Το PKK (Εργατικό Κόμμα του Κουρδιστάν), που ιδρύθηκε το 1978 από Κούρδους φοιτητές, διεξήγαγε ένοπλο αγώνα από το 1984 εναντίον της τουρκικής κεντρικής κυβέρνησης για τα δικαιώματα των Κούρδων.

Η πολιτικοστρατιωτική αυτή οργάνωση πραγματοποίησε το 12ο Συνέδριό της στις 5-7 Μαΐου και αποφάσισε ομόφωνα να τερματίσει τον ένοπλο αγώνα και να αυτοδιαλυθεί. Πρώτα ήταν ο κ. Μπαχτσελί, σύμμαχος του Ερντογάν, που έκανε αυτή την πρόταση στις 22 Οκτωβρίου 2024. Μετά ο Αμπντουλάχ Οτσαλάν, ο ηγέτης του PKK, επανέλαβε αυτό το αίτημα στις 27 Φεβρουαρίου 2025.

• Διαβάστε: Οτσαλάν σε ΡΚΚ / Παραδώστε τα όπλα και διαλυθείτε

Σύμφωνα με τις αποφάσεις του Κογκρέσου που δημοσιοποιήθηκαν στις 12 Μαΐου, «αυτό δεν είναι ένα τέλος αλλά μια αρχή». Το PKK, με άλλο όνομα, θα συνεχίσει τις πολιτικές του δραστηριότητες «για την ειρήνη και τη δημοκρατία».

Τα έγγραφα του συνεδρίου τιμούν τη μνήμη 52 χρόνων αγώνα, τιμούν τη μνήμη των μαρτύρων του και απαιτούν «μια νομική βάση για την επίτευξη της ειρήνης και μια πραγματικά δημοκρατική Τουρκία».

Το καθεστώς (AKP και MHP, το ισλαμιστικό δεξιό κόμμα του Ερντογάν και το ακροδεξιό κόμμα του Μπαχτσελί, μαζί έχουν 320 έδρες από τις 592) καλωσόρισε αυτά τα συμπεράσματα με μεγάλο ενθουσιασμό και πιστεύει ότι ο στόχος «Τουρκία χωρίς τρομοκρατία» είναι κοντά.

Οι ηγέτες του DEM (Κόμμα Λαϊκής Ισότητας και Δημοκρατίας, Κουρδικό και αριστερό, το τρίτο μεγαλύτερο κόμμα στο Κοινοβούλιο, με 56 έδρες) είναι επίσης πολύ χαρούμενοι, αλλά επισημαίνουν ότι το καθεστώς πρέπει τώρα να προετοιμάσει τη νομική βάση για αυτή τη νέα διαδικασία.

Η ηγεσία του CHP (κεμαλικό, 134 έδρες) δήλωσε ότι είναι υπέρ της ειρήνης, αλλά ότι οι διαπραγματεύσεις πρέπει να συνεχιστούν στο κοινοβούλιο με διαφανή τρόπο.

Η αρνητική αναφορά του Συνεδρίου του PKK στη Σύμβαση της Λωζάνης (1923), η οποία θεωρείται από τη συντριπτική πλειοψηφία της τουρκικής πολιτικής τάξης ως «Τίτλος ιδιοκτησίας» της νέας Κεμαλικής Δημοκρατίας, και αυτή των «Γενοκτονιών» επικρίνονται βίαια από όλα τα πολιτικά κόμματα με εξαίρεση το AKP, το MHP και το DEM.

«Το PKK δεν είναι η κύρια αιτία του κουρδικού προβλήματος, είναι μόνο το αποτέλεσμα», δήλωσε ο Κούρδος δημοσιογράφος ΓΚουνάι Αρσλάν στο Nupel TV. «Έχω 5 μάρτυρες στην οικογένειά μου. Έχουμε χιλιάδες από αυτούς. Αυτός ο αποχαιρετισμός δεν είναι αντάξιος των θυσιών μας, των μαρτύρων μας», προσθέτει.

Πολλοί παρατηρητές πιστεύουν ότι «η ειρήνη δεν είναι δυνατή σε μια χώρα όπου δεν υπάρχει δημοκρατία και κράτος δικαίου».

Η κυβέρνηση δεν έχει ακόμη ανακοινώσει τα βήματα του κοντινού μέλλοντος που περίμεναν τόσο ανυπόμονα οι Κούρδοι: Γενική Αμνηστία, Δικαίωμα Ελπίδας για τον Οτσαλάν, φυλακισμένος από το 1999, νέοι νόμοι για την ενίσχυση της αυτονομίας των τοπικών αρχών, κατάργηση μέτρων κατά της κουρδικής γλώσσας και κουλτούρας… Επιπλέον, το καθεστώς δεν έχει σχέδιο για τους 15 έως 20 χιλιάδες πολεμιστές του PKK. Δεν είναι σαφές πώς και πού το PKK θα παραδώσει τα όπλα του. «Η συλλογική και συνταγματική αναγνώριση της κουρδικής ταυτότητας», η καρδιά του προβλήματος και το κύριο αίτημα όλων των Κούρδων, δεν βρίσκεται επίσης στην ατζέντα του καθεστώτος.

Η κοινή γνώμη γενικά εξακολουθεί να μην είναι ικανοποιημένη από τις πρωτοβουλίες του PKK και αυτές του καθεστώτος. Ένα μεγάλο μέρος της τουρκικής αντιπολίτευσης πιστεύει ότι πρόκειται για «συνωμοσία του αμερικανικού ιμπεριαλισμού» και ότι το DEM περνά στην πλευρά της εξουσίας για την κατάρτιση ενός νέου συντάγματος που θα παρατείνει την προεδρία του Ερντογάν.

Επιπλέον, ειδικοί στις διεθνείς σχέσεις σημειώνουν ότι η Άγκυρα «όφειλε να αναγνωρίσει de facto την κουρδική οντότητα προσκείμενη στο PKK που σχηματίστηκε στη βόρεια Συρία». Ο τουρκικός στρατός δεν θα μπορεί πλέον να διεξάγει επιχειρήσεις στη Συρία ή στο βόρειο Ιράκ, προσθέτουν.

«Το κουρδικό πρόβλημα θα παραμείνει στην πολιτική ατζέντα της Τουρκίας για μεγάλο χρονικό διάστημα, καθώς και στη Συρία, το Ιράκ, ακόμη και το Ιράν», προβλέπει ο καθηγητής Χαμίτ Μποτσαρσλάν του EHESS στο Παρίσι.