Kαταγγελίες για ποινικά αδικήματα σε σχέση με τις διαπραγματεύσεις για τα εμβόλια μεταξύ της προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και του διευθύνοντος συμβούλου της Pfizer ερευνούν κορυφαίοι Ευρωπαίοι εισαγγελείς σύμφωνα με εκπρόσωπο της εισαγγελίας της Λιέγης, τον οποίο επικαλείται το POLITICO.

Οι ερευνητές της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας (EPPO) ανέλαβαν τους τελευταίους μήνες από τους Βέλγους εισαγγελείς που ερευνούν τη πρόεδρο της Κομισιόν για «παρέμβαση σε δημόσια καθήκοντα, καταστροφή SMS, διαφθορά και σύγκρουση συμφερόντων», σύμφωνα με νομικά έγγραφα που είδαν το POLITICO και εκπρόσωπος της εισαγγελίας της Λιέγης.

Ενώ οι εισαγγελείς της EPPO ερευνούν τα φερόμενα ποινικά αδικήματα, δεν έχει απαγγελθεί ακόμη κατηγορία σε κανέναν σε σχέση με την υπόθεση.

Η έρευνα ξεκίνησε αρχικά από τις βελγικές δικαστικές αρχές στην πόλη της Λιέγης στις αρχές του 2023 μετά από ποινική καταγγελία που υπέβαλε ο τοπικός λομπίστας Frédéric Baldan.

Αργότερα προσχώρησαν η ουγγρική και η πολωνική κυβέρνηση – αν και η τελευταία βρίσκεται στη διαδικασία απόσυρσης της καταγγελίας της μετά την εκλογική νίκη μιας φιλοευρωπαϊκής κυβέρνησης με επικεφαλής τον Ντόναλντ Τουσκ, δήλωσε εκπρόσωπος της πολωνικής κυβέρνησης στο POLITICO.

Η καταγγελία του Baldan επικεντρώθηκε σε μια φερόμενη ανταλλαγή γραπτών μηνυμάτων μεταξύ της φον ντερ Λάιεν και του επικεφαλής της Pfizer Άλμπερτ Μπουρλά κατά την προετοιμασία της μεγαλύτερης συμφωνίας της ΕΕ για τα εμβόλια στο αποκορύφωμα της πανδημίας Covid-19, σε μια υπόθεση που ονομάστηκε «Pfizergate».

Η εφημερίδα New York Times, η οποία αποκάλυψε πρώτη ότι η ανταλλαγή μηνυμάτων είχε λάβει χώρα καθώς οι δύο ηγέτες επεξεργάζονταν τους όρους της συμφωνίας, ξεκίνησε παράλληλη αγωγή κατά της Επιτροπής, αφού αυτή αρνήθηκε να αποκαλύψει το περιεχόμενο των μηνυμάτων μετά από αίτημα πρόσβασης σε έγγραφα.

Η είδηση ότι η EPPO διερευνά τώρα την υπόθεση ενέχει τον κίνδυνο να εξεταστεί περαιτέρω ο ρόλος του προέδρου της Επιτροπής στη μεγαλεπήβολη συμφωνία για τα εμβόλια, η αξία της οποίας εκτιμάται ότι ξεπερνούσε τα 20 δισεκατομμύρια ευρώ.

Η EPPO ηγείται πανευρωπαϊκών ερευνών για οικονομικά εγκλήματα και θεωρητικά θα μπορούσε να κατάσχει τηλέφωνα και άλλο σχετικό υλικό από τα γραφεία της Επιτροπής ή σε άλλες χώρες της Ευρώπης, όπως η πατρίδα της φον ντερ Λάιεν, η Γερμανία.

Η εξέλιξη αυτή έρχεται σε μια ευαίσθητη στιγμή για την επικεφαλής της ΕΕ, καθώς διανύει τη μετάβαση σε αυτό που παρατηρητές των Βρυξελλών αναμένουν ότι θα είναι μια δεύτερη θητεία στην ηγεσία της Κομισιόν.

Η Επιτροπή έχει μέχρι στιγμής αρνηθεί να αποκαλύψει το περιεχόμενο των γραπτών μηνυμάτων ή έστω να επιβεβαιώσει την ύπαρξή τους.

Η συμφωνία, η οποία αποτέλεσε αντικείμενο διαπραγμάτευσης στο αποκορύφωμα της πανδημίας το 2021, θεωρήθηκε αρχικά ως θρίαμβος της φον ντερ Λάιεν.

Όμως η τεράστια ποσότητα των εμβολίων που αγοράστηκαν έχει έκτοτε εγείρει απορίες, με το POLITICO να αποκαλύπτει στα τέλη του περασμένου έτους ότι υπήρχαν σπαταλημένες δόσεις αξίας τουλάχιστον 4 δισεκατομμυρίων ευρώ.

Η σύμβαση εμβολίων με την Pfizer έχει έκτοτε επαναδιαπραγματευτεί.

Το 2022, το EPPO ανακοίνωσε ότι εξετάζει γενικότερα τις προμήθειες εμβολίων της ΕΕ, αλλά αυτή είναι η πρώτη φορά που το γραφείο συνδέεται ρητά με το Pfizergate.

Η ίδια η φον ντερ Λάιεν είχε δηλώσει στην ιστοσελίδα: «Ό,τι είναι απαραίτητο με αυτό έχει ειπωθεί και ανταλλαχθεί. Και θα περιμένουμε τα αποτελέσματα».