Οι αποταμιεύσεις των ανθρώπων για τη συνταξιοδότησή τους αποτελούν μια βολική πηγή εσόδων για τις κυβερνήσεις, που δεν θέλουν να μειώσουν τα έξοδα ή να προχωρήσουν σε ιδιωτικοποιήσεις. Καθώς τα περισσότερα συνταξιοδοτικά προγράμματα στην Ευρώπη είναι σχεδιασμένα σε κρατικό επίπεδο, οι Ευρωπαίοι υπουργοί Οικονομικών διαθέτουν μια εύκολη πρόσβαση στις συγκεντρωμένες αποταμιεύσεις και είναι λογικό να θελήσουν να τα αποκτήσουν αυτά τα χρήματα. Τις τελευταίες εβδομάδες, έχουν παρατηρηθεί 5 τέτοιες απόπειρες: Οι τρεις περιπτώσεις αφορούν ιδιωτικές αποταμιεύσεις, οι άλλες δύο αναφέρονται σε εθνικά κεφάλαια.
Ads
Το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η Ουγγαρία, όπου τον τελευταίο μήνα η κυβέρνηση έκανε στους πολίτες μια πρόταση που δεν μπορούσαν να αρνηθούν. Μπορούσαν ή να παραχωρήσουν τα χρήματα στο κράτος ή να χάσουν τη βασική σύνταξη, διατηρώντας όμως την υποχρέωση να πληρώνουν για αυτήν. Με τον τρόπο αυτό, η κυβέρνηση θέλει να αποκτήσει τον έλεγχο σε 1,4 δισ. ευρώ ιδιωτικών αποταμιεύσεων.
Η βουλγαρική κυβέρνηση είχε μια παρόμοια ιδέα. Συνολικά 300 εκατ. ευρώ ιδιωτικών αποταμιεύσεων πρόωρης συνταξιοδότησης προορίζονταν να μεταφερθούν στο κρατικό συνταξιοδοτικό πρόγραμμα. Η κυβέρνηση υποχώρησε, υπό την πίεση των συνδικάτων, και τελικά μόνο το περίπου 20% των αρχικών σχεδίων εφαρμόστηκε.
Ελαφρώς λιγότερο δραστική είναι η κατάσταση που διαμορφώνεται στην Πολωνία. Η κυβέρνηση επιθυμεί να μεταφέρει το 1/3 των μελλοντικών συνεισφορών των λογαριασμών συνταξιοδότησης των ιδιωτών στο κυβερνητικό σύστημα κοινωνικής ασφάλισης. Εφόσον το σύστημα αυτό δεν στηρίζει τις υποχρεώσεις του με μετοχές ή ακόμη και ομόλογα, τα χρήματα που παίρνουν από τους πολίτες θα πάνε κατευθείαν στο κρατικό θησαυροφυλάκιο και οι πολίτες θα χάσουν σχεδόν 2,3 δισ. ευρώ ετησίως. Η πολωνική κυβέρνηση είναι περισσότερο γενναιόδωρη από την ουγγρική, αλλά μόνο επειδή θέλει να “αρπάξει” το 1/3 των μελλοντικών αποταμιεύσεων και επίσης επιτρέπει στους πολίτες να κρατήσουν τα χρήματα που έχουν συγκεντρώσει μέχρι στιγμής.
Το τέταρτο παράδειγμα είναι η Ιρλανδία. Το 2001, το Εθνικό Αποθεματικό Κεφάλαιο για τις Συντάξεις γεννήθηκε με σκοπό την υποστήριξη των συνταξιοδοτικών δικαιωμάτων των Ιρλανδών την περίοδο 2025-2050. Το σχήμα προτάθηκε επίσης για να ενισχύσει τις συντάξεις ορισμένων υπαλλήλων του δημόσιου τομέα, κυρίως του προσωπικού των πανεπιστημίων. Το Μάιο του 2009, ωστόσο, η ιρλανδική κυβέρνηση έβαλε στην άκρη 4 δισ. του αποθεματικού αυτού για τη σωτηρία των τραπεζών. Το Νοέμβριο του 2010, τα υπολειπόμενα 2,5 δισ. ευρώ του αποθεματικού χρησιμοποιήθηκαν για το μηχανισμό στήριξης της χώρας.
Τελευταίο παράδειγμα είναι η Γαλλία. Το Νοέμβριο, το γαλλικό Κοινοβούλιο αποφάσισε να πάρει από το Εθνικό Αποθεματικό Κεφάλαιο για τις Συντάξεις 33 δισ. ευρώ για να μειώσει το έλλειμμα του βραχυπρόθεσμου συνταξιοδοτικού συστήματος. Με τον τρόπο αυτό, οι αποταμιεύσεις για τις συντάξεις της περιόδου 2020-2040 χρησιμοποιούνται νωρίτερα, την περίοδο 2011-2024 δηλαδή.
Φαίνεται ότι παρά το γεγονός ότι οι κυβερνήσεις μπορούν να επιβάλλουν γενική συμμετοχή στα συνταξιοδοτικά προγράμματα, δεν αποδεικνύονται οι καλύτεροι φύλακες των συγκεντρωμένων χρημάτων.
*Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα csmonitor.com
Στην Ελλάδα τα ΜΜΕ που στηρίζουν τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές, χρημαδοτούνται από το ... κράτος. Tο tvxs.gr στηρίζεται στους αναγνώστες του και αποτελεί μια από τις ελάχιστες ανεξάρτητες φωνές στη χώρα. Mε μια συνδρομή, από 2.9 €/μήνα,ενισχύετε την αυτονομία του tvxs.gr και των δημοσιογραφικών του ερευνών. Συγχρόνως αποκτάτε πρόσβαση στα ντοκιμαντέρ και το περιεχόμενο του 24ores.gr.
Δες τα πακέτα συνδρομών >