Συνάντηση κορυφής για τα Δυτικά Βαλκάνια έπειτα από πρόσκληση της Καγκελαρίου της Γερμανίας ‘Αγγελα Μέρκελ και του Προέδρου της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν πραγματοποιείται απόψε στο Βερολίνο. Εδώ και λίγη ώρα βρίσκεται σε εξέλιξη διμερής συνάντηση της Α. Μέρκελ με τον πρωθυπουργό της Βόρειας Μακεδονίας Ζόραν Ζάεφ, ενώ θα ακολουθήσουν διμερείς συναντήσεις με τον πρωθυπουργό της Αλβανίας Έντι Ράμα και με τον Ε. Μακρόν.

Αργότερα το βράδυ θα πραγματοποιηθεί η διευρυμένη συνάντηση και το δείπνο εργασίας, με την συμμετοχή και των ηγετών της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης, της Κροατίας, του Κοσόβου, του Μαυροβουνίου, της Σερβίας και της Σλοβενίας. Στην συνάντηση θα λάβει μέρος και η Ύπατη Εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την Εξωτερική Πολιτική και την Πολιτική Ασφάλειας, Φεντερίκα Μογκερίνι.

Σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση της αναπληρώτριας κυβερνητικής εκπροσώπου Ουλρίκε Ντέμερ, η συνάντηση έχει ως αντικείμενο την ανταλλαγή απόψεων σχετικά με τη σταθερότητα και την ανάπτυξη της περιοχής, ενώ κεντρικό θέμα θα αποτελέσουν οι σχέσεις μεταξύ Σερβίας και Κοσόβου. Η γερμανική κυβέρνηση απέφυγε πάντως τις προηγούμενες ημέρες να δημιουργήσει μεγάλες προσδοκίες για τη συνάντηση, επισημαίνοντας ότι «κατ’ αρχάς το θέμα είναι να συναντηθούν όλοι οι εμπλεκόμενοι», ενώ, σύμφωνα με το πρώτο κανάλι της γερμανικής δημόσιας τηλεόρασης ARD, το Παρίσι επιθυμεί να ενισχύσει την παρουσία του στην περιοχή. Επιπλέον, τονίζει το ARD, η Καγκελάριος θεωρεί σημαντική την ευρωπαϊκή ανάμιξη στα Δυτικά Βαλκάνια, τα οποία δέχονται επιρροές τόσο από τη Ρωσία όσο και από την Κίνα.

Χαμηλές όμως είναι οι προσδοκίες και από την πλευρά των προσκεκλημένων: «Αυτή την στιγμή δεν ξέρω πώς πρέπει να μιλήσω με την Πρίστινα», δήλωσε ο Πρόεδρος της Σερβίας Αλεκσάνταρ Βούτσιτς, ενώ ο Πρόεδρος του Κοσόβου Χασίμ Θάτσι δήλωσε ότι «η συνάντηση θα μπορούσε να ανοίξει δυνατότητες, αλλά θα μπορούσε να είναι και απογοητευτική». Ο δε Πρωθυπουργός του Κοσόβου Ραμούς Χαραντινάι απέκλεισε το ενδεχόμενο να ανασταλούν οι δασμοί που έχουν επιβληθεί στα σερβικά προϊόντα «είτε στο Βερολίνο είτε σε οποιαδήποτε άλλη σύνοδο».

Der Spiegel: Η Μέρκελ προσπαθεί να βρει λύση στα Βαλκάνια 

Δεν είναι η πρώτη φορά που η Γερμανίδα καγκελάριος Άγγελα Μέρκρλ θέτει τα φαινομενικά δισεπίλυτα προβλήματα στα Βαλκάνια ως την πρώτη προτεραιότητα της Ευρώπης, γράφει το γερμανικό περιοδικό Der Spiegel. Στο πλαίσιο αυτό η καγκελάριος μαζί με τον Γάλλο Πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν θα δεχθούν απόψε στο Βερολίνο, τους ηγέτες της Σερβίας, του Κοσσυφοπεδίου και άλλων χωρών των Δυτικών Βαλκανίων.

Στο επίκεντρο, το ενδεχόμενο ανταλλαγής εδαφών ανάμεσα στη Σερβία και το Κοσσυφοπέδιο -κάτι που πολλοί στις Βρυξέλλες όσο και στο Βερολίνο φοβούνται ότι θα μπορούσε να προκαλέσει ένα ντόμινο στην περιοχή.

«Πρέπει να γνωρίζουμε τι σημαίνουν οι κίνδυνοι όταν μιλάμε για μια συμφωνία ανταλλαγής εδαφών», δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών του Λουξεμβούργου, Ζαν Άσελμπορν, από τους μακροβιότερους υπουργούς Εξωτερικών της ΕΕ, στο SPIEGEL. «Αυτό θα μπορούσε γρήγορα να εξαπλωθεί και σε άλλες χώρες στην περιοχή των Βαλκανίων».

Εκεί που απέτυχε η Φεντερίκα Μογκερίνι, η Μέρκελ θέλει τώρα να βρει λύση, αλλά δεν είναι όλοι σύμφωνοι. Στην πραγματικότητα, η Μέρκελ έχει λίγα να προσφέρει στους Βαλκάνιους συνομιλητές της. Αυτό οφείλεται επίσης στον Γάλλο Πρόεδρο Μακρόν.

«Το μεγαλύτερο κίνητρο για τη Σερβία και τις άλλες βαλκανικές χώρες να επιλύσουν εκκρεμούσες εδαφικές διαφορές είναι η προοπτική πρόωρης ένταξης στην ΕΕ», γράφει το Spiegel. Με αυτή την έννοια, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είχε υποσχεθεί, μεταξύ άλλων, στη Σερβία την επονομαζόμενη ενδεικτική ημερομηνία ένταξης το 2025. Οι Βρυξέλλες προωθουν την ημερομηνία αυτή ως κίνητρο για μεταρρυθμίσεις και επίλυση διαφορών. Απο το Παρίσι προέκυψαν όμως αιφνιδιαστικά κάποιες αντιρρήσεις – και έτσι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έπρεπε να αναπροσαρμόσει τα σχεδιά της.

Η αρνητική στάση των Γάλλων έχει ενταθεί από τότε. Μόνο με μεγάλη προσπάθεια οι υπουργοί Εξωτερικών της ΕΕ συμφώνησαν πέρυσι να δώσουν στη Βόρεια Μακεδονία και την Αλβανία την προοπτική να αρχίσουν οι ενταξιακές συνομιλίες το 2019.

Οι φόβοι του Μακρόν

Αλλά τώρα το θέμα καθυστερεί, και πάλι ο Μακρόν βρίσκεται πίσω του. Στην πραγματικότητα, η έκθεση για την διεύρυνση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής θα έπρεπε να είχε δημοσιευθεί τον Απρίλιο, εξετάζοντας μεταξύ άλλων, το καθεστώς των μεταρρυθμίσεων στις δύο χώρες. Ωστόσο, μετά από αίτημα των Γάλλων, η έκθεση δεν θα δημοσιευθεί μέχρι τις 29 Μαΐου, την πρώτη τακτική συνεδρίαση της Επιτροπής μετά τις ευρωπαϊκές εκλογές.

Ο Μακρόν φοβάται ότι θα δώσει «όπλα» στους ακροδεξιούς εθνικιστές αντιπάλους του κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας, αν οι Γάλλοι μαθουν ότι η ΕΕ θελει τώρα να ξεκινήσει ενταξιακές διαπραγματεύσεις με τη Σερβία και το Μαυροβούνιο, όπως με τη Βόρεια Μακεδονία και την Αλβανία.

«Οι δεξιοί λαϊκιστές θα καθορίζουν την ατζέντα;»

«Η περαιτέρω αναβολή της έκθεσης συνεπάγεται κινδύνους», εκτιμά το Spiegel. «Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δήλωσε σε όλες τις εκθέσεις της ότι η Συμφωνία για την αλλαγή του ονόματος της Βόρειας Μακεδονίας ήταν ο τελευταίος λόγος για να ξεκινήσει η διαδικασία προσχώρησης της χώρας», προειδοποιεί ο Λουξεμβούργιος υπουργός Εξωτερικών Άσελμπορν. «Θα ήταν ένα σοβαρό λάθος της ΕΕ προς τη Βόρεια Μακεδονία, αλλά και προς ολόκληρη τη Βαλκανική, αν η Βόρεια Μακεδονία απομακρυνθεί τώρα από την ΕΕ». Όπως προειδοποιεί ο Άσελμπορν: «Αυτό θα σήμαινε ότι οι δεξιοί λαϊκιστές της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της Λεπέν, θα καθορίζουν την ημερήσια διάταξη».