Ένα πρωινό Παρασκευής του περασμένου Δεκεμβρίου, η βελγική αστυνομία έβαλε στο κάδρο κορυφαία πολιτικά πρόσωπα για ένα σκάνδαλο που ονομάστηκε Qatargate, αποκαλύπτοντας έναν σκοτεινό υπόκοσμο ξένης παρέμβασης που λειτουργεί στον πυρήνα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η έρευνα, η οποία προετοιμαζόταν επί μήνες, είχε όλα τα χαρακτηριστικά μιας αστυνομικής περιπέτειας του Χόλιγουντ, σύμφωνα με το Politico.

«Υπήρχαν κατάσκοποι, μυστικές συναντήσεις σε πολυτελή ξενοδοχεία, ένα λαμπερό πολιτικό ζευγάρι που βυθίστηκε στη δυσμένεια – και πάνω απ’ όλα, ισχυρισμοί ότι το Κατάρ, το Μαρόκο και η Μαυριτανία είχαν εισχωρήσει βαθιά στις δημοκρατικές διαδικασίες της ΕΕ, διαφθείροντας Ευρωπαίους βουλευτές με μετρητά αξίας 1,5 εκατομμυρίου ευρώ» σχολιάζει το δημοσίευμα.

Έξι μήνες μετά από εκείνη τη μοιραία 9η Δεκεμβρίου, αρκετοί νυν και πρώην ευρωβουλευτές πέρασαν χρόνο πίσω από τα κάγκελα με προκαταρκτικές κατηγορίες για διαφθορά, ξέπλυμα χρήματος και συμμετοχή σε εγκληματικό δίκτυο. Υπάρχουν ενδείξεις από τους επικεφαλής των ανακριτών ότι μπορεί να ακολουθήσουν και άλλες.

Με τους περισσότερους βασικούς παράγοντες να είναι πλέον ελεύθεροι εν αναμονή της δίκης, το Κοινοβούλιο φιλοξενεί έναν από τους κατηγορούμενους ευρωβουλευτές που επιστρέφει στην εργασία του – και έναν άλλο που απειλεί να το κάνει. Όπως τονίζουν οι Βέλγοι εισαγγελείς, τουλάχιστον στη βελγική εφημερίδα Le Soir, η έρευνα θα μπορούσε να ολοκληρωθεί σε μεγάλο βαθμό μέχρι το τέλος του έτους. Αλλά κάθε μήνας που περνάει, τα ερωτήματα είναι πολύ περισσότερα από τις απαντήσεις – μεταξύ άλλων και για το τι πραγματικά πήραν ως αντάλλαγμα οι άνθρωποι που φέρονται να μοίρασαν τέτοια υπέρογκα ποσά.

Τα πρόσωπα «κλειδιά» και τι κάνουν σήμερα

1. Αντόνιο Παντσέρι, ο αρχηγός

Ο Παντσέρι δεν ήταν ποτέ ένας ιδιαίτερα αξιοσημείωτος πολιτικός στο Ευρωκοινοβούλιο και φέρεται να παρακολουθούσε… ντοκιμαντέρ στο YouTube (σχετικά με αεροπορικά δυστυχήματα στο iPad του) κατά τη διάρκεια των κοινοβουλευτικών συνεδριάσεων.

Φυλακίστηκε στο Βέλγιο από τον Δεκέμβριο του 2022 έως τον Απρίλιο του 2023. Παραδέχτηκε την ενοχή του και συμφώνησε με τους εισαγγελείς να «δώσει» ονόματα, με αντάλλαγμα μια ήπια ποινή για τον ίδιο. Η σύζυγος και η κόρη του συνελήφθησαν στην Ιταλία, αλλά επίσης αφέθηκαν ελεύθερες.

Στις καταθέσεις του «δίνει» άλλους ευρωβουλευτές, περιγράφοντας λήψη δώρων και δωροδοκίες από το Κατάρ, το Μαρόκο και τη Μαυριτανία. Η αστυνομία κατάσχεσε 600.000 ευρώ σε μετρητά από το σπίτι του στις Βρυξέλλες στις 9 Δεκεμβρίου.

Αφού αποχώρησε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο το 2019, διατήρησε την πρόσβασή του στο κτίριο χάρη στη μη κυβερνητική του οργάνωση για τα ανθρώπινα δικαιώματα (Fight Impunity) που εδρεύει στις Βρυξέλλες, παροτρύνοντας μάλιστα αξιοσημείωτα πρόσωπα ονόματα να ενταχθούν στο  διοικητικό της συμβούλιο.

Ο ίδιος παραμένει σε κατ’ οίκον περιορισμό στις Βρυξέλλες.

2. Εύα Καϊλή, το «διάττον αστέρι»

Η καριέρα της Ελληνίδας παρουσιάστριας που έγινε πολιτικός, ήταν στα καλύτερά της (φτάνοντας σε θέση αντιπροέδρου στην Ευρωβουλή) πριν ξεσπάσει το σκάνδαλο. Η Εύα Καϊλή στις 9 Δεκεμβρίου έδωσε μια βαλίτσα γεμάτη μετρητά στον πατέρα της, ο οποίος συνελήφθη από τις αρχές μόλις βγήκε από το διαμέρισμα της κόρης του. Το αποτέλεσμα ήταν η ευρωβουλευτής να οδηγηθεί στη φυλακή και να χάσει τη θέση της αντιπροέδρου.

Η Εύα Καϊλή είχε εκφωνήσει  ομιλίες υπέρ του Κατάρ στο Κοινοβούλιο ενόψει του Παγκοσμίου Κυπέλλου της FIFA, είχε ασκήσει πιέσεις σε άλλους ευρωβουλευτές προκειμένου να υιοθετήσουν μια πιο ήπια γραμμή όσον αφορά το ζήτημα που είχε προκύψει σχετικά με το πώς αντιμετωπίζει τα ανθρώπινα δικαιώματα η χώρα του Κόλπου, ενώ εμφανίστηκε σε μια ψηφοφορία –που δεν είχε κανένα λόγο να παρευρεθεί– σχετικά με την απαλλαγή από την υποχρέωση θεώρησης εισόδου για το Κατάρ.

Η ίδια από την αρχή επέμεινε στην αθωότητά της, αρνούμενη να υποχωρήσει: παρά το γεγονός ότι πέρασε περισσότερο χρόνο στη φυλακή από οποιονδήποτε άλλο ύποπτο της υπόθεσης. Υποστήριξε πως δέχθηκε κακή μεταχείριση από τις αρχές, τις οποίες και κατηγόρησε πως παραβίασαν τα δικαιώματά της ως μητέρα μικρού παιδιού.

Απαλλάχθηκε πρόσφατα από το καθεστώς του κατ’ οίκον περιορισμού και πλέον σχεδιάζει (μαζί με τους δικηγόρους της) την επιστροφή της στο Κοινοβούλιο. Ωστόσο, δεν διαφαίνεται πως θα καταφέρει να επιστρέψει με κάποιο πολιτικό κόμμα ή ομάδα της Ε.Ε. και σε συνδυασμό με την έρευνα για το QatarGate, αλλά και μια ανεξάρτητη ποινική έρευνα για κατάχρηση κονδυλίων της Ε.Ε., η προσπάθειά της να παρουσιαστεί ως θύμα μοιάζει αδύνατη.

3. Φραντσέσκο Τζόρτζι, ο έμπιστος βοηθός

Ο κοινοβουλευτικός βοηθός Φραντσέσκο Τζόρτζι, σύντροφος της Εύας Καϊλή και πατέρας της κόρης τους, ήταν ο συνδετικός κρίκος ανάμεσα στην Ελληνίδα ευρωβουλευτή και τον Αντόνιο Παντσέρι, με τον οποίο ο πρώτος είχε γνωριμία πολλών ετών και ασκούσε καθήκοντα βοηθού του.

Ο Τζόρτζι συνελήφθη λίγα λεπτά πριν από την Εύα Καϊλή τον Δεκέμβριο και παραδέχτηκε αμέσως τον ρόλο του στο κύκλωμα. Βρίσκεται εκτός φυλακής και μοιράζεται την ίδια στέγη με την Εύα Καϊλή.

4. Μαρκ Ταραμπέλα, ο τοπικός αντιήρωας

Ο Βέλγος ευρωβουλευτής των Σοσιαλιστών είχε την εικόνα μιας προσιτής φιγούρας πριν ξεσπάσει το σκάνδαλο. Πλέον, κατηγορείται ότι έλαβε δώρα, μετά την κατάθεση Παντσέρι πως δέχτηκε από αυτόν έως και 140.000 ευρώ για να επηρεάσει τις διεργασίες για το Κατάρ στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Ο Ταραμπέλα τα διαψεύδει όλα αυτά και επιμένει στην αθωότητά του.

Συνελήφθη τον Φεβρουάριο και εκδιώχθηκε άμεσα από την κοινοβουλευτική του ομάδα, αλλά αφέθηκε ελεύθερος τον Απρίλιο.

5. Αντρέα Κοτσολίνο, σε κατάσταση αναμονής»

Από τους τρεις εν ενεργεία ευρωβουλευτές των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών που κατηγορούνται για διαφθορά, η περίπτωση του Αντρέα Κοτζολίνο είναι η πιο περίεργη,  κυρίως επειδή δεν έχει πατήσει το πόδι του στο Βέλγιο εδώ και μήνες.

Από τότε που συνελήφθη σε νοσοκομείο της Νάπολης τον περασμένο Φεβρουάριο, αγωνίζεται για την έκδοσή του στο Βέλγιο, ενώ παραμένει σε κατ’ οίκον περιορισμό. Οι Βέλγοι θέλουν να τον ανακρίνουν καθώς κατηγορείται ότι μπλόκαρε ψηφίσματα που αφορούσαν χώρες όπως το Μαρόκο με αντάλλαγμα μετρητά. Το 2019, ανέλαβε από τον Παντσέρι τη θέση του επικεφαλής της αντιπροσωπείας του Κοινοβουλίου για το Μαγκρέμπ, προσλαμβάνοντας τον Φραντσέσκο Τζόρτζι.

Έχοντας αποχωρήσει από την κοινοβουλευτική του ομάδα, αρνείται κάθε ανάμιξη στο σκάνδαλο.

6. Αμπντελαρίχ Ατμούν, ο άνθρωπος από το Ραμπάτ

Ως πρεσβευτής του Μαρόκου στην Πολωνία, ο Ατμούν ήταν ένας από τους πιο καλά δικτυωμένους διπλωμάτες στην Ευρώπη, πριν ξεσπάσει το σκάνδαλο. Σύμφωνα με εντάλματα σύλληψης, ο Ατμούν εμφανίζεται ως μία από τις τακτικές επαφές του Παντσέρι.

Ο Ατμούν έχει επιστρέψει στο Μαρόκο από τα μέσα του περασμένου Δεκεμβρίου και έκτοτε παραμένει πολύ «σιωπηλός» σχετικά με την υπόθεση.

7. Αλί Μπιν Σαμίχ αλ Μάρι, ο «ελεγκτής» του Κατάρ

Ο υπουργός Εργασίας του Κατάρ εξελέγη πριν λίγες μέρες πρόεδρος της ετήσιας διάσκεψης του Οργανισμού Εργασίας των Ηνωμένων Εθνών, παρά τη φερόμενη εμπλοκή του στο QatarGate και την κριτική που έχει δεχθεί η χώρα του για τη μεταχείριση των μεταναστών εργατών κατά τη διάρκεια του Μουντιάλ 2022.

Ο ίδιος δεν έχει κατηγορηθεί επίσημα, αλλά το όνομά του εμπλέκεται στην έρευνα της βελγικής αστυνομίας ως ο «ελεγκτής» των δραστηριοτήτων του Παντσέρι.

Ο Αλ Μάρι ήταν το πρόσωπο της εκστρατείας του Κατάρ με στόχο την προσπάθεια του κερδίσει συμμάχους. Αρκετές φορές ήταν καλεσμένος στην υποεπιτροπή ανθρωπίνων δικαιωμάτων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, όπου συναντούσε τακτικά μερικούς από τους βασικούς υπόπτους του σκανδάλου.

8. Νικολό Ταλαμάνκα, ο επικεφαλής των ανθρωπίνων δικαιωμάτων

Επικεφαλής ΜΚΟ για τα ανθρώπινα δικαιώματα (No Peace Without Justice, Όχι Ειρήνη Χωρίς Δικαιοσύνη), ο Ταλαμάνκα συνελήφθη, κατηγορήθηκε για διαφθορά και φυλακίστηκε άμεσα. Αφέθηκε ελεύθερος τον Φεβρουάριο, όταν οι εισαγγελείς φάνηκε να υποβαθμίζουν τον ρόλο του μετά την ομολογία Παντσέρι.

Ο ίδιος έχει αρνηθεί οποιαδήποτε εμπλοκή του.

9. Μόνικα Μπελίνι, η λογίστρια

Η Εισαγγελία του Βελγίου υποπτεύθηκε ότι η λογίστρια του Παντσέρι τον βοήθησε να διακινήσει παράνομο χρήμα βοηθώντας στη δημιουργία μιας εταιρείας-βιτρίνα (με την ονομασία Equality Consultancy).

Η ίδια έχει αρνηθεί τυχόν ανάμιξη, με έρευνα των ιταλικών αρχών να εξετάζει κι άλλα πρόσωπα κοντά στην Μπελίνι και την εταιρεία. Τον περασμένο μήνα, ιταλικό δικαστήριο αρνήθηκε να την εκδώσει στο Βέλγιο.

10. Λούκα Βισεντίνι, ο συνδικαλιστής

Ήταν από τους πρώτους που συνελήφθησαν και στη συνέχεια αφέθηκε ελεύθερος χωρίς να του απαγγελθούν κατηγορίες.

Κατά τη διάρκεια της καμπάνιας για την εκλογή του ως επικεφαλής της Διεθνούς Συνομοσπονδίας Συνδικάτων (ITUC), ο Βισεντίνι παραδέχθηκε ότι έλαβε περίπου 50.000 ευρώ ως δωρεά από τη ΜΚΟ Fight Impunity του Παντσέρι.

Ο ίδιος επιμένει στην αθωότητά του, υποστηρίζοντας πως τα χρήματα δεν έπαιξαν κανένα ρόλο στη θετική του δήλωση για τις εργασιακές μεταρρυθμίσεις του Κατάρ κατά τη θητεία του ως επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Συνομοσπονδίας Συνδικάτων. Υπέστη συνέπειες λόγω του σκανδάλου, όπως η αποχώρησή του από τη θέση του επικεφαλής της ITUC.

11. Μαρί Αρενά, και η «επαγγελματική φιλία» με Παντσέρι

Η ευρωβουλευτής από το Βέλγιο Μαρί Αρενά ήταν γνωστή ως στενή συνεργάτης του Παντσέρι με την ίδια να περιγράφει τη σχέση τους ως «επαγγελματική φιλία» και τον πρώην ευρωβουλευτή να επιμένει στην αθωότητά της.

Ούτε ανακρίθηκε ούτε απαγγέλθηκαν κατηγορίες σε βάρος της. Δηλώνει σταθερά ότι είναι αθώα και συνεχίζει το έργο της στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

Ήταν από τα πρώτα άτομα που τηλεφώνησε η Εύα Καϊλή μετά τη σύλληψη του Φρ. Τζόρτζι. Αντικατέστησε τον Παντσέρι ως επικεφαλής της υποεπιτροπής ανθρωπίνων δικαιωμάτων του ΕΚ το 2019.