Εκατοντάδες έγγραφα που διέρρευσαν αποκαλύπτουν την πλήρη έκταση του σκανδάλου Qatargate που συγκλόνισε το ευρωκοινοβούλιο πριν από περίπου ένα χρόνο, ενώ ρίχνουν φως και στις «υπηρεσίες» των Παντσέρι και Τζόρτζι.

Κατά τη διάρκεια τεσσάρων ετών, σύμφωνα με τα αρχεία που είδε το Politico, οι βασικοί ύποπτοι, συμπεριλαμβανομένου του πρώην μέλους του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Αντόνιο Παντσέρι και του βοηθού του Φραντσέσκο Τζόρτζι, κατέγραφαν σχολαστικά τις «υποτιθέμενες» προσπάθειες χειραγώγησης του Κοινοβουλίου, του σημαντικότερου οργάνου της ΕΕ, και των ευρύτερων πολιτικών συζητήσεων.

Αυτοί που τους πλήρωναν, προερχόμενοι από το Μαρόκο, το Κατάρ και τη Μαυριτανία, δαπάνησαν περίπου 4 εκατομμύρια ευρώ, σύμφωνα με τα έγγραφα.

Το δημοσίευμα υπενθυμίζει πως το σκάνδαλο ήρθε στο φως της δημοσιότητας πριν από περίπου ένα χρόνο, όταν «πρόσωπα – κλειδιά» συνελήφθησαν, μετά από επιδρομές της αστυνομίας, στις οποίες μάλιστα βρέθηκαν και σακούλες με μετρητά.

Οι ενέργειες που καταγράφονται στα έγγραφα περιλαμβάνουν ορισμένες με σημαντικό αντίκτυπο στη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης – όπως οι μεθοδεύσεις για την εξουδετέρωση έξι κοινοβουλευτικών ψηφισμάτων που καταδίκαζαν τα ανθρώπινα δικαιώματα του Κατάρ και η προσπάθεια για την επίτευξη μιας συμφωνίας για ταξίδια χωρίς βίζα μεταξύ της Ντόχα και της ΕΕ.

Μεταξύ των αρχείων που είδε το POLITICO ήταν ένα υπολογιστικό φύλλο με οκτώ καρτέλες στον φορητό υπολογιστή του Τζιόρτζι, που κατασχέθηκε στο διαμέρισμά του στις Βρυξέλλες, το οποίο απαριθμούσε εκατοντάδες (πάνω από 300) δραστηριότητες επιρροής που φέρεται να πραγματοποίησε το δίκτυο μεταξύ 2018 και 2022.

Φέρονται να πετύχαιναν τους σκοπούς τους χρησιμοποιώντας ένα δίκτυο συνεργατών που εργάζονταν εντός του Κοινοβουλίου, τους οποίους αποκαλούσαν «στρατιώτες» τους, σύμφωνα με τους φακέλους.

Μέχρι στιγμής, στο πλαίσιο της έρευνας έχουν συλληφθεί τέσσερις νυν και πρώην ευρωβουλευτές με κατηγορίες για διαφθορά, ξέπλυμα χρήματος και συμμετοχή σε εγκληματική οργάνωση. Στους υπόπτους περιλαμβάνονται ο Παντσέρι, ο Τζόρτζι και η Εύα Καϊλή, η σύντροφος του Τζόρτζι και υψηλόβαθμη υπάλληλος των Βρυξελλών, η οποία απομακρύνθηκε από τον ρόλο της ως αντιπρόεδρος του Κοινοβουλίου όταν ξέσπασε το σκάνδαλο.

Ενώ οι ερευνητές υποψιάζονται ότι ο Panzeri και το δίκτυό του χειραγωγούσαν το Κοινοβούλιο για λογαριασμό του Κατάρ και άλλων κρατών, τα έγγραφα υποδηλώνουν ότι προσπαθούσαν επίσης να εκμεταλλευτούν την έλλειψη γνώσης των ξένων αξιωματούχων για τον τρόπο λειτουργίας της ΕΕ.

Ενδεικτικό είναι πως όπως είπε ο Τζόρτζι στην αστυνομία, αυτός και το αφεντικό του έλεγαν μερικές φορές στους πληρωτές τους για επιχειρήσεις στις οποίες δεν θα μπορούσαν να έχουν κάποια πρακτική επιρροή, καθώς ο Πάντσερι παρερμήνευσε την έκταση της δυνατότητάς του να διαμορφώσει το έργο του Ευρωκοινοβουλίου, σύμφωνα με τα έγγραφα.

Άτομο που γνωρίζει τη νομική υπεράσπιση του Τζόρτζι, μιλώντας υπό τον όρο της ανωνυμίας, δήλωσε ότι είναι «μη αξιόπιστο» να θεωρηθεί το φύλλο ως απόδειξη των δραστηριοτήτων επιρροής, υποστηρίζοντας πως αυτό χρησιμοποιήθηκε για να «ανεβάζει» το κύρος του Παντσέρι απέναντι στους πελάτες του.

Είτε πρόκειται ωστόσο για καταγραφή της πραγματικής εργασίας επιρροής είτε απλώς για ένα εργαλείο «διόγκωσης του λογαριασμού», οι καταχωρίσεις στο υπολογιστικό φύλλο προσφέρουν μια μοναδική ματιά στη λειτουργία της μηχανής επιρροής που δημιούργησαν και διαχειρίστηκαν ο Παντσέρι, ο Τζόρτζι και οι φερόμενοι ως συνεργάτες τους, μέχρι που μια αστυνομική έρευνα τον Δεκέμβριο του 2022 έβαλε ένα απότομο τέλος σε όλα αυτά. Τα έγγραφα εγείρουν επίσης ερωτήματα σχετικά με το πώς τέτοιες επιχειρήσεις επιρροής θα μπορούσαν να περάσουν απαρατήρητες για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα, σημειώνει το Politico.

Οι υπηρεσίες που «προσέφεραν»

Οι εικαζόμενες επιχειρήσεις, περιλάμβαναν τα εξής:

Δουλεύοντας για το Κατάρ, ο Τζιόρτζι και ο Πάντσερι εργάζονταν για ένα μεγαλύτερο έπαθλο: τη διασφάλιση ότι η Ντόχα έκλεισε μια συμφωνία για ταξίδια χωρίς βίζα με την ΕΕ. Η συμφωνία έλαβε πράσινο φως στην επιτροπή πολιτικών ελευθεριών του Ευρωκοινοβουλίου τον Δεκέμβριο του 2022, ημέρες πριν από τη σύλληψη του Τζιόρτζι και του Πάντσερι. Η τελική ψηφοφορία για τη συμφωνία έχει παγώσει από τότε που ξέσπασε το σκάνδαλο.

Άλλα έγγραφα από το φορητό υπολογιστή του Τζιόρτζι αποκαλύπτουν ότι σκόπευε να προτείνει στο Κατάρ δύο «Σχέδια Δράσης» που περιγράφουν λεπτομερώς με ποιον να επικοινωνήσουν και πού να ασκήσουν πίεση για να εξασφαλίσουν τη συμφωνία για τη βίζα.

Προϋπόθεση για την εξασφάλιση της συμφωνίας για τις βίζες, υποστήριξαν οι Τζιόρτζι και Πάντσερι, ήταν η αποτροπή των προσπαθειών ορισμένων ευρωβουλευτών να επικρίνουν το Κατάρ για τη μεταχείρισή του προς τους μετανάστες εργάτες και τους δημοσιογράφους. Στο υπολογιστικό φύλλο του, ο Τζιόρτζι παίρνει τα εύσημα για την «εξουδετέρωση» έξι κοινοβουλευτικών ψηφισμάτων που καταδικάζουν το Κατάρ μεταξύ Ιουνίου 2021 και Νοεμβρίου 2022. Ωστόσο, το Ευρωκοινοβούλιο ενέκρινε τελικά ένα ψήφισμα που επέκρινε το ιστορικό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων του Κατάρ στις 24 Νοεμβρίου 2022.

Χειραγώγηση κοινοβουλευτικών ακροάσεων

Οι προετοιμασίες του Μουντιάλ του Κατάρ αποτέλεσαν αντικείμενο έντονης κριτικής σχετικά με την εκμετάλλευση μεταναστών εργαζομένων. Το υπολογιστικό φύλλο του Τζιόρτζι καυχιόταν ότι «άλλαξαν την αφήγηση στο κοινοβούλιο» για το θέμα, κατά τη διάρκεια μιας ακρόασης της επιτροπής τον Απρίλιο του 2021, με την εμφάνιση ενός αξιωματούχου του Κατάρ.

Τον Φεβρουάριο του 2020, οι ύποπτοι ετοίμασαν λεπτομερείς σημειώσεις για μια εμφάνιση του υπουργού Εξωτερικών του Κατάρ στην επιτροπή εξωτερικών υποθέσεων του Ευρωκοινοβουλίου. Εξασφάλισαν επίσης την παρουσία ορισμένων βουλευτών «για στοχευμένες ερωτήσεις».

Πολιτικές επιθέσεις στους αντιπάλους του Κατάρ

Μια επιχείρηση το 2021, για παράδειγμα, στόχευε στο διορισμό ενός ανώτερου αστυνομικού αξιωματούχου από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, του Naser Al-Raisi, ως νέου προέδρου της Ιντερπόλ. Οι σχέσεις μεταξύ του Κατάρ και των ΗΑΕ, του γείτονά του στον Κόλπο, ήταν τεταμένες, με τις διπλωματικές σχέσεις να διακόπτονται μεταξύ 2017 και 2021.

Όπως πολλοί πολιτικοί και ΜΚΟ εκείνη την εποχή, η φίλη του Παντσέρι, η ευρωβουλευτής Μαρία Αρένα, προέτρεψε τις χώρες της ΕΕ να αντισταθούν στον διορισμό του Al-Raisi. Οι Παντσέρι και Τζόρτζι πήραν τα εύσημα για την επιστολή της Arena, αν και δεν είναι σαφές αν γνώριζε ότι το έκαναν. Ο δικηγόρος της Arena δήλωσε στο POLITICO ότι δεν της έχουν απαγγελθεί κατηγορίες στο πλαίσιο της αστυνομικής έρευνας και αρνήθηκε να σχολιάσει περαιτέρω.

* Μια άλλη επιχείρηση είχε ως στόχο τη Σαουδική Αραβία, η οποία είχε επίσης διακόψει τις διπλωματικές και οικονομικές σχέσεις με το Κατάρ. Οι δύο άνδρες χρέωσαν το Κατάρ για μια δέσμη ενεργειών που περιλάμβαναν μια σειρά από tweets και προβολές ταινιών σχετικά με τη δολοφονία του Σαουδάραβα αρθρογράφου Τζαμάλ Κασόγκι, ενώ καταδίκασαν έντονα την ευθύνη του Ριάντ για τη δολοφονία.

Μαρόκο και Μαυριτανία

Όταν επρόκειτο να υπερασπιστούν το Μαρόκο, ο Παντσέρι και ο Τζιόρτζι ήταν υπερήφανοι που πέρασαν ένα κοινοβουλευτικό ψήφισμα κατά της Αλγερίας, το οποίο είπαν ότι θα ωφελούσε το Μαρόκο.

Η ομάδα καυχήθηκε επίσης ότι κατάφερε να περάσει την υιοθέτηση ενός «πιο μετριοπαθούς κειμένου» σε ένα ψήφισμα που επέκρινε το Μαρόκο για τον χειρισμό της μεταναστευτικής κρίσης το 2021. Το ψήφισμα επέκρινε το Μαρόκο για χαλάρωση των συνοριακών ελέγχων που επέτρεψε σε 8.000 μετανάστες, συμπεριλαμβανομένων ασυνόδευτων παιδιών, να περάσουν στο ισπανικό έδαφος κατά τη διάρκεια μιας διαμάχης με την κυβέρνηση της Μαδρίτης.

Σύμφωνα με τα έγγραφα, ο κύριος στόχος της Μαυριτανίας ήταν να βελτιώσει τη δημόσια εικόνα της. Το υπολογιστικό φύλλο του Τζιόρτζι ανέφερε ότι η ομάδα εργάστηκε για να εμποδίσει έναν ακτιβιστή κατά της δουλείας, ο οποίος είχε δημιουργήσει εχθρούς στην κυβέρνηση της Μαυριτανίας, από το να κερδίσει το διάσημο βραβείο Ζαχάρωφ της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα.

Μεγαλύτερη η έκταση του σκανδάλου

«Τα έγγραφα αυτά μας δείχνουν ότι επρόκειτο για μια διαρκή, πολυετή προσπάθεια να επηρεαστούν οι κοινοβουλευτικές διαδικασίες», δήλωσε ο Νικ Αϊόσσα, αναπληρωτής διευθυντής της Διεθνούς Διαφάνειας. «Συνέβαινε επί χρόνια με πολλά άτομα και δεν ανακαλύφθηκε. Άρα τι άλλο υπάρχει εκεί έξω;».

Ο Ντάνιελ Φρόιντ, Γερμανός ευρωβουλευτής των Πρασίνων, δήλωσε σχετικά με την έρευνα του Politico: «Φαίνεται ότι το σύστημα είναι πολύ μεγαλύτερο από ό,τι είχαμε μάθει μέχρι τώρα».

Είπε ακόμη ότι το κύριο πρόβλημα ήταν ότι το Κοινοβούλιο δεν διεξήγαγε εσωτερική έρευνα σχετικά με τον αντίκτυπο των υποτιθέμενων επιχειρήσεων επιρροής στις δημοκρατικές του δραστηριότητες και αποφάσεις.

Εκπρόσωπος του Κοινοβουλίου δήλωσε ότι το θεσμικό όργανο δεν μπορεί να διεξάγει εσωτερική έρευνα για πιθανές εγκληματικές δραστηριότητες. «Μπορεί όμως να συνεργαστεί πλήρως και άμεσα με τις αρμόδιες αρχές, και αυτό κάναμε».

Ο υπουργός Εξωτερικών του Μαρόκου, ο οποίος έχει προηγουμένως αρνηθεί την εμπλοκή της χώρας στο σκάνδαλο, δεν απάντησε σε πολλαπλά αιτήματα σχολιασμού από το Politico. Το Κατάρ έχει επίσης απορρίψει τους ισχυρισμούς ότι παρενέβη στη λειτουργία της ΕΕ. Η Μαυριτανία δεν απάντησε σε πολλές ερωτήσεις που εστάλησαν με ηλεκτρονικό ταχυδρομείο σχετικά με την υποτιθέμενη εμπλοκή της στο σύστημα.

Η Εύα Καϊλή έχει αρνηθεί κάθε αδίκημα. Ο Παντσέρι έχει παραδεχθεί την ενοχή του, έπειτα από συμφωνία που σύνηψε με τις αρχές, ενώ ο Τζόρτζι έχει αναγνωρίσει κι αυτός τη συμμετοχή του στο κύκλωμα. Αμφότεροι οι δικηγόροι τους αρνήθηκαν να σχολιάσουν.