Οι τζιχαντιστές του Ισλαμικού Κράτους στο Ιράκ και το Λεβάντε*, που έχουν ανακοινώσει την ίδρυση του «Ισλαμικού Κράτους του Ιράκ και της Μεγάλης Συρίας» (ISIS) στις περιοχές που τελούν υπό τον έλεγχό τους στη Συρία και το Ιράκ, οραματίζονται μια παγκόσμια επέκταση της δύναμής τους. Η επιδίωξη της οργάνωσης αποκαλύπτεται από το όνομά της: Η δημιουργία ενός ισλαμικού κράτους όχι μόνο στο Ιράκ, αλλά και στη «Μεγάλη Συρία». Όπως εξήγησε, σε συνέντευξη που έδωσε στο tvxs.gr, ο ομότιμος καθηγητής Μεσανατολικών Σπουδών στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, Αλέξανδρος Κούτσης, «Μεγάλη Συρία» αποκαλείται μια περιοχή που περιλαμβάνει τον Λίβανο, τη Συρία, το Ισραήλ, την Παλαιστίνη και την Ιορδανία. Ο Μπαγκντάντι παραμένει παράλληλα αρχηγός της Αλ Κάιντα του Ιράκ και οι μαχητές του δηλώνουν ότι σκοπεύουν να επεκταθούν μέχρι την Ιταλία και την Ισπανία. Της Μικαέλας Κόλλια

_{Διαβάστε επίσης: Υπακοή ζητά ο «χαλίφης» των τζιχαντιστών του Ιράκ}
 
Η γέννηση του «Ισλαμικού Κράτους του Ιράκ και της Μεγάλης Συρίας»
 
Οι πρόσφατες εξελίξεις στον ισλαμικό κόσμο επαναφέρουν στο προσκήνιο τη θρησκευτική διαμάχη ανάμεσα στους σιίτες και τους σουνίτες, των εκπροσώπων των δυο κύριων κατευθύνσεων του Ισλάμ.
 
Σύντομα μετά το θάνατο του Μωάμεθ, οι μουσουλμάνοι διχάστηκαν εξαιτίας της στάσης που κράτησαν στο ακανθώδες θέμα της διαδοχής του. Η βασική αντίρρηση προήλθε από όσους πίστευαν ότι χαλίφης (θρησκευτικός ηγέτης) μπορεί να γίνει μόνο κάποιος άνθρωπος που κατάγεται από την οικογένεια του προφήτη. Ονομάστηκαν σιίτες, (σι’ατ Αλή, «κόμμα του Αλή»· ο Αλή ήταν εξάδελφος του Μωάμεθ και είχε παντρευτεί την κόρη εκείνου, τη Φατιμά). Ωστόσο, επικράτησαν οι σουνίτες, αυτοί που δεν θεώρησαν απαραίτητη αυτή την προϋπόθεση.
 
Οι συγκρούσεις ανάμεσα στους μουσουλμάνους της σημερινής εποχής δεν αναδεικνύουν όμως μόνο τις θρησκευτικές διαφωνίες ανάμεσα αλλά και τις πολιτικές διαμάχες, καθώς το Ισλάμ έχει ισχυρή πολιτική υπόσταση, ταυτίζοντας τη θέση της θρησκείας με εκείνη του κράτους. Για παράδειγμα, ο εμφύλιος πόλεμος στη Συρία αποτέλεσε ένα σχισματικό αγώνα για εξουσία που προκάλεσε αιμορραγία στη Μέση Ανατολή. Και, καθώς στον εμφύλιο συμμετείχαν και δυνάμεις της Αλ Κάιντα, ήταν εκεί που άρχισε να οργανώνεται επίσημα και η ομάδα του Μπαγντάντι.
 

Ο Μπαγκντάντι ήταν ο αρχηγός της Αλ Κάιντα του Ιράκ. Με την έναρξη του συριακού εμφυλίου μεταφέρθηκε στη Συρία για να πολεμήσει ενάντια στον  ενάντια Μπασάρ Αλ Άσαντ. Ωστόσο εκεί βρισκόταν ήδη η Αλ Νούσρα, παρακλάδι της Αλ Κάιντα στη Συρία, που δέχεται μόνο Σύριους μαχητές, και έτσι δημιουργήθηκαν διαμάχες στο εσωτερικό των τζιχαντιστών. Ο λόγος ήταν πως η Αλ Νούσρα είχε μόνο Σύριους μαχητές, ενώ στην ομάδα του Μπαγκντάντι υπήρχαν πολλοί τζιχαντιστές από το εσωτερικό. Το τελευταίο διάστημα σημειώθηκαν ακόμη και ένοπλες συγκρούσεις μεταξύ των τζιχαντιστών. Ο Αλ Ζαουάχρι, που διαδέχθηκε τον Μπιν Λάντεν στην ηγεσία της Αλ Κάιντα, παρενέβη και κάλεσε τον Μπαγκντάντι να αποχωρήσει από τη Συρία και να επιστρέψει στο Ιράκ. Ωστόσο, ο εμφύλιος στη Συρία έδωσε τη δυνατότητα στον Μπαγκντάντι και τους μαχητές του να καταλάβουν στρατιωτικές αποθήκες και να εξοπλιστούν, ενισχύοντας τη δύναμη της ομάδας του.

Το «Ισλαμικό Κράτος του Ιράκ και της Μεγάλης Συρίας»
 
Ο Αμπού Μπακρ αλ-Μπαγκντάντι, ο αυτοαποκαλούμενος ηγέτης του «Ισλαμικό Κράτους του Ιράκ και του Λεβάντε» (ή της Μεγάλης Συρίας), που εκτείνεται σε ολόκληρο το Ιράκ και τη Συρία, ορκίστηκε ότι θα οδηγήσει τις δυνάμεις του μέχρι και την κατάκτηση της Ρώμης. Ο ίδιος κάλεσε τους μουσουλμάνους να μεταναστεύσουν στην νέα γη του για να αγωνιστούν υπό τις διαταγές του σε όλο τον κόσμο .
 
Οι πιστοί μαχητές της ομάδας του Μπαγκντάντι τον ανακήρυξαν «Χαλίφη Ιμπραήμ». Η κίνηση αυτή είναι εμπνευσμένη από το χαλιφάτο του Ρασιντούν, ο οποίος διαδέχθηκε τον Προφήτη Μωάμεθ στον έβδομο αιώνα, και είναι σεβαστός από τους περισσότερους μουσουλμάνους.
 
Ο Μπαγκντάντι, ο οποίος κατέχει διδακτορικό στις ισλαμικές σπουδές, δήλωσε ότι οι μουσουλμάνοι διώχθηκαν και θανατώθηκαν σε όλο τον κόσμο, από την Κίνα ως την Ινδονησία. Μιλώντας ως ο πρώτος χαλίφης, ή διοικητής των πιστών του Ισλάμ, μετά τη διάλυση της Οθωμανικής αυτοκρατορίας, κάλεσε τους μουσουλμάνους να συσπειρωθούν στο παν-ισλαμικού κράτος του.
 
«Εκείνοι που μπορούν να μεταναστεύσουν στο Ισλαμικό Κράτος θα πρέπει να το κάνουν άμεσα, η μετανάστευση στο σπίτι του Ισλάμ είναι ένα καθήκον», είπε σε μια ηχογράφηση που κυκλοφόρησε σε ιστοσελίδα της ομάδας. Πρόσθεσε, επίσης ότι η Συρία δεν είναι για τους Σύριους και το Ιράκ δεν είναι για τους Ιρακινούς και ότι η γη αυτή ανήκει μόνο σε όλους τους μουσουλμάνους.

Ο χάρτης του “Ιερού Πολέμου”του Ισλάμ
 
Ομάδες όπως το «Ισλαμικό Κράτος του Ιράκ και του Λεβάντε» και η Αλ-Κάιντα πιστεύουν ότι η έλλειψη ενός χαλιφάτου συνέβαλε στην ταπείνωση που έχουν αντιμετωπίσει οι μουσουλμάνοι  κατά τον τελευταίο αιώνα.
 
Η δήλωση που δημοσιεύθηκε από το Ισλαμικό Κράτος την Κυριακή αναφέρει ότι οι μουσουλμάνοι «δεν έχουν γευτεί την τιμή» κα το χαλιφάτο αποτελεί «ένα όνειρο που ζει στην καρδιά του κάθε μουσουλμάνο». Η δήλωση, η οποία είναι πλούσια σε αναφορές σε στίχους του Κορανίου, στις  προφορικές παραδόσεις που αποδίδονται στον προφήτη Μωάμεθ, καθώς και σε κλασικά αποσπάσματα ακαδημαϊκών, θεωρήθηκε μια σαφής προσπάθεια ενίσχυσης της νομιμότητας της αξίωσης του Μπαγκντάντι ως μουσουλμανικού ηγέτη. Παράλληλα, ο ίδιος εμφανίζεται ως απόγονος του Μωάμεθ, γεγονός που του προσδίδει περαιτέρω νομιμότητα, αφού ένας χαλίφης πρέπει να είναι μέλος της φυλής Κουραΐς του προφήτη.
 
Σύμφωνα με το Al Jazeera, αυτή η ιστορική μνήμη είναι κάτι που το «Iσλαμικό Kράτος» θέλει να μιμηθεί και να εκμεταλλευτεί.
 
Διεκδικώντας τον τίτλο του «χαλίφη», ο Μπαγκντάντι απευθύνθηκε σε όλο το μουσουλμανικό λαό  και δήλωσε ότι έχει ανάγκη ανθρώπους από όλους τους τομείς, δικαστές, όσους έχουν στρατιωτικές και διαχειριστικές ικανότητες, γιατρούς και μηχανικούς».
 
Κάλεσε επίσης τους μαχητές του Τζιχάντ να κλιμακώσουν τον αγώνα κατά τον ιερό μήνα του Ραμαζανιού, που άρχισε την Κυριακή. «Σε αυτό το ενάρετο μήνα ή σε οποιοδήποτε άλλο μήνα, δεν υπάρχει πράξη καλύτερη από το τζιχάντ στο δρόμο του Αλλάχ. Πρέπει να επωφεληθείτε από αυτή την ευκαιρία και να περπατήσετε στο μονοπάτι των προκατόχων σας», είπε και κάλεσε όλους «στα όπλα, στα όπλα, στρατιώτες της Ισλαμικής πάλης».
 
Από την πλευρά τους, τα Ηνωμένα ‘Εθνη, σχολιάζοντας  τον όλεθρο που προκάλεσε τον περασμένο μήνα η εξέγερση των Σουνιτών, δήλωσαν στο Al Jazeera ότι με πάνω από 2.400 νεκρούς στο Ιράκ, ο Ιούνιος ήταν ο πιο θανατηφόρος μήνας για πολλά χρόνια.
 
«Θα πάρουμε πίσω στην Ισπανία»
 
Σε ένα βίντεο που αναρτήθηκε στο διαδίκτυο, μια ομάδα από τζιχαντιστές που ισχυρίζεται ότι είναι μέρος της ISIS έχουν ορκιστεί να εισβάλλουν στην Ισπανία και σε όλα τα «κατεχόμενα εδάφη».
 
 Οι άνδρες υποστηρίζουν ότι η Ισπανία είναι η γη των προγόνων τους και ότι είναι έτοιμοι να πεθάνουν για τη διάδοση του ισλαμικού κράτους τους.
 
Το βίντεο από δύο άνδρες που ισχυρίζονται ότι είναι μαχητές από το «Ισλαμικό Κράτος του Ιράκ και του Λεβάντε» (ISIS)  έχει προκαλέσει θύελλα στα ισπανικά μέσα ενημέρωσης.
 
«Σας λέω, η Ισπανία είναι η γη των προγόνων μας, και θα το απελευθερώσουμε με τη δύναμη του Αλλάχ», λέει ένας από τους άνδρες. Και προσθέτει ότι η ομάδα δεν θα σταματήσει σε Ισπανία και σκοπεύει να εξαπλωθεί ισλαμικό χαλιφάτο της σε όλο τον κόσμο, από την Τζακάρτα στην Ανδαλουσία.
 
Το υλικό δεν έχει ακόμη ελεγχθεί ανεξάρτητα, αλλά δεν θα είναι το πρώτο βίντεο που από την ομάδα. Τον περασμένο μήνα, η ISIS κυκλοφόρησε ένα προπαγανδιστικό βίντεο με τίτλο: «δεν υπάρχει ζωή χωρίς Τζιχάντ» στο οποίο Αυστραλοί και Βρετανοί, μέλη της ομάδας, έκαναν έκκληση στα αγγλικά για τους μουσουλμάνους σε όλο τον κόσμο να συμμετάσχουν στον αγώνα τους.

Σύμφωνα με ρεπορτάζ της Telegraph,  από την πλευρά του ο ίδιος ο Μπαγκντάντι δήλωσε ότι σκοπεύει να κατακτήσει και τη Ρώμη.
 

 
Εκτιμήσεις και επικρίσεις του χαλιφάτου

Η ανακήρυξη του «Ισλαμικού Κράτους του Ιράκ και της Μεγάλης Συρίας» σε χαλιφάτο φαίνεται σε πολλούς ως  μια προσπάθεια του Μπαγκντάντι να επιβληθεί σε άλλες ομάδες, αλλά και να απαιτήσει την υποταγή του κόσμου. Με το όραμα της επιστροφής σε μια «καθαρότερη» εποχή, έχει προκαλέσει πολλές αντιδράσεις και επικρίσεις.
 
Ενώ η ένοπλη ομάδα απηύθυνε έκκληση προς «τους ανθρώπους που ζουν αποκομμένοι από την κοινωνία» ώστε να δημιουργήσει ένα «σημείο συνάντησης», πολλοί αναλυτές πιστεύουν ότι οι μαχητές θα αποτύχουν να προσελκύσουν άλλες μουσουλμανικές ομάδες στον αγώνα τους. Αντίθετα με το χαλιφάτο Ρασιντούν, που  είχε γίνει αποδεκτό από ένα μεγάλο αριθμό μουσουλμάνων, το Ισλαμικό Κράτος δεν χαίρει την ίδια αποδοχή. Αυτό, βέβαια,  δεν εμπόδισε τον Μπαγκντάντι να κάνει έκκληση σε όλους τους μουσουλμάνους να ενωθούν κάτω από τη σημαία της ομάδας του.
 
Ενώ πολλές μουσουλμανικές οργανώσεις αμφισβητούν το χαλιφάτο του Μπαγκντάντι, η  προσπάθεια του να ελέγξει τεράστια περιοχή, έχει προκαλέσει τον κίνδυνο αντεπίθεσης από την κυβέρνηση του Ιράκ. Επιπλέον, ορισμένοι ειδικοί φοβούνται ότι η άνοδός της ομάδας του, θα μπορούσε να ενισχύσει τη δύναμη των εξτρεμιστών του Ισλάμ και να οικοδομήσει μια παγκόσμια δύναμη, μέσω της χρήσης των social media.
 
Συγκεκριμένα, ο Χασάν Χασάν, ένας αναλυτής του Ινστιτούτου Ντέλμα στο Αμπού Ντάμπι, έγραψε ότι ο Μπαγκντάντι παρείχε την πιο ριζοσπαστική πρόκληση από την εμφάνιση του Οσάμα Μπιν Λάντεν και της Αλ-Κάιντα. «Οι ψίθυροι της στήριξης προς το χαλίφη στο Αφγανιστάν έχουν πλέον αντικατασταθεί από ξεκάθαρες πράξεις και δηλώσεις που ενισχύονται ενισχύεται από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης». Πρόσθεσε μάλιστα ότι οι τζιχαντιστές έχουν εξελιχθεί σημαντικά και ότι δεν περιορίζονται πλέον σε  «ελιτιστές» που ταξιδεύουν σε μακρινές χώρες για να διακηρύξουν τον ιερό πόλεμο. Τόνισε, τέλος, ότι το σημερινό τζιχάντ είναι πιο περίπλοκο και εξατομικευμένο και μπορεί να μεταδοθεί παντού.
 
Ο Ιζάμ Ταμίμι, ένας ακαδημαϊκός που γράφει για ισλαμικά κινήματα, προσθέτει ότι είναι απίθανο κάποιος, εκτός από «κάποια απογοητευμένα κομμάτια της νεολαίας» να ανταποκριθούν στο κάλεσμα του Μπαγκντάντι. Τονίζοντας ότι αυτά αποτελούν φανατικές και απελπισμένες προσπάθειες, εκτιμά ότι είναι αποτέλεσμα μια βαθύτερης κρίσης και ότι δε μπορούν να διατηρηθούν για πολύ καιρό εξαιτίας των μηδενιστικών τους τάσεων και ιδεολογιών.
 
Μετά την εξαγγελία για το χαλιφάτο, μερικές από τις σημαντικότερες ομάδες ανταρτών στη Συρία έχουν απορρίψει την έκκληση του Μπαγκντάντι. Το Ισλαμικό Μέτωπο, μια ομάδα που αγωνίζεται εναντίον τόσο του ισλαμικού κράτους όσο και της κυβέρνησης της Συρίας, χαρακτήρισε τις αξιώσεις του Μπαγντάντι ως κενές νομιμότητας, διχαστικές και επιζήμιες.
 
Ο Χασάν Αμπούντ, ο κορυφαίος διοικητής της ένοπλης ομάδας, δήλωσε ότι η ανακοίνωση ήταν μια «συνωμοσία για να διαιρέσει τη Συρία και το Ιράκ» και να αποδυναμωθούν οι σουνίτες.
 
Το «Ισλαμικό Κράτος του Ιράκ και του Λεβάντε» έχει κατακριθεί και από άλλους που μοιράζονται το όραμα της δημιουργίας ενός χαλιφάτου, προκαλώντας την επίπληξη των βασικών ηγετών της Αλ-Κάιντα, συμπεριλαμβανομένου και του αρχηγού Αϊμάν Αλ Ζαουάχρι. Ο ηγέτης της αλ-Κάιντα έχει επιπλήξει τους μαχητές-πιστούς του Μπαγκντάντι για τις βάναυσες τακτικές τους και για τις βίαιες τακτικές τους έναντι αντίπαλων παρατάξεων ανταρτών.
 
Η Aλ Νούρσα, ομάδα της Αλ Κάιντα στη Συρία, έχει αντιτεθεί στο Ισλαμικό Κράτος από πέρυσι όταν ο Μπαγκντάντι προσπάθησε ανεπιτυχώς να συγκεντρώσει ομάδες. Η ομάδα καταδικάζει επίσης της βιαιότητες του «Ισλαμικό Κράτος του Ιράκ και του Λεβάντε», ενώ αντιστρέφει τον παραλληλισμό με το χαλιφάτο Ρασιντούν, συγκρίνοντας τους με μια σέχτα που μαχόταν εναντίον του.
 
Αναλυτές εκτιμούν ότι θα δημιουργηθούν δύο ανταγωνιστικοί διεθνείς εκπρόσωποι του τζιχάντ, η Αλ-Κάιντα που δρα πλέον περισσότερο σε τοπικό επίπεδο, και το «Ισλαμικό Κράτος του Ιράκ και του Λεβάντε» που οραματίζεται την ταχεία διάδοση της δύναμής του παγκοσμίως.
 
Σύμφωνα με συνέντευξη του Αλέξανδρου Κούτση στο tvxs.gr, η άνοδος των τζιχαντιστών δημιούργησε νέα δεδομένα στην περιοχή της Μέσης Ανατολής, καθώς φαίνεται πως η Δύση αναζητά ένα νέο μέτωπο συμμάχων ενάντια στην Αλ Κάιντα. Στη Συρία ο Μπασάρ Αλ Άσαντ δεν αποτελεί «μέρος του κακού», τουλάχιστον όχι όσο στο παρελθόν. «Όπως έχει διαμορφωθεί σήμερα η κατάσταση η Δύση στη Συρία έχει να επιλέξει μεταξύ του Άσαντ και της Αλ Κάιντα», σχολιάζει ο κ. Κούτσης, ενώ υπογραμμίζει πως μια νέα σελίδα ανοίγεται και στις σχέσεις του Ιράν και των ΗΠΑ. Πρόκειται για μια «ανορθόδοξη συμμαχία» καθώς έρχεται σε αντίθεση με τους παραδοσιακούς συμμάχους των Aμερικανών στην περιοχή και ειδικότερα με το Ισραήλ.

* Η οργάνωση αναφέρεται συνήθως ως «Ισλαμικό Κράτος του Ιράκ και του Λεβάντε», όμως ακριβέστερη μεταφορά του ονόματος από τα αραβικά είναι «Ισλαμικό Κράτος του Ιράκ και της Μεγάλης Συρίας». Η Μεγάλη Συρία όπως την αποκαλούν είναι η περιοχή που περιλαμβάνει τον Λίβανο, τη Συρία, το Ισραήλ, την Παλαιστίνη και την Ιορδανία. (Ισλαμικό Κράτος του Ιράκ και του Νταας – Ισλαμικό Κράτος του Ιράκ και της Μεγάλης Συρίας).