Οι ειδήσεις τα τελευταία 24ωρα θύμισαν «τροπική καταιγίδα» που μπορεί να εξελιχθεί σε «τυφώνα». Την ώρα που ο πρώην επικεφαλής της προεκλογικής καμπάνιας του Ντόναλντ Τραμπ, Πολ Μαναφορντ, καταδικαζόταν για φοροδιαφυγή και τραπεζική απάτη, ο πρώην δικηγόρος του, Michael Cohen, δήλωνε ενώπιον ομοσπονδιακού δικαστηρίου πως ο επικεφαλής του γραφείου του Τραμπ τον είχε διατάξει να παραβιάσει το νομοθετικό πλαίσιο για τα οικονομικά της προεκλογικής εκστρατείας, πληρώνοντας κρυφά χρήματα σε τουλάχιστον δυο γυναίκες με τις οποίες ο πρόεδρος φέρεται να είχε σχέσεις.

Πρέπει να σημειωθεί ότι οι πληρωμές αυτές προς την πορνοστάρ Στόρμι Ντάνιελς και το μοντέλο Κάρεν ΜακΝτούγκαλ δεν δηλώθηκαν ποτέ στην Ομοσπονδιακή Εκλογική Επιτροπή κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας. Έτσι, τίθεται το ερώτημα αν τα χρήματα αυτά (130.000 δολάρια στην πρώτη και 150.000 στη δεύτερη) δόθηκαν για να προστατευθεί η φήμη του υποψήφιου τότε για την προεδρία. Σύμφωνα με τον αμερικανικό νόμο, κάθε πληρωμή που γίνεται για να επηρεαστεί η ψήφος των πολιτών, πρέπει να αναφέρεται στην Εκλογική Επιτροπή. Είναι λοιπόν πιθανό το ενδεχόμενο οι εισαγγελείς να κρίνουν ότι ο Τραμπ παραβίασε τον νόμο περί χρηματοδότησης της προεκλογικής εκστρατείας και άρα ως υπόλογος θα πρέπει ή να αποπεμφθεί η αναγκαστεί να παραιτηθεί.

Έτσι το ροζ σκάνδαλο είναι μόνο μια πτυχή της υπόθεσης που βρίσκεται ακόμη στα πρώτα του στάδια. Υπενθυμίζεται επίσης πως σε εξέλιξη βρίσκεται η έρευνα για ενδεχόμενη εμπλοκή της Ρωσίας στις αμερικανικές εκλογές προς όφελος του Τραμπ. «Βρισκόμαστε μπροστά σε μια ασυνηθιστη κατάσταση» τονίζει ο Τζον Μπάρετ, καθηγητής του δικαίου στο πανεπιστήμιο του St. John και πρώην σύμβουλος στην υπόθεση «Iran-Contra», επί προεδρίας Ρίγκαν. «Νομίζω η υπόθεση πως θα μπορούσε να έχει αναλογίες μόνο με την εμπλοκή του Ρίτσαρντ Νίξον στην υπόθεση Watergate», αναφέρει, υπογραμμίζοντας τη σοβαρότητα των εξελίξεων. 

Μάναφορτ και Κοέν καίνε τον Τραμπ

Οι πολιτικοί αναλυτές έχουν συνηθίσει τα τελευταία χρόνια από την καταιγιστική ροή των ειδήσεων και τις δραματικές εξελίξεις. Αλλά ακόμη και με αυτά τα δεδομένα, τα γεγονότα των τελευταίων 24ωρων αποτελούν ένα σοβαρό κίνδυνο για τον Πρόεδρο και τους συμμάχους του. Ήδη πέντε πρώην στενοί συνεργάτες του Τραμπ εμπλέκονται σε ομοσπονδιακά αδικήματα. Κι όλα αυτά χωρίς να υπολογίζει κανείς μια ενδεχόμενη συμφωνία του Κοέν, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε μια αποκαλυπτική κατάθεση και να αυξήσει τη σχετική λίστα. Παράλληλα, πολλοί εκτιμούν πως ο Πρόεδρος έχει λίγες επιλογές για να προστατεύσει τον εαυτό του, και κυρίως κινήσεις που θα υπονόμευσαν θανάσιμα τη δημοκρατική διακυβέρνηση και το κράτος δικαίου.

O Μάναφορτ ήδη καταδικάστηκε από εισαγγελείς το γραφείο του ειδικού συμβούλου, Ρόμπερτ Μίλερ, ο οποίος ερευνά τον ενδεχόμενο ρώσικης παρέμβασης στις εκλογές του 2016 αλλά και την πιθανή παρεμπόδιση της δικαιοσύνης από τον Αμερικάνο Πρόεδρο. Η συμφωνία του Κοέν επετεύχθη σχετικά με μια χωριστή έρευνα, ωστόσο οι συγκεκριμένες υποθέσεις ανοίγουν ένα «σύμπαν» νομικών κινδύνων για τον Πρόεδρο.

Από τη στιγμή που ο Κοέν έχει αποδεχτεί την ενοχή του είναι δύσκολο να επικαλεστεί κάποιο συνταγματικό δικαίωμα για να μην καταθέσει ενώπιον του Κογκρέσου, κάποιας ανεξάρτητης επιτροπής ή ακόμη και του Μίλερ. Κάτι τέτοιο μπορεί να προκαλέσει ευρύτερη έρευνα για την εμπλοκή ολόκληρου του Οργανισμού Τραμπ στην υπόθεση. Βέβαια, ο ίδιος ο πρόεδρος των ΗΠΑ αρνείται πως έχει παρανομήσει, υποστηρίζοντας ότι τα χρήματα τα έδωσε ο ίδιος, από την τσέπη του και όχι από τα ποσά που είχαν συγκεντρωθεί για την προεκλογική εκστρατεία, και πως ενημερώθηκε για τις πληρωμές «πολύ αργότερα».

Ενδεικτικό της πίεσης που αισθάνεται ο Τράμπ είναι πως εν μέσω των σεναρίων για ενδεχόμενη έναρξη των διαδικασιών για την αποπομπή του, προειδοποίησε πως αν αποπεμφθεί θα καταρρεύσει η αμερικανική οικονομία. «Όλοι θα γίνουν πολύ, πολύ φτωχοί. Αυτό δείχνουν οι αριθμοί, ποιος θα μπορούσε να πει το αντίθετο; Δεν μπορώ να καταλάβω γιατί κάποιος θα καθαιρούσε έναν πρόεδρο που κάνει τόσο καλή δουλειά», αναρωτήθηκε.

Πόσο πιθανή είναι η καθαίρεση Τραμπ;

Σε ό,τι αφορά τον Ντόναλντ Τραμπ, το βασικό ερώτημα είναι αν γνώριζε πως παραβιάζει τον νόμο περί εκστρατείας- χρηματοδότησης. Κι αν ασκηθεί δίωξη εις βάρος του με το ερώτημα της καθαίρεσης από το Κογκρέσο, τότε θα πρέπει να αποδειχθεί ότι τα χρήματα προς τις δύο γυναίκες δόθηκαν για προεκλογικούς λόγους.

Ωστόσο όπως επισημαίνουν όσοι γνωρίζουν καλά τις διαδικασίες, η καθαίρεση Τραμπ φαντάζει τη δεδομένη στιγμή απίθανη. Είναι χαρακτηριστικό πως ο πρώην πρέσβης των ΗΠΑ στο Βερολίνο, Τζον Κόρνμπλουμ, μιλώντας στον ραδιοσταθμό DLF δήλωσε:«Προϋπόθεση για τη διαδικασία αυτή είναι η πολιτική βούληση. Στις δημόσιες συζητήσεις στις ΗΠΑ όλοι, λίγο πολύ, καταλήγουν στο ίδιο συμπέρασμα: Σύμφωνα με το αμερικανικό Σύνταγμα η διαδικασία καθαίρεσης ενός προέδρου γίνεται μόνο μετά από απόφαση του Κογκρέσου. Προς το παρόν τουλάχιστον οι Ρεμπουμπλικανοί δεν φαίνονται διατιθέμενοι να κάνουν αυτό το βήμα».

Συγκρίνοντας όσα συμβαίνουν αυτές τις μέρες στις ΗΠΑ με τη διαδικασία καθαίρεσης εναντίον του προέδρου Ρίτσαρντ Νίξον στα μέσα της δεκαετίας του ΄70, ο πρώην αμερικανός πρέσβης διαπιστώνει ότι, όπως σήμερα έτσι και τότε, οι Ρεπουμπλικάνοι επέλεξαν τη σιωπή έως ότου, υπό το βάρος των ξεκάθαρων αποδείξεων, δεν μπορούσαν πια να σιωπήσουν.

Ο Τζον Κόρνμπλουμ δεν θεωρεί ότι προς το παρόν το κλίμα στους κόλπους των Ρεπουμπλικανών γυρνά εις βάρος του Ντ. Τραμπ: «Οι Ρεπουμπλικανοί βρίσκονται υπό πίεση όχι μόνο λόγω όσων συμβαίνουν με τον Ντ. Τραμπ, αλλά και επειδή οι Δημοκρατικοί ισχυροποιούνται ολοένα και περισσότερο στις ΗΠΑ. Αίσθησή μου είναι ότι οι Ρεπουμπλικάνοι δεν ξέρουν απλά τι να δηλώσουν δημόσια, δεν ξέρουν πώς να διαχειριστούν την κατάσταση. Από τη μια ούτε και εκείνοι θέλουν τον Τραμπ κι ας είναι κομμάτι του κόμματός τους. Από την άλλη φοβούνται πως αν τώρα συμβάλουν στην απομάκρυση Τραμπ αυτό θα έχει ολέθριες επιπτώσεις για τους ίδιους. Ίσως να σημάνει ακόμα και το τέλος του κόμματος».

Σε κάθε περίπτωση, η καλύτερη λύση για να διώξει από πάνω του την πίεση θα ήταν μια νίκη των Ρεπουμπλικάνων στις ενδιάμεσες εκλογές του Νοεμβρίου. Μια τέτοια εξέλιξη θα απομάκρυνε τις όποιες ιδέες για πρόταση μομφής από τους κόλπους των Ρεπουμπλικάνων, ανεξάρτητα από το αν πρκύψουν νέες ενδείξεις για εμπλοκή του στο σκάναδαλο. Την ίδια στιγμή, ο ίδιος θα μπορούσε να ασκήσει πίεση για να περιοριστούν ή ακόμη και να κλείσουν οι έρευνες, γνωρίζοντας ότι ένα Ρεπουμπλικάνικο Κογκρέσο δεν θα του έβαζε εμπόδια.

Το πολιτικό κλίμα όμως παραμένει δυσμενές για τον ίδιο, ενώ είναι πιθανό να υπάρξουν νέες αποκαλύψεις μέχρι να στηθούν οι κάλπες. Συνεπώς, φαίνεται πως για τον Τραμπ, για τις έρευνες, αλλά και για το κράτος δικαίου συνολικά, όπως εκτιμούν πολλοί, το βασικό στοίχημα έρχεται το Νοέμβριο. 

* Φωτογραφία: Έργο του Tim O’Brien για πρωτοσέλιδο του περιοδικού Time