Στο Tvxs.gr μίλησε ο Patrick Alley, συγγραφέας και εκ των ιδρυτών της οργάνωσης Global Witness, ενός από τους κορυφαίους ερευνητικούς οργανισμούς σχετικά με τη διαφθορά, την καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και την εκμετάλλευση του περιβάλλοντος ανά τον κόσμο, ενόψει της ομιλίας του στο TEDxAthens, στις 28 Μαΐου.

Ads

Ο ίδιος αναφέρεται στα εμπόδια που μπορεί να αντιμετωπίσει ένας δημοσιογράφος ή ερευνητής, όπως και η ίδια η Global Witness, που πλέον έχει ρίξει το βάρος της στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, στην πορεία «χωρίς επιστροφή» που οδεύουμε όσον αφορά το περιβάλλον, αλλά και στις χώρες του Παγκόσμιου Νότου, που αν και δεν ευθύνονται, πληρώνουν δυσανάλογα τις συνέπειες της κρίσης, δίχως βοήθεια.

Αναλυτική όσα είπε ο Patrick Alley στο Tvxs:

Όπως τονίζετε, η μεθοδολογία που προτείνετε είναι η εξής: «βρείτε τα γεγονότα, εκθέστε την ιστορία, αλλάξτε τον κόσμο». Ποια μπορεί να είναι όμως τα κύρια εμπόδια που μπορεί να αντιμετωπίσει ένας δημοσιογράφος ή γενικότερα ένας ερευνητής, προσπαθώντας να ακολουθήσει τα παραπάνω;

Ads

Στην περίπτωση του Global Witness παρακολουθούμε συχνά ιστορίες σχετικά με την εγκληματικότητα ή/και τις αθέμιτες πρακτικές διεθνών εταιρειών. Μεταξύ των εμποδίων που αντιμετωπίζουμε, όπως και άλλοι, βρίσκονται τα εξής:

Νομικές απειλές, όπως ο κίνδυνος για συκοφαντική δυσφήμιση και αγωγές SLAPP, οι οποίες προσπαθούν να μας αποτρέψουν από το να δημοσιεύσουμε ευαίσθητες ιστορίες.
Σωματική βία: Πολλοί ερευνητές δημοσιογράφοι δέχονται επίθεση ή δολοφονούνται κάθε χρόνο, όπως ο Γιώργος Καραϊβάζ στην Ελλάδα, η Δάφνη Καρουάνα Γκαλίζια στη Μάλτα ή ο Γιαν Κούτσιακ στη Σλοβακία.

Περιορισμοί στην Ελευθερία του Τύπου: Σύμφωνα με τους Δημοσιογράφους Χωρίς Σύνορα, η Ελλάδα κατατάσσεται 107η από τις 180 χώρες συνολικά.

Απόρρητο: Για παράδειγμα, εταιρείες που αποκρύπτουν ή παραποιούν κρίσιμες πληροφορίες, ειδικά όσον αφορά τις αλυσίδες εφοδιασμού τους – για παράδειγμα η JBS, η μεγαλύτερη εταιρεία βοείου κρέατος στον κόσμο, που αγοράζει βοοειδή από αγροκτήματα που ευθύνονται για την αποψίλωση του Αμαζονίου. Επίσης, υπάρχουν ανώνυμες εταιρείες που σχηματίστηκαν κάτω από μυστικότητα όσον αφορά τη δικαιοδοσία τους, έτσι ώστε να αποκρύψουν τους πραγματικούς ιδιοκτήτες τους.

Χρήματα: Πολλές εταιρείες μέσων ενημέρωσης έχουν μειώσει τους προϋπολογισμούς για ερευνητική δημοσιογραφία.

Έλεγχος των μέσων ενημέρωσης από μεγάλες επιχειρήσεις: Οι εταιρείες μέσων ενημέρωσης, για παράδειγμα ο όμιλος Murdoch, έχουν τις δικές τους ατζέντες και θα δημοσιεύσουν ό, τι τους λέει το αφεντικό.

Αυτό λοιπόν που χρειαζόμαστε είναι: Περισσότερα και καλύτερα χρηματοδοτούμενα ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης.

Όπως λέτε, η κύρια εστίασή σας είναι πλέον στην αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης. Πιστεύετε ότι, δεδομένης της τρέχουσας κατάστασης, κινούμαστε προς μια κατεύθυνση χωρίς επιστροφή;

Κινούμαστε πράγματι προς μια κατεύθυνση χωρίς επιστροφή. Δεν είναι πολύ αργά για να επιβραδύνουμε αυτή τη διαδικασία, αλλά η πολιτική ηγεσία παγκοσμίως απογοητεύει τους πολίτες της.

Η Διεθνής Επιτροπή για την κλιματική αλλαγή (IPCC) και ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας (IEA) δήλωσαν ότι δεν μπορεί να υπάρξει εκμετάλλευση νέων αποθεμάτων πετρελαίου, φυσικού αερίου και άνθρακα εάν θέλουμε να διατηρήσουμε την παγκόσμια αύξηση της θερμοκρασίας κάτω από 1,5 βαθμό Κελσίου, ωστόσο οι περισσότερες κυβερνήσεις, συμπεριλαμβανομένου του Ηνωμένου Βασιλείου, των ΗΠΑ και της Ελλάδας ανοίγουν νέες περιοχές για έρευνα. Ομοίως, οι εταιρείες ορυκτών καυσίμων, πλουσιότερες από ποτέ λόγω της πρόσφατης αύξησης των τιμών της ενέργειας, αναζητούν έντονα νέες άδειες εξερεύνησης παγκοσμίως. Είναι συλλογική αυτοκτονία.

Αυτό που πρέπει να κάνουμε, ειδικά στον Παγκόσμιο Βορρά, είναι να αλλάξουμε τον τρόπο που ζούμε και να καταναλώνουμε λιγότερο. Αν δεν το κάνουμε, είναι πιθανό η ανθρωπότητα να εξαφανιστεί τους επόμενους αιώνες.

Μια άλλη κρίση είναι η έναρξη της έκτης μαζικής εξαφάνισης. Η ανθρωπότητα είναι απλώς μέρος ενός οικοσυστήματος. Εάν υποβαθμίσουμε αυτό το οικοσύστημα πέρα από ένα συγκεκριμένο σημείο, και εμείς θα εξαφανιστούμε.

Υπάρχουν άνθρωποι που επηρεάζονται δυσανάλογα από την κλιματική αλλαγή, όπως οι άνθρωποι που ζουν στον παγκόσμιο Νότο. Οι κλιματικές αποζημιώσεις που οι πλούσιες χώρες (οι οποίες είναι κυρίως υπεύθυνες για την κλιματική αλλαγή) συμφώνησαν να πληρώσουν στις φτωχές χώρες, αρκούν;

Ο Παγκόσμιος Βορράς δεν καταβάλλει ούτε στο ελάχιστο την αποζημίωση που οφείλει στις χώρες του Παγκόσμιου Νότου που επηρεάζονται σε μεγαλύτερο βαθμό από την κλιματική κρίση. Το χειρότερο, δεν διαθέτουμε νέες τεχνολογίες σε αυτές τις χώρες για να τις βοηθήσουμε να αντιμετωπίσουν καλύτερα την κλιματική κρίση.

Επίσης, ο Παγκόσμιος Βορράς θέλει να συνεχίσει τις δραστηριότητές του ως συνήθως, ενώ ταυτόχρονα τοποθετεί το βάρος της διευθέτησης της κλιματικής κρίσης στον παγκόσμιο Νότο. Για παράδειγμα, οι εταιρείες στον Παγκόσμιο Βορρά επιδιώκουν την αντιστάθμιση του άνθρακα αντί να προσπαθούν πραγματικά να εκπέμπουν λιγότερο άνθρακα. Για παράδειγμα, όταν μια αεροπορική εταιρεία υποσχέθηκε να επενδύσει χρήματα στη φύτευση δέντρων για να αντισταθμίσει τις εκπομπές, πού θα φυτευτούν αυτά τα δέντρα; Πολύ συχνά στον παγκόσμιο Νότο, αλλά σε ποια γη; Οι άνθρωποι που ζουν εκεί θέλουν περισσότερα δέντρα στη γη τους; Τους ρώτησε κανείς; Ή μήπως οι τοπικοί πληθυσμοί θα πεταχτούν από τη γη τους για αντιστάθμιση άνθρακα, όπως συμβαίνει όταν πρόκειται για κτηνοτροφία ή φυτείες σόγιας, ή φοινικέλαιου;