Για περισσότερο από μισό αιώνα, πολλοί ερευνητές υποστηρίζουν ότι οι εισαγγελείς καταδίκασαν τους λάθος ανθρώπους για τη δολοφονία του Malcolm X.

Ads

Τώρα, 55 χρόνια μετά από εκείνο το αιματηρό απόγευμα, στις 21 Φλεβάρη 1965, οι εισαγγελικές Αρχές του Μανχάταν επανεξετάζουν τη δολοφονία.

Αφορμή για να ανοίξει ξανά ο φάκελος της δολοφονίας του ακτιβιστή των δικαιωμάτων των μαύρων Malcolm X είναι η σειρά ντοκιμαντέρ του Netflix, που έκανε πρεμιέρα πριν από λίγες ημέρες και παρουσιάζει νέα στοιχεία.

Το ντοκιμαντέρ έξι επεισοδίων με τίτλο «Who Killed Malcolm X?» θεωρεί, με βάση τις νέες πληροφορίες που έχει συλλέξει και φέρνει στο φως, ότι δύο από τους άντρες που καταδικάστηκαν δεν θα μπορούσαν να βρεθούν στο σημείο της δολοφονίας εκείνη την ημέρα.

Ads

Αντίθετα, δείχνει τα τέσσερα μέλη του τζαμιού του κινήματος «Έθνος του Ισλάμ» στο Newark, τα οποία κατονομάστηκαν στη δεκαετία του 1970 και η συμμετοχή τους θεωρείται κοινό μυστικό στην πόλη τους.

Στη σειρά, ο ιστορικός Abdur-Rahman Muhammad αναζητά απαντήσεις για τη δολοφονία του μουσουλμάνου ιερέα και μαχητικού ηγέτη του κινήματος χειραφέτησης των Αφροαμερικανών και παράλληλα προσπαθεί να απαντήσει και στο ερώτημα αν τελικά οι πραγματικοί δράστες έχουν συλληφθεί.

«Αυτό που μας προκάλεσε το ενδιαφέρον» υποστηρίζει η Rachel Dretzin, σκηνοθέτης του ντοκιμαντέρ μαζί με τον Phil Bertelsen, «ήταν η ιδέα ότι οι πιθανοί δολοφόνοι του Malcolm X ζούσαν στο Newark και ότι πολλοί άνθρωποι γνωρίζουν, αλλά η υπόθεση δεν ερευνήθηκε, δεν ελέγχθηκε».

Η υπόθεση έχει βάλει σε πειρασμό πολλούς μελετητές, κάποιοι από τους οποίους βλέπουν μια συνωμοσία κρυμμένη σε μη δημοσιευμένα κυβερνητικά έγγραφα.

Ωστόσο, δεν έχει πυροδοτήσει το ιδεολογικό ενδιαφέρον που πυροδότησαν άλλες δολοφονίες, όπως του Κένεντι ή η εξίσου άγρια δολοφονία του Τούπακ Σακούρ. Έτσι, οι προσπάθειες να ανοίξει εκ νέου η υπόθεση – για να αποκαλυφθεί ο ρόλος του F.B.I., της Αστυνομικής Διεύθυνσης της Νέας Υόρκης και της ηγεσίας του «Έθνους του Ισλάμ», δεν είχαν ποτέ συνέχεια.

«Η συντριπτική πλειοψηφία της “λευκής” γνώμης εκείνη την εποχή πίστευε ότι ήταν ένα έγκλημα μαύρης εξτρεμιστικής βίας», δήλωσε ο βραβευμένος με Πούλιτζερ ιστορικός David J. Garrow. «Επίσης, εδώ και δεκαετίες υπάρχει μια συναίνεση στην μαύρη κοινότητα ότι δεν πρόκειται να σηκώσει κανείς την πέτρα για να δούμε τι είναι από κάτω».

Διαβάστε επίσης: Ο φλογερός Μάλκολμ Χ

Την εποχή που ο Malcolm δολοφονήθηκε, κατά τη διάρκεια ομιλίας του στην αίθουσα χορού Audubon στο Χάρλεμ της Νέας Υόρκης στις 21 Φεβρουαρίου 1965, σε ηλικία 39 ετών, ενέπνεε εκατομμύρια Αφροαμερικανών, κόντρα στο καθεστωτικό αμερικανικό πολιτικό σύστημα και τον ρατσισμό από όπου κι αν πήγαζε, αναδεικνύοντας παράλληλα και το ταξικό ζήτημα. Λόγοι, προφανώς, ικανοί ώστε να παρακολουθείται από το F.B.I. και την αστυνομία ως προδότης του έθνους.

Ο Louis Farrakhan, ακροδεξιός ηγέτης του «Έθνους του Ισλάμ» δήλωνε «άξιος θανάτου». Μια εβδομάδα πριν από τη δολοφονία του, το σπίτι του στο Queens πήρε φωτιά, ενώ μέσα κοιμότανε ο Malcolm και η σύζυγός του μαζί με τις τέσσερις κόρες τους.

Την 21η Φεβρουαρίου του 1965 o Malcolm X βρισκόταν στο βήμα του Αudubon Ballroom στο Χάρλεμ για να μιλήσει στους οπαδούς της Oργάνωσης Aφροαμερικανικής ΕνότηταςOrganization of Afro-American Unity (OAAU), την οποία είχε ιδρύσει έναν χρόνο πριν. Ξαφνικά, πριν ξεκινήσει την ομιλία του, άρχισαν οι πυροβολισμοί. Ο ακτιβιστής δέχτηκε 15 σφαίρες από τουλάχιστον πέντε δολοφόνους που ήταν διασκορπισμένοι ανάμεσα στο κοινό. Σύμφωνα με τις μαρτυρίες, ο μοιραίος πυροβολισμός προήλθε από έναν μαύρο άντρα με μακρύ παλτό ο οποίος τον πυροβόλησε από κοντινή απόσταση με ένα κοντόκαννο δίκαννο.

Μέχρι σήμερα υπάρχει μεταξύ μελετητών του Μάλκολμ Χ η υπόνοια πως το FBI, γνωρίζοντας κάθε κίνηση του ίδιου, αλλά έχοντας παράλληλα πολλούς πληροφοριοδότες εντός του “Έθνους του Ισλάμ” γνώριζε εκ των προτέρων το σχέδιο δολοφονίας του Αφροαμερικανού ηγέτη και δεν έκανε τίποτε για να το αποτρέψει. Κατά καιρούς ανακινούνται διάφορα σενάρια για τις ακριβείς συνθήκες της δολοφονίας του, δίχως ως σήμερα να έχει δοθεί οριστική απάντηση, δεδομένου ότι και όλοι οι καταδικασθέντες για τη δολοφονία, που έχουν εδώ και χρόνια βγει από τη φυλακή, ορκίζονταν για την αθωότητά τους.

Ο Mujahid Abdul Halim, μέλος του «Έθνους του Ισλάμ», ήταν ανάμεσα στους εκτελεστές και ο μόνος που ομολόγησε την ενοχή του.

Την επόμενη χρονιά τρεις άνδρες, οι Mujahid Abdul Halim, Muhammad Abdul Aziz και Khalil Islam καταδικάστηκαν σε ισόβια. Για πολλά χρόνια οι Aziz και Islam υποστήριζαν την αθωότητα τους. O Halim παραδέχθηκε πως συμμετείχε στη δολοφονία, υποστήριξε ωστόσο ότι οι άλλοι δύο καταδικασθέντες ήταν αθώοι.

«Θέλω μόνο να καταθέσω ότι οι Aziz και Islam δεν είχαν καμία σχέση με αυτό. (…) Ήμουν εκεί, ξέρω τι συνέβη και γνωρίζω τους ανθρώπους που βρέθηκαν εκεί», είχε πει ο Halim τον Φεβρουάριο του 1966, σύμφωνα με τους The New York Times.

Στα τέλη της δεκαετίας του 1970, ο Halim κατονόμασε τέσσερα μέλη του τζαμιού ως συνεργάτες του στο έγκλημα. Η υπόθεση δεν άνοιξε.

«Όταν ασχολείσαι με ένα περίπλοκο έγκλημα και το απλοποιείς σε πέντε μέλη του έθνους του Ισλάμ που περπατούν σε μια αίθουσα χορού, δεν δίνεις στους ανθρώπους το πλαίσιο που χρειάζονται», δήλωσε ο Zak Kondo, συγγραφέας του «Conspiracy’s: Unraveling the Assassination of Malcolm X».

Ο ιστορικός, ακτιβιστής και δημοσιογράφος Abdur-Rahman Muhammad ερευνά σε βάθος τη δολοφονία του Μάλκολμ Χ. κι αποκαλύπτει συγκλονιστικές λεπτομέρειες. «Προκλητικό», είναι ο χαρακτηρισμός που δίνει το Netflix. Τόσο που ανάγκασε τις εισαγγελικές αρχές να ανοίξουν και πάλι τον φάκελο «Χ».