Τις εξεγερτικές φοιτητικές κινητοποιήσεις στα Αμερικάνικα πανεπιστήμια σε αλληλεγγύη με τον Παλαιστινιακό αγώνα σχολίασε ενδελεχώς ο Γιάννης Χαμηλάκης, καθηγητής Αρχαιολογίας & Νεοελληνικών Σπουδών στο πανεπιστήμιο Μπράουν του Ρόουντ Άϊλαντ, μιλώντας στο EPTNews την Δευτέρα του Πάσχα.

Αρχικά σημείωσε ότι οι κινητοποιήσεις των φοιτητών κατά του πολέμου του Ισραήλ στη Λωρίδα της Γάζας δεν ξεκίνησαν πριν από μερικές εβδομάδες τον Απρίλιο, αλλά τον Οκτώβρη του 2023, εξηγώντας πως αυτό που βλέπουμε τις τελευταίες βδομάδες είναι ένα νέο κύμα κινητοποιήσεων που πήρε διαφορετικές μορφές, όπως οι κατασκηνώσεις σε αίθρια και κεντρικά προαύλια των πανεπιστημίων.

Όπως και αλλού, έτσι και στην περίπτωση του Μπράουν, οι κινητοποιήσεις ξεκίνησαν από τον Οκτώβρη, συμπλήρωσε: «Οι φοιτητές μας έκαναν δύο καθιστικές διαμαρτυρίες στο κτίριο της διοίκησης, όπου είχαμε και συλλήψεις φοιτητών. Πριν από μερικούς μήνες έκαναν και μια απεργία πείνας για μια βδομάδα και την περασμένη εβδομάδα έστησαν μια κατασκήνωση, όπως και στο Κολούμπια, που κράτησε πέντε μέρες» είπε ο κ. Χαμηλάκης.

Μετά τις πέντε αυτές ημέρες υπήρξε μια συμφωνία ανάμεσα στους φοιτητές και στη διοίκηση του πανεπιστημίου ώστε οι σπουδαστές να παρουσιάσουν στην επιτροπή Διοίκησης του Πανεπιστημίου τις θέσεις τους και τα αιτήματα τους και αφορούν μια αποεπένδυση, δηλαδή το πανεπιστήμιο να αποσυρθεί από επενδύσεις σε πολεμικές ή άλλες βιομηχανίες και εταιρίες που συνεργάζονται άμεσα με το Ισραήλ.

Αυτό δεν σημαίνει ότι αυτόματα το πανεπιστήμιο αποσύρεται από αυτές τις επενδύσεις. Σημαίνει ότι οι φοιτητές αποκτούν το δικαίωμα να παρουσιάσουν το αίτημά τους στη διοίκηση και να γίνει μετά ψηφοφορία, πρόσθεσε.

Πιο δυναμικό μομέντουμ από τα ’60s

Αξιολογώντας τις κινητοποιήσεις των σπουδαστών, ο πανεπιστημιακός δάσκαλος ανέφερε ότι θα μπορούσαμε να μιλήσουμε για μια φοιτητική εξέγερση και όχι για μεμονωμένες κινητοποιήσεις στη χώρα. Παλαιότεροι πανεπιστημιακοί μάλιστα λένε ότι τέτοιο ξεσηκωμό είχαν να δουν από την εποχή του Βιετνάμ, τη δεκαετία του 1960 και 1970.

Ως προσωπική εκτίμηση, θεωρεί ότι οι κινητοποιήσεις σήμερα έχουν ίσως μεγαλύτερη δυναμικότητα και αυτοπεποίθηση από τη μεριά των φοιτητών, καθώς αυτό για το οποίο αγωνίζονται αφενός είναι δίκαιο και αφετέρου έχει πιθανότητες να αποβεί θετικά. Οι σημερινοί φοιτητές σε πάρα πολλά πανεπιστήμια έχουν μελετήσει τα σχετικά ζητήματα, έχουν κάνει αρκετή έρευνα στο που επενδύει το κάθε πανεπιστήμιο, ειδικά τα μεγάλα ιδιωτικά πανεπιστήμια με τους μεγάλους προϋπολογισμούς, όπως τα πανεπιστήμια της Ivy League, ενώ οι γνώσεις τους και η μαχητικότητα τους είναι κάτι το πρωτοφανές και έχει εντυπωσιάσει την πανεπιστημιακή κοινότητα.

Ερωτηθείς για την επέμβαση της αστυνομίας της αστυνομίας σε πολλά πανεπιστήμια, ο πανεπιστημιακός είπε ότι και στην περίπτωση του Μπράουν υπήρξε κάτι ανάλογο, χωρίς ευτυχώς μεγάλες συγκρούσεις και τραυματίες, καθώς η αστυνομική επέμβαση έγινε μετά από καθιστική διαμαρτυρία των φοιτητών, όταν ζητήθηκε από τους φοιτητές να φύγουν, αυτοί δεν αποχωρούσαν και η αστυνομία προχώρησε σε συλλήψεις. Σε άλλα όμως πανεπιστήμια, όπως το Κολούμπια για παράδειγμα, οι συγκρούσεις πήραν πολύ μεγαλύτερη έκταση και ένταση.

«Διαφορετικές διοικήσεις ακολουθούν διαφορετικές στρατηγικές, όμως αυτό που έχουν τονίσει πολλοί καθηγητές σε πολλά ιδρύματα είναι ότι η επέμβαση της αστυνομίας σ’ αυτές οι κινητοποιήσεις είναι ουσιαστικά αδιέξοδη. Ουσιαστικά επιφέρει το αντίθετο αποτέλεσμα από το ζητούμενο» διαπιστώνει ο κ. Χαμηλάκης, που συμπληρώνει ότι «όπου υπήρξαν συζητήσεις με τους φοιτητές, τα αποτελέσματα ήταν ιδιαίτερα θετικά. Για παράδειγμα, στο Μπράουν οι φοιτητές συμφώνησαν να μην κάνουν καμία παραπέρα κινητοποίηση μέχρι το τέλος της ακαδημαϊκής χρονιάς, με αντάλλαγμα να τους δοθεί το δικαίωμα να παρουσιάσουν το αίτημά τους».

Η στρατηγική της σύγκρουσης με τη συμμετοχή της αστυνομίας είναι κάτι που έχει φέρει τα αντίθετα αποτελέσματα και αρκετές διοικήσεις πανεπιστημίων το έχουν ήδη διαπιστώσει. Ανέφερε ως παράδειγμα την πρόεδρο του Κολούμπια, η οποία ζήτησε την επέμβαση της αστυνομίας και τώρα αντιμετωπίζει τις αντιδράσεις όχι μόνο των φοιτητών, αλλά και των καθηγητών, που ουσιαστικά έχουν ζητήσει την παραίτηση της, δημιουργώντας περαιτέρω εντάσεις.

Κλείνοντας, υπογράμμισε ότι στις περισσότερες περιπτώσεις οι φοιτητικές κινητοποιήσεις ήταν ιδιαίτερα ειρηνικές. Δεν υπήρξαν περιπτώσεις σύγκρουσης με αντι-διαδηλωτές, ούτε αυτό που μερικές φορές αναφέρεται στα μέσα ενημέρωση ότι υπήρξαν φαινόμενα αντισημιτισμού. Παραθέτοντας την προσωπική του εμπειρία, τόνισε ότι «όσες κινητοποιήσεις παρακολούθησα των δικών μας φοιτητών ήταν ιδιαίτερα προσεκτικές ώστε να μην προσβάλλουν ή να μην δημιουργούν πρόβλημα σε άλλους φοιτητές ή καθηγητές που διαφωνούν μαζί τους».