Σε μια τυπική, για τον καπιταλισμό, επίδειξη αγοραίου κυνισμού, η Mundipharma, η διεθνής θυγατρική της αμαρτωλής μητρικής Purdue Pharma, που παρασκεύασε το διάσημο οπιοειδές παυσίπονο OxyContin προκαλώντας μια από τις μεγαλύτερες επιδημίες φαρμακευτικής εξάρτησης στις ΗΠΑ, με τη «βούλα» των αρμόδιων αρχών, τώρα πλασάρει το αντίδοτό του, γεμίζοντας εκ νέου τα ταμεία της.

Ακόμη και οι συμμετέχοντες σε διεθνές συνέδριο ιατρικής στην Ιταλία τον περασμένο Οκτώβριο – γνώστες των πρακτικών της βιομηχανίας φαρμάκου – έμειναν άναυδοι από το μέγεθος του θράσους της πολυεθνικής, βλέποντας να διαφημίζεται το αντίδοτο στον εθισμό από την οπιοειδή υπερβολή δόση: «Προετοιμάσου. Πάρε ναλοξόνη. Σώσε μια ζωή» έγραφε, ανερυθρίαστα, το διαφημιστικό στο περίπτερο της εταιρίας.

Διαβάστε επίσης:

• Τα χάπια του θανάτου
• Όταν οι εθισμένοι δεν είναι παρά μια… «ελκυστική αγορά»
• Συνταγογραφούμενος θάνατος

Κέρδη από τον πόνο

Ενώ η μητρική εταιρία, Purdue Pharma, «βουλιάζει» κάτω από ένα βουνό ποινικών διώξεων και δημόσιας διαμαρτυρίας στις Ηνωμένες Πολιτείες, η θυγατρική της, Mundipharma, «επελαύνει» απτόητη στο εξωτερικό, εφαρμόζοντας τις ίδιες τακτικές για να πουλήσει τα εθιστικά οπιοειδή που έκαναν τους ιδιοκτήτες της, την οικογένεια Σάκλερ (Sackler), μεταξύ των πλουσιότερων οικογενειών στον κόσμο. Ταυτόχρονα, η Mundipharma προωθεί και μια άλλη στρατηγική παγκοσμίως: Από την Ευρώπη μέχρι την Αυστραλία, προσπαθεί να κυριαρχήσει στην αγορά… για την αντιμετώπιση της υπερβολικής δόσης και του εθισμού από τα οπιοειδή.

Όπως το έθεσε και ο Δρ Άντριου Κολόντνι (Andrew Kolodny), ο οποίος κατέθεσε εναντίον της εταιρίας στο δικαστήριο: «Πουλούσες φάρμακα που προκαλούν εθισμό και λήψη υπερβολικών δόσεων και τώρα πουλάς φάρμακα που αντιμετωπίζουν τον εθισμό και τις υπερβολικές δόσεις που προκάλεσες. Δεν είναι πολύ έξυπνο;».

Αντίστοιχα, ο Ρος Μπελ (Ross Bell) διευθυντής του New Zealand Drug Foundation, σχολίασε, πως εκεί που καταστρέφονται οικογένειες, η εταιρία «βλέπει να αναβοσβήνει το σήμα του δολαρίου»…

Το αντίδοτο της Mundipharma, ένα ρινικό εκνέφωμα ναλοξόνης που ονομάζεται Nyxoid, εγκρίθηκε πρόσφατα στη Νέα Ζηλανδία, την Ευρώπη και την Αυστραλία. Η Mundipharma το προωθεί ως μέσο για να βοηθήσει εκείνους των οποίων η ζωή κινδυνεύει και ακόμη και εμπειρογνώμονες που επικρίνουν την εταιρεία λένε ότι τα αντίδοτα σε υπερβολικές δόσεις οπιοειδών είναι άμεσα απαραίτητα.

Η ενέσιμη ναλοξόνη είναι διαθέσιμη εδώ και πολύ καιρό, είναι ευρέως διαδεδομένη, αν και όχι φθηνή. Αλλά το Nyxoid της Mundipharma πωλείται ως ρινικό σπρέι, που είναι σαφώς ευκολότερος τρόπος λήψης και με λιγότερες πιθανές παρενέργειες. Το Nyxoid, το οποίο δεν πωλείται στις ΗΠΑ, είναι ακριβότερο από την ενέσιμη ναλοξόνη, η οποία κοστίζει 50 δολάρια μια δόση σε ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες.

Ένα παρόμοιο προϊόν που κατασκευάστηκε από άλλη φαρμακευτική εταιρεία διατίθεται εδώ και χρόνια στις ΗΠΑ υπό την επωνυμία Narcan. Μάλιστα, ασκείται κριτική και στο ότι η τιμή του Nyxoid είναι υπερβολική, ιδιαίτερα όταν υπάρχουν ήδη φθηνά προϊόντα ναλοξόνης.

Το Project Tango

Όπως προκύπτει από τις αγωγές εναντίον της Purdue Pharma και των ιδιοκτητών της, η φαρμακευτική αυτοκρατορία της οικογένειας Σάκλερ ψάχνει εδώ και καιρό το κατά πόσο θα μπορούσε να κερδίσει χρήματα από τον εθισμό. Μάλιστα, στις ΗΠΑ, η Purdue Pharma ονόμασε το μυστικό σχέδιό της… Project Tango. Μάλιστα, από εσωτερικά έγγραφα της εταιρίας προκύπτει ότι η Purdue Pharma γνώριζε απολύτως τη σχέση – την οποία είχε αρνηθεί δημοσίως – μεταξύ των οπιοειδών της και του εθισμού. «Είναι μια ελκυστική αγορά», γράφει ένα έγγραφο, αναφερόμενο στους εθισμένους ανθρώπους.

Σύμφωνα με τα στοιχεία από την δικαστική διαδικασία στη Νέα Υόρκη, το Project Tango παρουσιάστηκε το 2015, ως ένα σχέδιο το οποίο θα «έτρεχε» μια κοινοπραξία της εταιρίας, με μια άλλη εταιρία επενδυτικών ιδιωτικών κεφαλαίων, για την πώληση σκευασμάτων με την ουσία suboxone (σσ. βουπρενορφίνη -ημισυνθετικό οπιοειδές το οποίο χρησιμοποιείται για την θεραπευτική υποκατάσταση των οπιοειδών) για την καταπολέμηση του εθισμού. Στην παρουσίαση του σχεδίου τονιζόταν, ότι το 40% – 60% των εθισμένων που θα ολοκλήρωναν την θεραπεία, θα υποτροπίαζε και θα την χρειαζόταν πάλι…

Το Project Tango τελικά εγκαταλείφθηκε για να αντικατασταθεί από ένα νέο σχέδιο πώλησης ναλοξόνης, όπως αναφέρουν οι αγωγές.

Βέβαια, δημοσίως η Purdue Pharma αρνείται ότι τα παυσίπονά της προκάλεσαν επιδημία εθισμού. Αλλά στην εσωτερική αλληλογραφίας της, η εταιρεία περιγράφει τη ναλοξόνη ως «στρατηγική εφαρμογή» και «συμπληρωματικό» προϊόν στα συνταγογραφούμενα οπιοειδή που ήδη πωλούνταν στην αγορά, όπως δήλωσε ο Γενικός Εισαγγελέας της Μασαχουσέτης. Μάλιστα, η εταιρία υπολόγιζε, ότι η ανάγκη για φάρμακα αντιμετώπισης της υπερβολικής δόσης θα αυξανόταν, με αποτέλεσμα, τα δυνητικά κέρδη θα μπορούσαν να τριπλασιαστούν από το 2016 έως το 2018.

Η ποινική δίωξη υποστηρίζει, ότι η Purdue Pharma «ταυτοποίησε» τους ίδιους τους ασθενείς – πελάτες των φαρμάκων της… ως αγορά – στόχο της ναλοξόνης. Και ότι θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει τη δύναμη των πωλήσεων, μετατρέποντας τους γιατρούς σε «πωλητές» των οπιοειδών και των αντιδότων τους.

‘Ετσι, διαπιστώθηκε, ότι από το 1996 έως το 2001, η Purdue Pharma πραγματοποίησε περισσότερα από 40 πανεθνικά «συμπόσια διαχείρισης του πόνου» σε γραφικές τοποθεσίες, φιλοξενώντας χιλιάδες Αμερικανούς γιατρούς, νοσηλευτές και φαρμακοποιούς.

Όπως θα αποδεικνυόταν αργότερα από την ομοσπονδιακή κυβέρνηση, οι επαγγελματίες του τομέα υγειονομικής περίθαλψης λάμβαναν ειδικές προσκλήσεις, έπαιρναν μέρος σε συνέδρια που διοργανώθηκαν πάνω σε διαφημιστικό υλικό σχετικά με το νέο «αστέρι» της εταιρείας, το OxyContin, και, ουσιαστικά, «προσλήφθηκαν» ως «συνήγοροι» και «διαφημιστές» της εταιρείας. Το ίδιο διάστημα υπερδιπλασίασε τις πωλήσεις της και διένειμε κουπόνια, έτσι ώστε οι γιατροί να μπορέσουν να αφήσουν τους ασθενείς τους να δοκιμάσουν δωρεάν, επί 30 ημέρες, αυτά τα πολύ εθιστικά φάρμακα. Οι συνταγές που εκδόθηκαν για το OxyContin στις ΗΠΑ αυξήθηκαν δέκα φορές σε αυτά τα έξι χρόνια, από 670.000 ετησίως σε περισσότερα από έξι εκατομμύρια.

Επιθετική προώθηση

Οι αποκαλύψεις στις ΗΠΑ φαίνεται ότι δεν εμποδίζουν την Mundipharma να «αλωνίζει» στον μισό πλανήτη. Όπως προκύπτει από έρευνα των αυστραλιανών αρχών, η εταιρία φέρεται να πίεζε ακόμη και για την αλλαγή του σχετικού νομοθετικού πλαισίου, ώστε τα αντίδοτά της με ναλοξόνη,  να έβρισκαν πρόσβαση σε δομές όπως κέντρα αποτοξίνωσης ή ελεγχόμενης χρήσης, ακόμη και για τη δημιουργία εθνικού δωρεάν προγράμματος ναλοξόνης.

Η Mundipharma πλήρωσε επίσης για την εκπόνηση μελέτης για τη ναλοξόνη από το ινστιτούτο φαρμακευτικής πολιτικής, μελέτη την οποία η ομοσπονδιακή κυβέρνηση τελικά χρησιμοποίησε ως πρότυπο για ένα πιλοτικό πρόγραμμα 10 εκατομμυρίων αυστραλιανών δολαρίων (6,8 εκατομμύρια δολάρια) για τη διανομή ναλοξόνης, συμπεριλαμβανομένου του Nyxoid. Τον Οκτώβριο, ο υπουργός Υγείας της Αυστραλίας Γκρεγκ Χαντ ανακοίνωσε ότι η κυβέρνηση της Αυστραλίας θα επιδοτούσε συνταγές Nyxoid. Εννοείται ότι η Mundipharma Australia αρνήθηκε τα πάντα…