O εκπρόσωπος Τύπου του Κρεμλίνου, Ντιμίτρι Πεσκόφ με δηλώσεις του ανέφερε ότι οι αντιπροσωπείες Ρωσίας και Ουκρανίας συζητούν για ένα μελλοντικό μοντέλο ουδετερότητας που θα είναι αντίστοιχο αυτού της Αυστρίας ή της Σουηδίας και θα μπορεί να περιλαμβάνεται σε έναν συμβιβασμό.

Τι είναι όμως τα δύο μοντέλα που συζητούν οι δύο πλευρές;

Το «αυστριακό μοντέλο»

Στις 26 Οκτωβρίου του 1955 η Βουλή της Αυστρίας ενεργοποίησε την Neutralitätserklärung, την Διακήρυξη Ουδετερότητας, που έθετε την χώρα σε συνταγματικά μόνιμη ουδέτερη θέση. Η χώρα διακήρυξε «την μόνιμη ουδετερότητά της με δική της πρωτοβουλία», ενώ στο δεύτερο τμήμα του σχετικού κειμένου δηλώνεται ότι «σε κάθε μελλοντική περίοδο η Αυστρία δεν θα ενταχθεί σε καμία στρατιωτική συμμαχία και δεν θα επιτρέψει την ίδρυση ξένων βάσεων στο έδαφός της».

Η αυστριακή ουδετερότητα εορτάζεται την 26η Οκτωβρίου που έχει καθιερωθεί ως εθνική επέτειος στην Αυστρία, σε ανάμνηση της 26ης Οκτωβρίου 1955, όταν η χώρα – έπειτα από δέκα χρόνια διαίρεσής της σε τέσσερις ζώνες επιρροής – ανέκτησε την πλήρη κυριαρχία της με την αποχώρηση και του τελευταίου ξένου στρατιώτη των τεσσάρων συμμαχικών δυνάμεων (ΗΠΑ, Σοβιετική Ένωση, Γαλλία και Αγγλία), και η αυστριακή Βουλή ψήφισε την τροποποίηση του Συντάγματος θεσπίζοντας τη διαρκή ουδετερότητα της Αυστρίας.

Το «μοντέλο» Σουηδία

Η, επισήμως αδέσμευτη, Σουηδία δεν είναι μέλος του ΝΑΤΟ, αλλά εταίρος της στρατιωτικής συμμαχίας από το μέσο της δεκαετίας του 1990. Κατά τα τελευταία χρόνια σταδιακά προσεγγίζει το ΝΑΤΟ.

Η Σουηδία εγκατέλειψε την ουδετερότητά της στο τέλος του Ψυχρού Πολέμου, οπότε και εντάχθηκε στην Ευρωπαϊκή Ένωση (1995).

Η σουηδική ουδετερότητα αναφέρεται στην πολιτική ουδετερότητας της Σουηδίας στις ένοπλες συγκρούσεις, η οποία ίσχυε από τις αρχές του 19ου αιώνα. Σύμφωνα με το nordics.info η Σουηδία είναι η μόνη σκανδιναβική χώρα που κατάφερε να παραμείνει σε γενικές γραμμές ουδέτερη κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και ακολούθησε πολιτική ουδετερότητας κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου.

Μετά τον Ψυχρό Πόλεμο η έννοια της ουδετερότητας απουσίαζε στις πολιτικές ομιλίες ακόμη και μεταξύ των σκανδιναβικών χωρών που δεν είναι μέλη του ΝΑΤΟ.

Ταυτόχρονα, η Σουηδία έχει ενσωματωθεί στην ΕΕ, μειώνοντας την αξιοπιστία των πιθανών ισχυρισμών ουδετερότητάς της. Ενώ η πραγματική ουδετερότητα μπορεί να ανήκει στο παρελθόν, η έννοια της ουδετερότητας στη χώρα έχει γίνει στοιχείο της εθνικής της ταυτότητας.