Ο Johan Floderus, Σουηδός διπλωμάτης και στέλεχος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, πέρασε 790 εφιαλτικές ημέρες στη διαβόητη φυλακή Evin του Ιράν, προσπαθώντας να κρατήσει κρυφή την προσωπική ζωή του για να προστατευτεί από το καθεστώς.

Ο Floderus, υπάλληλος της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης, συνελήφθη τον Απρίλιο του 2022 κατά τη διάρκεια ενός προσωπικού ταξιδιού στη χώρα. Η σύλληψή του έγινε γνωστή μόλις τον Σεπτέμβριο του 2023, όταν οι ιρανικές εισαγγελικές αρχές τον κατηγόρησαν για κατασκοπεία, χωρίς να παρουσιάσουν επαρκή στοιχεία για τους ισχυρισμούς τους.

Το Ιράν κατηγόρησε τον Φλόντερους για  «διαφθορά στη γη» και για κατασκοπεία υπέρ του Ισραήλ. Η μέγιστη ποινή είναι η εκτέλεση.

Απομονωμένος σε ένα κελί όπου υπήρχε φως επί 24 ώρες ο Floderus δεν μπορούσε να επικοινωνήσει με την οικογένειά του τους πρώτους δέκα μήνες. Στα δύο χρόνια κράτησης κατάφερε να έχει μόνο δύο βιντεοκλήσεις μετά από αρκετές απεργίες πείνας και μάλιστα στα αγγλικά, ενώ ο ίδιος είναι Σουηδός.

Η υπόθεσή του αναδεικνύει για άλλη μια φορά τα σοβαρά ζητήματα σχετικά με τα ανθρώπινα δικαιώματα στη χώρα και ιδιαίτερα για την κοινότητα ΛΟΑΤΚΙ, αλλά και τις συνθήκες που αντιμετωπίζουν οι ξένοι κρατούμενοι στο Ιράν.

Η εμπειρία του Floderus στη φυλακή Evin ήταν βασανιστική. “Όλη η ζωή μου πέρασε κατά κάποιον τρόπο μπροστά από τα μάτια μου όταν ήμουν ξαπλωμένος πάνω στο τσιμεντένιο πάτωμα, κατά τη διάρκεια των πρώτων 24 ωρών της κράτησής μου στο Ιράν”, δήλωσε. Η φυλακή Evin είναι γνωστή για τις σκληρές συνθήκες κράτησης και την κακομεταχείριση των κρατουμένων, ιδίως εκείνων που κατηγορούνται για πολιτικά αδικήματα.

Οι ξένοι κρατούμενοι στο Ιράν συχνά αντιμετωπίζουν σοβαρές κατηγορίες, όπως κατασκοπεία, χωρίς επαρκή αποδεικτικά στοιχεία. Αυτές οι κρατήσεις χρησιμοποιούνται μερικές φορές ως εργαλεία πολιτικής πίεσης. Ο Floderus δεν αποτελεί εξαίρεση σε αυτή την πρακτική, καθώς η σύλληψή του από πολλούς θεωρήθηκε μέρος των διπλωματικών παιχνιδιών του Ιράν με τη Δύση.

Ο διπλωμάτης αφέθηκε ελεύθερος στις 15 Ιουνίου 2024 στο πλαίσιο συμφωνίας με την Τεχεράνη. Μαζί του επέστρεψε και ένας ακόμη Σουηδός πολίτης. Ο ιρανικής καταγωγής Σαΐντ Αζίζι συνελήφθη από το Ιράν τον Νοέμβριο του 2023. Κατηγορούμενος για πολιτικά αδικήματα, καταδικάστηκε σε πέντε χρόνια φυλάκισης. Ο Αζίζι που πάσχει από καρκίνο έζησε κάτω από ιδιαίτερα δύσκολες συνθήκες κατά τη διάρκεια της κράτησής του και η κατάσταση της υγείας του επιδεινώθηκε περαιτέρω. Σε αντάλλαγμα η Στοκχόλμη παρέδωσε έναν πρώην υπάλληλο ιρανικής φυλακής που έχει καταδικαστεί σε ισόβια για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας.

Ο Floderus και ο σύντροφός του, Johnathan von Fürstenmühl, κατάφεραν να κρατήσουν τη σχέση τους μυστική κατά τη διάρκεια της φυλάκισής του. Η ομοφυλοφιλία τιμωρείται με θάνατο στο Ιράν, και χιλιάδες άνθρωποι έχουν εκτελεστεί γι’ αυτό μετά την ισλαμική επανάσταση του 1979. Η ποινική δίωξη των ομοφυλόφιλων στο Ιράν είναι συστηματική και απάνθρωπη. Ο Floderus, γνωρίζοντας τους κινδύνους, επέλεξε να διατηρήσει τη σχέση του κρυφή για να προστατευτεί. “Αυτού του είδους οι ειδήσεις θα διαδίδονταν γρήγορα. Σκέφτηκα ότι ήταν καλύτερο για μένα να το κρατήσω μυστικό”, δήλωσε στη συνέντευξή του στη σουηδική τηλεόραση TV4 Nyheterna. “Τα έντονα συναισθήματά μου για τον τότε φίλο μου και νυν αρραβωνιαστικό μου Τζόναθαν με κράτησαν ζωντανό”, πρόσθεσε.

Μετά την απελευθέρωσή του τον Ιούνιο του 2024 στο πλαίσιο ανταλλαγής κρατουμένων, ο Floderus επέστρεψε στη Σουηδία. Η πρώτη του ενέργεια μετά την προσγείωση του στο αεροδρόμιο Arlanda της Στοκχόλμης ήταν να κάνει πρόταση γάμου στον Johnathan. “Ανυπομονούσα για αυτή τη στιγμή επί 790 ημέρες. Όταν ήρθε εκείνη η στιγμή, σκέφτηκα: Δεν ήθελα να χάσω ούτε ένα δευτερόλεπτο”, ανέφερε.

Η απελευθέρωση του Floderus αποτέλεσε σημαντικό γεγονός, τόσο για τον ίδιο όσο και για την οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, που συνεχίζουν να καταγγέλλουν τις παραβιάσεις στο Ιράν. Η κατάσταση για τους ομοφυλόφιλους στο Ιράν παραμένει δραματική, με συνεχείς διώξεις και παραβιάσεις βασικών ανθρωπίνων δικαιωμάτων. “Όλοι ρωτούν αν [το να είμαι ελεύθερος] είναι εξωπραγματικό. Αλλά είναι πολύ, πολύ αληθινό … Μπορώ να περπατήσω πάνω από τρία ή τέσσερα βήματα χωρίς να χτυπώ σε τοίχο. Μπορώ να νιώσω τον ήλιο στο δέρμα μου και τον άνεμο στα μαλλιά μου”, περιέγραψε με συγκίνηση.

Πηγή: Politico, Cnn