Τους τελευταίους μήνες, το δίκτυο Al Jazeera είχε απεριόριστη πρόσβαση στο μεγαλύτερο όγκο ντοκουμέντων που διέρρευσαν ποτέ σχετικά με την διένεξη Ισραήλ και Παλαιστίνης. Σύμφωνα με την ιστοσελίδα του, πρόκειται για περισσότερα από 1.700 αρχεία και χιλιάδες σελίδες διπλωματικής αλληλογραφίας γύρω από τις ειρηνευτικές διαδικασίες Ισραηλινών – Παλαιστινίων. Τα έγγραφα φέρουν ημερομηνίες από το 1999 έως το 2010 και μέσα από αυτά δίνεται μια άνευ προηγουμένου ματιά στις διαρκείς διαπραγματεύσεις μεταξύ υψηλόβαθμων αξιωματούχων των ΗΠΑ, του Ισραήλ και τους αξιωματούχους της Παλαιστινιακής Αρχής.

Ads

«Σας προσφέρουμε την μεγαλύτερη Ιερουσαλήμ στην Εβραϊκή Ιστορία»

Η Παλαιστινιακή Αρχή προσφέρθηκε να παραχωρήσει σχεδόν όλη την Ανατολική Ιερουσαλήμ, μια ιστορική παραχώρηση για την οποία το Ισραήλ δεν προσέφερε τίποτα σε αντάλλαγμα. Τα Παλαιστινιακά Έγγραφα αποκαλύπτουν πως το Ισραήλ δεν είχε λόγο να σταματήσει τον εποικισμό στην περιοχή Ramat Shlomo της Ιερουσαλήμ, καθώς οι διαπραγματευτές της Παλαιστινιακής πλευράς συμφώνησαν το 2008 να επιτρέψουν στον Ισραήλ να προσαρτήσει τον οικισμό, μαζί με σχεδόν κάθε άλλο παράνομο κτίσμα στην περιοχή της Ιερουσαλήμ. Πρόκειται για μια ιστορική παραχώρηση για την οποία δεν έλαβαν κανένα αντάλλαγμα.

«Προτείναμε την προσάρτηση όλων των εποικισμών»

Αυτή η άνευ προηγουμένου προσφορά από την Παλαιστινιακή Αρχή έγινε στις 15 Ιουνίου 2008, σε τριμερή συνάντηση στην Ιερουσαλήμ, με την τότε υπουργό των ΗΠΑ Κοντολίζα Ράις, την τότε υπουργό Εξωτερικών του Ισραήλ Τζίπι Λίβνι και τον πρώην πρωθυπουργό της ΠΑ, Αχμέντ Κιουρέι και τον επικεφαλής διαπραγματευτή της ΠΑ, Σαέμπ Ερεκάτ.

Κιουρέι: Αυτή η τελευταία πρόταση μπορεί να βοηθήσει στην διαδικασία ανταλλαγής. Προτείνουμε το Ισραήλ να προσαρτήσει όλους τους οικισμούς στην Ιερουσαλήμ, εκτός του Jabal Abu Ghneim. Αυτή είναι η πρώτη φορά στην Ιστορία που κάνουμε μια τέτοια πρόταση. Αρνηθήκαμε να το κάνουμε στο Camp David.

Ο Ερεκάτ συνέχισε με την απαρίθμηση των οικισμών που η ΠΑ ήταν πρόθυμη να παραχωρήσει: το Γαλλικό Λόφο, το Ramat Alon, το Ramat Shlomo, το Gilo, το Talpiot, και την Εβραϊκή Συνοικία στην παλιά πόλη της Ιερουσαλήμ. Αυτές οι περιοχές περιλαμβάνουν περίπου 120.000 Εβραίους εποίκους.

Σε μια συνάντηση του 2009, ο Ερεκάτ πρότεινε επίσης ένα γεωγραφικό διαχωρισμό της παλιάς πόλης της Ιερουσαλήμ, με τον έλεγχο της Εβραϊκής Συνοικίας και «μέρος της Αρμένικης Συνοικίας» να πηγαίνει στο Ισραήλ.

Οι οικισμοί του Ισραήλ στην Ανατολική Ιερουσαλήμ είναι παράνομοι, σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο, μα το Ισραήλ τους μεταχειρίζεται εδώ και πολύ καιρό σαν προάστιά του.

Το Ιούλιο του 2008, ο σύμβουλος του τότε πρωθυπουργού του Ισραήλ Εχούντ Ολμέρτ, Ούντι Ντεκέλ, ρώτησε τον Ερεκάτ «γιατί η πλευρά σας επιμένει να αναφέρει την Ιερουσαλήμ σε κάθε συνάντηση».

Ντεκέλ: Δεν έχω την άδεια να συζητήσω την Ιερουσαλήμ χωρίς να γνωρίζω τί κανονίζεται για την Ιερουσαλήμ.
Αλ Αμπέντ: Και ο Abu Ala είπε ότι δεν μπορούμε να συζητήσουμε για τον οικισμό Ma’ale Adumim.
Ντεκέλ: Τότε ας γευματίσουμε μαζί, και ας αφήσουμε τους ηγέτες να αποφασίσουν τι θέλουν να κάνουν.

Η Παλαιστινιακή Αρχή, με άλλα λόγια, δεν διαπραγματεύτηκε ποτέ το ζήτημα. Οι εκπρόσωποι της έδωσαν στο Ισραήλ σχεδόν τα πάντα χωρίς να τους πιέσουν για παραχωρήσεις ή συμβιβασμό. Ο Ερεκάτ έμοιαζε να το συνειδητοποιεί, σε μια συνάντηση του Ιανουαρίου του 2010 με τον σύμβουλο του προέδρου των ΗΠΑ Ντέιβιντ Χέιλ.

Ερεκάτ: Οι Ισραηλινοί θέλουν τη λύση των δύο κρατών μα δεν έχουν εμπιστοσύνη. Την επιθυμούν περισσότερο απ’ όσο νομίζετε, ορισμένες φορές περισσότερο και από τους Παλαιστίνιους. Αυτό που περιέχεται σε αυτό το έγγραφο τους δίνει την μεγαλύτερη Ιερουσαλήμ στην εβραϊκή Ιστορία, συμβολικό αριθμό επιστροφής προσφύγων, αποστρατικοποιημένο κράτος… τι περισσότερο μπορώ να προσφέρω;

Στην ίδια συνάντηση, όπου παραχώρησε την Ανατολική Ιερουσαλήμ, ο Κουρέι είπε στην Τζίπι Λίβνι πως η ΠΑ «δεν μπορεί να αποδεχθεί την προσάρτηση των οικισμών Ma’ale Adumim, Ariel, Giv’at Ze’ev, Ephrat και Har Homa».

‘Ολοι αυτοί οι οικισμοί, εκτός αυτού του Har Homa, βρίσκονται βαθιά μέσα στη Δυτική Όχθη, και η προσάρτησή τους στο Ισραήλ θα ήταν καταστροφική για την εδαφική γειτνίαση ενός μελλοντικού Παλαιστινιακού Κράτους. Ούτε η διάλυσή τους όμως αποτελεί λύση για το Ισραήλ. Έτσι, τα Παλαιστινιακά Έγγραφα υπογραμμίζουν την κατά τα φαινόμενα αδυναμία εξεύρεση λύσης για τους οικισμούς όπως αυτοί του Ma’ale Adumim και του Ariel: οι Παλαιστίνιοι διαπραγματευτές δεν μπορούν να τους δεχθούν, οι Ισραηλινοί διαπραγματευτές δεν μπορούν να τους διαλύσουν.

Υπήρχε τρίτη επιλογή, την οποία έθιξαν οι Παλαιστίνιοι διαπραγματευτές σε αρκετές συναντήσεις: αυτοί οι εβραϊκοί οικισμοί να παραμείνουν ως μέρος του μελλοντικού Παλαιστινιακού Κράτους. Ο Αχμέντ Κουρέι έκανε την πρόταση στην Τζίπι Λίβνι αρκετές φορές το 2008, μεταξύ των οποίων και η ακόλουθη, τον Ιούνιο:

Κουρέι: Ίσως ο Ma’ale Adumim να παραμείνει υπό την Παλαιστινιακή κυριότητα, και θα μπορούσε να αποτελέσει μοντέλο συνεργασίας και συμβίωσης.
Λίβνι: Το θέμα δεν είναι απλά το να δοθεί ένα διαβατήριο στους εποίκους.

Ο υπουργός Άμυνας του Ισραήλ αρνήθηκε να επεξεργαστεί την ιδέα. «Γνωρίζετε ότι δεν είναι ρεαλιστικό αυτό» είπε στον Κουρέι τον Μάιο.

Κατά τα φαινόμενα, δεν υπάρχει αμοιβαίως αποδεκτή πολιτική για τον Ma’ale Adumim, τον Ariel και άλλους μεγάλους οικισμούς στην Δυτική Όχθη, στη λύση των δύο κρατών, ένα γεγονός που η διακυβέρνηση του Τζωρτζ Μπους αναγνώρισε το 2008.

Ράις: Δεν νομίζω ότι οποιοσδήποτε ηγέτης του Ισραήλ θα παραιτηθεί από τον Ma’ale Adumim.
Κουρέι: Ούτε και κανένας Παλαιστίνιος.
Ράις: Τότε δεν θα αποκτήσετε κράτος!

Διαψεύδει η Παλαιστινιακή πλευρά τις αποκαλύψεις

Τα έγγραφα που διέρρευσαν έχουν στόχο να προκαλέσουν σύγχυση σχετικά με τις θέσεις των δύο πλευρών, δήλωσε ο Παλαιστίνιος πρόεδρος Μαχμούντ Αμπάς.«Αυτό που επιχειρείται είναι η σύγχυση. Είδα χθες να παρουσιάζουν πράγματα ως παλαιστινιακά, αλλά ήταν ισραηλινά Είναι λοιπόν εσκεμμένο», είπε ο Αμπάς από το Κάιρο.

Από την πλευρά του ο Σαέμπ Ερεκάτ, ο κορυφαίος διαπραγματευτής των Παλαιστινίων, διέψευσε, μιλώντας στο Αλ Τζαζίρα, τα περιεχόμενα των εγγράφων, κάνοντας λόγο για “ένα μάτσο ψέματα”. Αντιδράσεις υπήρξαν και από παλαιστίνιους της διασποράς. Για παράδειγμα ο Άμπντελ Μπάρι Ατουάν, αρχισυντάκτης της εφημερίας αλ Κουντς αλ Αραμπί που εκδίδεται στο Λονδίνο, σε παρέμβασή του την ώρα που μιλούσε ο Ερεκάτ στο τηλεοπτικό σταθμό απαίτησε να μάθει ποιος έδωσε το δικαίωμα στην Παλαιστινιακή ηγεσία “να χαρίζει Ισλαμικούς ιερούς τόπους”.

Σύμφωνα με τη Χαμάς ωστόσο, τα έγγραφα δείχνουν την «εμπλοκή» της Παλαιστινιακής Αρχής στις «απόπειρες για τον αφανισμού της παλαιστινιακής υπόθεσης». «Τα μυστικά αυτά έγγραφα είναι σοβαρά και δείχνουν την εμπλοκή της Αρχής της Φατάχ στις απόπειρες αφανισμού της παλαιστινιακής υπόθεσης, ιδιαίτερα ως προς το θέμα της Ιερουσαλήμ και των προσφύγων», αναφέρεται σε ανακοίνωση του Σάμι Αμπού Ζούχρι, εκπροσώπου της Χαμάς στη Γάζα.

Από την ισραηλινή πλευρά, ο πρώην αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Χαΐμ Ραμόν δήλωσε ότι τα έγγραφα αποδεικνύουν ότι η Παλαιστινιακή Αρχή είναι «πραγματικός εταίρος» για την επίτευξη ειρηνευτικής συμφωνίας. «Είχαμε συμφωνήσει ότι ορισμένες αραβικές συνοικίες της Ιερουσαλήμ θα περνούσαν υπό παλαιστινιακή κυριαρχία και ορισμένες εβραϊκές συνοικίες θα παρέμεναν υπό ισραηλινή κυριαρχία», διευκρίνισε αναφερόμενος σε εβραϊκούς οικισμούς που έχουν κατασκευασθεί στην ανατολική Ιερουσαλήμ.

Σημειώνεται ότι και η βρετανική εφημερίδα Guardian, που είχε εκ των προτέρων πρόσβαση στα έγγραφα, ανέφερε ότι έχει επαληθεύσει πως τα περισσότερα είναι αυθεντικά.