Ως Βεδουίνος, ο Mohamedou Ould Slahi έμαθε να διατηρεί την ηρεμία του ακόμη και κάτω από τις πιο δύσκολες συνθήκες – και να δέχεται τη μοίρα του, όποια κι αν είναι. Αυτό ίσως μπορεί να εξηγήσει πώς κατάφερε να επιβιώσει από το Γκουαντάναμο.
 
Η φυλακή του έκλεψε 5.445 μέρες από τη ζωή του. Απήχθη από τη Μαυριτανία από τη CIA λίγες εβδομάδες μετά τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου, στον σχεδιασμό των οποίων οι Αμερικανοί υποπτεύονταν ότι βοήθησε – μια εντελώς εσφαλμένη υποψία για την οποία οι ΗΠΑ δεν παραδέχθηκαν ποτέ το λάθος τους, ούτε ζήτησαν συγνώμη. Ο Slahi ανακρίθηκε για πρώτη φορά στην Ιορδανία και μετά στο Αφγανιστάν. Τέλος, μεταφέρθηκε στη στρατιωτική βάση των ΗΠΑ στον κόλπο του Γκουαντάναμο στην Κούβα, όπου έγινε ο κρατούμενος υπ’ αριθ. 760.
 
Πραγματικότητα και σινεμά 
 
Τώρα, η ιστορία του μετατρέπεται σε ταινία με πρωταγωνιστές τους Jodie Foster και Benedict Cumberbatch. Το «Prisoner 760» πρόκειται να κυκλοφορήσει στις αρχές του 2021. Σε αυτό, ο Cumberbatch παίζει τον συντηρητικό αμερικανικό γενικό εισαγγελέα Stuart Couch, ο οποίος έπρεπε να διώξει τον Slahi, αλλά τελικά άφησε την υπόθεση λόγω έλλειψης αποδεικτικών στοιχείων. «Η ταινία είναι ένα πολιτικό θρίλερ. Δείχνει πώς αλλάζουν οι κοινωνίες μας», λέει ο σκηνοθέτης Kevin Macdonald. 
 
O Slahi μιλώντας στο γερμανικό περιοδικό Spiegel εξηγεί πώς οι Αμερικανοί βασανιστές του τον οδήγησαν στην Καραϊβική Θάλασσα με ταχύπλοο. Με δεμένα τα μάτια και με το σώμα του τυλιγμένο σε πάγο, πιθανώς για να κρύψουν τα σημάδια βίας. Του είπαν ότι κανείς δεν θα νοιαζόταν αν απλώς εξαφανιζόταν στον ωκεανό. «Θα βυθιστεί σαν βράχος», είπαν. Τότε τον χτύπησαν μέχρι να σπάσουν τα πλευρά του.
 
Στην αρχή, ο Slahi λέει ότι ήταν γεμάτος οργή. «Θα μπορούσα να βάλω μια βόμβα στον Λευκό Οίκο». Τελικά, σε αντίθεση με πολλούς άλλους, ο 49χρονος Slahi δεν τρελάθηκε στο Γκουαντάναμο. Ο κρατούμενος αρ. 535, για παράδειγμα, ένας Αιγύπτιος, πίστευε ότι είχε πάει στην κόλαση. Μόνο το 2003, 120 κρατούμενοι προσπάθησαν να αυτοκτονήσουν. Πολύ λίγοι από αυτούς που έχουν απελευθερωθεί έχουν βρει το δρόμο πίσω στην κανονική ζωή. Ο Slahi, λέει ότι ήταν οι ήχοι της παιδικής του ηλικίας που τον συνέφεραν στις πιο σκοτεινές ώρες.

 
«Έχω συγχωρήσει τους βασανιστές μου»
 
Στις 17 Οκτωβρίου 2016, η CIA τον πήγε πίσω στο σημείο όπου τον είχαν απαγάγει πάνω από μια δεκαετία νωρίτερα, στο αεροδρόμιο του Nouakchott της Μαυριτανίας. Η παλιά του ζωή δεν υπήρχε πλέον. Η μητέρα του είχε πεθάνει. Ο αδερφός του, ο οποίος εισήγαγε ελαστικά αυτοκινήτων από τη Γερμανία, είχε χάσει την επιχείρηση. Ο Slahi γνώρισε τις ανιψιές και τους ανιψιούς τους στην εφηβεία τους, χωρίς πριν να ξέρει καν ότι υπήρχαν. 
 
Μετά την απελευθέρωσή του, έγραψε μια ανάρτηση στο Facebook σε όλους εκείνους που τον φρουρούσαν και κακοποιούσαν: «Μάθαμε πολλά ο ένας από τον άλλον. Ελπίζω να συναντηθούμε ξανά και να πιούμε ένα φλιτζάνι τσάι μαζί. Η πόρτα μου είναι ανοιχτή». 
 
Ένας ανακριτής του Ναυτικού των ΗΠΑ απάντησε στην ανάρτηση του Slahi με μια φωτογραφία μπροστά από το Τείχος του Βερολίνου. «Γεια σου Μαξιλάρι! Ελπίζω ότι όλα είναι καλά. Χαίρομαι που είσαι σπίτι». Μαξιλάρι ήταν το ψευδώνυμο που οι στρατιώτες έδωσαν στον Slahi. Τον ονόμασαν έτσι επειδή ένα μαξιλάρι ήταν το πρώτο αντικείμενο που ο Slahi επιτράπηκε να έχει στο κελί του μετά τον σκληρότερο γύρο βασανιστηρίων, ο οποίος διήρκεσε 70 ημέρες. Ένας άλλος στρατιώτης, ο οποίος αποκαλούσε τον εαυτό του «Jedi», έγραψε: «Θέλω απλώς να πω ότι λυπάμαι αν σας προκάλεσα ποτέ κακό. Σας εύχομαι το καλύτερο στη ζωή».
 
Ο Slahi λέει ότι έχει συγχωρήσει τους βασανιστές του. Δεν υπάρχει άλλος τρόπος να επιβιώσεις αυτού του είδους της μοίρας χωρίς να τρελαθείς, προσθέτει. Ο φύλακας «Jedi» τοποθετήθηκε στο στρατόπεδο κράτησης του Γκουαντάναμο από το 2003 έως το 2004, την πιο δύσκολη περίοδο για τον Slahi. Τον ξυπνούσε ξανά και ξανά, στερώντας του ύπνο και φαγητό. Ο Slahi όμως του απάντησε: «Ήσουν πάντα πολύ καλός μαζί μου, θυμάσαι τα muffins βατόμουρου; Σε ευχαριστώ που επικοινώνησες!». Ο Slahi είχε επίσης φιλίες με έναν από τους φρουρούς. Έπαιζαν σκάκι και παρακολουθούσαν ταινίες. Πριν από δύο χρόνια, ο πρώην πλέον στρατιώτης Steve Wood επισκέφτηκε τον Slahi στη Μαυριτανία. 
 
Το Γκουαντάναμο πάντα μένει μαζί σου
 
Μέχρι και σήμερα, ο Slahi πάσχει από τις συνέπειες του βασανισμού του. Τη νύχτα, ονειρεύεται συχνά να επιστρέφει στο Γκουαντάναμο, ξαπλωμένος γυμνός στο πάτωμα κάτω από φώτα νέον. Με τον εθνικό ύμνο των ΗΠΑ να βροντάει μέσα από το δωμάτιο. Και τους ανακριτές να ουρλιάζουν. Είναι χιλιάδες μίλια μακριά από την Κούβα τώρα. Αλλά ένα μέρος του Γκουαντάναμο είναι ακόμα μαζί του.
 
Ο Slahi ξαναπαντρεύτηκε πριν από δύο χρόνια. Γνώρισε τη νέα του γυναίκα από το διαδίκτυο. Είναι Αμερικανίδα και εργάζεται στο Βερολίνο. Το ζευγάρι έχει τώρα έναν γιο ενός έτους. Η σχέση τους είναι μια νέα αρχή, λέει ο Slahi, αλλά και μια «πρόκληση». Η σεξουαλική ταπείνωση που γνώρισε στο Γκουαντάναμο «έγινε μέρος μου», λέει, εξηγώντας ότι το άγγιγμα προκαλεί ακόμα πόνο και παλιές αναμνήσεις. Το γράψιμο βοηθά. Το ίδιο και το να είσαι μόνος.
 
«Guantánamo Diary»
 
Σήμερα, όταν ο Slahi περπατά στο δρόμο οι οδηγοί του κορνάρουν. Τα κορίτσια φωνάζουν το όνομά του σαν να ήταν ροκ σταρ. Μερικοί ρωτούν αν μπορούν να βγάλουν μια selfie μαζί του. Στη Μαυριτανία, ο Slahi είναι ήρωας. Δεν έχει στιγματιστεί επειδή φυλακίστηκε στο Γκουαντάναμο. Τα κορίτσια λένε ότι αντιστάθηκε στην αδικία της Αμερικής και νίκησε τη μεγαλύτερη υπερδύναμη μέσω της εσωτερικής του δύναμης.
 
Στο Γκουαντάναμο, ο Slahi έγραψε ένα βιβλίο. Το «Guantánamo Diary» έγινε μπεστ σέλερ και μεταφράστηκε σε 27 γλώσσες. Το βιβλίο είναι ο μόνος αυθεντικός απολογισμός ενός πρώην κρατουμένου που γράφτηκε μέσα στη φυλακή. Η δικηγόρος του Slahi, Nancy Hollander, διεξήγαγε μια μακρόχρονη νομική μάχη ενάντια στις αρχές των ΗΠΑ για να δημοσιεύσει το χειρόγραφο.
 
Το βιβλίο είναι επίσης η βάση της ταινίας, «Prisoner 760». Αφηγείται την ιστορία ενός Βεδουίνου από τη φυλή Idab Lahsan στη νοτιοδυτική Μαυριτανία, o οποίος κερδίζει υποτροφία από την Carl Duisberg Society στη Γερμανία για τις εξαιρετικές σχολικές του αποδόσεις. Συνεχίζει να σπουδάζει ηλεκτρολογία. Ζει στη Γερμανία για 12 χρόνια.
 
Τότε λαμβάνει ένα τηλεφώνημα από έναν ξάδελφό του. Ο ξάδελφος είχε ακολουθήσει τον ιδρυτή της Αλ Κάιντα, τον Οσάμα Μπιν Λάντεν, στο Σουδάν και είχε καλέσει τον Slahi από το τηλέφωνο του, ζητώντας του να στείλει χρήματα στον άρρωστο πατέρα του. Ο Slahi ανταποκρίθηκε στο αίτημα. Η τηλεφωνική κλήση υπεκλάπη από αμερικανούς κατασκόπους. Με βάση την υποκλοπή, η CIA κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ο Slahi ήταν ο επικεφαλής στρατολογητής του Μπιν Λάντεν στη Γερμανία – ένα λάθος που δεν παραδέχθηκε ποτέ η υπηρεσία.
 
Όταν η Hollander και ο κρατούμενος συναντήθηκαν για πρώτη φορά, η δικηγόρος δεν είχε ιδέα ποιος ήταν, αν ήταν ένοχος ή όχι. Τώρα, λέει: «Ο Mohamedou είναι ένας αθώος άνθρωπος που αντιμετώπισε τη ολοκληρωτική εξουσία του κράτους και έχασε τα θεμελιώδη δικαιώματά του». 
 
Η αμερικανική κυβέρνηση ισχυρίζεται ότι ο Slahi είναι επικίνδυνος. Στα μάτια εκείνων που συνεχίζουν να παρακολουθούν τον Slahi μέχρι σήμερα, το γεγονός ότι αστέρες δικηγόροι όπως η Hollander υπερασπίζονται τον Slahi είναι απλώς περαιτέρω επιβεβαίωση αυτής της υποψίας. Για αυτούς, ο Slahi είναι ένας ψυχρός πράκτορας. «Είναι κακός». Τουλάχιστον αυτό γράφουν οι διπλωμάτες των ΗΠΑ στους συμμάχους τους όταν ο Slahi υποβάλλει αίτηση για βίζα σε δυτικές χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Γερμανίας.
 
Σύμβουλος ζωής
 
Ο Slahi όταν αποφυλακίστηκε παρακολούθησε μαθήματα εξ αποστάσεως εκπαίδευσης για να γίνει σύμβουλος ζωής. Πιστεύει ότι οι εμπειρίες του πληρούν τις προϋποθέσεις για να βοηθήσουν άτομα που βρίσκονται υπό πίεση. Συμβουλεύει τώρα πελάτες στις ΗΠΑ, την Ελβετία και τη Βρετανία μέσω Skype. «Με βοήθησαν να καταλάβω πόσοι πολλοί άνθρωποι υποφέρουν από παρόμοια προβλήματα με εμένα», λέει για τα όσα έζησε. Οι περισσότεροι από τους πελάτες του έχουν πρόβλημα στις σχέσεις τους και δεν αγαπούν τον εαυτό τους.
 
Το επόμενο βιβλίο του έχει ήδη ολοκληρωθεί. Αφορά έναν Βεδουίνο του οποίου η καμήλα χάνεται ακολουθώντας το λάθος τροχόσπιτο και περιγράφει τις περιπέτειες που βιώνει ο ιδιοκτήτης της προσπαθώντας να ανακτήσει το ζώο που αγαπά σαν μέλος της οικογένειας του. 
 
Ο Slahi επιθυμεί να ζήσει ως συγγραφέας και να αγωνιστεί για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Θέλει πολύ να ταξιδέψει στο Βερολίνο. Εκεί που τώρα ζει η γυναίκα και το παιδί του. Αλλά μέχρι στιγμής, δεν του επιτρέπεται. Από τότε που απελευθερώθηκε από το Γκουαντάναμο, η Γερμανία αρνείται να του χορηγήσει βίζα.