«Είμαστε σε πόλεμο με τη φύση» και πρέπει να «κάνουμε ειρήνη» τόνισε την Δευτέρα η επικεφαλής περιβάλλοντος του ΟΗΕ, Ίνγκερ Άντερσεν στο φόντο της Διεθνούς Διάσκεψης για την προστασία της βιοποικιλότητας του πλανήτη (COP15), στο Μόντρεαλ του Καναδά.

Στόχος της συγκεκριμένης διάσκεψης είναι η κατάρτιση ενός συνολικού σχεδίου με στόχους σε ορίζοντα χρόνου για τη διασφάλιση και την επαναφορά της βιοποικιλότητας στα μέρη του πλανήτη που είχαν επηρεαστεί από την κλιματική αλλαγή.

Πρόκειται για μια διαδικασία που έχει συμπληρωματικό ρόλο στη στρατηγική που επιδιώκει ο ΟΗΕ να υιοθετήσει η διεθνής κοινότητα για την αντιστροφή των επιπτώσεων της κλιματικής κρίσης, μερικές εβδομάδες μετά τη Διάσκεψη για το Κλίμα στην Αίγυπτο (COP27).

«Μόλις καλωσορίσαμε το 8ο δισεκατομμυριοστό μέλος της ανθρώπινης φυλής σε αυτόν τον πλανήτη. Πρόκειται φυσικά για μια υπέροχη γέννηση ενός μωρού. Αλλά πρέπει να καταλάβουμε ότι όσο περισσότεροι άνθρωποι υπάρχουν, τόσο περισσότερο πιέζουμε τη Γη», δήλωσε η Ίνγκερ Άντερσεν.

«Όσον αφορά τη βιοποικιλότητα, βρισκόμαστε σε πόλεμο με τη φύση. Πρέπει να κάνουμε ειρήνη με τη φύση. Επειδή η φύση είναι αυτό που συντηρεί τα πάντα στη Γη… η επιστήμη το έχει κάνει σαφές αυτό».

Η Άντερσεν τόνισε ότι το τελικό κείμενο οποιασδήποτε συμφωνίας πρέπει να αφορά «τους πέντε καβαλάρηδες της αποκάλυψης της βιοποικιλότητας»:

• Αλλαγή χρήσης γης
• Υπερεκμετάλλευση των φυσικών πόρων
• Ρύπανση
• Κλιματική κρίση και
• Εξάπλωση των επιθετικών ειδών

Περισσότεροι από 10.000 συμμετέχοντες αναμένεται να προσέλθουν στην CΟP15, η οποία πρόκειται να διαρκέσει έως τις 19 Δεκεμβρίου, με τους υπουργούς των κρατών να φτάνουν τη δεύτερη εβδομάδα για να συμβάλλουν στη διαμόρφωση του τελικού κειμένου. Τα προσχέδια στόχων που περιλαμβάνονται στο παγκόσμιο πλαίσιο βιοποικιλότητας (GBF) περιλαμβάνουν προτάσεις για την προστασία του 30% της ξηράς και της θάλασσας, την επαναδιοχέτευση δισεκατομμυρίων δολαρίων επιβλαβών επιδοτήσεων και την αντιμετώπιση των επεκτατικών ειδών.

Εάν οι κυβερνήσεις θέλουν να καταλήξουν σε μια ουσιαστικά τελική συμφωνία, η προεδρέυουσα Κίνα πρέπει να επιδείξει ηγετικό ρόλο στις συνομιλίες, δήλωσε στον Guardian ο επίτροπος περιβάλλοντος της ΕΕ, Βιρτζίνιους Σινκεβίτσιους.

Η Κίνα, η οποία κατέχει την προεδρία του Cop15, είναι ο μεγαλύτερος παραγωγός άνθρακα και ρύπων στον κόσμο –αν και ο Καναδάς, οι ΗΠΑ και η Αυστραλία καταγράφουν πολύ υψηλότερες κατά κεφαλήν εκπομπές CO2. Αν πράξει ανάλογα με τις απαιτήσεις της περίστασης θα είναι η πρώτη φορά που το Πεκίνο πρωτοστατεί σε μια σημαντική περιβαλλοντική συμφωνία του ΟΗΕ. Το COP15 μεταφέρθηκε από το Κουνμίνγκ στο Μόντρεαλ νωρίτερα φέτος λόγω της πολιτικής «μηδενικών κρουσμάτων» της Κίνας για την Covid-19, αλλά εξακολουθεί να αποτελεί ευκαιρία για τη χώρα να επιδείξει τα διαπιστευτήριά της στον «οικολογικό πολιτισμό».

Πολλοί ανησυχούν ότι το Πεκίνο ίσως υποτιμήσει ή ακόμη και σαμποτάρει τη σύνοδο κορυφής, που για ορισμένους είναι άλλη μία σύνοδος για την επίτευξη νέας «Συμφωνίας του Παρισίου». Σημειώνεται ότι στην COP15 δεν έχουν προσκληθεί οι ηγέτες των χωρών, αλλά θα έρθουν εκπρόσωποι και υψηλόβαθμα στελέχη των κυβερνήσεών τους. Ο υπουργός Περιβάλλοντος της Κίνας, Huang Runqiu, θα προεδρεύσει των συνομιλιών με παρόμοιο ρόλο με τον Alok Sharma στο Cop26 στη Γλασκώβη.

«Νομίζω ότι ο ρόλος της Κίνας θα είναι κρίσιμος», είπε ο Σινκεβίτσιους. «Έχουν μεγάλη ευθύνη και ως προεδρεύοντες (οι Κινέζοι), βρίσκονται σε δύσκολη θέση. Είμαι ευχαριστημένος με τη μέχρι τώρα συνέπειά τους και το γεγονός ότι διοργάνωσαν μια συνάντηση υπουργών στην Αίγυπτο κατά τη διάρκεια της Cop27. Θα πρέπει να δούμε αν αυτό θα συνεχιστεί. Αν θέλουν να είναι μια “στιγμή του Παρισιού” για τη φύση, είναι στο χέρι στα χέρια τους, αλλά πρέπει να ηγηθούν».

Η σύνοδος κορυφής για τη βιοποικιλότητα είναι άλλος ένας σταθμός στην επίτευξη του στρατηγικού στόχου για τον περιορισμό της πλανητικής θερμοκρασίας στον 1,5 βαθμό Κελσίου πάνω από την προβιομηχανική εποχή, σύμφωνα με τους αρχιτέκτονες της συμφωνίας του Παρισιού για το κλίμα, οι οποίοι υπογράμμισαν στην COP27 την ανάγκη να ζούμε σε ισορροπία με τη φύση. Οι ηγέτες της G20 τόνισαν επίσης τη σημασία της στην ανακοίνωσή που εξέδωσαν μετά τη σύνοδο κορυφής τους στο Μπαλί της Ινδονησίας.

Οι κυβερνήσεις δεν έχουν επιτύχει ποτέ πλήρως τους στόχους του ΟΗΕ για τη βιοποικιλότητα και ο Άντερσεν είπε ότι ένας κατάλληλος μηχανισμός λογοδοσίας – παρόμοιος με τις εθνικά καθορισμένες συνεισφορές που υποβάλλουν οι χώρες μέσω της κλιματικής διαδικασίας – ήταν ζωτικής σημασίας εάν ο κόσμος επρόκειτο να εκπληρώσει τις δεσμεύσεις του αυτή τη φορά.