Το άγαλμα Hoa Hakananai’a ή αλλιώς ο Χαμένος ή Κλεμμένος Φίλος είναι ένα από τα πιο δημοφιλή εκθέματα του Βρετανικού Μουσείου. Είναι χιλίων ετών και το αγαπημένο των τουριστών. Μιλάμε για χιλιάδες selfies κάθε χρόνο. 

Τώρα η κυβέρνηση της Χιλής ανακοίνωσε ότι θα συγκροτήσει μια επιτροπή που θα προσπαθήσει να ανακτήσει το άγαλμα εκ μέρους του αυτόχθονα λαού του νησιού του Πάσχα. Η Χιλή προσάρτησε το νησί που απέχει περισσότερο από 2.200 μίλια από τις ακτές της, το 1888. 

Το άγαλμα σύμφωνα με την αρχαιολόγο Τζο Αν Βαν Τιλμπουργκ πήραν από το νησί  του Πάσχα βρετανοί ναυτικοί το 1868. Σημειώνει ακόμη ότι τα γλυπτά αυτά είναι μοναδικά, όπως και ο τύπος του βράχου πάνω στον οποίο σκαλίστηκαν. «Αντιπροσωπεύουν ολόκληρη την κουλτούρα που τα ενέπνευσαν», λέει, υποστηρίζοντας οτι καταλαβαίνει γιατί ο λαός του νησιού του Πάσχα θέλει πίσω τον Χαμένο Φίλο.

Το υπουργείο Εξωτερικών της Χιλής σε ανακοίνωσή του χαρακτήρισε το άγαλμα ως έναν «απτό σύνδεσμο» με την ιστορία του νησιού. Από την πρεσβεία της Χιλής στη Βρετανία αρνήθηκαν να πουν περισσότερα για τη διεκδίκηση του αγάλματος. 

Η νέα υπόθεση έρχεται καθώς τα ευρωπαϊκά μουσεία αντιμετωπίζουν όλο και μεγαλύτερη πίεση για τον επαναπατρισμό έργων τέχνης στις χώρες καταγωγής τους. Πλέον η συζήτηση αρχίζει και γίνεται ανοιχτά. Πρόσφατα ο Γάλλος πρόεδρος Εμμανουέλ Μακρόν δήλωσε ότι η αφρικανική κληρονομιά δεν μπορεί να είναι φυλακισμένη στα ευρωπαϊκά μουσεία και όρισε δυο συμβούλους για να εξετάσουν την επιστροφή αφρικανικών έργων τέχνης. 

Η πιο πολύκροτη υπόθεση φυσικά δεν είναι άλλη από την ελληνική διεκδίκηση της επιστροφής των γλυπτών του Παρθενώνα. Αυτή δεν είναι η μοναδική περίπτωση για την οποία δέχεται πίεση το βρετανικό μουσείο. Η ελληνική εκστρατεία είναι όμως η μεγαλύτερη και πιο πολύχρονη.