Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας της Τουρκίας, ο οποίος καυχιέται ότι είναι ειδικός στα οικονομικά, αποτελεί πλέον καθοριστικό παράγοντα στη διεθνή αξία της τουρκικής λίρας. Το τουρκικό νόμισμα χάνει αξία μετά από κάθε οικονομική ή νομισματική παρέμβαση του Προέδρου και κάθε δήλωση του αφεντικού του Παλατιού.

Τη νύχτα της Τετάρτης προς Πέμπτη, ο Πρόεδρος, με ένα απλό διάταγμα, άλλαξε δύο αντιπροέδρους και ένα μέλος της Επιτροπής Οικονομικών-Νομισματικών Θεμάτων της Κεντρικής Τράπεζας. Οι δύο νέοι αντιπρόεδροι δεν έχουν καμία εμπειρία ή εξειδίκευση στη διαχείριση της Κεντρικής Τράπεζας. Το πρωί της Πέμπτης, οι αγορές αντέδρασαν και η τουρκική λίρα κατέγραψε μία νέα πτώση ρεκόρ έναντι του δολαρίου ΗΠΑ: 1 δολάριο ΗΠΑ = 9.2278 τουρκικές λίρες.

Ο Μπαρίς Σουντάν, οικονομολόγος του ειδησεογραφικού ιστότοπου «T24», πιστεύει ότι υπάρχουν βασικά πέντε παράγοντες που προκαλούν την υποτίμηση της τουρκικής λίρας:

1. Η μείωση των επιτοκίων (18%), ενώ ο πληθωρισμός (19,58%) αυξήθηκε
2. Ο υπαινιγμός και η προσδοκία περαιτέρω μείωσης των επιτοκίων
3. Ο γεωπολιτικός κίνδυνος: Νέα στρατιωτική επιχείρηση κατά των Κούρδων στη Συρία
4. Η αυστηρότερη νομισματική πολιτική της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ («FED») στην Ουάσινγκτον
5. Οι φήμες περί προσεχούς παύσης των καθηκόντων του νέου διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας

Θα πρέπει, επίσης, να προσθέσουμε άλλους πέντε τουλάχιστον λόγους που θέτουν σε δυσχερή θέση την -ήδη ευρισκόμενη  στα πρόθυρα της χρεοκοπίας- τουρκική οικονομία:

1. Η κυβέρνηση έχει τη στήριξη του 31% μόνο των πολιτών σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις.
2. Τα κόμματα της αντιπολίτευσης προετοιμάζονται ανοιχτά να ανακτήσουν την εξουσία μετά τις πρώτες γενικές εκλογές.
3. Η διπλωματία της Άγκυρας εξακολουθεί να βρίσκεται σε αδιέξοδο στις σχέσεις της με την Ουάσινγκτον, τη Μόσχα, τις Βρυξέλλες και τις πρωτεύουσες της περιοχής.
4. Όλο και περισσότεροι πρώην αξιωματούχοι του κόμματος Ερντογάν, ενόψει της ήττας, εγκαταλείπουν τις την εξουσία και καταγγέλλουν πολιτικο-οικονομικά σκάνδαλα.
5. Οι τρεις πυλώνες της τουρκικής οικονομίας, οι τομείς της κλωστοϋφαντουργίας, των κατασκευών και του τουρισμού, δεν παράγουν πλέον σημαντικό εισόδημα.

Οι εκπρόσωποι του καθεστώτος προτιμούν να παραμένουν σιωπηλοί απέναντι σε αυτήν τη συστηματική υποτίμηση της τουρκικής λίρας, αλλά ο κύριος αρθρογράφος της κυβερνητικής εφημερίδας «Sabah», Μεχμέτ Μπαρλάς, παραδέχεται καταρχάς ότι «η αυξανόμενη αξία του δολαρίου αποθαρρύνει τους πολίτες», αλλά πιστεύει ότι πρόκειται για «πολιτικό σαμποτάζ, όπως στο παράδειγμα του Γκεζί». Στα τέλη Μαΐου του 2013, αρκετές χιλιάδες νέοι είχαν συμμετάσχει στην Κωνσταντινούπολη στο κίνημα διαμαρτυρίας για την προστασία του πάρκου Γκεζί στη μέση της πόλης. Αυτό το κίνημα με την υποστήριξη αρκετών εκατομμυρίων πολιτών σε όλη τη χώρα είχε γρήγορα μετατραπεί σε πολιτική διαμαρτυρία ενάντια στην εξουσία του Παλατιού.

«Όλοι, ακόμη και ο ίδιος ο Ερντογάν, γνωρίζουν πολύ καλά ότι πρέπει να παραιτηθεί, αλλά υπάρχουν δύο εμπόδια: Η Αντιπολίτευση δεν μπορεί να διαχειριστεί μία ειρηνική μετάβαση. Και υπάρχει ένας σκληρός πυρήνας από την πλευρά του Ερντογάν που δεν θέλει, πάση θυσία, να υποχωρήσει», αναλύει ένας -εξόριστος στη Γερμανία- καθηγητής συνταγματικού δικαίου.

*Ο Τούρκος δημοσιογράφος Ραγκίπ Ντουράν, με ρεπορτάζ και αναλύσεις, καταγράφει κάθε Σαββατοκύριακο στο Tvxs.gr,  τις εξελίξεις στην Τουρκία.