Στις κάλπες προσέρχονται σήμερα οι Ισραηλινοί για να εκλέξουν τα νέα μέλη της Κνέσετ, του κοινοβουλίου του Ισραήλ.

Οι τελευταίες δημοσκοπήσεις που δημοσιεύθηκαν εμφανίζουν το κόμμα του Μπενιαμίν Νετανιάχου και αυτό του βασικού του αντιπάλου Μπένι Γκαντς να δίνουν μάχη στήθος με στήθος, όμως δίνουν πλεονέκτημα στον απερχόμενο Ισραηλινό πρωθυπουργό σε ό,τι αφορά τον σχηματισμό κυβέρνησης.

Έτσι, μπορεί οι περισσότερες δημοσκοπήσεις να δίνουν περισσότερες έδρες στο κεντροδεξιό κόμμα του Μπ. Γκαντς απ’ ό,τι στο δεξιό Λικούντ του Μπ. Νετανιάχου, όμως βάσει των ποσοστών που συγκεντρώνουν τα άλλα κόμματα που ενδέχεται να συμμαχήσουν με το Λικούντ, φαίνεται ότι ο απερχόμενος πρωθυπουργός θα είναι σε καλύτερη θέση να σχηματίσει κυβέρνηση συνασπισμού σε σχέση με τον Γκαντς.

Οι μονομάχοι

Ο 69χρονος απερχόμενος πρωθυπουργός, Μπενιαμίν Νετανιάχου, φιλοδοξεί να παρατείνει την παραμονή του στην εξουσία, που μετράει ήδη 13 χρόνια και διεκδικεί πέμπτη θητεία. Αν επανεκλεγεί, θα σπάσει το ρεκόρ μακροβιότητας ως επικεφαλής της ισραηλινής κυβέρνησης.

Ο Μπίμπι, όπως αποκαλείται, παρουσιάζει στην προεκλογική του εκστρατεία τον εαυτό του ως τον πραγματικό υποψήφιο της δεξιάς και προτάσσει το διεθνές κύρος του και την καλή οικονομική κατάσταση της χώρας. Ωστόσο το ενδεχόμενο να του απαγγελθούν κατηγορίες για διαφθορά είναι ένας από τους παράγοντες που ενδέχεται να επηρεάσουν τους ψηφοφόρους. Το κόμμα του, Λικούντ, διαθέτει τώρα 30 έδρες στην Κνεσέτ σε σύνολο 120.

Αντίπαλός του είναι ο αρχηγός του γενικού επιτελείου στρατού από το 2011 ως το 2015, ο 59χρονος στρατηγός Μπένι Γκαντς, που αποτελεί νέο πρόσωπο στην πολιτική. Ενισχυμένος από τη στρατιωτική του θητεία εμφανίζεται ως αντίβαρο στη δίψα του Νετανιάχου για εξουσία και στη διχόνοια που προκαλεί, σύμφωνα με τον ίδιο, και βέβαια καταγγέλλει τη διαφθορά των κυβερνήσεων Νετανιάχου.

Ο Γκαντς συμμάχησε με τον Γιάιρ Λάπιντ, επικεφαλής του κόμματος Γες Ατίντ, που τώρα έχει 11 έδρες. Δύο άλλοι πρώην αρχηγοί του γενικού επιτελείου στρατού και ένας συνδικαλιστής περιλαμβάνονται στο ψηφοδέλτιό του. Η συμμαχία αυτή εμφανίζεται να δίνει μάχη στήθος με στήθος με το Λικούντ, σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, όμως θα είναι πιο δύσκολο για τον Γκαντς και το κόμμα του «Γαλανόλευκο», να σχηματίσει κυβέρνηση συνασπισμού.

Τα άλλα κόμματα

Αβί Γκαμπάι – Εργατικό Κόμμα (κεντροαριστερά)

Ο 52χρονος Αβί Γκαμπάι είναι από το 2017 ο πρόεδρος του άλλοτε ισχυρού Εργατικού Κόμματος, το οποίο όμως τώρα βρίσκεται σε πτώση. Με το κεντροαριστερό κόμμα Χατνούαχ οι Εργατικοί κέρδισαν 24 έδρες το 2015. Αυτή τη φορά αναμένεται να καταφέρουν να κερδίσουν περίπου 12.

Μπένετ – Νέα Δεξιά (εθνικιστές)

Ο 46χρονος Ναφτάλι Μπένετ, απερχόμενος υπουργός Παιδείας, και η 42χρονη Αγιελέτ Σακέντ, απερχόμενη υπουργός Δικαιοσύνης, ένθερμοι υποστηρικτές του εποικισμού των κατεχόμενων παλαιστινιακών περιοχών, εγκατέλειψαν το θρησκευτικό κόμμα Εβραϊκή Εστία (που έχει 8 έδρες στην Κνεσέτ μαζί με την Εθνική Ένωση) για να ιδρύσουν τη Νέα Δεξιά, που είναι πιο ανοικτή στους κοσμικούς. Η Νέα Δεξιά είναι φυσικός σύμμαχος του Νετανιάχου.

Ενωμένη Δεξιά (άκρα δεξιά)

Έπειτα από προτροπή του Νετανιάχου, σε μια προσπάθεια να ενισχύσει τις πιθανότητες να σχηματίσει κυβερνητικό συνασπισμό, η Ενωμένη Δεξιά – που αποτελείται από την Εβραϊκή Εστία και την Εθνική Ένωση – δέχθηκε να περιλάβει στο ψηφοδέλτιό της τον Ιταμάρ Μπεν Γκβιρ, της Εβραϊκής Ισχύος, ενός ακροδεξιού κόμματος που θεωρείται ρατσιστικό.

Αϊμάν Όντεχ και τα αραβικά κόμματα

Τα αραβικά κόμματα εκπροσωπούν τους Ισραηλινούς Άραβες, δηλαδή περίπου το 17,5% του πληθυσμού. Με 13 έδρες είναι η τρίτη δύναμη στην Κνεσέτ.Σε αυτές τις εκλογές κατεβαίνουν με δύο συνασπισμούς: τον Χάντας- Τάαλ υπό τον Αϊμάν Όντεχ και τον Άχμεντ Τίμπι και τον Ράαμ- Μπάλαντ. Η συμμετοχή τους σε έναν κυβερνητικό συνασπισμό αποκλείεται.

Οι υπερορθόδοξοι

Το Σας (σεφαραδίτες) και ο Ενωμένος Ιουδαϊσμός της Τορά (ασκενάζι) διαθέτουν 13 έδρες στην Κνεσέτ και εκπροσωπούν τους Χαρεντίμ, τους υπερορθόδοξους Εβραίους που τηρούν αυστηρά τους κανόνες του Ιουδαϊσμού. Αποτελούν το 10% του πληθυσμού του Ισραήλ. Έχουν ανακοινώσει ότι θα στηρίξουν τον Νετανιάχου. Η υπεράσπιση των ιδιαίτερων προνομίων της κοινότητάς τους, όπως η εξαίρεση από τη στρατιωτική θητεία, καθιστά τη συνεργασία τους με τον Γκαντς απίθανη.

Οι θέσεις

Στο επίκεντρο της εκλογικής αναμέτρησης δεν βρίσκονται οι προεκλογικές εξαγγελίες και οι ιδεολογικές στάσεις των δύο κομμάτων, αλλά οι ίδιοι οι επικεφαλής τους, αφού οι θέσεις των φαβορί, του Νετανιάχου και του Γκαντς στα περισσότερα ζητήματα είναι παρόμοιες και δεν υπάρχουν μεγάλες διαφορές στα προεκλογικά τους προγράμματα.

Είτε πρόκειται για την οικονομία είτε για τη διένεξη με τους Παλαιστινίους είτε για κοινωνικά προγράμματα, τα όσα έχουν υποσχεθεί πως θα κάνουν είναι παρόμοια και η γραμμή που κρατούν δεν έχει σημαντικές αντιθέσεις.

Έτσι, ενδεικτικά και σε ό,τι αφορά το Παλαιστινιακό, ο πρωθυπουργός του Ισραήλ Μπενιαμίν Νετανιάχου δήλωσε ότι εάν εξασφαλίσει νέα πρωθυπουργική θητεία στις εκλογές της Τρίτη, θα προσαρτήσει εβραϊκούς οικισμούς στην κατεχόμενη Δυτική Οχθη.

Σε συνέντευξή του στο ισραηλινό Channel 12 News, ο Νετανιάχου ερωτήθηκε για ποιον λόγο δεν έχει επεκτείνει την ισραηλινή κυριαρχία στους εβραϊκούς οικισμούς της Δυτικής Οχθης, όπως έγινε στην Ανατολική Ιερουσαλήμ και στα Υψίπεδα του Γκολάν, εδάφη που προσαρτήθηκαν το 1967 κατά τον Πόλεμο των Εξι Ημερών. «Ρωτάτε εάν περνάμε στο επόμενο στάδιο – η απάντηση είναι “ναι”, θα προχωρήσουμε στο επόμενο στάδιο. Θα επεκτείνω την ισραηλινή κυριαρχία», είπε.

Κληθείς και ο Μπένι Γκαντς να καταθέσει τη δική του θέση ως προς το ζήτημα, κατά τη διάρκεια συνέντευξής του στην ενημερωτική ιστοσελίδα Ynet, και εκείνος αναρωτήθηκε για ποιον λόγο ο Νετανιάχου δεν προσάρτησε την Δυτική Όχθη κατά τη διάρκεια των 13 ετών που βρίσκεται στη εξουσία, εάν αυτή είναι η πρόθεσή του.

«Πιστεύω ότι το να εκφράζεσαι επί μίας στρατηγικής και ιστορικής επιλογής κατά την διάρκεια μίας προεκλογικής εκστρατείας είναι ανεύθυνο», είπε διευκρινίζοντας ότι ο ίδιος είναι αντίθετος με οποιαδήποτε «μονομερή» απόφαση.

«Θα πράξουμε ό,τι είναι δυνατόν για να επιτύχουμε μία τοπική και συνολική ειρηνευτική συμφωνία παραμένοντας πιστοί στις αρχές μας», εξήγησε ο πρώην αρχηγός του γενικού επιτελείου των ισραηλινών ενόπλων δυνάμεων και επικεφαλής της κεντρώας συμμαχίας. Οι αρχές αυτές, σύμφωνα με τον Μπένι Γκαντς, είναι: ισραηλινή κυριαρχία στην κοιλάδα του Ιορδάνη, τμήμα της οποίας βρίσκεται στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη, καθώς και στα μπλοκ των εβραϊκών οικισμών και στο σύνολο της Ιερουσαλήμ.

Ο ρόλος του Τραμπ

Η σημαντικότερη στιγμή τα τελευταία χρόνια για τους Ισραηλινούς ήταν αναμφισβήτητα η εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ στις ΗΠΑ. Ο Αμερικανός πρόεδρος μετέφερε την αμερικανική πρεσβεία από το Τελ Αβίβ στην Ιερουσαλήμ και αναγνώρισε την ισραηλινή κυριαρχία στα Υψίπεδα του Γκολάν τα οποία το Ισραήλ κατέλαβε στον Πόλεμο των Εξι Ημερών του 1967.

«Οι σχέσεις με τις ΗΠΑ δεν ήταν ποτέ τόσο δυνατές» δήλωσε χαρακτηριστικά ο Νετανιάχου κατά την επίσκεψή του στο Λευκό Οίκο στις 25 Μαρτίου, όπου συνάντησε τον Αμερικανό πρόεδρο και επιβεβαίωσαν, μεταξύ άλλων, τα κοινά συμφέροντα και δράσεις των χωρών τους στην Μέση Ανατολή.

Μόλις χθες δε, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου καλωσόρισε την απόφαση των ΗΠΑ να χαρακτηρίσουν τους Φρουρούς της Ισλαμικής Επανάστασης του Ιράν ξένη τρομοκρατική οργάνωση.

«Σε ευχαριστώ, καλέ μου φίλε πρόεδρε των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ για την απόφασή σου να κατατάξεις τους Φρουρούς της Επανάστασης του Ιράν στον κατάλογο των τρομοκρατικών οργανώσεων. Σε ευχαριστώ που ανταποκρίθηκες θετικά σε ένα ακόμη αίτημά μου, που υπηρετεί τα συμφέροντα της χώρας μου και των χωρών της περιοχής», ανέφερε με tweet του ο Νετανιάχου. Λίγες ώρες πριν το άνοιγμα της κάλπης στις εκλογές του Ισραήλ, ο Νετανιάχου, υποστηρικτής επί χρόνια μιας σκληρής στάσης ενάντια στην Τεχεράνη, υποσχέθηκε ότι η χώρα του και οι ΗΠΑ θα συνεχίσουν «να δρουν μαζί ενάντια στο ιρανικό καθεστώς που απειλεί το κράτος του Ισραήλ, τις ΗΠΑ και την ειρήνη στον κόσμο».

Το παράδειγμα των ακροδεξιών

Το εβραϊκό κράτος σήμερα το θαυμάζουν ακροδεξιοί πολιτικοί ανά τον κόσμο, επισημαίνει ο αρθρογράφος των Financial Times, Γκίντεον Ράχμαν, Εβραίος και ο ίδιος.

Η εξήγηση είναι μία κατά την άποψή του: η δεξιά διακυβέρνηση Νετανιάχου τους θέλγει, υπάρχουν ιδεολογικές συγγένειες. Ακόμη και ο Ούγγρος πρωθυπουργός Βίκτορ Ορμπαν μπορεί και συνδυάζει τον απροκάλυπτο αντισημιτισμό του με τη φιλία του προς το Ισραήλ. Η περίεργη ώσμωση Ορμπαν και Νετανιάχου, γράφει ο Ράχμαν, οφείλεται στο ότι είναι και οι δύο εθνικιστές. «Η Ουγγαρία ανήκει στους Ούγγρους» ο ένας, «το Ισραήλ ανήκει στους εβραίους» ο άλλος. Ο Νετανιάχου δεν ενοχλείται από τον αντισημιτισμό του Ορμπαν επειδή ως σιωνιστής θεωρεί ότι εξ ορισμού ο μη εβραϊκός κόσμος είναι αντισημιτικός. Ο Νετανιάχου πιστεύει ότι μία τακτική συμμαχία με μια προσωπικότητα σαν τον Ορμπαν είναι δικαιολογημένη εφόσον βοηθάει το Ισραήλ. Και η περίεργη ώσμωση έχει αποτελέσματα. Τον περασμένο χρόνο, οι Τσέχοι, οι Ούγγροι και οι Ρουμάνοι άσκησαν βέτο στην ευρωπαϊκή πρόθεση καταδίκης της μεταφοράς της αμερικανικής πρεσβείας στην Ιερουσαλήμ.

Διεθνώς το Ισραήλ φαίνεται να επωφελείται από την άνοδο της νέας κοπής εθνικιστών-λαϊκιστών πολιτικών, από την Ουάσινγκτον μέχρι τη Βουδαπέστη και ως τη Βραζιλία. Πριν λίγες ημέρες και αφότου επέστρεψε από τις ΗΠΑ ο Νετανιάχου, το Ισραήλ επισκέφτηκε ο ακροδεξιός πρόεδρος της Βραζιλας, Ζαΐχ Μπολσονάρου, ανακοινώνοντας, μεταξύ άλλων, ένα νέο διπλωματικό γραφείο στην Ιερουσαλήμ το οποίο θα αποτελεί μέρος της πρεσβείας της στο Ισραήλ, η οποία βρίσκεται στο Τελ Αβίβ.

Προηγήθηκε στην ενίσχυση της φιλίας ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου, καθώς ήταν ένας από τους λίγους παγκόσμιους ηγέτες που μετέβησαν στη Βραζιλία τον Ιανουάριο για να παραστεί στην ορκωμοσία του ακροδεξιού ηγέτη. «Μαζί γράφουμε ιστορία», δήλωσε ο Νετανιάχου. Από την πλευρά του ο Μπολσονάρου επεσήμανε ότι η κυβέρνησή του «είναι απολύτως αποφασισμένη να ενισχύσει τη σχέση μεταξύ Βραζιλίας και Ισραήλ». «Η συνεργασία στους τομείς της ασφάλειας και της άμυνας είναι σημαντική για τα συμφέροντα της Βραζιλίας», τόνισε.