Οι αποκαλύψεις ότι η Ολλανδία συνεχίζει να στέλνει ανταλλακτικά για τα μαχητικά αεροσκάφη F-35 στο Ισραήλ μετά το ξέσπασμα του ισραηλινοπαλαιστινιακού πολέμου, παρά τις προειδοποιήσεις των αξιωματούχων του υπουργείου Εξωτερικών, έφεραν σε δύσκολη θέση το ολλανδικό υπουργικό συμβούλιο, με νομοθέτες και ακαδημαϊκούς να κατακρίνουν έντονα την κίνηση αυτή.

Όπως γράφει το euractiv, η υπουργός Εξωτερικών της Ολλανδίας Hanke Bruins Slot (CDA/EPP) και η υπουργός Εξωτερικού Εμπορίου Liesje Schreinemacher (VVD/Renew) ενημερώθηκαν για μια ισραηλινή παραγγελία ανταλλακτικών για μαχητικά αεροσκάφη F-35 στα μέσα Οκτωβρίου, λίγο μετά τις φονικές επιθέσεις της Χαμάς, όπως αποκαλύφθηκε σε έρευνα που διεξήγαγε το Ολλανδικό ενημερωτικό μέσο NRC και δημοσιεύθηκε την Τρίτη.

Παρά το γεγονός ότι αξιωματούχοι του υπουργείου Εξωτερικών προειδοποίησαν για την παράδοση των ανταλλακτικών στο Ισραήλ, επικαλούμενοι πιθανές «σοβαρές παραβιάσεις του ανθρωπιστικού δικαίου του πολέμου», ιδίως στη Λωρίδα της Γάζας, οι δύο υπουργοί απέρριψαν τις προειδοποιήσεις και έδωσαν το πράσινο φως για την εξαγωγή.

Δίνοντας το πράσινο φως για την εξαγωγή, οι Ολλανδοί επιθυμούσαν να διατηρήσουν καλές σχέσεις τόσο με το Ισραήλ όσο και με τις ΗΠΑ. Οι ΗΠΑ μάλιστα υπολίζαν στη Ολλανδία να εκπληρώσει το ρόλο της ως κόμβος ανταλλακτικών για τα F-35, όπως διαπίστωσε το NRC, καθώς η Ολλανδία φιλοξενεί ένα από τα τρία παγκόσμια κέντρα διανομής ανταλλακτικών του F-35 στην πόλη Woensdrecht.

Σε ερώτηση του NRC, το υπουργείο Εξωτερικών δήλωσε ότι το υπουργικό συμβούλιο συζητά εάν θα υποβληθούν σε «πρόσθετους ελέγχους» «συγκεκριμένες παραδόσεις» στο πλαίσιο του προγράμματος F-35.

Τόσο «το ισραηλινό δικαίωμα στην αυτοάμυνα» όσο και «ο κίνδυνος παραβίασης του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου» θα εξεταστούν κατά τη διάρκεια αυτών των συμπληρωματικών αξιολογήσεων, προσθέτει η έρευνα.

Οι αποκαλύψεις προκάλεσαν έντονες αντιδράσεις ανάμεσα σε Ολλανδούς βουλευτές και ακαδημαϊκούς της νομικής.

«Παρά τις προειδοποιήσεις, [το υπουργικό συμβούλιο] εξακολουθεί να προμηθεύει εξαρτήματα [μαχητικών αεροσκαφών] στο Ισραήλ επειδή ‘φοβάται τη ζημιά’ στις σχέσεις με το Ισραήλ και τις ΗΠΑ. Απίστευτο!», έγραψε στο Χ ο σοσιαλιστής νομοθέτης Jasper van Dijk (SP/EU Left), ρωτώντας γιατί οι «επιπλέον έλεγχοι» ανακοινώθηκαν μόνο μετά την κάλυψη του θέματος από τα μέσα ενημέρωσης.

Από την άλλη, η Liesbeth Zegveld, καθηγήτρια Διεθνούς Δικαίου στο Πανεπιστήμιο του Άμστερνταμ, κατηγόρησε λίγο-πολύ ευθέως την ολλανδική κυβέρνηση ότι συμβάλλει σε εγκλήματα πολέμου.

«Η Ολλανδία πρέπει να καταλάβει πως ό,τι στέλνει θα χρησιμοποιηθεί σε δυσανάλογες αεροπορικές επιδρομές, χωρίς διάκριση μεταξύ αμάχων και μαχητών της Χαμάς. Η Ολλανδία συμβάλλει συνειδητά σε εγκλήματα πολέμου», δήλωσε στο NRC.

Η κατάσταση στη Μέση Ανατολή έχει διχάσει πλήρως το ολλανδικό πολιτικό τοπίο.

Ενώ τα συντηρητικά και δεξιά κόμματα υποστηρίζουν σχεδόν ομόφωνα το Ισραήλ και το δικαίωμά του στην αυτοάμυνα, τα προοδευτικά και αριστερά κόμματα δίνουν μεγαλύτερη έμφαση στις ευρείας κλίμακας παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που διαπράττει το Ισραήλ κατά της Λωρίδας της Γάζας.

Από τις 6 Νοεμβρίου, ο αριθμός των νεκρών αμάχων στη Γάζα φέρεται να έχει ξεπεράσει τις 10.000, με τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ Antonio Guterres να αποκαλεί τη Λωρίδα της Γάζας «νεκροταφείο παιδιών».