Όταν έχεις χύσει το αίμα 11.000 μαχητών και μαχητριών σου για να νικήσεις μία από τις μεγαλύτερες τρομοκρατικές απειλές των τελευταίων χρόνων, το Ισλαμικό Κράτος, το μόνο που δεν περιμένεις είναι, όχι μόνο να εγκαταλειφθείς από τους  συμμάχους σου, αλλά και να βρεθείς να πολεμάς πάλι για την επιβίωσή σου, όντας πλέον εσύ στη θέση του «τρομοκράτη».

Οι Κούρδοι της Συρίας, προδομένοι από τις ΗΠΑ, βρέθηκαν εντελώς μόνοι τους να μάχονται ενάντια στην τουρκική εισβολή στα εδάφη τους. Εκατοντάδες νεκροί, ανάμεσά τους παιδιά, 300.000 πρόσφυγες και τουλάχιστον 300 αγνοούμενοι είναι οι απώλειές τους μέχρι και την οριστική κατάπαυση του πυρός μετά και τη συμφωνία Πούτιν – Ερντογάν στο Σότσι. Ήδη, μετά την απόσυρση των αμερικανικών στρατευμάτων, οι Κούρδοι αναγκάστηκαν να αφήσουν τα συριακά κυβερνητικά στρατεύματα να μπουν στην περιοχή τους, μαζί με τα ρωσικά, ως ένα απελπισμένο μέσο άμυνας στην τουρκική επιθετικότητα.

Πλέον, με τις ένοπλες δυνάμεις τους να έχουν υποχωρήσει πριν την ζώνη των 30 χλμ βάθους που ορίζει η ρωσο-τουρκική συμφωνία και έχοντας αφήσει τα σύνορα με την Τουρκία – άρα και το όνειρο ενός ενιαίου Κουρδιστάν – να φυλάσσονται από τα συριακά και ρωσικά στρατεύματα, με τους Τούρκους να ελέγχουν μια περιοχή περίπου όσο η Αττική, οι Κούρδοι βλέπουν τους Αμερικανούς να κάνουν ακόμη μία στροφή: Ο Τραμπ ανακοίνωσε την πρόθεσή του να διατηρήσει μια μικρή δύναμη περίπου 200 στρατιωτών στη Βόρεια Συρία για να αποτρέψει τον Άσαντ και τους Ιρανούς συμμάχους του να καταλάβουν τα πλούσια κοιτάσματα πετρελαίου της περιοχής.

Το θέμα είναι, κατά πόσο αυτή τη φορά οι Κούρδοι θα υποχωρήσουν με την παλιά προθυμία στις απαιτήσεις των ΗΠΑ. Όπως το έθεσε η Ιλάμ Αχμέντ, πρόεδρος της Εκτελεστικής Επιτροπής του Συριακού Δημοκρατικού Συμβουλίου (SDC) – η πολιτική πτέρυγα των Συριακών Δημοκρατικών Δυνάμεων – στο Foreign Policy, «εάν η παρουσία των ΗΠΑ στην περιοχή δεν πρόκειται να μας ωφελήσει όσον αφορά τη σταθερότητα, την ασφάλεια και την παύση της γενοκτονίας και της εθνοκάθαρσης, δεν θα χαιρετιστεί».

Νέο πλαίσιο, νέοι όροι

Σύμφωνα με το δημοσίευμα, ανεξάρτητα από το αν οι Κούρδοι έχουν τη δύναμη να μην επιτρέψουν στον στρατό των ΗΠΑ να διατηρήσει μια παρουσία στη βόρεια Συρία, το πλεονέκτημα που έχουν τώρα είναι η στήριξη της Ρωσίας. Και η Μόσχα δεν είναι πιθανό να δει με χαρά τους Αμερικανούς να παραμένουν κοντά στις πολυπόθητες πετρελαϊκές πηγές.

Εκτός από την εγγύηση του προέδρου των ΗΠΑ ότι ο λαός της θα είναι ασφαλής, η Αχμέντ θέλει επίσης τις Ηνωμένες Πολιτείες να αναγνωρίσουν το SDC ως νόμιμο συριακό πολιτικό κόμμα και να υποστηρίξουν την εκπροσώπησή του στη νεοσυσταθείσα συριακή συνταγματική επιτροπή. Πρόκειται για μια επιτροπή που συστάθηκε κατά τη διάρκεια ειρηνευτικής διάσκεψης που φιλοξένησε η Ρωσία το 2018, διευκολύνθηκε από τα Ηνωμένα Έθνη και έχει αναλάβει την αναδιατύπωση του Συριακού Συντάγματος. Η ομάδα των 150 μελών αποτελείται από εκπροσώπους της συριακής αντιπολίτευσης, της κυβέρνησης και της κοινωνίας των πολιτών. Η Ροζάβα, η αυτόνομη κουρδική περιοχή στη βόρεια Συρία έμεινε απ’ έξω.

«Οι Ηνωμένες Πολιτείες μας βοήθησαν στρατιωτικά, αλλά ποτέ δεν μας βοήθησαν πολιτικά», λέει η Αχμέντ, η οποία επιδιώκει να συναντηθεί με τον Τραμπ στην Ουάσινγκτον, πιθανότατα παράλληλα με τον στρατηγό Μαζλόμ Αμπντί, τον διοικητή των Συριακών Δημοκρατικών Δυνάμεων (SDF).

Στο ερώτημα, ποια θα ήταν η καλύτερη συνέχεια για τους Κούρδους, μετά το μοίρασμα της Βόρειας Συρίας από τους Ρώσους, τους Αμερικανούς και τους Τούρκους, η Αχμέντ απαντά πως κανείς δεν μπορεί να απαντήσει με βεβαιότητα αυτή τη στιγμή. Το μόνο που επιδιώκουμε είναι να «ορίζομε τη ζωή μας με αξιοπρέπεια». «Υπάρχει μια εκστρατεία εθνοκάθαρσης που διεξάγεται εναντίον του λαού μας, όχι μόνο εναντίον των Κούρδων αλλά και των άλλων λαών της βορειοανατολικής Συρίας. Η περιοχή στην οποία στοχεύει η Τουρκία δεν είναι μόνο μια κουρδική περιοχή. Η πλειοψηφία των ανθρώπων εκεί είναι Σύριοι, Άραβες και Χριστιανοί. Δεν μπορούν να επιστρέψουν στα σπίτια τους. Είναι πολύ επείγον να σταματήσει αυτό το τουρκικό σχέδιο, να αποτραπούν οι συνέπειές του».

Σημειώνει επίσης ότι, παρά τη συμφωνία, οι Τούρκοι εξακολουθούν να επιτίθενται στο Κομπάνι και στην Ρας αλ Λάιν. Εφιστά την προσοχή στις θηριωδίες των Σύριων τζιχαντιστών συμμάχων των Τούρκων που καταγράφηκαν και δημοσιοποιήθηκαν κατά την εισβολή, με τις δημόσιες εκτελέσεις, τις λεηλασίες που παραπέμπουν ευθέως σε πρακτικές Ισλαμικού Κράτους. Άλλωστε, όπως σημειώνει η ίδια, κάποιοι από την ηγεσία τους ανήκουν όντως στην οργάνωση αυτή.

Η Αχμέντ παλεύει για μια κρατική δομή, που θα διοικείται από τοπικά συμβούλια, τοπικές κυβερνήσεις που θα εγγυώνται τα δικαιώματα όλων των θρησκευτικών και εθνοτικών ομάδων, θα εξασφαλίζει τη θρησκευτική ελευθερία, την ελευθερία της έκφρασης, την ισότητα των φύλων και ότι τα δικαιώματα του κουρδικού λαού θα προστατεύονται σαφώς στο νέο Σύνταγμα της Συρίας.

«Δεν είμαστε τόσο αδύναμοι. Είμαστε ακόμα ισχυροί και μπορούμε να μιλήσουμε για αυτά τα θέματα», συμπληρώνει.

Αν και ο Αμπντί ευχαρίστησε τον Τραμπ για τις «προσπάθειες» να σταματήσει την εισβολή, η ίδια τον κατέκρινε. «Άσκησα κριτική στην αιφνιδιαστική ανακοίνωση της απόσυρσης των Αμερικανών και της καταστροφής που συνέβη αμέσως μετά από αυτήν την απόσυρση. Θα το επικρίνω πάντα αυτό».

Στο ερώτημα, αν πιστεύει ότι οι ΗΠΑ τους πρόδωσε, η Αχμέντ απάντησε, ότι «είχαμε πολλές υποσχέσεις από από πολλούς αξιωματούχους των ΗΠΑ, όχι μόνο από τον Τραμπ: Ότι θα μείνουν μέχρι να καταλήξουν σε πολιτική συμφωνία, μέχρι να εξασφαλίσουν ότι το Ισλαμικό Κράτος θα νικηθεί πλήρως και μέχρι να επιτρέψει η σταθερότητα και η ασφάλεια στη βορειοανατολική Συρία. Τίποτα από αυτά δεν έγινε πριν αποσυρθούν. Το χειρότερο ήταν που επέτρεψαν στους Τούρκους να χρησιμοποιούν το συριακό εναέριο χώρο».

Τώρα που οι ΗΠΑ έφυγαν οι Κούρδοι θα διαπραγματευτούν με τον Άσαντ; «Πριν, οι Αμερικανοί μας έλεγαν να περιμένουμε και ότι αν έρθουμε σε επαφή με το καθεστώς, θα αποχωρήσουμε από την περιοχή. Μετά την τουρκική εισβολή, φυσικά αρχίσαμε να αναζητούμε άλλες επιλογές. Τώρα, δεν πρόκειται να περιμένω οποιαδήποτε πρόταση ή σύσταση από οποιαδήποτε άλλη χώρα».

Ούτε από τους Ρώσους; «Εμπιστευόμασταν τους Αμερικανούς και τους είδαμε να ανοίγουν τον εναέριο χώρο της Συρίας στους Τούρκους. Αλλά ούτε τους Ρώσους μπορούμε να εμπιστευθούμε. Έχουμε προηγούμενη εμπειρία από την Αφρίν».

Η αμερικανική δύναμη που θα παραμείνει στη Συρία περιπλέκει τα πράγματα; «Έχει πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα. Θα περιπλέξει τα πράγματα, αλλά ταυτόχρονα θα μπορούσε να έχει κάποιες θετικές πτυχές. Χρειαζόμαστε κάποιες διαβεβαιώσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες: Πρώτον, να συμβάλουν στην πολιτική λύση στη Συρία και να μην αφήσουν την πολιτική λύση μόνο στα χέρια του καθεστώτος Άσαντ. Θέλουμε επίσης να συμμετάσχουμε στην πολιτική διαδικασία. Έχουμε αποκλειστεί μέχρι τώρα. Μία από τις προϋποθέσεις είναι η πολιτική διευθέτηση, ότι πρέπει να εκπροσωπηθούμε σε αυτήν».

Εάν οι ΗΠΑ δεν δεσμευτούν σε αυτά θα πείτε στον Τραμπ να αποσύρει και τα τελευταία στρατεύματα; «Φυσικά».

Η Τουρκία βλέπει το SDF ως κομμάτι των Μονάδων Προστασίας του Λαού (YPG), το οποίο έχει δεσμούς με το Κουρδικό Εργατικό Κόμμα (PKK). Ποιες είναι οι σχέσεις σας με το PKK; «Δεν έχουμε οργανωτικές σχέσεις με το ΡΚΚ. Δεν είμαστε μέρος του PKK. Δεν λαμβάνουμε εντολές από το PKK. Πρέπει όμως να αναρωτηθούμε γιατί καταρχήν ιδρύθηκε το PKK και γιατί παρουσιάστηκε ως τρομοκρατική οργάνωση: Επειδή αγωνίζεται μέσα στην Τουρκία για να υπερασπιστεί τον κουρδικό λαό. Επειδή η Τουρκία είναι μέλος του ΝΑΤΟ, χαρακτήρισε το ΡΚΚ ως τρομοκρατική οργάνωση. Το ΡΚΚ δεν στοχεύει ποτέ τα συμφέροντα των Ηνωμένων Πολιτειών ή άλλων χωρών του ΝΑΤΟ. Αφορά μόνο την Τουρκία».

Ο Τραμπ είπε ότι οι ΗΠΑ πρέπει να «πλύνουν τα χέρια τους» από την Μέση Ανατολή, όπου οι άνθρωποι πολεμούν μεταξύ τους επί εκατοντάδες χρόνια. Πώς αντιδράτε σε αυτό; «Δεν είναι οι λαοί, είναι οι κυβερνήσεις, οι ολοκληρωτικές κυβερνήσεις, που πολεμούν. Δεν είναι λαοί εναντίον λαών. Είναι οι κυβερνήσεις εναντίον των λαών. Εάν η Τουρκία δεν επεμβαίνει, εμείς – οι Σύριοι, οι Κούρδοι, οι Άραβες – μπορούμε εύκολα να ζήσουμε ο ένας με τον άλλο. Επί οκτώ χρόνια στη βορειοανατολική Συρία ζούσαμε μαζί, Άραβες, Κούρδοι, Σύριοι, και ήμασταν το πιο επιτυχημένο μέρος της Συρίας. Οι άνθρωποι είναι άνθρωποι όπως ακριβώς και οι άλλοι. Θέλουν την ειρήνη και θέλουν σταθερότητα και δεν τους αρέσει να πολεμάνε».