Mόλις λίγα μέτρα πριν να φτάσει στο χωριό της, η Halima μετά βίας μπορεί να σταθεί όρθια. Η 20χρονη επιταχύνει το ρυθμό της, όταν βλέπει τις πρώτες καλύβες να ξεπροβάλλουν, εκστασιασμένη που γυρίζει στην γενέτειρα της, έστω και για λίγο. Το βάδισμα της είναι λίγο ασταθές. Δεν είναι εύκολο να περπατήσει πάνω σε δύο προσθετικά πόδια.

Ads

Η Halima δεν πάει συχνά στο νησί Gomerom Doumou στη λίμνη Τσαντ. Το γερμανικό περιοδικό Spiegel την ακολουθεί σε αυτό της το ταξίδι, στη νότια άκρη της Σαχάρας ανάμεσα στα σύνορα του Καμερούν, του Τσαντ, του Νίγηρα και της Νιγηρίας. Αγαπάει τον τόπο της και θυμάται τα όμορφα παιδικά χρόνια που πέρασε εκεί, όπου ο χρόνος φαίνεται να μην κυλά, σε ένα τοπίο με ψιλή άμμο, ψηλά δέντρα που ρίχνουν βαριά τον ίσκιο τους στη γη, καλύβες από πλίνθους και καλάμια και βοοειδή με τεράστια κέρατα.

image

Αυτή η γαλήνια ζωή τελείωσε όμως νωρίς για εκείνη και συγκεκριμένα την ημέρα που αναγκάστηκε να ακολουθήσει τον σύζυγό της στα στρατόπεδα της τρομοκρατικής οργάνωσης Μπόκο Χαράμ. Δύο χρόνια αργότερα παραλίγο να τελειώσει η ζωή της και κυριολεκτικά, καθώς έγινε βομβίστρια αυτοκτονίας. Επέζησε αλλά η έκρηξη ακρωτηρίασε τα πόδια της.

Ads

Θα μπορούσε να είναι εξαγριωμένη με την οικογένειά της και την πατρίδα της. Δεν είναι όμως πια. Χαϊδεύει με το χέρι της τον ξύλινο φράχτη του σπιτιού των γονιών της. Η σιωπή έχει δέσει όμως τη γλώσσα της. Κανείς από την οικογένειά της δεν φαίνεται να βρίσκεται στο χωριό. Οι κάτοικοι του άλλωστε φεύγουν συχνά για ημέρες ή και εβδομάδες είτε για να ψαρέψουν στη λίμνη ή μετακινώντας τα βοοειδή τους σε μέρη του νησιού, όπου η βόσκηση είναι καλύτερη.

image

Επιστροφή στο παρελθόν

Παντρεύτηκε σε ηλικία 14 ετών. Κανείς δεν την ρώτησε αν ήθελε. Ο σύζυγός της ήταν μόνο μερικά χρόνια μεγαλύτερος από αυτήν και παρείσφρησε στη Μπόκο Χαράμ, όπως πολλοί άλλοι κάτοικοι των νησιών στη λίμνη Τσαντ. Η έλλειψη προοπτικών τους καθιστά ευάλωτους στη Μπόκο Χαράμ και στις υποσχέσεις της να εισαγάγει την σκληρή υιοθέτηση της σαρίας και να εξαφανίσει την αχαλίνωτη διαφθορά.

Για χρόνια, η Μπόκο Χαράμ διεξάγει μια βίαιη εκστρατεία για την εγκαθίδρυση μιας ισλαμικής θεοκρατίας στην επικρατούσα μουσουλμανική βορειοανατολική περιφέρεια της Νιγηρίας, που βρίσκεται κοντά στο νησί της Halima. Περισσότεροι από 27.000 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους από επιθέσεις που διεξήγαγε η τρομοκρατική οργάνωση τα τελευταία 9 χρόνια και 1,8 εκατομμύρια άνθρωποι έχουν εκτοπιστεί.

image

Λίγο μετά τον γάμο της, η Halima έπρεπε να συνοδεύσει τον σύζυγό της στα στρατόπεδα της Μπόκο Χαράμ. Η πρώτη στάση τους ήταν ένας μικρός οικισμός στο Καμερούν. «Ήταν τρομερά εκεί. Δεν υπήρχε σχεδόν τίποτα για φαγητό», λέει, και ο σύζυγός της ήταν διαρκώς απών, σε επιχειρήσεις με τους άλλους μαχητές. Τότε ήρθε η εντολή να φύγουν για τη Νιγηρία.

Όπως αφηγείται στο Spiegel, περπατούσαν μέσα από τους θάμνους για μέρες, μαστιζόμενοι από τη δίψα και την πείνα. Πολλά από τα νεογέννητα που είχαν μαζί τους δεν επιβίωσαν στο ταξίδι. «Οι μητέρες απλά έπρεπε να αφήσουν τα νεκρά παιδιά τους στο δρόμο», λέει, κοιτάζοντας κάτω στο έδαφος. Έμεινε με την Μπόκο Χαράμ μέχρι τις 22 Δεκεμβρίου του 2015 – την ημέρα της επίθεσης.

Μπρος γκρεμός και πίσω ρέμα

Η Halima σπάνια μιλάει για όσα έγιναν. Το κάνει ο δάσκαλός της, Mahamat Boka, που τη συνοδεύει κι εκείνη κουνάει το κεφάλι για να επιβεβαιώσει τα λεγόμενά του. Κάποιες φορές σπάει τη σιωπή της για να συμπληρώσει κάποιες λεπτομέρειες. Όταν την ρωτάνε γιατί έγινε καμικάζι, εξανίσταται και λέει: «Στην πραγματικότητα, ο σύζυγός μου έπρεπε να είχε πάει, αλλά δεν ήθελε». Ο θυμός ξεσπάει στα μάτια και βυθίζεται μέσα στο απλανές βλέμμα της για κάποια ώρα.

Είναι βαθιά αφοσιωμένη και ήταν πάντα η πρώτη που πήγαινε στα μαθήματα του Κορανίου στη Νιγηρία. Τότε, ιερέας του Ισλάμ της είπε ότι θα πήγαινε κατευθείαν στον Παράδεισο αν γινόταν καμικάζι. Η Halima, όμως, δεν πίστευε ότι επίθεση αυτοκτονίας θα μπορούσε να είναι το θέλημα του Θεού. Ακόμα ήταν έφηβη κι αγαπούσε τη ζωή.

image

«Αν δεν πας, θα σας σκοτώσουμε», της είπαν οι άντρες της Μπόκο Χαράμ. Η Halima προσπάθησε να δραπετεύσει επτά φορές αλλά και τις επτά την έπιασαν. Μετά την τελευταία αποτυχημένη προσπάθεια, ένας από τους μαχητές της είπε: «Αν φύγεις ξανά, θα σε σφάξουμε σαν ζώο».

Τότε ήρθε η μέρα που έπρεπε να εκτελέσει την «αποστολή» της. Ήταν σε μία ομάδα με 4 άνδρες κι άλλες 2 γυναίκες. Ήλπιζε ότι θα μπορούσε να βρει την ευκαιρία να ξεφύγει, αλλά τους είχαν ναρκώσει. «Καταλάβαινα μόνο τα μισά από όσα συνέβαιναν», θυμάται. Τα εκρηκτικά βρισκόντουσαν σε σακίδια και τσάντες που τους είχαν δώσει. Τα δικά της ήταν μέσα σε μια πλαστική σακούλα. Κάποιοι από τους άλλους ήταν ζωσμένοι με ζώνες αυτοκτονίας πάνω στο σώμα τους.

Ταξίδευαν με αυτόν τον τρόπο κατά μήκος της λίμνης προς το Τσαντ, για ένα δύσκολο τριήμερο. Είχαν εντολή να πυροδοτήσουν τις βόμβες τους την ημέρα της λαϊκής αγοράς στην Iga, κοντά στη μικρή πόλη Bol. «Ήταν σκοτεινό όταν φτάσαμε», μια ομάδα φρουρών του χωριού όμως μας αντιλήφθηκε και τους περικύκλωσε.

Η Halima είχε κοντοσταθεί λίγο πίσω από την ομάδα των «συντρόφων» της και προσεύχονταν, όταν εκείνοι πυροδότησαν τα εκρηκτικά. Ήταν η μόνη από τους μαχητές που επέζησε, αν και έχασε τα δυο της πόδια. Κάποιοι χωρικοί τραυματίστηκαν αλλά ευτυχώς κανένας δεν σκοτώθηκε.

Την έσωσαν αυτοί που θα σκότωνε

Αυτοί οι χωρικοί που επρόκειτο να σκοτώσει ήταν και αυτοί που έσωσαν την Halima, παρά το γεγονός ότι ήταν μία από τους καμικάζι. Το ότι επέζησε μετά την έκρηξη είναι ένα δεύτερο θαύμα, καθώς το αίμα έτρεχε σαν ποτάμι από το λαβωμένο σώμα της για μέρες.

Από τότε έμεινε στο Bol. «Οι περισσότεροι άνθρωποι ξέρουν την ιστορία μου και είναι καλοί μαζί μου», λέει στο Spiegel. Αφού κατάφερε σιγά – σιγά να αποδεχτεί το ανάπηρο σώμα της, να ανταποκριθεί συναισθηματικά σε αυτά που είχε βιώσει και να ελέγξει τον εαυτό της, είναι αποφασισμένη να μείνει εκεί και να μην γυρίσει στο νησί της, τουλάχιστον όχι ακόμα.

image

Με τη βοήθεια του ΟΗΕ αλλά και ανθρωπιστικών οργανώσεων η Halima προσπαθεί με νύχια και με δόντια να μάθει να διαβάζει και να γράφει καλά

Πολύ λίγοι άνθρωποι στο Gomerom Doumou μπορούν να διαβάσουν και να γράψουν. «Το χωριό μας πρέπει να αναπτυχθεί και να ασχοληθεί με το εμπόριο. Χρειάζεται ένα σωστό σχολείο με αρκετούς δασκάλους», λέει η Halima κατά την επίσκεψή της στο νησί. Ξέρει ότι μόνο αν έρθει πρόοδος στο χωριό της, οι άνδρες από εκεί θα σταματήσουν να στρατολογούνται στη Μπόκο Χαράμ, οι γυναίκες δεν θα απάγονται πλέον και τα κορίτσια δεν θα παντρεύονται παρά τη θέλησή τους. Φεύγοντας για να επιστρέψει στη νέα πατρίδα της, μπαίνει στη βάρκα και κρύβει το πρόσωπό της στα χέρια της καθώς απομακρύνεται…

image