Είναι ένας νέος δρόμος. Ένας δρόμος για τα ναρκωτικά. Από εκεί περνούν η κοκαΐνη και οι μεθαμφεταμίνες που συσκευάζονται και στοιβάζονται σε πλοία στις ΗΠΑ και τη Λατινική Αμερική και μεταφέρονται στην Αυστραλία μέσω των νήσων του Νότιου Ειρηνικού, που οι περισσότεροι άνθρωποι πιστεύουν ότι είναι παράδεισοι διακοπών παρά κόμβοι μεταφοράς ναρκωτικών.

Την τελευταία πενταετία έχει σημειωθεί έκρηξη στον αριθμό σκαφών που κάνουν το ταξίδι στον Ειρηνικό μερικές φορές μεταφέροντας περισσότερο και από έναν τόνο κοκαΐνης για να τροφοδοτήσουν την αυξανόμενη ζήτηση στην Αυστραλία. Στη μέση της διαδρομής βρίσκονται τα νησιά Φίτζι, το Βανουάτου, η Παπούα – Νέα Γουινέα, η Τόνγκα και η Νέα Καληδονία, των οποίων τα νερά και οι παραλίες χρησιμοποιούνται ως χώροι αποθήκευσης για ναρκωτικά αξίας δισεκατομμυρίων δολαρίων. 

Εκατοντάδες κιλά κοκαΐνης έχουν ξεβραστεί σε παραλίες του Ειρηνικού, καθώς πλοία φορτωμένα με ναρκωτικά συχνά προσαράζουν πάνω σε κοραλλιογενείς υφάλους με αποτέλεσμα οι ντόπιοι να ανακαλύπτουν τεράστιες ποσότητες ναρκωτικών πιασμένες σε υποβρύχια δίχτια που συνδέονται με φάρους ή υφαλοδείκτες ή σημαντήρες. 

Ο Ειρηνικός αποτελεί σημείο διέλευσης για τους διακινητές ναρκωτικών εδώ και δεκαετίες, αλλά οι αναλυτές ασφαλείας αναφέρουν στον Guardian ότι η χρήση της διαδρομής φαίνεται να έχει αυξηθεί δραματικά τα τελευταία πέντε χρόνια. Από το 2014, η ομοσπονδιακή αστυνομία της Αυστραλίας έχει κατασχέσει περίπου 7,5 τόνους κοκαΐνης που αποστέλλονται στην Αυστραλία μέσα σε μικρά σκάφη αναψυχής. 

Το 2004, η αστυνομία κατέσχεσε 120 κιλά κοκαΐνης σε μια παραλία στο Βανουάτου. Η υπόθεση διαφημίστηκε ως μεγάλη επιτυχία και «η μεγαλύτερη τέτοια κατάσχεση στην ιστορία των εθνών του Ειρηνικού». Εννέα χρόνια αργότερα, η αστυνομία σε επιχείρησή της κατέσχεσε έξι φορές την ποσότητα αυτή. Το 2017, ένα σκάφος πιάστηκε κοντά στη Νέα Καληδονία με 1.464 τόνους κοκαΐνης κρυμμένους στο σκελετό του. Ένα τέτοιο φορτίο αξίζει περίπου 200 εκατομμύρια αμερικανικά δολάρια. 

Ναρκο-καταιγίδα 

Η περιοχή βρίσκεται εν μέσω ναρκο-καταιγίδας. Η παραγωγή κοκαΐνης βρίσκεται στο υψηλότερο ποσοστό της. Ταυτόχρονα η ζήτηση έχει εκτιναχθεί σε Αυστραλία και Νέα Ζηλανδία που έχουν τα υψηλότερα ποσοστά χρήσης κατά άτομο από οποιαδήποτε άλλη χώρα στον κόσμο. Οι δυο χώρες αποτελούν κερδοφόρες αγορές καθώς Αυστραλοί και Νεοζηλανδοί πληρώνουν τα περισσότερα χρήματα από οπουδήποτε αλλού στον κόσμο (300 δολάρια ανά γραμμάριο). 

Τα ναρκωτικά φτάνουν στην Αυστραλία με φορτηγά πλοία, κρουαζιερόπλοια ακόμη και αεροπλάνα. Όμως δεδομένων των αυστηρών μέτρων ασφάλειας στα αεροδρόμια τα θαλάσσια μέσα που κάνουν την διαδρομή του Ειρηνικού γίνονται όλο και πιο δημοφιλή για τους εμπόρους ναρκωτικών. Ως αποτέλεσμα ορισμένα από τα έθνη του Ειρηνικού αρχίζουν να έχουν σοβαρό πρόβλημα, τόσο με τον εθισμό στην κοκαΐνη και τις μεθαμφεταμίνες, όσο και με τη συνακόλουθη βία μεταξύ των συμμοριών που εμπορεύονται τα ναρκωτικά και τη διαφθορά εντός των κόλπων της αστυνομίας. 

Ο Μπρετ Κίντνερ που υπηρέτησε ως ανώτερος αξιωματικός στην περιοχή του Ειρηνικού από το 2016 έως τις αρχές του 2019 εξηγεί στον Guardian ότι κατά την παραμονή του στο πόστο αυτό παρατήρησε μια «μετατόπιση της στάσης» των χωρών του Ειρηνικού απέναντι στα ναρκωτικά. «Ενώ αρχικά θεωρούσαν ότι το πρόβλημα αφορούσε κυρίως την Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία και οι δικές τους χώρες αποτελούσαν απλώς σημεία διέλευσης, στο τέλος άρχισαν να βλέπουν μια σημαντική αύξηση στη χρήση ναρκωτικών εντός της χώρας. Είδα σίγουρα αυτή την αύξηση στη χρήση στα νησιά Φίτζι, Τόνγκα και Σαμόα». 

Η αποστολή ναρκωτικών μέσω του Ειρηνικού δεν είναι η μόνη αιτία του αυξανόμενου εγχώριου προβλήματος ναρκωτικών των Φίτζι, λέει ο αστυνομικός του νησιού, Σιτιβένι Κιλίχο. Η αναπτυσσόμενη τουριστική βιομηχανία και η αύξηση του πλούτου στη χώρα παίζουν το δικό τους ρόλο. «Οι διακινητές παίρνουν κάποια κιλά ναρκωτικών για πληρωμή και αυτά διοχετεύονται στην αγορά και τελικά αυξάνεται η χρήση». 

Ο Ίαν Κόλινγκγουντ, που έχει ζήσει το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του στα Φίτζι και υπήρξε εθισμένος σημειώνει ότι το πρόβλημα στο νησί με τα ναρκωτικά δεν μπορεί να χαρακτηρίζεται «αναδυόμενο». Είναι υπαρκτό και μεγάλο. «Στα εκατό μέτρα από εδώ που βρισκόμαστε τώρα – ένα δημοφιλές καφενείο του νησιού – μπορείτε να αγοράσετε μεθαμφεταμίνες και κοκαΐνη. Δεν θα συναντήσετε κανένα πρόβλημα». 

Ο Κόλινγκγουντ προσθέτει ότι με την έλευση των ναρκωτικών αυξήθηκε και η βία. «Όπως σε κάθε χώρα έτσι κι εδώ, οι διακινητές ναρκωτικών είναι πολύ επικίνδυνοι άντρες». «Θα σας απαγάγουν, θα σας πετάξουν κάπου σαν σακί, θα σας σπάσουν τα γόνατα ή χειρότερα θα σας ρίξουν οξύ στο πρόσωπο. Αυτό είναι ένα πρόσφατο φαινόμενο. Τον τελευταίο χρόνο περίπου οκτώ άνθρωποι δολοφονήθηκαν με οξύ». 

Δεν υπάρχει μηχανισμός για την αντιμετώπιση του προβλήματος

Στο μεταξύ, το πρόβλημα των ναρκωτικών είναι ένα ζήτημα που τα έθνη του Ειρηνικού δεν έχουν τον εξοπλισμό και το δυναμικό για να τα χειριστούν. Στα νησιά Φίτζι, δεν υπάρχουν δεδομένα για τη χρήση ναρκωτικών ή τον εθισμό, δεν υπάρχει κέντρο απεξάρτησης, κλινική μεθαδόνης, ειδικοί στον τομέα της απεξάρτησης, ούτε καν σύλλογος για τους εξαρτημένους. Ο Κόλινγκγουντ λέει ότι δεν υπάρχει επίσης η κατανόηση του εθισμού ως ασθένεια. 

Αν οι χρήστες επιθυμούν ή χρειάζονται θεραπεία καταλήγουν στο ψυχιατρικό νοσοκομείο. Σύμφωνα με τα στοιχεία του νοσοκομείου σχεδόν το 20% των ασθενών του από το Μάιο του 2017 έως τον Απρίλιο του 2018 ήταν εξαρτημένοι στις μεθαμφεταμίνες. «Κανείς δεν έχει καταφέρει να ανακάμψει εδώ, δεν υπάρχει αυτό το πράγμα», λέει ο Κόλινγκγουντ. «Γνωρίζω πάρα πολλούς ανθρώπους εδώ που θέλουν να απεξαρτηθούν αλλά δεν ξέρουν τι να κάνουν». 

Δαβίδ εναντίον Γολιάθ

Ο Τεβίτα Τίπου, από την Τελωνειακή Οργάνωση της Ωκεανίας, υποστηρίζει ότι τα έθνη του Ειρηνικού δίνουν μια μάχη «Δαβίδ εναντίον Γολιάθ», παλεύουν με ελάχιστες δυνάμεις ενάντια σε έναν καλά χρηματοδοτούμενο και ολοένα και μεγαλύτερο εχθρό. «Θαλάσσια σύνορα, μεγάλη γεωγραφική εξάπλωση, περιορισμένοι πόροι. Αυτό είναι το περιβάλλον στο οποίο λειτουργούμε. «Από που να ξεκινήσει κανείς;»

Ο Τίπου πιστεύει ότι τα Φίτζι και οι άλλες χώρες του Ειρηνικού δεν μπορούν ποτέ να επιστρέψουν στην εποχή πριν τα ναρκωτικά γίνουν εγχώριο πρόβλημα. «Δεν μπορεί να εξαλειφθεί το πρόβλημα γιατί πάντα θα υπάρχει ζήτηση και πάντα κάποιοι θα βγάζουν χρήματα από αυτό. Μπορούμε όμως να τους το κάνουμε δύσκολο. Αυτό είναι το παιχνίδι μας. Αυτό που μπορούμε να κάνουμε είναι να καταστήσουμε το έγκλημα σπάνιο. Αυτός είναι ίσως ο αγώνας της γενιάς μας. Αν τον χάσουμε τώρα, χαθήκαμε».