ΟΙ ίδιοι οι εργαζόμενοι είναι εκείνοι που αποφασίζουν το ποιές μέρες θα εργαστούν και πόσο στο εργοστάσιο της γερμανικής ZF, που παράγει μηχανολογικά εξαρτήματα, κοντά στην πόλη Πάντοβα της Ιταλίας. Το μοντέλο αυτό λειτουργεί τόσο καλά, ώστε αποτελεί πλέον αντικείμενο μελέτης για το Πανεπιστήμιο του Μιλάνου.

Το ιταλικό παράρτημα της γερμανικής πολυεθνικής, το οποίο παράγει κυρίως γρανάζια και εναλλακτές ρεύματος, απασχολεί 400 άτομα συνολικά – 250 εργάτες και 150 διοικητικούς υπαλλήλους. Το 10% περίπου των εργαζομένων είναι γυναίκες σε διοικητικές θέσεις, ενώ το 40% των εργαζομένων έχει ηλικία άνω των 45 ετών – άλλωστε η εταιρεία θεωρεί ότι η ποικιλία σε ηλικία, φύλο, φυσικές ικανότητες κ.α. αποτελεί πλουτοπαραγωγική πηγή. «Οι εργαζόμενοι κάθε ηλικίας είναι σημαντικοί αφού διασφαλίζουν τη διαρκή μετάδοση γνώσης και εμπειρίας» σημειώνει το εγχειρίδιο της εταιρείας από το 2001.

Η έμφαση που έδωσε η ZF στις καλές σχέσεις με το προσωπικό οδήγησε στη διαμόρφωση διαφόρων πρωτοβουλιών και καινοτομιών στον τομέα της διοίκησης και της διαχείρισης του ανθρώπινου δυναμικού, από το 2000. Έτσι, μπορεί η πλειοψηφία των εργαζομένων να μην εμφανίζεται στις 08.00 η ώρα το πρωί αλλά η παραγωγή του εργοστασίου είναι συνεχής και υψηλή, αφού οι εργαζόμενοι επιλέγουν οι ίδιοι ποιες μέρες και ώρες θα εργαστούν για να συμπληρώσουν τις 40 εβδομαδιαίως ώρες τους.

«Η περίπτωση του Ζf διδάσκει ότι οι απαιτήσεις της επιχείρησης μπορούν να εναρμονιστούν με εκείνες της ιδιωτικής ζωής των εργαζομένων και πως οι μεταβολές των ωραρίων είναι ένα ταμπού που μπορεί να σπάσει» δηλώνει στην ιταλική εφημερίδα La Reppublica, ο Λουτσάνο Πέρο από το Πολυτεχνείο του Μιλάνου. Το νέο αυτό σύστημα έχει ως αποτέλεσμα, άλλωστε, την μείωση των απουσιών από την εργασία και την αύξηση της παραγωγικότητας.

Το φιλικό για τον εργαζόμενο σύστημα έχει ως εξής: κάθε δύο μήνες, οι εργάτες συμπληρώνουν ένα ερωτηματολόγιο με τις προτιμήσεις τους για το ωράριο εργασίας, η επιχείρηση βγάζει το πλάνο με τις ανάγκες παραγωγής, ένα ειδικό πρόγραμμα ηλεκτρονικού υπολογιστή διασταυρώνει τις προτιμήσεις με τις ανάγκες και έτσι προκύπτει το ωράριο κάθε εργάτη. Ο απολογισμός των ωρών εργασίας γίνεται στο τέλος του χρόνου, με δεδομένο ότι κάθε εβδομάδα πρέπει να εργάζονται άπαντες 40 ώρες.