Στους Ολυμπιακούς, η Κίνα κέρδισε 100 μετάλλια. Παρακολουθώντας τις νίκες της απ’ τις κερκίδες, ο αναλυτής των New York Times, Τόμας Φρίντμαν, κατέληξε στο εξής συμπέρασμα: «Η Κίνα» έγραφε «δεν μεγαλούργησε επειδή έφτιαξε ένα ωραίο στάδιο ή επειδή ανακάλυψε λίγο περισσότερο πετρέλαιο στα εδάφη της. Οι Κινέζοι τα κατάφεραν, γιατί όταν εμείς αγοράζαμε συστήματα ασφαλείας, άρματα μάχης και μη επανδρωμένα κατασκοπευτικά αεροσκάφη, αυτοί έχτιζαν αεροδρόμια, εθνικές οδούς και πάρκα». Στους Ολυμπιακούς του Πεκίνου, κατέληγαν οι New York Times, παρακολουθήσαμε μια παγκόσμια αλλαγή φρουράς. Είδαμε την Κίνα να ανδύεται και τη Δύση να βυθίζεται.

Αναλυτές υποστηρίζουν ότι, μέχρι το 2020, η Κίνα θα είναι η ισχυρότερη οικονομία του πλανήτη. Το ερώτημα είναι, αν θα αποτελεί και τη νέα υπερδύναμη. Εάν, με άλλα λόγια, είναι έτοιμη να μετατρέψει την οικονομική ισχύ της σε στρατιωτική κυριαρχία.

Ο μαρξιστής αναλυτής Αιζάζ Αχμάντ δεν είναι τόσο σίγουρος. Όπως εξηγούσε στο Real News Network, η στάση της Κίνας είναι εντελώς αμυντική. Η χώρα δεν έχει στείλει στρατό έξω από τα σύνορά της εδώ και 60 χρόνια. Οι στρατιωτικές δαπάνες της, ακόμη και το πυρηνικό της πρόγραμμα, είναι αμυντικού χαρακτήρα και έχουν ως στόχο την προστασία από αμερικανική επίθεση. Ουσιαστικά, εκεί που καταλήγει ο Ινδός θεωρητικός είναι ότι η Κίνα δεν είναι Ηνωμένες Πολιτείες. Ή, τουλάχιστον, όχι ακόμη.

Την ίδια άποψη φαίνεται να συμμερίζεται κι ένας Αμερικανός πολιτικός διαφορετικού θεωρητικού προσανατολισμού: ο Χένρι Κίσινγκερ. Θα ήταν τραγικό, δήλωσε πρόσφατα, εάν ο κινεζικός εθνικισμός και κάποιου είδους προληπτικά μέτρα από την πλευρά μας οδηγήσουν τις δυο σημαντικότερες οικονομίες του πλανήτη σε σύγκρουση. Οι επιπτώσεις θα ήταν οι ίδιες με αυτές που είχε ο Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος στην Ευρώπη. Θα εξαντλήσουμε την ισχύ μας προς όφελος άλλων δυνάμεων.

Ωστόσο, η ανησυχία της Δύσης για τη στρατιωτική απειλή της Κίνας παραμένει. Ορισμένοι υποστηρίζουν ότι η Κίνα δημιουργεί μια «αλυσίδα από μαργαριτάρια»: παρατάσσουν ναυτικές δυνάμεις σαν μια αλυσίδα, προκειμένου να ελέγχουν μια περιοχή από τη Μέση Ανατολή μέχρι τη Νοτιοανατολική Ασία. Το τελευταίο μαργαριτάρι αυτής της αλυσίδας είναι ένας ναυσταθμος που δημιούργησαν στο Πακιστάν.

Δεδομένου ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες διατηρούν χίλιες στρατιωτικές βάσεις σε ολόκληρο τον πλανήτη, είναι εντελώς παράλογο να προκαλείται τέτοιος πανικός, όταν η Κίνα δημιουργεί ένα ναυτικό σταθμό σε μια φιλική χώρα, όπως το Πακιστάν.

Εξάλλου, η Κίνα έχει να αντιμετωπίσει ένα τεράστιο πρόβλημα στη θάλασσα. Συγκεκριμένα, στα στενά Μαλάκα, μεταξύ της Μαλαισίας και της Ινδονησίας, που αποτελούν ένα απ’ τα σημαντικότερα στρατηγικά σημεία του πλανήτη. Από εκεί περνά το 25% του παγκόσμιου εμπορείου. Κυρίως, όμως, περνά το 70% του πετρελαίου που καταναλώνει ο κινεζικος γίγαντας.

Όποιος ελέγχει τα στενά, ελέγχει ενεργειακά την Κίνα. Γι’ αυτό και η ανάπτυξη του κινεζικού στόλου μπορεί και πάλι να θεωρηθεί κίνηση αμυντική…

Η δαιμονοποίηση της Κίνας, πάντως, είναι ιδιαίτερα επωφελής για ορισμένους. Όπως παραδέχονταν οι αναλυτές του αμερικανικού δικτύου Msnbc, «δεν χρειάζεται να είσαι μαθητής του Αϊζενχάουερ για να καταλάβεις ότι υπάρχει ένα στρατιωτικό-βιομηχανικό σύμπλεγμα, το οποίο μπορεί να κερδίσει εκατομμύρια δολάρια από τις κούρσες εξοπλισμών […] Το ανησυχητικό είναι ότι υπάρχει διαπλοκή ανάμεσα στο στρατιωτικό βιομηχανικό σύμπλεγμα και στους ιδεολογικούς ταγούς της αμερικανικής κυβέρνησης».

Ευχαριστούμε τον Άρη Χατζηστεφάνου για τη βοήθειά του στο ρεπορτάζ