Βρετανοί αξιωματούχοι συναντήθηκαν την περασμένη εβδομάδα με επιλεγμένους Ευρωπαίους συμμάχους σε ένα διακριτικό δείπνο στις Βρυξέλλες, με στόχο τη χάραξη σχεδίων για ένα νέο αμυντικό ταμείο που θα παρακάμπτει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ανέφερε το Politico την Παρασκευή (4/4).

Η συνάντηση, που φιλοξενήθηκε από την Πολωνία, συγκέντρωσε υψηλόβαθμους αξιωματούχους των υπουργείων οικονομικών από τη Σουηδία, τη Δανία, τη Φινλανδία, την Πολωνία, την Ολλανδία και το Ηνωμένο Βασίλειο.

Στο επίκεντρο βρέθηκε η δημιουργία μιας υπερεθνικής τράπεζας με αποκλειστικό σκοπό την από κοινού αγορά όπλων, και τη μείωση του κόστους των αμυντικών προμηθειών.

Το βρετανικό σχέδιο, που περιγράφεται λεπτομερώς σε έγγραφο συζήτησης που περιήλθε στην κατοχή του Politico, προβλέπει έναν καινοτόμο μηχανισμό που θα επιτρέπει στις συμμετέχουσες κυβερνήσεις να αποφεύγουν την καταγραφή του αρχικού κεφαλαιακού κόστους του στρατιωτικού εξοπλισμού στον εθνικό τους προϋπολογισμό.

Η πρωτοβουλία αποκτά ιδιαίτερη σημασία στο πλαίσιο των αυξανόμενων γεωπολιτικών εντάσεων, με τον Πρόεδρο Τραμπ να απομακρύνει τις ΗΠΑ από την προστασία της Ευρώπης και να θερμαίνει τις σχέσεις με τη Ρωσία. Αυτή η εξέλιξη έχει οδηγήσει τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις σε αγώνα δρόμου για την ταχεία αύξηση των αμυντικών επενδύσεων.

Το προτεινόμενο ταμείο θα έχει τη δυνατότητα άμεσης αγοράς όπλων για λογαριασμό των μελών του – μια εξουσία που δεν διαθέτει σήμερα η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων.

Στοχεύει στην προσέλκυση επενδυτών που είναι θετικοί στην χρηματοδότηση του αμυντικού τομέα, αποφεύγοντας τους περιορισμούς που θέτουν άλλοι επενδυτές με περιβαλλοντικά και κοινωνικά κριτήρια. Εδώ, το Politico αναφέρεται στην υιοθέτηση κριτηρίων στο Ευρωπαϊκό πλαίσιο Environmental, Social & Governance (ESG) – (Περιβαλλοντική, Κοινωνική και Εταιρική Διακυβέρνηση), από επενδυτές και θεσμικούς φορείς, και στην υιοθέτηση κυβερνητικών πολιτικών που αποσκοπούν στον περιορισμό των κινδύνων της κλιματικής αλλαγής. Τα παρακάμπτει όλα τούτα το υπό σχεδιασμό ταμείο.

Ωστόσο, οι νότιες ευρωπαϊκές χώρες, συμπεριλαμβανομένων της Γαλλίας, της Ιταλίας και της Ισπανίας, εμφανίζονται επιφυλακτικές απέναντι στο σχέδιο. Προτιμούν τις επιχορηγήσεις που υποστηρίζονται από την Επιτροπή και χρηματοδοτούνται από κοινό δανεισμό της ΕΕ στις κεφαλαιαγορές.

Η βρετανική πρωτοβουλία ανταγωνίζεται άμεσα το σχέδιο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για ένα πακέτο δανείων ύψους 150 δισεκατομμυρίων ευρώ για την υποστήριξη κοινών αμυντικών προμηθειών – ένα σχέδιο από το οποίο το Ηνωμένο Βασίλειο αποκλείεται μετά το Brexit, όπως προστίθεται.

Κρίσιμα ερωτήματα παραμένουν αναπάντητα, συμπεριλαμβανομένου του τρόπου διακυβέρνησης του προτεινόμενου θεσμού και του ποιος θα λαμβάνει τελικά τις αποφάσεις – μια κρίσιμη λεπτομέρεια δεδομένου του στόχου λειτουργίας εκτός των αρμοδιοτήτων της Επιτροπής.

Η Πολωνία, που κατέχει σήμερα την προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ, έχει ζητήσει από το think tank Bruegel να καταρτίσει τη δική της εκδοχή μιας «τράπεζας επανεξοπλισμού», η οποία θα συζητηθεί σε άτυπη συνάντηση των υπουργών οικονομικών στη Βαρσοβία το Σάββατο.

Η πρωτοβουλία αυτή αντανακλά την αυξανόμενη ανησυχία των ευρωπαϊκών χωρών για την ασφάλειά τους, ιδιαίτερα εκείνων που βρίσκονται κοντά στη Ρωσία, καθώς αυξάνονται οι φόβοι για νέα επιθετικότητα από τη Μόσχα και την προοπτική αμερικανικής στρατιωτικής αποδέσμευσης υπό τον Ντόναλντ Τραμπ, τονίζει το Politico.