Την κλειδαρότρυπα της ζωής του στο Κρεμλίνο, ανοίγει ο πρώην ηγέτης της Σοβιετικής Ένωσης Μιχαήλ Γκορμπατσόφ, μέσα από το πέμπτο κατά σειρά βιβλίο του που κυκλοφόρησε το περασμένο φθινόπωρο στη Ρωσία και έχει τον, μελαγχολικό, τίτλο «Μόνος με τον εαυτό μου». Επιμέλεια: Γρηγόρης Καυκιάς

Ads

Εμφανώς καταβεβλημένος, υπέρβαρος και «χτυπημένος» από μια σοβαρή μορφή διαβήτη κατά την τελευταία πενταετία, ο Μιχαήλ Σεργκέγεβιτς Γκορμπατσόφ, που το ερχόμενο Σάββατο κλείνει τα 82 του χρόνια, κατέφυγε στη συγγραφή αυτού του βιβλίου, επιχειρώντας να «πει» μερικές ακόμα αλήθειες για τις μέρες της διακυβέρνησής του στο Κρεμλίνο.
 
Όπως μεταδίδει το γερμανικό Spiegel, το βιβλίο είναι αφιερωμένο στην, επί 46 χρόνια, γυναίκα του, Ράιζα Μαξίμοβα, η οποία έφυγε από τη ζωή τον Σεπτέμβριο του 1999 από λευχαιμία στο πανεπιστημιακό νοσοκομείο Μούνστερ στη Γερμανία λίγο πριν την προγραμματισμένη μεταμόσχευση μυελού των οστών.
 
Βέβαια, ο Γκορμπατσόφ, δεν αναγνωρίζει στο βιβλίο τη λευχαιμία ως πραγματική αιτία θανάτου της γυναίκας του, αλλά το μεταρρυθμιστικό του πρόγραμμα γνωστό και ως «περεστρόικα», καθώς θεωρεί πως ο τρόπος που συμπεριφέρθηκε η Ρωσία στην οικογένειά του μετά το 1991, οδήγησε τη γυναίκα του στη θλίψη και το θάνατο.
 
Ο ίδιος γράφει στο βιβλίο: «Ήμασταν ευτυχισμένοι μαζί. Με βοήθησε να ξεπεράσω τις ζοφερές μέρες», ενώ περιγράφει την κατάστασή της από το ήπιο εγκεφαλικό που υπέστη στη Κριμαία μετά το πραξικόπημα του 1991, μέχρι την ελάττωση της όρασής της και την αρχή της κατάθλιψης.
 
Μέσα από τις αφηγήσεις του ο Γκορμπατσόφ, επιχειρεί να εξωραΐσει τη δημόσια εικόνα της Ράιζα, για την οποία γράφει πως παρόλη την αριστοκρατική ,και κάποιες φορές υπέρ το δέον επιτηδευμένη, συμπεριφορά της ήταν ένας ανοιχτόμυαλος και κυρίως ενδιαφέρον άνθρωπος.
 
Σε ό,τι αφορά στην πολιτική εκείνης της περιόδου, στο «Μόνος με τον εαυτό μου» ο Γκορμπατσόφ περιγράφει πως κατά την τελευταία εικοσαετία της Σοβιετικής Ένωσης η θρυλούμενη «ενότητα και εγγύτητα του κόμματος» δεν περιλάμβανε παρά ίντριγκες και διαγκωνισμούς για κάθε θέση.
 
Αυτό που ήταν επίσης γνωστό ως τώρα είναι πως οφείλει την εμφάνισή του στη πρώτη γραμμή των εξελίξεων, στον Γιούρι Αντρόποβ, που έμελλε να γίνει αργότερα Γενικός Γραμματέας του Κομμουνιστικού Κόμματος.
 
Στο βιβλίο περιγράφεται ωστόσο και η στενή του σχέση με τον τότε αρχηγό της KGB και τον δεύτερο μέντορά του Ντιμίτρι Ουστίνοβ, Υπουργό Άμυνας υπό τον Λεονίντ Μπρέζνεβ και τον Αντρόποβ. Οι τελευταίοι δύο αμφότεροι πίστευαν στις ικανότητες του νεαρού Γκορμπατσόφ, όταν τον έφεραν το 1978 στο Κρεμλίνο.
 
Ακόμα, δίνοντας τη δική του εκδοχή για τα γεγονότα που συνετέλεσαν στη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης, γράφει πως δεν ήθελε την επανάσταση και πως αρκούσαν απλά 25 με 30 χρόνια για να πετύχει η αναδιάρθρωση της χώρας.
 
Παραδέχεται εντούτοις, ως λάθος του, ότι δεν χρησιμοποίησε όσο αποτελεσματικά θα μπορούσε τον, ακόμα κραταιό, κομματικό μηχανισμό για να επιβάλλει αυτές τις μεταρρυθμίσεις.
 
Παράλληλα, δεν μπορεί να ξεπεράσει το γεγονός πως άνοιξε κατ’ ουσία το δρόμο για τον Γιέλτσιν, έναν επαρχιώτη από τον Σβέρντλοβσκ, που θα γινόταν αυτός που θα τον ανέτρεπε το 1991 παίρνοντας παράλληλα με τη συνταξιοδότησή του πλήθος προνομίων, όταν ο Γκορμπατσόφ πήρε μόνο μια σύνταξη 2 δολαρίων και φυσικά καμία ασυλία για τυχόν διώξεις.
 
Αυτό που αξίζει να σημειωθεί και δεν είχε εκμυστηρευτεί παρά σε ελάχιστους ανθρώπους μέχρι σήμερα ο Γκορμπατσόφ, είναι πως ο Γιέλτσιν είχε αποπειραθεί να αυτοκτονήσει στο γραφείο του με ένα ψαλίδι στις 9 Νοεμβρίου του 1987, όντας απολυμένος από την Κεντρική Επιτροπή του κόμματος επειδή συνέκρινε τον Γκορμπατσόφ με τον Στάλιν.
 
Αναρωτιέται βέβαια κανείς ποια θέση θα είχε σήμερα ο Γκορμπατσόφ αν είχε πετύχει εκείνη η απόπειρα;