Νευρική κρίση επικρατεί στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες μετά την απόφαση της Gazprom να μην επαναλειτουργήσει τον αγωγό Nord Stream 1, επικαλούμενη τεχνικά προβλήματα.

Η ανακοίνωση της Gazprom ήρθε λίγες ώρες αφότου η G-7 και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή συμφώνησαν να επιβάλουν πλαφόν στην τιμή του ρωσικού πετρελαίου και η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν υποστήριξε την επέκταση του μέτρου στις εισαγωγές φυσικού αερίου.

Σύμφωνα με την εταιρεία, κατά τη διάρκεια ελέγχου ρουτίνας εντοπίστηκε διαρροή λαδιού. Μάλιστα, η εταιρεία παρουσίασε και φωτογραφία με τη βλάβη. Με αυτά τα δεδομένα υποστηρίζει δεν μπορεί να λειτουργήσει με ασφάλεια η τουρμπίνα. Στην ανακοίνωση δεν δίνεται χρονοδιάγραμμα για το πότε θα μπορέσει να αποκαταστήσει τη λειτουργία του αγωγού Nord Stream 1.

Η διαρροή λαδιού μηχανής που, σύμφωνα με την Gazprom, εντοπίστηκε στην τελευταία εν λειτουργία τουρμπίνα του σταθμού συμπίεσης στην Πορτοβάγια δεν συνιστά τεχνικό λόγο για τη διακοπή της λειτουργίας του αγωγού Nord Stream 1, υποστηρίζει η εταιρεία Siemens Energy.

«Τέτοιες διαρροές δεν επηρεάζουν συνήθως τη λειτουργία μιας τουρμπίνας και μπορούν να σφραγιστούν επί τόπου. Είναι μια διαδικασία ρουτίνας στο πλαίσιο των εργασιών συντήρησης» ανέφερε η γερμανική εταιρεία.

«Στο παρελθόν, επίσης, τέτοιου είδους διαρροές δεν οδήγησαν σε διακοπή της λειτουργίας. Στη Siemens Energy δεν έχουν ανατεθεί προς το παρόν εργασίες συντήρησης, όμως είμαστε σε αναμονή», πρόσθεσε η εταιρεία.

«Ανεξάρτητα από αυτό, έχουμε ήδη επισημάνει πολλές φορές ότι υπάρχουν πολλές άλλες διαθέσιμες τουρμπίνες στον σταθμό συμπίεσης της Πορτοβάγια ώστε να λειτουργήσει ο Nord Stream 1», καταλήγει η ανακοίνωση.

Οργή στις Βρυξέλλες

Η ανακοίνωση του ρωσικού κολοσσού προσθέτει νέα αβεβαιότητα στο μέλλον στον εφοδιασμό της Ευρώπης με αέριο και εξόργισε τις Βρυξέλλες, οι οποίες κατηγόρησαν τη Μόσχα ότι καταφεύγει σε «ψεύτικα προσχήματα». Η ανακοίνωση της Gazprom είναι μια ακόμη επιβεβαίωση «της αναξιοπιστίας της ως προμηθευτή», ανέφερε στο Twitter ο εκπρόσωπος της Επιτροπής Έρικ Μάμερ. «Πρόκειται για μια «απόδειξη του κυνισμού της Ρωσίας, αφού προτιμά να καίει φυσικό αέριο αντί να εκπληρώνει τα συμβόλαια».

Από την πλευρά του, ο Ευρωπαίος Επίτροπος Οικονομίας Πάολο Τζεντιλόνι σημείωσε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση αναμένει από τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν να σεβαστεί τα συμβόλαια της Ρωσίας, αλλά στην περίπτωση που η Μόσχα δεν το πράξει, τότε, η ΕΕ είναι έτοιμη.

Ο επικεφαλής της ρυθμιστικής υπηρεσίας δικτύου της Γερμανίας, Κλάους Μίλερ, έγραψε στο Twitter ότι η ρωσική απόφαση να παραμείνει προς το παρόν απενεργοποιημένος ο Nord Stream 1 αυξάνει τη σημασία των νέων τερματικών σταθμών υγροποιημένου φυσικού αερίου που η Γερμανία σχεδιάζει να ξεκινήσει να λειτουργεί αυτόν τον χειμώνα, της αποθήκευσης φυσικού αερίου και των «σημαντικών αναγκών για εξοικονόμηση» φυσικού αερίου.

Σύμφωνα με τα διεθνή ΜΜΕ, οι δύο ανακοινώσεις που εξόργισαν το Κρεμλίνο είχαν να κάνουν με το διπλό πλαφόν στις τιμές φυσικού αερίου και πετρελαίου. Από τη μία ήταν η χθεσινή επιβεβαίωση από πλευράς της προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλας Φον ντερ Λάιεν ότι η Κομισιόν προετοιμάζεται για την επιβολή πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου που εισάγεται μέσω αγωγών ως αντίμετρο στην ενεργειακή χειραγώγηση της Ευρώπης από τη Ρωσία.

Από την άλλη, οι επτά ισχυρότερες οικονομίες του πλανήτη (G7) συμφώνησαν στην επιβολή πλαφόν στις τιμές του πετρελαίου.

Φόβοι για «σιβηρικό χειμώνα» στην Ευρώπη

Όπως αναφέρει ο Guardian, το «πάγωμα» του Nord Stream 1 εντείνει τις ανησυχίες ότι η Ευρώπη, και ιδίως η Γερμανία, θα αναγκαστεί να περιορίσει σημαντικά τη χρήση ενέργειας για τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις φέτος.

Οι ευρωπαϊκές χώρες έσπευσαν να γεμίσουν τις αποθήκες φυσικού αερίου τους σε περίπτωση που η Ρωσία διακόψει εντελώς τις προμήθειες φυσικού αερίου αυτόν τον χειμώνα. Οι αποθήκες της Γερμανίας είναι τώρα γεμάτες σε ποσοστό άνω του 84%.

Μπορεί η Ευρώπη να αντέξει;

Σε κάθε περίπτωση οι μεγάλες οικονομίες της G7, όπως οι ΗΠΑ και ο Καναδάς, μπορούν να αντέξουν, και ίσως και να κερδίσουν, ένα μετωπικό πετρελαϊκό μπρα ντε φερ, δεν είναι καθόλου βέβαιο πως η Ευρώπη μπορεί να αντέξει έστω κι έναν μήνα χωρίς καθόλου ρωσικό αέριο.

Το, μόλις τριήμερο, κλείσιμο του αγωγού Nord Stream οδήγησε τις ευρωπαϊκές τιμές του αερίου σε ιλιγγιώδη επίπεδα, κοντά στα 300 ευρώ ανά MWh. Η ανακοίνωση της Gazprom ότι ο αγωγός θα επαναλειτουργήσει – έστω και με χαμηλό επίπεδο ροών – από τα ξημερώματα του Σαββάτου, οδήγησε χθες, μέσα σε μόλις μία ημέρα, τις τιμές σε πτώση 15%. Και έδειξε, για μια ακόμη φορά, πως η ευρωπαϊκή αγορά και οικονομία παραμένει πλήρως εξαρτημένη από τις διαθέσεις του Κρεμλίνου.

Τα αδιέξοδα της Ευρώπης ενώπιον του παγκόσμιου ενεργειακού πολέμου καταδεικνύει και ο διχασμός εντός ΕΕ για το έκτακτο σχέδιο που θα πρέπει να εφαρμοστεί με διπλό στόχο: αφενός να αποτραπεί ένας χειμώνας ανθρωπιστικής κρίσης και αφετέρου να σταλεί το μήνυμα στον Πούτιν ότι η Ευρώπη δεν υποχωρεί στον «πόλεμο των αξιών» όπως χαρακτηρίζουν την σύγκρουση για την Ουκρανία οι δυτικές ηγεσίες.

Η φον ντερ Λάιεν μπορεί να δηλώνει δημόσια ότι ήρθε η ώρα για επιβολή πλαφόν στις τιμές του εισαγόμενου φυσικού αερίου, οι πληροοφρίες όμως που μεταδίδει το Bloomberg λένε πως δεν υπάρχει ομοφωνία εντός ΕΕ για την επιβολή ορίων στις τιμές. Το σχέδιο της Κομισιόν θα παρουσιαστεί στις 14 Σεπτεμβρίου, χώρες όπως το Βέλγιο, η Αυστρία και η Τσεχία ζητούν πλαφόν στο φυσικό αέριο, η Γερμανία δεν τοποθετείται προσώρας και δείχνει εξαιρετικά επιφυλακτική, ενώ η Γαλλία – με την οποία συντάσσεται και η Ελλάδα – προκρίνει την αποσύνδεση των τιμών του ακριβού αερίου από εκείνες της ηλεκτρικής ενέργειας.

Ακόμη χειρότερα, και η ίδια η Κομισιόν φέρεται να αναγνωρίζει πως όποιο έκτακτο σχέδιο κι εάν εφαρμοστεί μόνον παρηγορητική επίδραση μπορεί να έχει απέναντι στον ενεργειακό ίλιγγο, από την στιγμή που η Ευρώπη δεν έχει διασφαλίσει – και δεν αναμένεται να διασφαλίσει πριν περάσουν τουλάχιστον δύο με τρία χρόνια – εναλλακτικούς προμηθευτές για να αντικαταστήσει την τροφοδοσία της με αέριο από τη Ρωσία.

Σύμφωνα και πάλι με το Bloomberg, στο προσχέδιο που θα τεθεί προς έγκριση στα κράτη-μέλη από την Κομισιόν επισημαίνεται πως «τα εργαλεία μπορούν να συμβάλουν στην άμβλυνση των επιπτώσεων της ενεργειακής κρίσης, ιδίως όσον αφορά ορισμένες κατηγορίες καταναλωτών, δεν πρόκειται όμως να  επαναφέρουν τις τιμές της ενέργειας στα προ της κρίσης επίπεδα ούτε να εξαλείψουν τις σημαντικές επιπτώσεις της κρίσης τόσο στον πληθωρισμό όσο και στην ευρωπαϊκή οικονομία στο σύνολό της».

«Δεδομένων των θεμελιωδών οικονομικών μεγεθών που επηρεάζουν τις αγορές ενέργειας αυτή τη στιγμή», καταλήγει το προσχέδιο,, «δεν βλέπουμε κανέναν τύπο παρέμβασης στην αγορά που θα είχε τέτοιο αποτέλεσμα βραχυπρόθεσμα».