Ενεργειακή αναταραχή που ίσως οδηγήσει και σε αναγκαστικές «προσαρμογές» της εξωτερικής πολιτικής των ΗΠΑ προκαλεί ο πόλεμος στην Ουκρανία.

Ads

Ήδη, οι συνομιλίες μεταξύ Ουάσιγκτον και Καράκας για τις πιθανότητες αναπλήρωσης της απώλειας του ρωσικού πετρελαίου, λόγω του εμπάργκο, από βενεζουελάνικο, έχει οδηγήσει την αντιπολίτευση στο εσωτερικό της Βενεζουέλας, στα κάγκελα.

Χαρακτηριστική είναι η αντίδραση της  Ντέλσα Σολορσάνο, μιας πολιτικού από την αντιπολίτευση, η οποία είπε, σύμφωνα με την Deutsche Welle, ότι «ελπίζω να αντιληφθούν ότι το να κάνεις μπίζνες με το Μαδούρο σημαίνει κηλίδες αίματος στα χέρια σου».

Το πρόβλημα για τους Αμερικανούς και τους πολιτικούς φίλους του στην Βενεζουέλα είναι, ότι ενώ οι ΗΠΑ και άλλες δυτικές χώρες έχουν αναγνωρίσει τον Χουάν Γκουαϊδό ως «νόμιμο» πρόεδρο της χώρας, σήμερα «σύρονται» σε συνομιλίες με τον «δικτάτορα» – κατά την δυτική εκδοχή – Μαδούρο. Γεγονός το οποίο ο ίδιος σπεύδει να εκμεταλλευθεί όπως και όσο μπορεί: «Η Βενεζουέλα βρίσκεται στην πρώτη γραμμή των πρωτοβουλιών για τη σταθεροποίηση των αγορών πετρελαίου, φυσικού αερίου και ενέργειας» δήλωσε στις κάμερες της κρατικής τηλεόρασης αρχές της εβδομάδας.

Ads

Ενώ, μετά τις συνομιλίες των δύο πλευρών, εμφανίστηκε πιο «ποιητικός»: «Οι δύο σημαίες των ΗΠΑ και της Βενεζουέλας ήταν εκεί, έδειχναν πολύ όμορφες, οι δυο τους, ενωμένες όπως θα έπρεπε. Μια νέα ευκαιρία άνοιξε. Είχαμε μια συνάντηση με σεβασμό, εγκάρδια και πολύ διπλωματική. Είναι ώρα για διπλωματία, αλήθεια και ειρήνη». Είπε επίσης ότι ήταν έτοιμος να επιστρέψει στις συνομιλίες με την αντιπολίτευση της Βενεζουέλας, που εδρεύει στο Μεξικό. Και λίγες μέρες μετά τη συνάντηση ΗΠΑ – Καράκας, η Βενεζουέλα απελευθέρωσε δύο φυλακισμένους Αμερικανούς πολίτες.

Από την άλλη πλευρά, «στις ΗΠΑ, εδώ και λίγο καιρό, οι εσωτερικές δυνάμεις λένε ότι η στρατηγική των πετρελαϊκών κυρώσεων δεν είχε πολύ νόημα μετά από τόσο καιρό και ότι ο στόχος της δεν λειτούργησε», λέει στο BBC ο Luis Vicente Leon, διευθυντής της εταιρείες συμβούλων Datanalisis. «Όταν ξεκίνησε η σύγκρουση με την Ουκρανία, έγινε σαφές ότι μια πολιτική πετρελαϊκών κυρώσεων την έθεσε (σσ τις ΗΠΑ) σε δύσκολη θέση».

Σύμφωνα με την Deutsche Welle, λίγες ημέρες μετά την έναρξη της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία το Καράκας θεωρείται ένας από τους νικητές της παγκόσμιας ενεργειακής κρίσης, διότι η χώρα έχει τα μεγαλύτερα αποθέματα πετρελαίου στον κόσμο.

Το 1960 η Βενεζουέλα ήταν ανάμεσα στα πέντε ιδρυτικά μέλη του ΟΠΕΚ, του καρτέλ με επιρροή των χωρών που παράγουν πετρέλαιο. Τα αποθέματα πετρελαίου της Βενεζουέλας υπολογίζονται σε πάνω από 300 δις βαρέλια, περίπου το 1/4 των αποθεμάτων παγκοσμίως. Η κρατική εταιρεία πετρελαίου PDVSA ανήκε στη ραχοκοκαλιά της οικονομίας της χώρας. Οι ετήσιες πωλήσεις το 1060 ήταν 96,2 δισ. δολάρια και τα λειτουργικά κέρδη 25,9 δισ.

«Η Βενεζουέλα λόγω των ανεξάντλητων αποθεμάτων της κατέχει θέση-κλειδί στη Νότια Αμερική. Η χώρα, που εδώ και καιρό περιθωριοποιήθηκε από τις ΗΠΑ, τώρα βγαίνει ενισχυμένη και θα έχει πολιτικό και οικονομικό όφελος. Αυτά είναι τα παράδοξα ορισμένων συγκρούσεων» είπε στη Deutsche Welle o πολιτικός επιστήμων Ζακ ντ΄Αντέσκι από το Πανεπιστήμιο Federal Fluminense στο Ρίο ντε Τζανέιρο.

Ο Μαδούρο υπόσχεται τώρα αύξηση της παραγωγής πετρελαίου έως και δύο εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα, που σημαίνει τριπλασιασμός του τρέχοντος όγκου παραγωγής των 700.000 βαρελιών.
Ανάλυση της εταιρείας συμβούλων IHS Markit υπολόγισε τον πραγματικό όγκο παραγωγής το 2020 σε μόλις 200.000 βαρέλια. Λόγω της πρόσφατης έκρηξης των τιμών πετρελαίου, σε περίπτωση που θα αύξανε την παραγωγή της θα τόνωνε τα έσοδα της χώρας που πλήττεται από την κρίση.

Υπάρχει όμως και ο «διάβολος» στο παραπάνω σενάριο. Διότι, όπως σημειώνει η Deutsche Welle, η βιομηχανία πετρελαίου της Βενεζουέλας θεωρείται ο μεγάλος ασθενής και πολλοί εμπειρογνώμονες του κλάδου εγκατέλειψαν τη χώρα.

Επιπλέον, λόγω των φυσικών ιδιομορφιών του το πετρέλαιο της Βενεζουέλας μπορεί να υποβληθεί σε επεξεργασία μόνο σε σχετικά λίγα διυλιστήρια, μερικά εκ των οποίων βρίσκονται στις ΗΠΑ. «Η Βενεζουέλα δεν μπορεί να αντικαταστήσει τις ρωσικές προμήθειες πετρελαίου, επειδή δεν διαθέτει τις αντίστοιχες παραγωγικές ικανότητες» επισημαίνει ο ειδικός για τη χώρα Γκέοφ Ράμσι από το γραφείο της εφημερίδας El Nacional στη Ουάσιγκτον για τη Λατινική Αμερική.

Στον παραπάνω γρίφο προστίθεται και η ιστορία με τις κυρώσεις κατά της Βενεζουέλας από τις ΗΠΑ, τις οποίες η Ουάσιγκτον λέει ότι δεν θα άρει, χωρίς πρόοδο στους τομείς δημοκρατίας και ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Οι ΗΠΑ, πριν από τις κυρώσεις του 2019, απορροφούσαν το 96% της παραγωγής του πετρελαίου της Βενεζουέλας.

Από τις κυρώσεις του Τραμπ έως σήμερα ο Μαδούρο εφάρμοσε μια πιο ελεύθερη πολιτική στην οικονομία διαψεύδοντας τις καταστροφικές προβλέψεις και αντιμετώπισε τον υπερπληθωρισμό με αποτέλεσμα να αναμένεται για δεύτερη διαδοχική χρονιά ανάκαμψη της οικονομίας το 2022, με την επιστροφή της ενοικίασης και αγοράς ακινήτων, την αύξηση των εγγραφών στα ιδιωτικά σχολεία, την εμφάνιση πολλών νέων αυτοκινήτων στους δρόμους και τη λειτουργία νέων εστιατορίων, που άρχισαν να γεμίζουν από κόσμο, ενώ στα σύνορα της χώρας με την Κολομβία είναι περισσότερα τα άτομα που έρχονται από αυτά που βγαίνουν από τη Βενεζουέλα.

Από την άλλη, οι ΗΠΑ, όπως σχολιάζει η Deutsche Welle, δύσκολα θα μπορούσαν να εξηγήσουν πολιτικά τη μεταστροφή, αν λόγω των παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Ρωσία εγκατέλειπαν τις προμήθειες ρωσικού πετρελαίου, αλλά τις αντικαθιστούσαν από άλλη χώρα, η οποία επίσης έχει κακή φήμη για τις ίδιες παραβιάσεις.

Αυτή η τακτική ξεσηκώνει αντιδράσεις και στο εσωτερικό των ΗΠΑ. Ο ακραίος ρεπουμπλικανός γερουσιαστής Μάρκο Ρούμπιο κατήγγειλε ότι «το να οργανώνει ο Μπάιντεν μυστικές συναντήσεις με τον ναρκοτρομοκράτη Μαδούρο χωρίς καν να ενημερώσει τους Βενεζουελάνους που υπέφεραν και διακινδύνευσαν τα πάντα αντιστεκόμενοι στον Μαδούρο είναι μια ποταπή προδοσία».

Ακόμη χειρότερα, ο ισχυρός Δημοκρατικός πρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων της Γερουσίας Μπομπ Μενέντες κατήγγειλε ότι «ο Νικολάς Μαδούρο αποτελεί καρκίνο στην ήπειρό μας και δεν θα πρέπει να δώσουμε νέα ζωή στο καθεστώς των βασανιστηρίων και δολοφονιών του». Γεγονός που ανάγκασε την υφυπουργό Πολιτικών Υποθέσεων του υπουργείου Εξωτερικών Βικτόρια Νούλαντ να δηλώσει στην Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων της Γερουσίας ότι δεν αλλάζει η πολιτική της αμερικανικής κυβέρνησης έναντι της Βενεζουέλας.

Τέλος, για να γίνει ακόμη πιο μπερδεμένη η κατάσταση, η Βενεζουέλα είναι από τους λίγους διεθνείς συμμάχους της Ρωσίας. Αν λοιπόν οι σχέσεις του Καράκας με τις ΗΠΑ υπάρχει μια πιθανότητα να σημαίνουν και κάτι άλλο, εκτός από το πρακτικό ζήτημα του να βρουν οι Αμερικανοί πετρέλαιο, τότε, ο οικονομικός πόνος στη Μόσχα μπορεί να μεγαλώσει και ως γεωπολιτικός.