Ο θάνατος του Ούγκο Τσάβες έστειλε ένα κύμα θλίψης και αβεβαιότητας στην Κούβα την Τετάρτη, καθώς οι Κουβανοί θρήνησαν την απώλεια του ηγέτη μιας ιδεολογικής και γενναιόδωρης συμμάχου τους, ενώ ανησυχούν για τις οικονομικές συνέπειες που θα μπορούσαν να αντιμετωπίσουν, αν η νέα ηγεσία της Βενεζουέλας κόψει τις προμήθειες πετρελαίου.

Ads

Η Granma, η εφημερίδα του Κομμουνιστικού Κόμματος της Κούβας, άλλαξε τον τίτλο της από κόκκινο σε ασπρόμαυρο, μια πολύ σπάνια «χειρονομία», όπως λένε οι Κουβανοί, και αφιέρωσε τις έξι από τις οκτώ σελίδες της στη ζωή και το θάνατο του Ούγκο Τσάβες, την Τρίτη.
 
Εξάλλου, η κουβανική κυβέρνηση, όπως παρουσιάστηκε και στην κρατική τηλεόραση το βράδυ της Τρίτης, χαιρέτησε τον Τσάβες ως Κουβανό και υποσχέθηκε «την αταλάντευτη υποστήριξή της στην Μπολιβαριανή Επανάσταση σε αυτές της δύσκολες ημέρες»
 
«Ο λαός της Κούβας τον θεωρεί  ως έναν από τους πιο επιτυχημένους “γιους” της χώρας και τον λάτρεψαν και τον ακολούθησαν σαν να ήταν δικός τους», δήλωσε η κυβέρνηση. «Ο Τσάβες είναι επίσης Κουβανός».

Οι σημαίες κυμάτιζαν μεσίστιες μετά την κήρυξη διήμερου πένθους από την κυβέρνηση, η οποία επίσης ακύρωσε όλες τις δημόσιες εκδηλώσεις στην Παρασκευή. Στην Αβάνα, όπου ο ηγέτης της Βενεζουέλας έδωσε τη μάχη με τον καρκίνο σε ένα στρατιωτικό νοσοκομείο με άκρα μυστικότητα και αφιέρωσε μεγάλο μέρος των τριών τελευταίων μηνών της ζωής τους, αρκετοί Κουβανοί δήλωσαν ότι είναι βαθιά λυπημένοι με το θάνατό του.

Τα μέλη της Βενεζουελανής Κοινότητας, κουβανοί αξιωματούχοι και διπλωμάτες, συγκεντρώθηκαν στην πρεσβεία της Βενεζουέλας στην Αβάνα την Τρίτη για να εκφράσουν τα συλλυπητήριά τους.  Χειροκροτήματα και το σύνθημα «Viva Chavez» ακούγονταν παντού.
 
Ακόμη και εκείνοι που λίγη σχέση είχαν με τον σοσιαλισμό, αναρωτιούνται μήπως στην Κούβα ακολουθήσει ένα οικονομικό χάσμα, όπως εκείνο της δεκαετίας του 1990 μετά της κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης.

Ads

Η Κούβα παραλαμβάνει πάνω από 100.000 βαρέλια πετρελαίου την ημέρα από την Βενεζουέλα, τα οποία αγοράζει με ευνοϊκούς όρους ως μέρος της ανταλλαγής δεκάδων χιλιάδων Κουβανών που εργάζονται σε κλινικές της Βενεζουέλας, σε σχολεία και υπουργεία. Αυτή η ποσότητα πετρελαίου χρησιμοποιείται για περίπου τα δύο τρίτα της κατανάλωσης της Κούβας και σε αυτή χρωστούν πολλοί Κουβανοί τη δυνατότητά τους να έχουν ηλεκτρικό ρεύμα.

«Είναι τρομακτικό. Αν υπάρξει αλλαγή στη Βενεζουέλα, δεν θα κρατήσουν τη συμφωνία όπως έχει τώρα », είπε, αναφερόμενος στο επιδοτούμενο πετρέλαιο, στη New York Times, ένας 39χρονος μηχανικός, ο Luis. Η κυβέρνηση θα πρέπει να καταλήξει σε ένα σχέδιο ώστε να μην εξαρτόμαστε από τις γενναιόδωρες προσφορές κάποιας άλλης χώρας, τόνισε.

Εάν ο Μαντούρο ηττηθεί ή απλώς αποφασιστεί ότι η Βενεζουέλα δεν μπορεί πλέον να επιδοτεί την Κούβα, τότε η κουβανική κυβέρνηση θα πρέπει να επιταχύνει τις οικονομικές μεταρρυθμίσεις, προσέθεσε ο Luis.
 
Η εφαρμογή του πενταετούς προγράμματος οικονομικών μεταρρυθμίσεων είχε ξεκινήσει το 2011 στην Κούβα, η οποία επλήγη από την οικονομική κρίση. Μάλιστα, ο Ραούλ Κάστρο είχε διαμηνύσει «Ή αλλάζουμε ή βουλιάζουμε».

Το Ρεπορτάζ Χωρίς Σύνορα, στα πλαίσια της έρευνας για το ντοκιμαντέρ «Στην Κούβα του Ραούλ Κάστρο: Ή αλλάζουμε ή βουλιάζουμε» είχε ταξιδέψει στην Κούβα, όπου μίλησε με οπαδούς, αλλά και με επικριτές των μεταρρυθμίσεων αυτών και παρουσίασε τις απόψεις τους στο ντοκιμαντέρ.
 
Ο Όσκαρ Μανουέλ Εσπινόζα -οικονομολογος και διατελέσας ανώτερος κυβερνητικός αξιωματούχος που διαφώνησε με την κυβέρνησε και εν τέλει βρέθηκε στη φυλακή- είχε δηλώσει στο ΡΧΣ ερωτώμενος σχετικά με τις μεταρρυθμίσεις:

«Νομίζω ότι αυτό είναι μια σωστή εναλλακτική λύση και οι Κουβανέζοι πρέπει να ζήσουν όπως υπόλοιποι πολίτες του κόσμου. Ο κρατικός έλεγχος στη ζωή των πολιτών πρέπει να σταματήσει. Δυστυχώς αυτό δεν γίνεται ή τα μέτρα δεν είναι αρκετά».

Ενώ σε άλλο σημείο είχε επισημάνει:

«Νομίζω ότι η πλειοψηφία του λαού της Κούβας, όπως είπε ο καρδινάλιος Ortega Aramino είναι υπέρ της αλλαγής. Υπάρχει ο φόβος ότι θα χαθούν μερικά δικαιώματα στον τομέα της υγείας, της παιδείας και της κοινωνικής ασφάλισης. Οι υπάλληλοι της κυβέρνησης φοβούνται. Οι μόνοι που την υποστηρίζουν είναι οι γραφειοκράτες που έχουν μία μεγάλη σειρά από προνόμια. Η πλειοψηφία όμως του λαού είναι κουρασμένη από αυτή την κατάσταση και θέλει αλλαγές.  Μία καθαρή αλλαγή, όχι προς τον Νεοφιλελευθερισμό αλλά για μία κοινωνία με κοινωνική και πολιτική ελευθερία.»

Και άλλοι σύμμαχοι του Τσάβες σε όλο τον κόσμο θορυβήθηκαν από τον θάνατό του. Η ιρανική κυβέρνηση κήρυξε ημέρα πένθους την Τετάρτη και τα τοπικά μέσα ενημέρωσης ανέφεραν ότι ο πρόεδρος Μαχμούντ Αχμαντινετζάντ θα παραστεί στην κηδεία του Τσάβες την Παρασκευή στο Καράκας.
 
Μέσα από πολλά ταξίδια στο Ιράν, ο κ. Τσάβες σφυρηλάτησε μια ισχυρή, αν και αμφιλεγόμενη, συμμαχία που οδήγησε ιρανικές κατασκευαστικές εταιρείες να κάνουν διάφορα έργα στη Βενεζουέλα και εμβάθυνε τους οικονομικούς δεσμούς των δύο χωρών.

«Δεν έχω καμία αμφιβολία ότι θα έρθει και πάλι (στη γη) μαζί με όλους τους δίκαιους ανθρώπους και τον Προφήτη Ιησού και το μόνο διάδοχο του δίκαιου, τον τέλειο άνθρωπο»,  δήλωσε ο Αχμαντινετζάντ προσθέτοντας ότι ο Τσάβες πέθανε από μία «ύποπτη ασθένεια» – αναφορά σε θεωρίες που υιοθετήθηκαν από κάποιους αξιωματούχους της Βενεζουέλας ότι ο καρκίνος του Τσάβες ήταν κατά κάποιο τρόπο το έργο της κυβέρνησης των Ηνωμένων Πολιτειών.