Την υποχρεωτική μείωση της χρήσης ρεύματος και μια εισφορά για τη διοχέτευση των υπερβολικών κερδών των ενεργειακών εταιρειών στους καταναλωτές θα προτείνει η Κομισιόν αυτή την εβδομάδα, για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης, όπως αποκαλύπτει το Bloomberg.

Πρόκειται για ένα πακέτο μέτρων που συμπεριλαμβάνει στο σχέδιο της η Κομισιόν το οποίο έρχεται σε μια περίοδο που υπάρχουν διαφωνίες ως προς το ενεργειακό ανάμεσα στα κράτη μέλη της ΕΕ. Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής προσπαθούν να δαμάσουν τις αυξανόμενες τιμές και επίσης να περιορίσουν τη ζήτηση καθώς η Ρωσία συμπιέζει τις προμήθειες, προκαλώντας τη χειρότερη κρίση κόστους ζωής εδώ και δεκαετίες.

Υπενθυμίζεται ότι το αρχικό σχέδιο της Κομισιόν ήταν πολύ φιλόδοξο, με την ιδέα της επιβολής πλαφόν στην τιμή του εισαγόμενου ρωσικού φυσικού αερίου να αναβάλλεται προκειμένου να γίνουν περισσότερες συνομιλίες. 

Ωστόσο τώρα, σύμφωνα με άτομα που γνωρίζουν την κατάσταση και επικαλείται το Bloomberg, εξετάζεται ξεχωριστά μια κίνηση για την άμβλυνση της κρίσης ρευστότητας στις ενεργειακές αγορές που πιέζονται από τα περιθώρια κέρδους, η οποία κέρδισε ευρεία υποστήριξη την περασμένη εβδομάδα.

Τι προτείνει συγκεκριμένα η Κομισιόν:

• 2 στόχοι για τη μείωση της ζήτησης ενέργειας: ένας στόχος μείωσης της συνολικής κατανάλωσης και ένας υποχρεωτικός στόχος για μείωση της ζήτησης κατά τις επιλεγμένες ώρες αιχμής. Ο υποχρεωτικός στόχος για τις ώρες αιχμής θα περιλαμβάνει την επιλογή 3-4 ωρών ανά ημέρα. Θα μπορούσε επίσης να περιλαμβάνει ώρες όπου η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές αναμένεται να είναι χαμηλή.
• Μια «έκτακτη και προσωρινή» εισφορά σε εταιρείες στις βιομηχανίες πετρελαίου, φυσικού αερίου, άνθρακα και διυλιστηρίων με βάση τα επιπλέον κέρδη τους. Θα ορίσει ένα ελάχιστο επίπεδο με τα κράτη μέλη να επιτρέπεται να εφαρμόζουν υψηλότερο συντελεστή. Με βάση τα κέρδη προ φόρων του οικονομικού έτους που αρχίζει το 2022, τα οποία είναι υψηλότερα — κατά ένα ποσοστό που δεν έχει ακόμη καθοριστεί — από τα μέσα κέρδη προ φόρων για τα τρία έτη που ξεκινούν το 2019.
• Ο περιορισμός των υπερβολικών εσόδων των εταιρειών που παράγουν ενέργεια από άλλες πηγές πλην του φυσικού αερίου μέσω ενός ορίου στην τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας που παράγεται από τεχνολογίες όπως οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, ο λιγνίτης ή η πυρηνική ενέργεια. Το πλαφόν θα καθοριστεί σε ένα επίπεδο ώστε να αποφευχθεί «να τεθεί σε κίνδυνο η διαθεσιμότητα και η κερδοφορία των υφιστάμενων εργοστασίων» και οι επενδύσεις. Θα ισχύει μόνο για τα πραγματικά έσοδα της αγοράς και θα αποφεύγεται η στόχευση παραγωγών που έπρεπε να αντισταθμίσουν τα έσοδά τους σε τιμή κάτω από το επίπεδο ανώτατου ορίου.

Μια ριζοσπαστική κίνηση

Βέβαια σημειώνεται ότι το πακέτο μέτρων θα πρέπει να υπογραφεί από τα κράτη μέλη. Οι βαθιές διαφορές έγιναν φανερές στη συνάντηση υπουργών Ενέργειας την περασμένη εβδομάδα και οι κυβερνήσεις είναι πιθανό να πιέσουν για αλλαγές στο σχέδιο της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.

Εάν το σχέδιο της φον ντερ Λάιεν για μείωση της ζήτησης ρεύματος περάσει από τα κράτη μέλη, θα είναι μια ριζοσπαστική κίνηση και το πρώτο συγκεκριμένο βήμα για τη μείωση της κατανάλωσης.

«Η δραματική αύξηση των τιμών του ηλεκτρικού ρεύματος που παρατηρούμε ασκεί πίεση στα νοικοκυριά, τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις και τη βιομηχανία και κινδυνεύει να προκαλέσει ευρύτερη κοινωνική και οικονομική ζημιά», ανέφερε η Κομισιόν σε προσχέδιο της πρότασής της. «Αυτό το οικονομικό πλαίσιο απαιτεί ταχεία και συντονισμένη απάντηση σε όλη την ΕΕ».

Ενόψεις της άτυπης συνάντησης στην Πράγα

Η πρόκληση θα είναι να βρεθεί μια λύση σε επίπεδο ΕΕ που θα ταιριάζει σε κάθε ένα από τα κράτη μέλη με τις ποικίλες πηγές ενέργειας, πλούτου και βιομηχανικής ισχύος. Σε πρώτη φάση το προσχέδιο προτάσεων πρέπει να εγκριθεί από τους επιτρόπους της Ε.Ε. την Τρίτη 13 Σεπτεμβρίου προτού η φον ντερ Λάιεν αποκαλύψει τις λεπτομέρειες στην ετήσια ομιλία της για την Κατάσταση της Ένωσης στις 14 Σεπτεμβρίου, κατά τη διάρκεια συνεδρίασης της ολομέλειας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στο Στρασβούργο.

Στη συνέχεια, ειδικοί από τις εθνικές κυβερνήσεις θα ξεκινήσουν διαπραγματεύσεις για την πρόταση και μόλις οι απόψεις τους συγκλίνουν, το θέμα θα περάσει στους υπουργούς για έγκριση.

Η τσεχική κυβέρνηση, η οποία ασκεί αυτό το εξάμηνο την προεδρία της ΕΕ, στοχεύει σε μια συμφωνία μέχρι τα τέλη Σεπτεμβρίου, αλλά ορισμένοι διπλωμάτες λένε ότι το πακέτο μέτρων μπορεί να απαιτεί τη συμμετοχή των ηγετών. Έχει προγραμματιστεί να συγκεντρωθούν για μια άτυπη συνάντηση στην Πράγα στις 6-7 Οκτωβρίου, ενώ μια άλλη σύνοδος θα γίνει στις Βρυξέλλες στις 20-21 Οκτωβρίου.