Ο Ανιμπάλ Καβάκο Σίλβα, αριστερά, και ο Ζοζέ Σόκρατες

Το «Συμβούλιο του Κράτους» συγκάλεσε για την Πέμπτη ο πρόεδρος της Πορτογαλίας, Ανίμπαλ Καβάκο Σίλβα μετά την παραίτηση της Σοσιαλιστικής κυβέρνησης μειοψηφίας και με στόχο τη διάλυση του κοινοβουλίου και την προκήρυξη πρόωρων εκλογών βάσει μιας συνταγματικά προκαθορισμένης διαδικασίας, όπως ανακοινώθηκε από την προεδρία της Δημοκρατίας της χώρας. Την ίδια ώρα, φουντώνουν τα σενάρια που θέλουν τη χώρα να προσφεύγει άμεσα στο μηχανισμό στήριξης, ενώ σήμερα η Standard & Poor’s υποβάθμισε την πιστοληπτική ικανότητα της Πορτογαλίας σε “ΒΒΒ-” από “ΒΒΒ”.

Η παραίτηση την Τετάρτη του Πορτογάλου πρωθυπουργού Ζοζέ Σόκρατες, προέκυψε σαν αποτέλεσμα της κοινοβουλευτικής απόρριψης των μέτρων λιτότητας με τα οποία επιδίωκε να καθησυχάσει τις χρηματαγορές ότι το δημόσιο έλλειμμα θα μειωθεί περαιτέρω και η χώρα του θα αποφύγει τον εξωτερικό δανεισμό.

Ωστόσο, δεν έχει προς το παρόν γίνει αποδεκτή από τον πρόεδρο της Πορτογαλίας, που ανήκει στον πολιτικό χώρο της Δεξιάς. Σύμφωνα με το Σύνταγμα, μετά τη σύγκληση του “Συμβουλίου του Κράτους” εναπόκειται στον πρόεδρο της Δημοκρατίας να διαλύσει, ή όχι το πορτογαλικό κοινοβούλιο. Πιθανότερες ημερομηνίες για τις πρόωρες βουλευτικές εκλογές, θεωρούνται η 29η Μαΐου και η 5η Ιουνίου.

Με τα σπρεντ των 10ετών πορτογαλικών ομολόγων να έχουν πλέον εκτοξευθεί στο 7,8% και των πενταετών στο 8,5%, δεν είναι λίγοι αυτοί που θεωρούν ότι η Πορτογαλία θα “ακολουθήσει” την Ελλάδα και την Ιρλανδία στον εξωτερικό δανεισμό από ΔΝΤ και ΕΕ.

Σημειώνεται πως στις δημοσκοπήσεις το Σοσιαλδημοκρατικό κόμμα (κεντροδεξιά) προηγείται σαφώς των Σοσιαλιστών. Όμως και τα δύο κόμματα έχουν ήδη δεσμευθεί να υιοθετήσουν μετεκλογικά μέτρα περαιτέρω μείωσης του πορτογαλικού δημοσίου ελλείμματος, που σήμερα φθάνει σχεδόν το 5% του πορτογαλικού ΑΕΠ.

Εν τω μεταξύ, την εκτίμηση ότι η Πορτογαλία ως τον Ιούνιο θα προσφύγει στον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Στήριξης φέρεται να διατυπώνει ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών Σόιμπλε, σύμφωνα με τη γερμανική εφημερίδα Handelsblatt. Την ίδια περίοδο εξάλλου αναμένεται να έχει αναλάβει καθήκοντα η νέα κυβέρνηση που θα προκύψει μετά τις πρόωρες εθνικές εκλογές.

Η εφημερίδα επικαλείται υψηλόβαθμο στέλεχος του υπουργείου, και στενό συνεργάτη του Σόιμπλε, σύμφωνα με το οποίο είναι «πρακτικά αναπόφευκτη» η ένταξη της χώρας στον EMΣ. Η γερμανική εφημερίδα αναφέρει ότι η Λισαβόνα είναι επιφυλακτική να ζητήσει διεθνή βοήθεια, καθώς ανησυχεί ότι το ΔΝΤ θα ζητήσει περικοπές κρατικών δαπανών ως προϋπόθεση για τη χορήγηση δάνειο.

Εκπρόσωπος του υπουργείου απέφυγε επισήμως να σχολιάσει τις δηλώσεις που φέρεται να έκανε στενός συνεργάτης του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε στη γερμανική εφημερίδα. «Η πρωτοβουλία της ένταξης στο μηχανισμό εναπόκειται στη δικαιοδοσία κάθε χώρας και αυτό δεν έχει αλλάξει» απάντησε χωρίς να διαψεύσει το περιεχόμενο των δηλώσεων. Πάντως, το Βερολίνο θα επιμείνει στη θέση ότι η Λισαβόνα θα πρέπει να διαπραγματευτεί το πρόγραμμα λιτότητας με το ΔΝΤ.