Σι Τζινπίνγκ και Βλαντιμίρ Πούτιν έχουν συναντηθεί περισσότερες από 40 φορές την τελευταία δεκαετία, ωστόσο η τελευταία επίσκεψη του Κινέζου προέδρου στην Κίνα χαρακτηρίζεται κάτι περισσότερο από συμβολική.

Τρεις ημέρες αφότου το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο κατηγόρησε τον Βλαντιμίρ Πούτιν για εγκλήματα πολέμου στην Ουκρανία και ανήμερα της συμπλήρωσης εννέα ετών από την ρωσική προσάρτηση της Κριμαίας -που η διεθνής κοινότητα χαρακτηρίζει παράνομη- ο Σι Τζινπίνγκ ξεκίνησε την επίσημη επίσκεψή του στη Μόσχα. Άλλωστε για την Κίνα, η Κριμαία ήταν «ιδιαίτερων χαρακτηριστικών», με το Πεκίνο να εκφράζει το 2014 την πλήρη κατανόησή του «στις προκλήσεις και τις απειλές που αντιμετωπίζει η Ρωσία σε σχέση με το ουκρανικό ζήτημα», καθώς και την υποστήριξή του στην «προσέγγιση της Μόσχας για τη διευθέτησή του».

Στο σήμερα, η ρωσο-ουκρανική σύρραξη χαρακτηρίζεται ως «πολύπλοκο ζήτημα», με το Πεκίνο να αρνείται να αναγνωρίσει τη φύση της σύγκρουσης – μέχρι στιγμής έχει επιμελώς αποφύγει να την αποκαλέσει «εισβολή» ή «πόλεμο».

Ο Ρώσος πρόεδρος υποδέχτηκε στις 20 Μαρτίου τον Κινέζο ομόλογό του και ηγέτη της δεύτερης μεγαλύτερης οικονομίας του κόσμου, που από την έναρξη της ρωσικής εισβολής πλήρους κλίμακας στην Ουκρανία έχει εξοικονομήσει δισεκατομμύρια δολάρια από τις εκπτώσεις σε πετρέλαιο και άνθρακα. Παρά την προσπάθεια της Δύσης να τον απομονώσει, ο Πούτιν κατέστησε σαφές πως έχει έναν ισχυρό φίλο και σύμμαχο, με τον οποίο μοιράζεται κοινές θέσεις που αντιτίθενται στην ιδέα της μονοπολικής κυριαρχίας των ΗΠΑ.

Σχεδόν ένα μήνα από την τριήμερη επίσκεψη Σι στη Μόσχα και ανήμερα της συμπλήρωσης ενός χρόνου πολέμου στην Ουκρανία, στις 24 Φεβρουαρίου, το Πεκίνο έδωσε στη δημοσιότητα ένα σχέδιο 12 σημείων για κατάπαυση του πυρός. Σε αυτό, διατύπωσε -εμμέσως πλην σαφώς- την εναντίωσή του στην επέκταση του ΝΑΤΟ καθώς για την Κίνα η επέκταση της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας στην Ανατολή αποτελεί απειλή και για αυτήν, όχι μόνο για τη Ρωσία.

Στο μεσοδιάστημα -μεταξύ κινεζικού ειρηνευτικού σχεδίου και επίσκεψης Σι στη Μόσχα- η Κίνα μεσολάβησε για την αποκατάσταση των διπλωματικών σχέσεων Ιράν και Σαουδικής Αραβίας που είχαν διακοπεί για περίπου επτά χρόνια. Μια «διπλωματική νίκη» που για μερίδα αναλυτών σηματοδοτεί την αυξανόμενη επιρροή του Πεκίνου στη Μέση Ανατολή και τη διεθνή σκηνή που ενδεχομένως να αποτελεί γεωπολιτική πρόκληση για την Ουάσινγκτον.

«Ειλικρινείς, φιλικές και πλούσιες σε αποτέλεσμα» ήταν σύμφωνα με τον Κινέζο πρόεδρο οι συνομιλίες με τον Ρώσο ομόλογό του, ο οποίος από πλευράς του διατράνωσε πως οι σινο-ρωσικές σχέσεις «βρίσκονται στο υψηλότερο σημείο της Ιστορίας τους» και δήλωσε βέβαιος ότι «η σινορωσική συνεργασία έχει πραγματικά απεριόριστες δυνατότητες και προοπτικές». Ο Σι Τζινπίνγκ μίλησε για τη «στενή σχέση» που έχει οικοδομήσει εδώ και μία δεκαετία με τον Βλαντιμίρ Πούτιν και χαρακτήρισε τη σινορωσική σχέση «καθοριστική για την παγκόσμια τάξη, το μέλλον και το πεπρωμένο ολόκληρης της ανθρωπότητας», με τον Πούτιν να συμπληρώνει -με το βλέμμα στραμμένο στη Δύση- πως βρίσκεται σε «διαρκή επαφή» με τον Κινέζο ομόλογό του.

Κατά τη διάρκεια του ταξιδιού του στη Μόσχα, ο Σι δεν έδωσε δημόσιες υποσχέσεις για στρατιωτική υποστήριξη στη Ρωσία. Ωστόσο, Αμερικανοί αξιωματούχοι έχουν προειδοποιήσει για την προθυμία του Πεκίνου να παράσχει βοήθεια στη Μόσχα. 

Ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών, Αντονι Μπλίνκεν, απευθυνόμενος σε νομοθέτες, είπε ότι η Κίνα παρακολουθεί «πολύ προσεκτικά» τον τρόπο με τον οποίο η Ουάσινγκτον και ο κόσμος αντιδρούν στην εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, ο αντίκτυπος της οποίας, όπως είπε, έχει γίνει αισθητός στην Ασία.

Μιλώντας στον απόηχο της επίσκεψης του Κινέζου προέδρου Σι Τζινπίνγκ στη Μόσχα, ο Μπλίνκεν δήλωσε ότι, αν επιτραπεί στη Ρωσία να επιτεθεί ατιμώρητα στον γείτονά της, αυτό θα «ανοίξει το κουτί της Πανδώρας» και θα οδηγήσει σε έναν «κόσμο συγκρούσεων».

«Το διακύβευμα στην Ουκρανία υπερβαίνει κατά πολύ την Ουκρανία… Νομίζω ότι έχει βαθύ αντίκτυπο στην Ασία, για παράδειγμα», δήλωσε, σημειώνοντας ότι η Ιαπωνία και η Νότια Κορέα υπήρξαν σημαντικοί υποστηρικτές της Ουκρανίας στη σύγκρουση.

Η εισβολή της Ρωσίας έχει οδηγήσει σε συζητήσεις σχετικά με το πώς ο πόλεμος θα επηρεάσει τη στρατιωτική σκέψη της Κίνας όσον αφορά την Ταϊβάν, το αυτοδιοικούμενο νησί που το Πεκίνο θεωρεί κινεζικό έδαφος.

«Νομίζω ότι αν Κίνα το βλέπει αυτό -και το βλέπει πολύ προσεκτικά- θα αντλήσει διδάγματα για το πώς η διεθνής κοινότητα συσπειρώνεται, ή όχι, για να αντισταθεί σε αυτήν την επιθετικότητα», είπε ο Μπλίνκεν μιλώντας στην υποεπιτροπή Πιστώσεων της Γερουσίας.

Ο Μπλίνκεν είπε ότι η πολιτική και υλική στήριξη της Κίνας στην Ρωσία αντίκειται στα συμφέροντα των ΗΠΑ, αλλά πρόσθεσε ότι η Ουάσινγκτον δεν έχει δει ακόμη αποδείξεις ότι το Πεκίνο παρέχει στη Μόσχα στρατιωτική βοήθεια για τη σύγκρουση στην Ουκρανία.