«Οι Ευρωπαίοι ξοδεύουν, σε επίπεδο λιανικής, τουλάχιστον 30 δισ. ευρώ ετησίως σε ναρκωτικά, καθιστώντας την αγορά ναρκωτικών σημαντική πηγή εσόδων για τις ομάδες οργανωμένου εγκλήματος στην Ευρωπαϊκή Ένωση», σύμφωνα με την έκθεση για την παραγωγή και τις αγορές ναρκωτικών ουσιών για το 2019 που εκπόνησε το EMCDDA (Ευρωπαϊκό Κέντρο παρακολούθησης Ναρκωτικών και Εξάρτησης) από κοινού με τη Europol.

Όπως αναφέρεται το 39 % του ποσού αυτού αντιστοιχούν στην κάνναβη, το 31 % στην κοκαΐνη, το 25 % στην ηρωίνη και το 5 % στις αμφεταμίνες και στο MDMA. «Η αγορά ναρκωτικών αποτελεί σήμερα μια από τις κυριότερες πηγές εισοδήματος για το οργανωμένο έγκλημα και συνδέεται με άλλους τομείς της εγκληματικότητας ή ακόμη και των τρομοκρατικών δραστηριοτήτων», προειδοποιούν οι ειδικοί.

Τα τελευταία γεγονότα είναι ενδεικτικά…Στο κήτος του «ναρκω- υποβρυχίου» που συνελήφθη στα ανοικτά της Ισπανίας οι ερευνητές εντόπισαν τρεις τόνους κοκαΐνης αξίας 100 εκατομμυρίων ευρώ, ένα γεγονός πρωτοφανές για την Ευρώπη, ανακοίνωσαν πριν λίγες μέρες οι ισπανικές αρχές.  Διακόσιοι σαράντα άνδρες χρειάστηκαν για τη σύλληψη του «ναρκω- υποβρυχίου», στην οποία συμμετείχε η αστυνομία της Ισπανίας, της Πορτογαλίας, της Βρετανίας, των ΗΠΑ και της Βραζιλίας, διευκρίνισε το Λοσάντα.

Το ένα μετά το άλλο εκατοντάδες πακέτα με κοκαΐνη ξεβράστηκαν πριν έναν μήνα σε παραλίες στη δυτική Γαλλία, στις ακτές του Ατλαντικού, με βάρος που συνολικά φτάνει τα 760 κιλά και αξία που ξεπερνά τα 60 εκατ. ευρώ. Η γαλλική αστυνομία ερευνά το ενδεχόμενο να ήταν σε πλοίο που έπεσε σε θαλασσοταραχή ή αντιμετώπισε πρόβλημα και έχασε ή έριξε το φορτίο του στον ωκεανό.

Κρυμμένες σε 200 μαύρες αθλητικές τσάντες και τυλιγμένες σε πλαστικές σακούλες και χαρτόνια η μεθοριακή αστυνομία του Αμβούργου κατάσχεσε πρόσφατα 4,5 τόνους κοκαΐνης μέσα από κοντέινερ σε πλοίο με διαδρομή από το Αμβούργο στην Αμβέρσα, η μεγαλύτερη ποσότητα ναρκωτικών που έχει κατασχεθεί ποτέ στη χώρα. Ως περιεχόμενο είχαν δηλωθεί σπόροι σόγιας. Δεν ήταν όμως το μοναδικό ανάλογο εύρημα της γερμανικής αστυνομίας για φέτος. Συνολικά έχουν κατασχεθεί 10 τόνοι κοκαΐνης, 6 φορές περισσότερες από ότι πριν από πέντε χρόνια. Το πρόβλημα κοκαΐνης δεν είναι υπαρκτό στη Γερμανία. Στηρίζεται σε ένα καλά οργανωμένο κύκλωμα που τροφοδοτεί τη χώρα και την Ευρώπη με ναρκωτικά.

H δεύτερη πιο δημοφιλής παράνομη ουσία στην ΕΕ

Σε σχέση με την κοκαΐνη πρόκειται για τη δεύτερη πιο ευρέως διαδεδομένη παράνομη ουσία στην ΕΕ, με την αξία της λιανικής αγοράς να εκτιμάται στα 9,1 δισ. Ευρώ. Περίπου 4 εκατομμύρια Ευρωπαίοι (ηλικίας 15-64 ετών) ανέφεραν ότι έκαναν χρήση της ουσίας κατά τη διάρκεια του προηγούμενου έτους. Η χρήση εξακολουθεί να εντοπίζεται κυρίως στη νότια και τη δυτική Ευρώπη, αλλά η αγορά φαίνεται να επεκτείνεται.

Η παραγωγή ρεκόρ στη Λατινική Αμερική είχε ως αποτέλεσμα την εντατικοποίηση της διακίνησης προς την ΕΕ (κυρίως μέσω θαλάσσιων εμπορευματοκιβωτίων) όπου καταγράφηκε πρωτοφανής αριθμός κατασχέσεων. Η παρουσία ευρωπαϊκών ομάδων οργανωμένου εγκλήματος στη Λατινική Αμερική τους επιτρέπει να διαχειρίζονται ολόκληρη την εφοδιαστική αλυσίδα. Το γεγονός αυτό ενδέχεται να δίνει ώθηση στον ανταγωνισμό εντός της αγοράς κοκαΐνης, ο οποίος συνδέεται με τη βία στο εσωτερικό της ΕΕ. Η ΕΕ φαίνεται να αναδεικνύεται σε ζώνη διαμετακόμισης της κοκαΐνης που προορίζεται για άλλες αγορές (π.χ. Μέση Ανατολή, Ασία).

«Η ευρωπαϊκή αγορά ναρκωτικών χαρακτηρίζεται όλο και περισσότερο από καταναλωτές που έχουν πρόσβαση σε μία μεγάλη ποικιλία υψηλής καθαρότητας και υψηλής δραστικότητας προϊόντων», αναφέρεται στην έκθεση. Αυτό παραπέμπει σε υψηλά επίπεδα παραγωγής παγκοσμίως και εντός της Ευρωπαϊκής Ενωσης, με την παραγωγή της κοκαΐνης στην Νότια Αμερική και την παραγωγή ηρωίνης στο Αφγανιστάν να βρίσκονται σύμφωνα με εκτιμήσεις σε ιστορικά υψηλά επίπεδα, σύμφωνα με την υπηρεσία της ευρωπαϊκής Ενωσης.

Ομάδες του οργανωμένου εγκλήματος βάζουν στην τσέπη τεράστια ποσά, τροφοδοτώντας την βία και την διαφθορά. Για εμπειρογνώμονες όπως ο Rainer Thomasius από το Πανεπιστημιακό Ιατρικό Κέντρο του Αμβούργου, Eppendorf, αυτό που κάνει την κοκαΐνη τόσο επικίνδυνη είναι η ψευδαίσθηση. Για όσους θέλουν να ξεφύγουν από την καθημερινότητα και να ζήσουν σε έναν κόσμο όπου όλα φαίνεται να δουλεύουν γι ‘αυτούς, η κοκαΐνη μπορεί να είναι μια σαγηνευτική ανάπαυλα. Οι περισσότεροι χρήστες πάντως είναι άνθρωποι που έχουν καλή ζωή, εργασία και οικογένεια. Είναι επιχειρηματίες, πολιτικοί, στελέχη, καλλιτέχνες, και δεν γίνεται εύκολα αντιληπτό ότι χρησιμοποιούν κοκαΐνη. Το γεγονός ότι αυτοί οι άνθρωποι φαίνεται ότι έχουν τη χρήση κοκαΐνης υπό έλεγχο και όχι το αντίστροφο, οφείλεται και στο γεγονός ότι η κοκαΐνη είναι δαπανηρή. Γι αυτό και οι φτωχοί άνθρωποι δεν μπορούν να αντέξουν οικονομικά τη χρήση της.

Νέες μέθοδοι

Ο κόσμος των ναρκωτικών έχει διευρυνθεί σε όλες τις κλίμακες που τον απαρτίζουν. Τα προϊόντα του έχουν εξελιχθεί, πατώντας πάνω στις επιστημονικές δυνατότητες της xημείας, οι εμπορικοί οδοί που χρησιμοποιεί έχουν διευρυνθεί δια μέσου του ίντερνετ, ενώ και το αγοραστικό κοινό είναι μεγαλύτερο από ποτέ. Τα κυκλώματα κατακλύζουν την Ευρώπη με πολύ καθαρή κοκαΐνη. Οι καταναλωτές αρκεί να στείλουν μόνο ένα κρυπτογραφημένο κείμενο και ένας αντιπρόσωπος θα εμφανιστεί στο κατώφλι τους, ενώ οι Αρχές μοιάζουν ανίσχυρες να τους σταματήσουν, όπως αναφέρει η έρευνα του Spiegel.

Ποτέ πριν δεν υπήρξε τόσο πολύ κοκαΐνη στην αγορά της Ευρώπης αλλά και σε όλο τον κόσμο, λένε οι ειδικοί. Και ποτέ δεν ήταν τόσο καθαρή, αφού σύμφωνα με τις εκτιμήσεις έβαλαν το μέσο επίπεδο καθαρότητας βρίσκεται πλέον στο 70% ή και περισσότερο. Ποτέ επίσης δεν ήταν πιο εύκολο να την προμηθευτεί κάποιος. Στη Λισαβόνα, όπου βρίσκεται η έδρα του Ευρωπαϊκού Κέντρου Παρακολούθησης Ναρκωτικών και Τοξικομανίας, γίνεται λόγος για «μεγάλη έκρηξη», ενώ και οι προβλέψεις είναι ακόμη πιο δυσοίωνες.

Για παράδειγμα, η παραγωγή κοκαΐνης αυξήθηκε κατά 5,9% το 2018 σε σύγκριση με το 2017 στην Κολομβία, τη χώρα όπου παράγεται η μεγαλύτερη ποσότητα του συγκεκριμένου ναρκωτικού στον πλανήτη, ανακοίνωσε ο ΟΗΕ χθες Δευτέρα. Η δυνατότητα παραγωγής κοκαΐνης αυξήθηκε σε έναν χρόνο από τους 1.058 στους 1.120 τόνους, διευκρίνισε το Γραφείο των Ηνωμένων Εθνών για τον Έλεγχο των Ναρκωτικών και την Πρόληψη του Εγκλήματος (ONUDC) στην ετήσια έκθεσή του, που παρουσιάστηκε στην Μπογοτά.

Η αύξηση αποδίδεται σε πολλούς παράγοντες: μεγάλο μέρος των φυτών της κόκας, τα φύλλα των οποίων αποτελούν την πρώτη ύλη στη διαδικασία παρασκευής της κοκαΐνης, βρίσκεται σε στάδιο ανάπτυξης που επιτρέπει πολύ μεγαλύτερη σοδειά, ενώ υπάρχουν πλέον καλύτερες τεχνικές καλλιέργειας, τονίζεται στο κείμενο. Και όλη αυτή η κοκαΐνη πρέπει να πάει κάπου. Επιπλέον δεν υπάρχει άλλη επιχείρηση που να αξίζει περισσότερο τον κόπο για τους εγκληματίες. Στη Νότια Αμερική, ένα κιλό κοκαΐνης κοστίζει 1.000 δολάρια (906.50 ευρώ). Μέχρι να φτάσει στους αντιπροσώπους στην Ευρώπη, πληρώνουν 25.000 δολάρια για περάσει τον Ατλαντικό. Στην Ευρώπη το ίδιο κιλό μπορεί να φτάσει μέχρι 70.000 δολάρια. Υπάρχουν λίγοι άλλοι τομείς επιχειρήσεων που είναι πιο προσοδοφόροι για τους εγκληματίες.

Οι επιτυχίες των τελωνειακών παραγόντων είναι απλώς συμβολικές νίκες. Στην πραγματικότητα, οι Αρχές δεν γνωρίζουν πολλά για τους δράστες και τις επιχειρήσεις τους. Έτσι, η Interpol εκτιμά ότι το 95 τοις εκατό των αποστολών/προσπαθειών της πέφτει στο κενό. Οι συμμορίες κερδίζουν τόσα χρήματα που μπορούν να αγοράσουν όποιον θέλουν, λένε οι υπεύθυνοι των διωκτικών αρχών. Και το κάνουν. Στην αρχή φαίνεται τζακ ποτ για τον τελωνειακό υπάλληλο που στρατολογούν αλλά σύντομα ένα όχι του απειλεί τη ζωή τη δική του και της οικογένειάς του. Ο επικεφαλής των τελωνείων στο Αμβούργο, Rene Matschke, λέει: «Ποτέ δεν σκοντάφτουμε σε σταθερές δομές και επομένως δεν ξέρουμε ποιος κάνει την εισαγωγή. Σπανίως πλησιάζουμε στα αφεντικά».

Επιπλέον, η αρχή της ΕΕ για την καταπολέμηση των ναρκωτικών έχει παρατηρήσει μια «νέα ποιότητα στην εμπορία κοκαΐνης», επειδή «τα κοινωνικά μέσα χρησιμοποιούνται συχνά για να διαφημίσουν την κοκαΐνη». Στις αχαλίνωτες αγορές στο σκοτεινό δίκτυο, οι πελάτες μπορούν να αξιολογήσουν τους πωλητές κόκας και το προϊόν τους όπως θα κάνανε στο Google ή στο eBay. Καθώς αυξάνεται ο όγκος της κοκαΐνης που εισρέει στην Ευρώπη, αυξάνουν και οι ανησυχίες των πολιτικών, οι οποίοι έχουν αποτύχει από καιρό για το πρόβλημα των ναρκωτικών, των Αρχών που αναγνωρίζουν ανοιχτά ότι είναι ανίσχυρες και των γιατρών που γνωρίζουν πόσο επικίνδυνη μπορεί να είναι η κοκαΐνη.

Ο Joao Matias, αναλυτής του οργανισμού της ΕΕ για την καταπολέμηση των ναρκωτικών, εκτιμά ότι η κοκαΐνη θα φαίνεται ολοένα και πιο φυσιολογική. Τα όρια αναστολής των ανθρώπων θα μειωθούν και η κατανάλωση θα αυξηθεί. «Η κοκαΐνη είναι φθηνότερη, καλύτερη και επομένως πολύ πιο επικίνδυνη από πριν. Στο μέλλον, μπορούμε να περιμένουμε περισσότερους θανάτους», προειδοποιεί ο Karl Lauterbach, ειδικός υγείας στο Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα της Γερμανίας (SPD).