Λίγα 24ωρα έχουν περάσει από τις γερμανικές εκλογές και τα σενάρια για τον επόμενο κυβερνητικό συνασπισμό είναι συγκεκριμένα.

Στα δύο πιο βασικά -με δεδομένο πως η επανάληψη του “μεγάλου συνασπισμού” προς το παρόν δε φαίνεται πολύ πιθανή-   κεντρικό ρόλο αναμένεται να παίξουν τόσο οι Πράσινοι όσο και οι Φιλελεύθεροι Δημοκράτες.

Πρόκειται για τα δυο κόμματα, στα οποία θα απευθυνθούν τόσο ο σοσιαλδημοκράτης, Όλαφ Σολτς, όσο και ο Χριστιανοδημοκράτης, Άρμιν Λάσετ, προκειμένου να σχηματίσουν την πολυπόθητη κοινοβουλευτική πλειοψηφία και να διαδεχθούν την Άνγκελα Μέρκελ στην Καγκελαρία.

Όπως σημειώνουν πάντως πολιτικοί αναλυτές η νέα κυβερνητική “εξίσωση” μόνο απλή υπόθεση δεν μπορεί να θεωρηθεί, υπενθυμίζοντας μάλιστα πως ήταν οι αγεφύρωτες διαφορές μεταξύ Πράσινων και Φιλελεύθερων, που “τίναξαν στο αέρα” το 2017 τον συνασπισμό υπό την Άνγκελα Μέρκελ.

Εκτός συζήτησης το όνομα του επόμενου καγκελάριου

Έχοντας όλα τα παραπάνω υπόψη οι ηγεσίες των δύο κομμάτων ξεκίνησαν την επαύριο των εκλογών προκαταρκτικές συζητήσεις, προκειμένου να βρουν κοινό τόπο ενώπιον της επικείμενης συνεργασίας.    

Όπως επισημαίνει μάλιστα σε δημοσίευμά του το Spiegel, παρά το γεγονός ότι η ένταση μεταξύ Πρασίνων-FDP κατά την προεκλογική ήταν πολύ μεγάλη με έντονη ανταλλαγή πυρών, το βράδυ των εκλογών -και με φόντο τα αποτελέσματα- οι τόνοι άρχισαν να πέφτουν, δίνοντας τη θέση τους στο πολιτικό φλερτ.

Γνώριζαν όμως καλά πως οι διαπραγματεύσεις θα ήταν δύσκολες, με δεδομένο μάλιστα πως είχαν διαφορετική οπτική πάνω στο βασικό ζητούμενο: οι Πράσινοι προτιμούν τον λεγόμενο συνασπισμό “Φανάρι” και τη συνεργασία με τους Σοσιαλδημοκράτες, ενώ αντίθετα οι Φιλελεύθεροι θα προτιμούσαν τον συνασπισμό “Τζαμάικα” υπό τους Χριστιανοδημοκράτες. Αυτός ήταν κι ο λόγος που οι αντιπροσωπείες των δυο κομμάτων συμφώνησαν να αφήσουν το ζήτημα εκτός των αρχικών συζητήσεων.

Τα σημεία σύγκλισης

Αντίθετα, το βασικό ζητούμενο των διαπραγματεύσεων αφορούσε τη διερεύνηση πεδίων πολιτικής συμφωνίας, αλλά και τρόπων να γεφυρωθεί το υπάρχον προγραμματικό χάσμα.

Σύμφωνα πάντως με το Spiegel, εφόσον μιλήσει κανείς με κορυφαία στελέχη των δυο κομμάτων, δεν είναι δύσκολο να διακρίνει μια “συμμαχία” αναφορικά με το ζήτημα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, με χαρακτηριστικά παραδείγματα τον μεγαλύτερο έλεγχο των υπηρεσιών ασφαλείας, την απαγόρευση διαφημίσεων κατά των αμβλώσεων αλλά και των νόμων για διατήρηση των προσωπικών δεδομένων.

Επιπλέον, φαίνεται να συμπίπτουν στην ανάγκη τροποποίησης της νομοθεσίας για τα διεμφυλικά άτομα, προκειμένου να μπορούν να αποφασίζει κάποιος πιο εύκολα σε ποιο φύλο θα εγγραφεί χωρίς εμπόδια.

Παράλληλα, και τα δυο κόμματα φαίνεται να προωθούν τη μείωση του ορίου ηλικίας για την παροχή του δικαιώματος ψήφου από τα 18 στα 16 χρόνια -κάτι που δεν προκαλεί ιδιαίτερη εντύπωση αφού τόσο οι Πράσινοι όσο και το FDP έχουν μεγάλη απήχηση σε νέους ψηφοφόρους.

Στο ίδιο πλαίσιο, φαίνεται πως συμφωνούν και στην αποποινικοποίηση της κάνναβης.

Την ίδια στιγμή, διαφαίνεται κάποιου είδους συναντίληψη και στα ζητήματα ψηφιοποίησης του κράτους αλλά και της εκπαίδευσης.

Το “φλέγον” πεδίο της κλιματικής πολιτικής

Παρ’ όλα αυτά, πρέπει να σημειωθεί πως όλα τα παραπάνω δεν αποτελούν κεντρικά ζητήματα στην προεκλογική εκστρατεία των δυο κομμάτων, καθώς το μεν FDP επικεντρώνει το ενδιαφέρον του στο φορολογικό και το συνταξιοδοτικό σύστημα, ενώ οι Πράσινοι έχουν σε προτεραιότητα την κλιματική αλλαγή και την κοινωνική ατζέντα. Και φαντάζει αρκετά απίθανο να “περπατήσει” ένας κυβερνητικός συνασπισμός βασιζόμενος αποκλειστικά στην προώθηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και τα εκπαιδευτικά ζητήματα.

Είναι λοιπόν σαφές ότι απαιτούνται συγκλίσεις και συμβιβασμοί τόσο στο πεδίο της οικονομίας όσο και σε αυτό της κλιματικής πολιτικής.

Για το FDP το μίνιμουμ πλαίσιο συζήτησης αφορά την κατάργηση του φόρου αλληλεγγύης καθώς και την αποποίηση του αιτήματος θέσπιση φόρου περιουσίας, κάτι που υπάρχει στην ατζέντα όλων των προοδευτικών κομμάτων. Στελέχη των Φιλελευθέρων εκτιμούν πως πρόκειται για όρους, που δεν θα είναι δύσκολο να αποδεχτούν οι Πράσινοι.

Αναμφίβολα, το πιο δύσκολο κομμάτι της διαπραγμάτευσης αφορά την κλιματική πολιτική.

Οι Πράσινοι, παρά το γεγονός ότι δεν αντιτίθενται στην ιδέα του ενιαίου συστήματος εμπορίας δικαιωμάτων ρύπων, διατηρούν δυο βασικές επιφυλάξεις. Πρώτον, ανησυχούν πως οι τιμές των πιστοποιητικών διοξειδίου του άνθρακα θα εκτοξευτούν, κάτι το οποίο θεωρούν κοινωνικά άδικο. Δεύτερον, εκτιμούν πως ακόμη και στο ιδανικό σενάριο, πιθανότατα θα χρειαστούν χρόνια για να επεκταθεί η διαπραγμάτευση των πιστοποιητικών σε όλους τους τομείς δραστηριότητας σε ολόκληρη την ΕΕ.

Σύμφωνα με το Spiegel, ίσως να αφορούσε την αποδοχή εκ μέρους του FDP της εξάλειψης του άνθρακα ως πηγής ενέργειας στη Γερμανία νωρίτερα από το προβλεπόμενο. Η απαγόρευση των κινητήρων εσωτερικής καύσης θα ήταν επίσης ένας συμβιβασμός για το FDP, ειδικά με δεδομένο ότι η γερμανική αυτοκινητοβιομηχανία έχει ανακοινώσει ούτως ή άλλως θα κατασκευάζουν ηλεκτρικά αυτοκίνητα στο μέλλον.

Όπως σημειώνεται στο δημοσίευμα, κάπως έτσι, και οι δυο πλευρές θα είχαν τη δυνατότητα να πετύχουν ένα “έντιμο συμβιβασμό”, χωρίς να εκτεθούν ανεπανόρθωτα σε πολιτικό επίπεδο.

Δέσμιοι της ρητορικής τους

Σε κάθε περίπτωση, τόσο οι Πράσινοι όσο και οι Φιλελεύθεροι δείχνουν να έχουν πάρει πολλοί σοβαρά τις εν εξελίξει διαπραγματεύσεις. Άλλωστε, όπως σημειώνει με νόημα ο αρθρογράφος, είναι και οι δυο δέσμιοι της ίδιας τους της ρητορικής.

Άλλωστε, και οι δυο είχαν προϊδεάσει καθ’ όλη την προεκλογική εκστρατεία τους για τη συμμετοχή τους σε ένα κυβερνητικό συνασπισμό, δεσμευόμενοι πως θα προωθήσουν τα κεντρικά ζητήματα της ατζέντας τους.

Κατά συνέπεια, θα είναι δύσκολο να δικαιολογήσουν στο κοινό τους μια ενδεχόμενη αποτυχία στις διαπραγματεύσεις, που εκ των πραγμάτων θα οδηγούσε σε επανάληψη της συγκυβέρνησης οσιαλδημοκρατών-Χριστιανοδημοκρατών.

Είναι λοιπόν εξαιρετικά πιθανό να προτιμήσουν έναν “γάμο συμφέροντος” παρά το γεγονός πως εμφανώς απουσιάζει ο “έρωτας” σε αυτή τη σχέση.