Σε μια συστηματική προσπάθεια να φιμώσει τις οργανώσεις της Κοινωνίας των Πολιτών και τους ανεξάρτητους δημοσιογράφους κατηγορείται από πλήθος σερβικών και διεθνών φορέων ο Πρόεδρος της Σερβίας Αλεξάντερ Βούτσις και η κυβέρνησή του.

Εφαρμόζοντας καταχρηστικά και επιλεκτικά τον νόμο για το ξέπλυμα βρώμικου χρήματος, η κυβέρνηση του Βελιγραδίου, στις 13 Ιουλίου έφτασε σε όλες τις εμπορικές τράπεζες επίσημο αίτημα για παροχή πληροφοριών σχετικά με τους λογιαριασμούς και τις συναλλαγές 37 πολιτικών οργανισμών, μέσων ενημέρωσης και δημοσιογράφων.

Ο κατάλογος περιλαμβάνει Ενώσεις ΜΜΕ και ανεξάρτητες δημοσιογραφικές ομάδες, φιλανθρωπικές οργανώσεις, οργανώσεις της Κοινωνίας των Πολιτών που υποστηρίζουν τις αποκαλύψεις δημοσίου συμφέροντος, οργανώσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα και υποστηρίζουν νομικά πολιτικούς ακτιβιστές, Οργανώσεις και καλλιτεχνικές ομάδες που ασχολούνται με τα εγκλήματα πολέμου από το παρελθόν, παρατηρητήρια για την εξωτερική πολιτική και την ασφάλεια.  Το σχετικό έγγραφο της σερβικής Αρχής για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες, επικαλείται “υποψία νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες ή χρηματοδότησης της τρομοκρατίας», χωρίς να υπάρχουν επαρκή στοιχεία από τον ίδιο το φορέα ή τις διωκτικές αρχές .

Σφοδρές αντιδράσεις από οργανώσεις

Εδώ και χρόνια, η κυβέρνηση στη Σερβία αντιμετωπίζει σοβαρή κριτική τόσο από διεθνείς όσο και από εγχώριους οργανισμούς σχετικά με την απειλή της σε ζητήματα ελευθερίας έκφρασης και του δικαιώματος του συνεταιρίζεσθαι.

112 οργανώσεις που δραστηριοποιούνται στη Σερβία, με ανακοίνωσή του αντιδρούν έντονα και σημειώνουν ότι “η κοινωνία των πολιτών και τα μέσα ενημέρωσης δεν θα εγκαταλείψουν τον αγώνα για μια δημοκρατική και ελεύθερη Σερβία” ενώ απαιτούν από την αρμόδια αρχή να παρουσιάσει επαρκή στοιχεία για τους ισχυρισμούς της καθώς κατηγορείται για κατάχρηση του όρου που προβλέπει έλεγχο για χρηματοδότηση της τρομοκρατίας.

“Μια τέτοια επίθεση εναντίον οργανώσεων που υποστηρίζουν την καθιέρωση της Σερβίας ως κράτους που διέπεται από το κανόνες δικαίου με σεβασμό στον νόμο και μια πραγματική καταπολέμηση της διαφθοράς, είναι ένα επιπλέον επιχείρημα ότι αυτές οι αξίες απειλούνται σοβαρά στη Σερβία”, αναφέρουν. 

Έντονη προπειδοποίηση από τις ΗΠΑ

Αντίδραση όμως υπήρξε και από το State Department καθώς σε σχετική ανακοίνωση σημειώνεται ότι “οι Ηνωμένες Πολιτείες ανησυχούν για την εμφάνιση επιλεκτικής έρευνας σε αρκετές οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών της Σερβίας και της ερευνητικής δημοσιογραφίας” ενώ αναφέρει ότι ο κατάλογος όσων ελέγχονται  περιλαμβάνει “μεγάλο αριθμό διακεκριμένων οργανώσεων και ατόμων, πολλά από τα οποία εργάζονται για την προώθηση της δημοκρατίας, την ενίσχυση του κράτους δικαίου και τη βοήθεια της Σερβίας να σημειώσει πρόοδο προς την ένταξη στην ΕΕ.”

Οι οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών έχουν νόμιμους ρόλους και σημαντικές ευθύνες στις δημοκρατικές κοινωνίες – συμπεριλαμβανομένης της Σερβίας – όπως και τα μέσα ενημέρωσης και οι ενώσεις δημοσιογράφων αναφέρουν οι ΗΠΑ και προτρέπουν την κυβέρνηση της Σερβίας “να τηρήσει τις συνταγματικές και διεθνείς υποχρεώσεις της για την προστασία των θεμελιωδών ελευθεριών της έκφρασης, του συνεταιρίζεσθαι και της συνέλευσης και να αποφύγουμε την επιλεκτική εφαρμογή του νόμου σε πιέσεις ανεξάρτητων οργανισμών”.