Τα ευρωπαϊκά βλέμματα στρέφονται σήμερα στη Αυστρία. Στη Βιέννη, έντεκα χώρες της κεντρικής και νοτιοανατολικής Ευρώπης θα θέσουν επί τάπητος το προσφυγικό. Το «παρών» δίνει και ο Έλληνας πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας.

 
Στη Βιέννη είχε αποφασιστεί τον Φεβρουάριο το «τέλος» του βαλκανικού διαδρόμου για τους πρόσφυγες που επιχειρούσαν να φτάσουν στην κεντρική Ευρώπη μέσω Τουρκίας, Ελλάδας και Σερβίας. Κάποιοι πιστεύουν ότι στην ίδια πόλη θα μπορούσε να επισφραγιστεί σήμερα το οριστικό τέλος της γενναιόδωρης πολιτικής για το προσφυγικό. 

Οικοδεσπότης είναι ο νέος καγκελάριος της Αυστρίας, ο σοσιαλδημοκράτης Κρίστιαν Κερν, ο οποίος έχει προσκαλέσει ομολόγους του από δέκα χώρες της κεντρικής και νοτιοανατολικής Ευρώπης – μεταξύ αυτών την Ελλάδα, αλλά και τη Γερμανία. 

Στην Σύνοδο μετέχουν εκτός από την Αυστρία, την Ελλάδα και την Γερμανία – για πρώτη φορά σε τέτοιου είδους συνάντηση -, οι τέσσερις χώρες της ομάδας του Βίζεγκραντ (Ουγγαρία, Τσεχία, Σλοβακία, Πολωνία) η Σλοβενία, η Κροατία, η Σερβία, η Αλβανία, η Ρουμανία και η Βουλγαρία. 

Ο ρόλος της Άνγκελα Μέρκελ 

Πιθανότατα η Άνγκελα Μέρκελ θα επιδιώξει ρόλο διαμεσολαβητή σε αυτή τη σύνοδο κορυφής, καθώς, από τότε που ξέσπασε η προσφυγική κρίση, διατηρεί μία ιδιαίτερη σχέση με την αυστριακή ηγεσία.

Πριν από έναν χρόνο η καγκελάριος φαινόταν μάλιστα να βρίσκεται σε αγαστή σύμπνοια με τον προκάτοχο του Κερν, Βέρνερ Φάιμαν. Σύμφωνα με τη Deutsche Welle, αν και προέρχονταν από διαφορετικά πολιτικά «στρατόπεδα», Μέρκελ και Φάιμαν είχαν συμφωνήσει, εν μία νυκτί, να επιτρέψουν την έλευση χιλιάδων προσφύγων, χωρίς ιδιαίτερες γραφειοκρατικές διαδικασίες. 

Ωστόσο, μετά από λίγους μήνες ο Φάιμαν βρέθηκε υπό ασφυκτική πίεση στο εσωτερικό της χώρας, αποστασιοποιήθηκε από τη συμπεφωνημένη κοινή γραμμή με τη Μέρκελ και τελικά αναγκάστηκε να παραιτηθεί λόγω των συνεχώς εντεινόμενων εσωκομματικών αντιπαραθέσεων. Από την πλευρά της, η καγκελάριος συνέχισε την πολιτική της, αντιμετωπίζοντας αντιστάσεις στο ίδιο της το κόμμα, αλλά και εκτός συνόρων.

Σε σκληρή γραμμή ο Κερν

Στο μεταξύ ο νέος καγκελάριος της Αυστρίας, Κρίστιαν Κερν, προσπαθεί να χτίσει το δικό του ηγετικό προφίλ, με τη βοήθεια και των μέσων ενημέρωσης. Η σκληρή γραμμή της Βιέννης στο προσφυγικό ζήτημα φαίνεται ότι παραμένει, αν και ο Κερν προσπαθεί να την περιτυλίξει σε πιο ήπιες διατυπώσεις. 

Η πρώτη σύνοδος κορυφής της Βιέννης για το προσφυγικό τον Φεβρουάριο, στην οποία δεν συμμετείχε η Ελλάδα, αλλά ούτε η Γερμανία, είχε ουσιαστικά τερματίσει το αποκαλούμενο «βαλκανικό δρομολόγιο». 

Τώρα η Αυστρία θα παρουσιάσει ένα κοινό πρόγραμμα που εξελίσσει από κοινού με τη Σλοβακία, κατά το οποίο οι αιτούντες άσυλο στην Αυστρία, μεταφέρονται σε κέντρα φιλοξενίας στην Σλοβακία, τα οποία η Αυστρία χρηματοδοτεί και εμπίπτουν (αν και εκτός Αυστριακού εδάφους) στο Αυστριακό σύστημα ασύλου. 

Από την πλευρά του ο Βίκτωρ Ορμπάν, πρωθυπουργός της Ουγγαρίας αναμένεται να επαναλάβει την δική του πρόταση να στείλουν οι χώρες του Βίζεγκραντ όργανα της τάξης στην Ελλάδα και τη Βουλγαρία για να βοηθήσουν τις τοπικές αρχές. Όλα αυτά ως αντιστάθμισμα στην απόρριψη της πρότασης της Κομισιόν για υποχρεωτική μετεγκατάσταση μεταναστών, η οποία φαίνεται να χάνει συνεχώς έδαφος. 

Τι αναμένεται από τη Σύνοδο

Από τη σημερινή σύνοδο δεν αναμένονται τόσο ρηξικέλευθες αποφάσεις. Ωστόσο, η Αυστρία επιμένει σε μία συνταγή που προβλέπει καλύτερη φύλαξη των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ, σε συνδυασμό με την παροχή οικονομικής βοήθειας στις χώρες προέλευσης των προσφύγων. 

«Δεν μπορούμε να είμαστε ευχαριστημένοι με τον ρυθμό υλοποίησης των αποφάσεων, πρέπει να επιταχύνουμε» δηλώνει ο Κρίστιαν Κερν.

Το «παρών» δίνουν στη Βιέννη, μεταξύ άλλων, η Ελλάδα, η Βουλγαρία και η Σερβία, ο Επίτροπος για θέματα μετανάστευσης Δημήτρης Αβραμόπουλος, αλλά και ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ. 

Κυβερνητικοί κύκλοι στο Βερολίνο δηλώνουν στο Γερμανικό Πρακτορείο Ειδήσεων (DPA) ότι «σήμερα η κατάσταση είναι εντελώς διαφορετική σε σχέση με αυτό που συνέβαινε πριν από έναν χρόνο», καθώς έχει μειωθεί αισθητά ο αριθμός των προσφύγων που φτάνουν στην κεντρική Ευρώπη μέσω της βαλκανικής οδού. 

Ασφαλώς, αυτό οφείλεται και στην πολιτική απομόνωσης και εκφοβισμού που ακολουθεί η Ουγγαρία. Η γερμανική κυβέρνηση από τη μία πλευρά αντιμετωπίζει με κριτική διάθεση τη στάση της Ουγγαρίας, αλλά από την άλλη πλευρά επωφελείται από το κλείσιμο των συνόρων, όπως άλλωστε και η Αυστρία.

Ανώτατο όριο στην προσέλευση προσφύγων;

Ωστόσο, τα δεδομένα αυτά μπορούν να ανατραπούν ανά πάσα στιγμή. Γι’ αυτό, σύμφωνα με τη Deutsche Welle, ο αυστριακός καγκελάριος και οικοδεσπότης της συνόδου θέλει να παραμείνει, τουλάχιστον στη χώρα του, ένα ανώτατο ετήσιο όριο στον αριθμό των προσφύγων που επιτρέπεται να εισέλθουν. 

Για φέτος η Αυστρία είχε δηλώσει ότι ο αριθμός αυτός ανέρχεται σε 37.500, ενώ μέχρι τα τέλη Αυγούστου είχαν ήδη υποβάλει αίτηση για άσυλο 26.400 άνθρωποι. Μόλις συμπληρωθεί το προβλεπόμενο όριο η Αυστρία θα κλείσει τα σύνορα για τους πρόσφυγες. 

Με απρόβλεπτες συνέπειες για τις γειτονικές χώρες, που θα αντιμετωπίσουν έναν νέο συνωστισμό προσφύγων και μεταναστών.

Τα ζητήματα που θα θέσει ο Αλέξης Τσίπρας

Στη Σύνοδο της Βιέννης, ο Έλληνας πρωθυπουργός αναμένεται να σημειώσει ότι η Ελλάδα είναι ένα από τα σημεία του κόσμου που δοκιμάζεται περισσότερο, μια χώρα που αντιμετώπισε εισροές 1,2 εκατομμυρίων προσφύγων και μεταναστών, σε λιγότερο από ενάμιση χρόνο και όπου, περίπου 60.000 πρόσφυγες και μετανάστες, παραμένουν εγκλωβισμένοι, αφού τα βόρεια σύνορά της έκλεισαν, λόγω μονομερών ενεργειών άλλων.

Αναμένεται επίσης να τονίσει ότι οι συμμετέχοντες στη Σύνοδο της Βιέννης, θα πρέπει να κατανοήσουν πως, εάν αυτή η προσπάθεια που συντελείται στην Ελλάδα αποτύχει, οι μόνοι κερδισμένοι σε όλη την Ευρώπη θα είναι οι πλέον ξενοφοβικές, εθνικιστικές και ακροδεξιές δυνάμεις που καταγράφουν πρωτοφανή ποσοστά σε εκλογές και δημοσκοπήσεις, στην ίδια την Αυστρία και στις γειτονικές της χώρες.