απερχόμενη ισραηλινή υβέρνηση ήταν πρόθυμη να ανανεώσει τους δεσμούς και πραγματοποιήθηκαν πολλές επισκέψεις κορυφαίων πολιτικών προσωπικοτήτων ανάμεσα στις δύο χώρες. Ωστόσο, όπως αναφέρει ο Seth J. Frantzman η προηγούμενη ισραηλινή κυβέρνηση προχώρησε σε συμφιλίωση που δεν ήταν σαφές εάν θα ακολουθούσε το αξίωμα «εμπιστεύσου, αλλά επιβεβαίωση». Πάντως, η εκλογή Νετανιάχου, σίγουρα δεν είναι μια καλή εξέλιξη για τους Τούρκους, δεδομένου και των σχέσεών του με την Αθήνα.

Η αγάπη του “Μπίμπι” για Ελλάδα

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον Μπένιαμιν Νετανιάχου το πρωί της Παρασκευής 4 Νοεμβρίου, προκειμένου να τον συγχαρεί για τη νίκη του στις εκλογές. Ο πρωθυπουργός επισήμανε σε ανάρτηση του στο Twitter, ότι προσβλέπει στην συνέχιση των «πολύ ισχυρών» διμερών σχέσεων. «Μόλις μίλησα με τον @netanyahu για να τον συγχαρώ για τη νίκη του στις εκλογές. Προσβλέπουμε σε συνέχιση των πολύ ισχυρών σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών μας» είπε.

Σύμφωνα με τον Seth J. Frantzman, η στάση του Ισραήλ θα κριθεί και στα ελληνοτουρκικά. «Το Ισραήλ έχει στενούς δεσμούς με την Ελλάδα και την Κύπρο και ενώ το Ισραήλ δεν θέλει να βρίσκεται στη μέση μιας σύγκρουσης στην Ανατολική Μεσόγειο, ο Νετανιάχου αγαπά τις ελληνοϊσραηλινές σχέσεις. Αυτό σημαίνει ότι τα θαλάσσια σύνορα έχουν σημασία».

Με άρθρο του στην Kαθημερινή, ο Λέκτορας Διεθνών Σχέσεων στο Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο της Νίκαιας και Senior Fellow στο Κέντρο Στρατηγικών Σπουδών Μπέγκιν-Σαντάτ (Ισραήλ) Γιώργος Τζογόπουλος εκτιμά ότι η εκλογική νίκη του Νετανιάχου αποτελεί θετική είδηση για την Ελλάδα. Όπως εξηγεί ο Νετανιάχου «πίστεψε στη δυναμική των διμερών σχέσεων την εποχή της δυσπιστίας και των προκαταλήψεων. Από εκεί και πέρα, όμως, χρειάζεται ρεαλισμός».

«Ο Νετανιάχου αναλαμβάνει ξανά τα ηνία του Ισραήλ σε μια εποχή που η χώρα έχει αποκαταστήσει τις διπλωματικές της σχέσεις με την Τουρκία – χωρίς αυτό να σημαίνει πως η εμπιστοσύνη έχει αποκατασταθεί. Ο ίδιος θα κυβερνήσει με στόχο τη συνεργασία με την Τουρκία – σε τομείς κοινού ενδιαφέροντος – και όχι τον εξοβελισμό της από τις διεργασίες της Ανατολικής Μεσογείου σε διμερές και πολυμερές επίπεδο» εκτιμά ο Τζογόπουλος.

Οπως τονίζει «Ο τρόπος με τον οποίο οι ελληνοϊσραηλινές σχέσεις θα εξακολουθήσουν να αναπτύσσονται με τα καινούρια δεδομένα θα αποτελέσει θέμα συζήτησης των δύο κυβερνήσεων. Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να περιμένουμε ότι το Ισραήλ θα πάρει το μέρος της Ελλάδας κατά της Τουρκίας».

Παλαιστίνιοι και Ιρανοί

Προάγγελος κακών ειδήσεων θεωρήθηκε η νίκη του Νετανιάχου και των ακροδεξιών συμμάχων του από τους Παλαιστινίους, οι οποίοι βλέπουν την προοπτική μιας λύσης στη βάση των δύο κρατών να απομακρύνεται ακόμη περισσότερο από τη γραμμή του ορίζοντα.

«Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο επωαζόμενος συνασπισμός (στο Ισραήλ) θα ενισχύσει την εχθρική συμπεριφορά απέναντι στον παλαιστινιακό λαό και θα οδηγήσει την κατοχή σε ακόμη πιο ακραία μέτρα», δήλωσε ο Μπασάμ Σάλε, ηγετικό στέλεχος της Οργάνωσης για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης.

Στην Τεχεράνη, ο εκπρόσωπος των Φρουρών της Επανάστασης, Χοσεΐν Ταλέμπ, εκτίμησε πως η επιστροφή Νετανιάχου στην εξουσία «θα είναι η αρχή νέων προκλήσεων τόσο για το Ισραήλ όσο και για την Ουάσιγκτον». Ερωτηθείς για το κατά πόσον η κυβέρνηση Μπάιντεν συμμερίζεται τις ανησυχίες για τον ρόλο ρυθμιστή που αναλαμβάνει εκ των πραγμάτων η ισραηλινή Ακροδεξιά, εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου περιορίστηκε να εκφράσει τη βούληση της Ουάσιγκτον «να συνεργαστεί με την ισραηλινή κυβέρνηση στη βάση κοινών συμφερόντων και αξιών».