Χωρίς συμφωνία για τα πρόσωπα που θα αναλάβουν τις κορυφαίες θέσεις στα ευρωπαϊκά όργανα ολοκληρώθηκε η πρώτη ημέρα της Συνόδου Κορυφής, την Πέμπτη. Οι διαφωνίες που καταγράφηκαν μεταξύ των χωρών – μελών – και κυρίως μεταξύ Γαλλίας και Γερμανίας – ήταν ιδιαιτέρως μεγάλες και δεν έγινε κανένα βήμα για την άμβλυνσή τους. Τούτου δοθέντος οι προσπάθειες θα συνεχιστούν στις 30 Ιουνίου. 

Η επιλογή των νέων ηγετών της ΕΕ είναι πάντοτε δύσκολο έργο που απαιτεί εντατικές διαπραγματεύσεις. Το 2014 η διαδικασία είχε διαρκέσει όλο το καλοκαίρι και η τελική απόφαση δεν επιτεύχθηκε παρά στο τέλος του Αυγούστου. Ωστόσο, όσο προχωρούσαν οι διαπραγματεύσεις γινόταν πάντα ένα βήμα προς τα μπρος. Αυτή τη φορά τα πράγματα δείχνουν δυσκολότερα από ποτέ με τους 28 αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων να κρατούν στα χέρια τους μια κενή σελίδα. 

Το δείπνο των ηγετών που ξεκίνησε το βράδυ της Πέμπτης ολοκληρώθηκε τις πρωινές ώρες της Παρασκευής και απέβη εντελώς άκαρπο. Ο Γάλλος πρόεδρος Εμμανουέλ Μακρόν δήλωσε ότι οι επικεφαλής υποψήφιοι των τριών μεγαλύτερων φιλοευρωπαϊκών πολιτικών κομμάτων τέθηκαν εκτός κούρσας. «Αποκλείστηκαν σήμερα, πράγμα που μας επιτρέπει να αρχίσουμε εκ νέου τη διαδικασία», είπε χαρακτηριστικά. 

Η Γερμανίδα Καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ, ήταν λιγότερο σαφής. Δήλωσε ότι σύμφωνα με τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Ντόναλντ Τουσκ και μετά από εκτεταμένες συζητήσεις δεν υπήρξε πλειοψηφία για κανέναν από τους τρεις επικεφαλής υποψήφιους: τον Γερμανό ευρωβουλευτή Μάνφρεντ Βέμπερ του συντηρητικού Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (EPP), τον πρώτο αντιπρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Φρανς Τίμερμανς των Σοσιαλιστών και την επίτροπο Ανταγωνισμού Μαργκρέτε Βεστάγκερ του κόμματος των Φιλελευθέρων. Άφησε, ωστόσο, ανοιχτό το ενδεχόμενο η κατάσταση αυτή να αλλάξει. 

Η Μέρκελ αλλά και άλλοι αξιωματούχοι άφησαν να εννοηθεί ότι η πολιτική τύχη των υποψηφίων θα μπορούσε να αλλάξει, παρόλο που οι ηγέτες των σοσιαλιστικών και των κεντρώων και φιλελεύθερων ομάδων στο ευρωκοινοβούλιο ξεκαθάρισαν την Πέμπτη ότι δεν πρόκειται να υποστηρίξουν τον Βέμπερ. Η Γερμανία Καγκελάριος σημείωσε σχετικά ότι τα κεντροδεξιά και κεντροαριστερά κόμματα δεν ελέγχουν πλέον ικανό αριθμό εδρών στο Κοινοβούλιο, ώστε να καταλήξουν σε μια συμφωνία μεταξύ τους – όπως είχε γίνει στην περίπτωση Γιούνκερ – και τώρα για να δημιουργηθεί ένας συνασπισμός πλειοψηφίας θα πρέπει αυτός να περιλαμβάνει τουλάχιστον τους Φιλελεύθερους και ίσως και τους Πράσινους. 

«Φυσικά θέλουμε μια κοινή λύση με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο», τόνισε η Γερμανίδα Καγκελάριος, στην μίνι συνέντευξη Τύπου που έδωσε. Απέφυγε πάντως να απαντήσει αν η ίδια ή το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα θα παραμείνει στην επιλογή του Βέμπερ. Συγκεκριμένα είπε ότι οι ηγέτες της ΕΕ και τα κόμματά τους θα πρέπει να αποτιμήσουν την αξιολόγηση που έκανε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ. «Το Κοινοβούλιο θα πάρει επίσης θέση και τότε θα δούμε τι θα σημαίνει αυτό. Μόνο τότε θα μπορέσω να σας δώσω μια τελική απάντηση. Στο τέλος της διαδικασίας. Αλλά εδώ έχουμε μια κατάσταση που παρουσιάζει προκλήσεις φυσικά. Αυτό είναι πολύ σαφές». 

Ο ίδιος ο Ντόναλντ Τουσκ, μιλώντας στη συνέντευξη Τύπου τα χαράματα από τις Βρυξέλλες δεν απάντησε ξεκάθαρα σε ερώτηση σχετικά με το αν η υποψηφιότητα του Βέμπερ είχε απορριφθεί οριστικά από τους ηγέτες της ΕΕ κατά τη διάρκεια του μαραθώνιου δείπνου. «Χρειαζόμαστε περισσότερο χρόνο για να συζητήσουμε. Γι’ αυτό θα επιστρέψουμε στο ζήτημα στα τέλη Ιουνίου. Σήμερα είναι πολύ νωρίς για να προδικάσουμε ποια θα είναι τα ονόματα των υποψηφίων».

Η Μέρκελ πάντως αντιμετωπίζει σίγουρα μια μεγάλη πρόκληση καθώς ο Βέμπερ είναι ανώτατο στέλεχος της Χριστιανικής Κοινωνικής Ένωσης της Βαυαρίας (CSU), που είναι το αδελφό κόμμα των δικών της Χριστιανοδημοκρατών. Έτσι θα πρέπει να διεξάγει ευαίσθητες συνομιλίες με τα στελέχη και των δυο κομμάτων για να προχωρήσει παρακάτω. 

Στην πραγματικότητα θα δυσκολευτεί πολύ καθώς η υποψηφιότητα του Βέμπερ – την οποία στηρίζει σθεναρά και ο Κυριάκος Μητσοτάκης – δεν είναι αρεστή ούτε στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, ούτε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα θα χρειαστεί για να στηρίξει τον υποψήφιό του, όπως είπε και η Μέρκελ και τους Σοσιαλδημοκράτες και τους Φιλελεύθερους και τους Πράσινους. Αυτή τη φορά όμως ούτε η Σοσιαλδημοκράτες δεν είναι διατεθειμένοι να τον στηρίξουν. 

Με δεδομένο επίσης ότι Γαλλία, Ιταλία, Ισπανία, Πορτογαλία, Ελλάδα, Πολωνία, Ουγγαρία, Ολλανδία, Βέλγιο και Λουξεμβούργο δεν αρέσκονται στην υποψηφιότητα Βέμπερ, υπάρχει η σκέψη να υποστηριχθεί μια άλλη υποψηφιότητα από το ΕΛΚ – το όνομα του Γάλλου Μισέλ Μπαρνιέ έχει πέσει στο τραπέζι -, ώστε να υπάρχουν περισσότερες πιθανότητες. 

Αναφορικά με τις άλλες θέσεις. Για τη θέση του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου που κατέχει ο Πολωνός Ντόναλντ Τουσκ μέχρι τα τέλη Νοεμβρίου ακούγεται το όνομα του Βέλγου πρωθυπουργού Σαρλ Μισέλ, που ανήκει στους Φιλελευθέρους, ενώ για τη διαδοχή του Ιταλού Αντόνιο Ταγιάνι στην προεδρία του Ευρωκοινοβουλίου, όλα δείχνουν ότι θα μοιραστεί η 5ετής θητεία μεταξύ του Βέλγου προέδρου των Φιλελευθέρων Γκι Φερχόφσταντ και της Γερμανίδας Σκα Κέλερ των Πράσινων. Μεγάλη μάχη θα δοθεί για την θέση του προέδρου της ΕΚΤ ειδικά αν ο Βέμπερ τεθεί εκτός κούρσας για την Κομισιόν. Τότε εκτιμάται ότι η Μέρκελ θα προσπαθήσει να επιβάλει τον Γενς Βάιντμαν, προέδρου της Μπούντεσμπανκ. 

Το αν τα πράγματα στις 30 Ιουνίου, οπότε και θα διεξαχθεί ο νέος γύρος προσπαθειών για την νέα ηγεσία της ΕΕ, θα είναι καλύτερα είναι πολύ αμφίβολο. Ο πρόεδρος της Κομισιόν Ζαν Κλοντ Γιούνκερ είπε ότι είναι απίθανο να βελτιωθούν τα πράγματα. «Δεν περιμένω ότι θα γίνει. Αλλά πρέπει να γίνει», δήλωσε, χαρακτηριστικά. Οι ηγέτες της ΕΕ αντιμετωπίζουν πίεση χρόνου καθώς θέλουν να καταλήξουν στα νέα κυβερνητικά στελέχη πριν το νέο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο πραγματοποιήσει την πρώτη του συνεδρίαση στις 2 Ιουλίου, οπότε και θα εκλέξει πρόεδρο.