Η δολοφονία δύο δασκάλων και δύο μαθητών στο γυμνάσιο Απαλάτσι της Τζόρτζια των ΗΠΑ, είχε ως αποτέλεσμα μια πρωτοφανή έκρηξη αστυνομικής αυθαιρεσίας. Περισσότερα από 700 παιδιά και έφηβοι, συμπεριλαμβανομένου τουλάχιστον ενός μαθητή της τετάρτης δημοτικού, συνελήφθησαν και κατηγορήθηκαν για βίαιες απειλές κατά σχολείων, σε τουλάχιστον 45 πολιτείες, σύμφωνα με ρεπορτάζ των New York Times.

Αιτία; Η διάχυση στα social media ψευδών ειδήσεων σε σχέση με το ποιο σχολείο αποτελεί τον επόμενο στόχο. Το ρεπορτάζ υπογραμμίζει πως σχεδόν το 10% των συλληφθέντων ήταν από 12 ετών και κάτω.

Κρατούμενος ετών 10

Τις προηγούμενες ημέρες, ένας ντετέκτιβ χτύπησε την πόρτα της Σέιβον Χάρβεϊ, στα προάστια του Οχάιο, για να ρωτήσει για τον γιο της, ο οποίος είχε στείλει ένα μήνυμα στο Snapchat από το τηλέφωνό της στους φίλους του, λέγοντας ότι θα γίνονταν πυροβολισμοί σε διάφορα σχολεία της περιοχής.

Η μητέρα έσπευσε στο αστυνομικό τμήμα, όπου ο γιος της ήταν ήδη υπό κράτηση, αλλά η αστυνομία δεν τον άφησε ελεύθερο. Του απαγγέλθηκαν κατηγορίες για πρόκληση πανικού (κακούργημα δευτέρου βαθμού) και το παιδί τέθηκε υπό κράτηση για 10 νύχτες. Η ηλικία του; 10 ετών.

Ο γιος της Χάρβει είναι ένα από τα εκατοντάδες παιδιά που συνελήφθησαν αυτόν τον μήνα μετά από παρόμοιες ενέργειες. Και δεν είναι καν ο μικρότερος.

Μόνο στη Τζόρτζια, 98 μαθητές σε 56 κομητείες τέθηκαν υπό κράτηση μέσα σε δύο εβδομάδες από την επίθεση της 4ης Σεπτεμβρίου στο λύκειο Απαλάτσι.

Πάνω από δώδεκα εισαγγελείς, σύμβουλοι σχολικής ασφάλειας και διοικητές περιφερειών, δήλωσαν σε συνεντεύξεις ότι εργάζονταν υπερωρίες για να ερευνήσουν αναρτήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και σε πλατφόρμες, με εικόνες όπλων, λίστες σχολείων και απειλητικές προειδοποιήσεις να μείνουν σπίτι.

«Ο αριθμός των απειλών που ανακυκλώνονται και αναδημοσιεύονται είναι ένας αριθμός που δεν έχουμε ξαναδεί», δήλωσε η Theresa Campbell, ιδρύτρια και διευθύνουσα σύμβουλος του Safer Schools Together, το οποίο εκπαιδεύει τις υπηρεσίες επιβολής του νόμου και τα σχολεία για το πώς να διαχειρίζονται απειλές και να διατηρούν μια βάση δεδομένων δημοσιεύσεων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης από όλο τον κόσμο.

Κανένας οργανισμός δεν παρακολουθεί όλες τις τρομοκρατικές απειλές στα σχολεία των ΗΠΑ. Και παρόλο που οι απειλές πολλαπλασιάζονται, η συντριπτική πλειονότητα των αναφορών έχει αποδειχθεί αβάσιμη. Τα περιστατικά πυροβολισμών σε σχολικούς χώρους από τις 4 Σεπτεμβρίου έως τις 20 Σεπτεμβρίου παρέμειναν κάτω από τον μέσο όρο των τελευταίων ετών, σύμφωνα με την Everytown for Gun Safety, μια ομάδα ελέγχου όπλων.

Όμως σε μία εβδομάδα τον Σεπτέμβριο, τα σχολεία της Αριζόνα δέχθηκαν 156% περισσότερες απειλές από ό,τι την ίδια εβδομάδα πέρυσι. Μια κομητεία στα προάστια του Ορλάντο της Φλόριντα κατηγόρησε 24 μαθητές τις πρώτες 28 ημέρες του σχολείου για κακουργήματα δεύτερου βαθμού με αφορμή απειλές.

Και στο Οχάιο, ένα κρατικό σχολικό κέντρο ασφάλειας είχε ήδη λάβει περισσότερες αναφορές για απειλές φέτος από ό,τι σε όλο το 2023.

«Πριν από πέντε χρόνια, είχαμε κατά μέσο όρο 29 απειλές το μήνα. Πέρυσι, είχαμε κατά μέσο όρο 785 το μήνα», δήλωσε ο Don Beeler της TDR Technology Solutions, μιας εταιρείας λογισμικού που παρακολουθεί απειλές χρησιμοποιώντας δεδομένα από σχολεία, την αστυνομία και ειδησεογραφικούς λογαριασμούς. Τη Δευτέρα μετά τον πυροβολισμό στη Τζόρτζια, είπε, υπήρχαν απειλές για 500 σχολεία.

Οι αναφορές έχουν τρομοκρατήσει μαθητές και γονείς τους, έχουν προκαλέσει πτώση της προσέλευσης και έχουν αναγκάσει το προσωρινό κλείσιμο δεκάδων πανεπιστημιουπόλεων. Ορισμένα σχολεία ακύρωσαν παρελάσεις, χορούς των γυμνασίων και ποδοσφαιρικούς αγώνες.

Τι συμβαίνει με τα παιδιά;

Αυτή η γενιά νέων αντιμετωπίζει μοναδικά προβλήματα που πολλοί ειδικοί εκτιμούν ότι επιδεινώνουν την τάση. Αναφέρουν στις αιτίες τις μόνιμες επιπτώσεις του άγχους και της απομόνωσης, της πανδημίας, την αύξηση της επιρροής των μέσων κοινωνικής δικτύωσης στη ζωή τους και τη διάχυση της βίας.

Η κριτική όμως θέτει ζητήματα και για το πώς πρέπει να αντιδρά η αστυνομία. Ο σερίφης της κομητείας Volusia της Φλόριντα, απέσπασε επαίνους αλλά και καταδίκες σε εθνικό επίπεδο την περασμένη εβδομάδα για τη δημοσίευση των ονομάτων και των εικόνων πολλών παιδιών που κατηγορούνται για απειλές στα σχολεία.

Ο Κρίστοφερ Ρεν, ένας ντετέκτιβ της αστυνομίας του Φοίνιξ που διαχειρίζεται ένα πρόγραμμα αξιολόγησης απειλών σε όλη την πολιτεία στην Αριζόνα, είπε ότι δεν είχε δει τόσες πολλές απειλές σε σχολεία, από τότε που ανατριχιαστικοί κλόουν τρομοκρατούσαν περιοχές σε όλη τη χώρα το 2016.

Ανησυχούσε όμως ότι η σύλληψη τόσων πολλών παιδιών θα μπορούσε να βλάψει τις προσπάθειες οικοδόμησης εμπιστοσύνης με τους νέους και να τους ενθαρρύνει να εκδηλώσουν τις ανησυχίες τους.

«Δεν χρειάζεται πολλά από αυτά τα παιδιά να πάνε φυλακή», είπε, προσθέτοντας, «Αυτό ανατρέπει τα πράγματα, χωρίς αμφιβολία».

Η έρευνα δείχνει ότι ακόμη και ένα σύντομο χρονικό διάστημα κράτησης, μειώνει την πιθανότητα ενός παιδιού να αποφοιτήσει από το γυμνάσιο και αυξάνει την πιθανότητα σύλληψης του ως ενήλικα.

Αρκετοί ειδικοί είπαν ότι τόσο οι μαθητές όσο και οι γονείς χειροτέρευαν το πρόβλημα αναδημοσιεύοντας τις απειλές που έπεφταν στην αντίληψη τους, συχνά σε μια προσπάθεια να προειδοποιήσουν τους άλλους, αντί απλώς να τις αναφέρουν στις αρχές.

Τις τελευταίες τρεις εβδομάδες, ένας 15χρονος με αυτισμό κοντά στο Ορλάντο κατηγορήθηκε ότι, ενώ έπαιζε το δημοφιλές βιντεοπαιχνίδι Fortnite, είπε ότι θα έβρισκε εκρηκτικά και θα ανατίναζε ένα λύκειο. Ένας 11χρονος στη νοτιοδυτική Αριζόνα σχολίασε στο TikTok ότι ένας ένοπλος ερχόταν στο δημοτικό σχολείο του, σύμφωνα με την αστυνομία.

Και ένας μαθητής λυκείου στο νοτιοανατολικό Ουισκόνσιν κατηγορήθηκε, αφού δημοσίευσε στο Snapchat ότι εάν η Αντιπρόεδρος Κάμαλα Χάρις κέρδιζε τις εθνικές εκλογές, θα πυροβολούσε το γυμνάσιό του.

Σε κάθε περίπτωση -όπως είναι χαρακτηριστικό στην πλειονότητα των περιπτώσεων σχολικής απειλής- οι προειδοποιήσεις δεν ήταν αξιόπιστες. Αλλά η αστυνομία θεώρησε ότι πρέπει να διερευνήσει πλήρως κάθε απειλή και οι αυξανόμενοι αριθμοί έχουν απογοητεύσει και εξουθενώσει τις υπηρεσίες γράφουν οι ΝΥΤ.

Γιατί μετά από προηγούμενους πυροβολισμούς, συμπεριλαμβανομένης της σφαγής στο Uvalde του Τέξας και του πρόσφατου πυροβολισμού στη Τζόρτζια, οι αξιωματούχοι επικρίθηκαν με την κατηγορία ότι αγνόησαν τα προειδοποιητικά σημάδια.

Μετά την απελευθέρωση του γιου της κυρίας Χάρβεϊ από την κράτηση ανηλίκων την Παρασκευή, μίλησε στο σπίτι του για το πώς στους φίλους του «πάντα αρέσει να κάνουν ηλίθιες φάρσες». Είπε ότι δεν είχε καταλάβει τη σοβαρότητα του μηνύματός του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

«Νόμιζα ότι θα με προειδοποιούσαν και θα μου έλεγαν να μην το ξανακάνω», είπε ο 10χρονος. Η κ. Χάρβεϊ συμφώνησε να μιλήσει σε έναν δημοσιογράφο για την κατάσταση επειδή ήταν απογοητευμένη από την απάντηση των αρχών.

«Δεν μπορείς να παίζεις έτσι», απάντησε η μητέρα του. «Αυτό είναι σοβαρό όταν απειλείς ένα σχολείο».

Αλλά η κ. Χάρβεϊ είπε ότι ήταν επίσης εξοργισμένη με την καταστολή. Τα έφηβα παιδιά της συνελήφθηκαν στο σχολείο και ερευνήθηκαν από αστυνομικούς, και το 10χρονο παιδί της ήταν «φοβισμένο και μπερδεμένο» όταν ανακρίθηκε στο αστυνομικό τμήμα χωρίς αυτήν.

Ποτέ πριν δεν είχε αντιμετωπίσει σοβαρά προβλήματα, είπε.

«Νιώθω ότι χρησιμοποιούν τον γιο μου για παράδειγμα», είπε η κ. Χάρβεϊ. «Έκανε μεγάλο λάθος. Αλλά δεν πρόκειται να τον χαρακτηρίσετε σαν δολοφόνο ή απειλή για την κοινωνία».

Ο Dewey G. Cornell, ιατροδικαστής κλινικός ψυχολόγος και καθηγητής εκπαίδευσης στο Πανεπιστήμιο της Βιρτζίνια που εκπαιδεύει ομάδες αξιολόγησης απειλών στα σχολεία, είπε ότι οι αξιωματούχοι επιβολής του νόμου θα πρέπει να λάβουν υπόψη αρκετούς παράγοντες, όπως η ηλικία του μαθητή, η φύση μιας απειλής και η πρόθεση πίσω από αυτήν.

«Η ίδια αντιμετώπιση όλων των απειλών δεν είναι καλή πρακτική», είπε ο κ. Κορνέλ.

Πρόσθεσε ότι οι μαθητές μπορεί να κάνουν απειλές ως «αστείο», για να κερδίσουν την προσοχή από τους συμμαθητές τους ή για να εκφοβίσουν τους συμμαθητές τους και να προκαλέσουν αναστάτωση.

Σε μικρό αριθμό περιπτώσεων, μια απειλή θα μπορούσε να είναι προάγγελος μιας σοβαρής πρόθεσης για διάπραξη βίας.