Μπορεί μετά την συμφωνία Πούτιν – Ερντογάν για την Συρία να «σίγησαν» – εν πολλοίς και προς το παρόν – τα όπλα και να ανέβηκαν εκ νέου οι  διπλωματικές «κορώνες» για το ποιος «κέρδισε» ή «έχασε», το βέβαιο όμως είναι ότι, όπως το θέτει ο αναπληρωτής καθηγητής και επιστημονικός υπεύθυνος του Κέντρου Μεσογειακών, Μεσανατολικών και Ισλαμικών Σπουδών του Τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Διεθνών Σχέσεων του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, Σωτήρης Ρούσσος, στο tvxs.gr: «Οι Κούρδοι χάνουν τα πάντα εκτός από τη φυσική τους υπόσταση».

«Κάτι είναι κι αυτό» θα μπορούσε να σχολιάσει κάποιος, όπως ήρθαν τα πράγματα μετά το εντυπωσιακό «άδειασμα» των Κούρδων της Συρίας από τους Αμερικανούς. Τόσο εντυπωσιακό, εξόφθαλμο και κυνικό, που ακόμη και το Κρεμλίνο, απαντώντας, δια του εκπροσώπου του, Ντμίτρι Πεσκόφ, στην ανακοίνωση του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών για τη ρωσο-τουρκική συμφωνία είπε ευθέως ότι οι ΗΠΑ εγκατέλειψαν «και, ουσιαστικά, πρόδωσαν» τους Κούρδους.

Για τον Σ. Ρούσσο η συμφωνία με τη Ρωσία είναι συμπληρωματική αυτής με τις ΗΠΑ. Η Τουρκία επιτυγχάνει κάποιους από τους αρχικούς στόχους της, όπως τον έλεγχο μιας ζώνης ασφαλείας, όχι του μεγέθους που θα ήθελε, αλλά πιο περιορισμένη στα 100 χλμ μήκος και στα 30 χλμ βάθος. Σίγουρα καθόλου αμελητέα, ωστόσο περιορίζει τη δυνατότητά της να ασκήσει έλεγχο σε ολόκληρη την περιοχή που επιδίωκε. Υπό τον απόλυτο έλεγχο του τουρκικού στρατού τίθενται και δύο κωμοπόλεις, το Τελ Αμπιάντ και Ρας αλ Άιν. Οι δε Κούρδοι, έχουν 150 ώρες να μεταφέρουν τις δυνάμεις τους πέραν του ορίου των 30 χλμ., βάζοντας έτσι και «ταφόπλακα», στο πολιτικο-κοινωνικό πείραμα της Ροζάβα. Ένας «ενταφιασμός» ο οποίος ουσιαστικά ξεκίνησε με τη συμφωνία των Κούρδων και του Άσσαντ, μετά την τουρκική εισβολή και την αμερικανική αποχώρηση, που επέτρεψε στη Δαμασκό να ελέγξει περιοχές της χώρας που ακόμη  και πριν από λίγες εβδομάδες φάνταζαν «χαμένες».

Στο υπόλοιπο κομμάτι των συνόρων Συρίας – Τουρκίας, αναπτύσσονται ήδη, τουλάχιστον σύμφωνα με το Russia Today, ρωσικές και συριακές κυβερνητικές δυνάμεις. Στη συμφωνία με τη Ρωσία δεν αναφέρεται χρονοδιάγραμμα αποχώρησης του τουρκικού στρατού, αλλά προβλέπονται κοινές περιπολίες Ρώσων και Τούρκων. Κατά τα άλλα όμως δεν διαφέρει σε κάτι από την αμερικανική σε επίπεδο ουσίας ή συμβολισμών.

Η Τουρκία αναβαθμίζεται σε πολιτικό επίπεδο;

Ναι. Καταρχήν έχουμε μια βελτίωση – θα δούμε βέβαια πόσο θα διαρκέσει – των σχέσεών της με τις ΗΠΑ. Το δεύτερο είναι ότι δύο πολύ μεγάλες δυνάμεις, οι ΗΠΑ και η Ρωσία  αποδέχονται τη νομιμότητα της τουρκικής επίθεσης και όχι μόνο αυτό, αλλά τη θεωρούν θεμιτή για να επιλύσει ζητήματα ασφάλειας, πράγμα που δημιουργεί έντονες ανησυχίες και για την ανατολική Μεσόγειο.

Τι σημαίνει η αποχώρηση των ΗΠΑ από την Συρία, σε σχέση με την αμερικανική πολιτική συνολικά στη Μέση Ανατολή; Συνιστά στρατηγική τομή ή κίνηση που αύριο μπορεί να  αλλάξει;

Μπορεί και να  αλλάξει αλλά η τομή έχει ήδη  γίνει. Ο τρόπος με τον οποίο οι ΗΠΑ αποχωρούν από τη Συρία δημιουργεί έντονες αμφιβολίες για την προβλεψιμότητα των ΗΠΑ, από φίλους και εχθρούς. Οι φίλοι δεν θα μπορούν  εύκολα να προβλέψουν ότι θα έρθει αμερικανική βοήθεια, αλλά και οι εχθροί θα μπορούν να πάρουν ένα ρίσκο γιατί η αμερικανική επέμβαση δεν θα είναι απολύτως πιθανή. Αρα λοιπόν και από τις δύο πλευρές χάνει την προβλεψιμότητά της και μια υπερδύναμη βασίζεται σε αυτή την προβλεψιμότητα, στο ότι οι κινήσεις της μπορούν να προβλεφθούν, άρα χάνει από το κύρος της. Δεν είναι η πρώτη φορά που η Αμερική αποσύρεται από διεθνείς συμφωνίες και υποχρεώσεις της επί Τραμπ. Είναι όμως πάρα πολύ χτυπητός ο τρόπος με τον οποίο εγκαταλείπει τους Κούρδους.

Στους φίλους της που δεν μπορούν να προσβλέπουν με βεβαιότητα στις ΗΠΑ περιλαμβάνεται και το Ισραήλ;

Το Ισραήλ έχει μια ειδική σχέση με τις ΗΠΑ. Όλες όμως οι άλλες χώρες, όπως η Αίγυπτος ή τα Εμιράτα, προφανώς  θα έχουν μεγάλες ανησυχίες για το τι μπορεί να τους συμβεί.